گزارش کار تهیه ی زاج کروم

مقدمه :

جسمی است معدنی و بلوری شکل به رنگ های سفید، کبود، سبز، سیاه ، که مزه آن شیرین وقابض است و معمولاً در آب حل می شود .
زاجها نوعی نمکهای مضاعف هستند.نمکهای مضاعف در اثر تبلور همزمان دو نمک با هم به نسبت مولی ساده بوجود می آیند. شکل و سیستم بلوری نمک مضاعف با شکل بلوری دو نمک سازنده یکی است. واحد های بلوری زاجها لزومی به شباهت با نمکهای سازنده ندارند.در ساختمان زاج دو کمپلکس و نمکهای مضاعف یک کمپلکس با یک نمک ساده وجود دارند.

پایداری کمپلکس ها وابسته به نوع فلز مرکزی (عدد اکسایش، شعاع) و لیگند(قدرت نوکلئوفیلی، ممانعت فضایی والکتروستاتیکی و کی لیت سازی)می باشد. زاج ها دارای فرمول عمومی MIMIII(SO4)2,12H2O هستند. فلز یک ظرفیتی می تواند پتاسیم، روبیدیم، سزیم و آمونیوم، و فلز سه ظرفیتی کبالت(III)، آهن (III)، کروم(III)، آلومینیوم(III)، تیتانیم(III) و اسکاندیم (III)است.

پایداری زاج ها وابسته به اندازه یونهای فلزی است. یونهای یک ظرفیتی می تواننند زاجهای پایداری را تشکیل دهند، ولی هر قدر یون سه ظرفیتی بزرگتر باشد، از پایداری زاج کاسته می شود.دو کمپلکس تشکیل دهنده زاج از طریق یونهای سولفات به هم متصل می شوند(هیبرید فلزات sp3d2 و یا d2sp3 می باشد).

گزارش آزمایش تهیه

زاج

هدف :

تهیه زاجهای کروم، آهن و آلومینیوم با استفاده از واکنشگرهای لازم و بررسی رشد بلوری آنها می باشد

مقدمه :

کاربرد:

1 زاج سفید در طب سنتی برای درمان زخم های دهانی مورد استفاده قرار می گیرد.
2 دباغی با زاج سفید
3 اضافه کردن زاج برای سفید کردن سطح نان همانطور که میدانیم نان سفید در پاره‌ای از مناطق دارای طرفداران بیشتری است بنابراین عده‌ای از فروشندگان ناآگاه مقداری زاج به آردهای تیره اضافه می‌کنند.
4 برای تهیه مربا و شربت.
5. کاربرد در زیبایی و برای پوستهای چرب.

وسایل مورد نیاز

بشر، استوانه ی مدرج ، هیتر ، کاغذ سفید ، ترازو ، قیف ، کاغذ صافی ، بشر بسیار بزرگ یا ظرف پلاستیکی

مواد مورد نیاز

دی کرومات پتاسیم، سولفوریک اسید غلیظ ،الکل سفید ، حمام اب سرد ، سولفات آلومینیم ، سولفوریک اسید 1 N ،نیتریک اسید غلیظ ،سولفات فرد متبلور ، اب مقطر .

روش کار :

آزمایش شماره ی 1:

تهیّه ی زاج کروم

مقدار ۵ گرم پتاسیم دی کرومات را در ۵۰ میلی لیتر اب و پس از افزودن ۵.۵میلی لیتر اسید سولفوریک غلیظ ان را به وسیله ی ۴ میلی لیتر الکل سفید در سرما احیا کنید تا بلور تشکیل شود پس از تشکیل بلور محلول را به کمک کاغذ صافی و قیف معمولی صاف کرده و با قرار دادن بلورها در دستگاه اتو کلاو و یا محیط انها را خشک و سپس وزن کرده و راندمان محصول را محاسبه می کنیم

2K2Cr2O7 + 3CH3CH2OH + 8H2SO4 + 37H2O → 4KCr ( SO4 )2 + 3CH3COOH

آزمایش شماره ی 2:

تهیّه ی زاج آهن

۶.۳۳ گرم سولفات فرد متبلور و ۳ گرم سولفات الومینیم را در ۲۰ میلی لیتر اسید سولفوریک ۱ نرمال حل کنید چند قطره اسید نیتریک غلیظ بدان بیافزاید . حرارت دهید تا محلول سیر شده ای بدست اید و به محلول سولفات الومینیم افزوده و محلول را در محیط قرار داده تا تشکیل بلور دهد . پس از تشکیل بلور محلول را به کمک کاغذ صافی و قیف معمولی صاف کرده و با قرار دادن بلورها در دستگاه اتوکلاو ویا محیط آن ها را خشک و سپس توزین کرده و راندمان محصول را محاسبه می کنیم

(Fe2+ در اثر گرما و نیتریک اسید به Fe3+ تبدیل می شود.)

پرسشها :

فرمول ساختمانی زاج ها را رسم کنید و نوع بلور آنها را مشخص کنید ؟نوع بلور هشت وجهی می باشد .
برای تهیه بلور درشت تر از زاجها ی فوق چه پیشنهادی دارید ؟فنون و عوامل موثر در رشد بلوری کدام است ؟

قرار دادن یک بلور درشت در محلول سیر شده (هسته اولیه) به تشکیل بلور درشت تر و رشد بلور کمک می کند .
خراشیدن ته ظرف از عومل دیگر در تسریع تشکیل بلور می باشد .
همگن بودن محلول از عوامل دیگر در رشد بلورهاست.
یکسان بودن غلظت کاتیونها در سرتاسر محلول به رشد بهتر بلور کمک می کند .

کاربرد زاج ها در کدام صنایع است و به چه منظور به کار می روند ؟

در صنعت دباغی برای جلوگیری از هجوم و نفوذ میکرو ارگانیسم ها و عوامل بیرونی در پوست از مواد شیمیایی مختلفی استفاده می کنند که یکی از آن موارد زاج سفید است که به علت بیرنگ بودن اثری بر روی موی خز باقی نمی گذارد 0
از زاج سیاه یا سولفات آهن در رنگرزی استفاده می کنند که باعث تیره شدن رنگ ها می گردد.
زاج سبز یا کات کبود برای دندانه کردن پشم به مقدار محدود استفاده می شود بعلاوه در صنعت رنگرزی برای رنگرزی رنگهای روشن به کار می رود .زاج سبز روی پشم اثر نموده و از استقامت آن می کاهد و پشم را زبر و شکننده می کند .
یکی از کاربردهای آلوم (سولفات آلومنیوم) این است که به عنوان منعقد کننده وبرای حذف مواد آلی و کدر کننده آب با هزینه پایین و کاربری بالا در تصفیه آب و فاضلابها استفاده می شود .

منابع :

جزوه ی آزمایشگاه شیمی معدنی ۱

منابع ایجاد خطا

افزودن آب به میزان زیاد

اشتباه در تعیین نقطه ی پایانی به علت خطا در رویت رنگ سبز

بالا رفتن دماي محلول بيش از 40 درجه سانتيگراد

گزارش کار تهیه ی زاج کروم

مطالب مشابه :

دسترسی به سایت دانشگاه آزاد اسلامی مسجدسلیمان

دستورالعمل ومراحل انجام کارآموزی

گزارش کار تهیه ی زاج کروم

تیتراسیون کربنات و بی کربنات در سودا

گزارش کار آزمایشگاه شیمی آلی 1

دانشگاه آزاد مسجدسلیمان

وسایل ازمایشگاهی

دانستنی های شیمی