آشنايي با انواع شيشه ها در ایران

استفاده از شیشه در معماري ايران
در قرن 19، در اروپا و به لحاظ نياز شديد معماري به ساخت فضاهاي گسترده مثل نمايشگاه ها ديگر استفاده از مواد و مصالح سنگي يا آجري پاسخگو نبود بنابراين ضرورت ساخت سقف ها و سازه هاي فلزي از سوي معماران مورد توجه قرار گرفت كه به منظور استفاده از پوشش هاي سبك براي پوشاندن اين سازه هاي فلزي، شيشه به عنوان ماده اي مقاوم از سوي معماران اروپايي مورد استقبال قرار گرفت. در اوايل قرن 19، توليد شيشه به شكل انبوه و صنعتي آن در اروپا آغاز شد و پس از مدتي رضاخان، به منظور استفاده از شيشه در ساخت بناهاي جديد، كارخانه شيشه و بلور كرج را احداث كرد. در همين دوران استفاده از سنگ نيز از سوي معماران مورد توجه قرار گرفت.

در دوره پهلوي اول، بهره گيري از برخي مواد و مصالح ساختماني كه از گذشته نيز معمول بود، بار ديگر از سوي معماران و استادكاران مورد توجه قرار گرفت به ويژه در دوره پهلوي اول و بازگشت به سبك معماري دوران هخامنشي و ساساني، استفاده از سنگ در بناهاي اين دوره مشهود است، ساختمان سينگر كه در امتداد خيابان سعدي به سمت ميدان امام خميني قرار گرفته است به عنوان يكي از بناهاي شاخص كه در احداث آن به استفاده از سنگ توجه شده، مطرح است.

جايگاه شيشه‌گري در معماري مساجد هنر و معماري مساجد

هنر از تجليات فرهنگ محسوب مي‌شود و هنرهاي اسلامي، ايراني در خانه‌هاي خدا، مساجد، حفظ شده است. هنرمندان مسلمان ايراني كه علم، معنويت و هنر را يكجا دارا بودند با كمال اخلاص شاهكارهاي خويش را به خانه خدا هديه كرده‌اند.

خبرگزاري شبستان: در معماري اسلامي، شيشه به عنوان يكي از تزيينات با رنگهاي مختلف در تزيينات در و پنجره‌هاي سنتي كاربرد داشته است. شيشه‌گري بعد از صنعت حصيربافي و سفالگري قدمت ديرينه‌اي دارد شيشه از قديم تا به امروز نقش مهمي در تزيين مساجد داشته و پيشرفتهاي علمي نيز در كيفيت آن تاثيرگذار بوده است.در ايران نيز شيشه‌گري سابقه ديرينه‌اي دارد و از اين هنر در مراحل مختلف براي ساخت اشياء و لوازم ساده از ظرف گرفته تا شمعدانها و چراغها از شيشه استفاده شده است. از زماني كه اسلام در ايران رواج يافت، ساخت شيشه‌هاي رنگي در ايران متداول شد، پس از حمله مغول رونق اين هنر از بين رفت و در عوض كاشيكاري رونق گرفت.در زمان تيمور رواج شيشه‌گري قابل توجه است و تعدادي از شيشه‌گران نيز براي تزيين مساجد در بخشهاي شيشه خور به مصر و سوريه عزيمت كردند. در عصر صفويه نيز شيشه‌گري در اصفهان رونق گرفت و در اصفهان و شيراز مراكزي براي توليد انبوه شيشه به وجود آمد. شيشه‌هاي ايراني ابتدا مات و نيمه شفاف و يا سفيد رنگ بود و سپس ايرانيان توانستند شيشه‌هاي بلورين و شفاف بسازند و در نيشابور به انواع شيشه‌هاي رنگي كه كاربرد تزييني معماري داشته، برخورد مي‌كنيم.شيشه از طريق قالب شني، موزاييكي، تراشيدن و ساييدن، فشردن در قالب و يا دميدن شيشه ساخته مي‌شود. در مساجد ايراني شيشه‌هاي رنگي، آبي، قرمز، سفيد مات، شيشه سبز، زرد مات و بي‌رنگ و شفاف به كار رفته است. در اغلب مساجد ايراني بعد از ساخت از درها و پنجره‌هاي چوبي با شيشه‌هاي رنگين استفاده كرده‌اند. مايع گداخته‌اي كه با روشهاي گوناگون به اشياي شيشه‌اي زيبا تبديل مي‌شود عنصر تشكيل دهنده شيشه است. يكي از جوانب شيشه مساله زيبايي‌شناسي اين شي است. اين نكته در برخورد با شيشه‌هاي رنگي مساجد ايراني، تجلي تلاش انسانهايي است كه با كمترين امكانات توانسته‌اند، اين چنين هنري را ارائه دهند.

آشنايي با انواع شيشه ها

شيشه سودا-لايم-سيليكا :

شيشه ، جامد بي شكلي است كه در دماي تقريبي 650 درجه سانتيگراد به نقطه نرمي مي رسد و در دماي 1450 درجه سانتيگراد ذوب مي گردد. از ميان انواع گوناگون شيشه كه با تكنولوژي متفاوت و به منظور استفاده هاي گوناگون تهيه مي شوند ، انواعي كه توسط اين گروه توليد و به بازار عرضه مي شوند عبارتند از:

1- شيشه سكوريت:

روش و ماشين آلات شيشه هاي نشكن سازي شده (tempered) اولين بار توسط شركت فرانسوي سنت گوبين طراحي و ابداع شد و اين نوع شيشه با نام تجاري سكوريت وارد بازار گرديد. از اين زمان به بعد شيشه هاي سكوريت مصارف بسياري از جمله در صنايع خودرو سازي ، ساختمان ، قطار ها، هواپيماها ، ... پيدا كرد. شيشه هاي سكوريت داراي استحكام 5 الي 8 برابر شيشه هاي معمولي هستند . بنابر پس از شكستن به تكه ها و ذرات كوچك و ريزي تبديل مي شوند كه داراي لبه هاي تيز و خطرناك نمي باشند. اين شيشه ها C درجه سانتيگراد نيز مقاومت مي كنند ، در=175همچنين در مقابل تغييرات دمائي صورتي كه شيشه هاي معمولي در اثر اين اختلاف دما ترك مي خورند. در اين قسمت ، شيشه هاي سكوريت را در دو طبقه بندي شامل اتومبيل و ساختماني بطور جداگانه بررسي مي كنيم:

الف- شيشه سكوريت اتومبيل:

استفاده از اين نوع شيشه براي قسمت عقب (backlite) و جانبي (sidelite) اتومبيل مي باشد و متناسب با حالت آيروديناميكي ، خم مناسب نيز به آن داده مي شود. اين نوع شيشه در كوره هاي مخصوص در دماي حدود 700 درجه خم مي شود و با عمليات دمش ناگهاني هوا ،‌تنش سطحي بالائي در شيشه ايجاد مي گردد كه سبب افزايش استحكام سكوريت شدن مي شود.

ب- شيشه سكوريت ساختماني

استفاده از شيشه معمولي (غير سكوريت) در ساختمانهاي بلند مرتبه در صورت بروز حادثه اعم از طبيعي مانند زلزله يا حوادث ناشي از دخالت بشر ، خطر آسيب ديدگي جدي و حتي مرگ به همراه دارد، چرا كه شيشه شكسته شده به صورت قطعات بزرگ در هوا شناور مي شود و شعاع زيادي را در معرض خطر قرار مي دهد . بكار گيري شيشه هاي سكوريت بعلت شدن شيشه در صورت شكست و ريزش پاي ساختمان خطرات احتمالي را به حداقل ممكن كاهش مي دهد.

2- شيشه طلقي

اين نوع شيشه شامل دو نوع اصلي مي شود :

الف – شيشه طلقي اتومبيل :

براي تهيه شيشه جلوي اتومبيل ، از دو لايه شيشه و يك لايه طلق مياني (PVB) استفاده مي گردد كه علت اين عمل پايدار ماندن شيشه پس از شكستن مي باشد. با استفاده از طلق هاي رنگي مي توان سايه باني در شيشه جلو ايجاد كرد كه از آزار چشم راننده توسط تابش خورشيد جلوگيري مي كند.

ب- شيشه طلقي ساختمان:

شيشه طلقي ساختمان به دو روش : 1- استفاده از طلق هاي PVB (پلي وينيل بوتيرال) و 2- رزيني تهيه مي شود. اين نوع محصول از دو لايه شيشه و يك لايه طلق يا رزين تشكيل شده است. از خواص اين شيشه مقاومت در برابر عبور اجسام و عدم ريزش آن پس از شكست مي باشد و همچنين مي تواند به عنوان عايقي مناسب در برابر نور و صوت بكار رود.

3- شيشه هاي دو جداره (double glazing)

شيشه دوجداره از تركيب دو لايه شيشه و يك لايه جدا كننده آلومينيومي كه با رطوبت گير (سيليكاژل) پر شده است ساخته مي شود . بين دو لايه شيشه را مي توان با گاز آرگون (عايق حرارتي) يا SF6 (عايق صوتي) يا تركيبي از آن دو پر نمود.

از مزاياي اين نوع شيشه در در پنجره هاي ساختمانها :

• - صرفه جوئي در مصرف انرژي

• - كاهش توليد گازهاي آلاينده تا حدود 70%

• - جلوگيري از توليد گازهاي زيان آور و حفاظت از محيط زيست

• - كاهش آلودگي صوتي و ...

4- شيشه هاي رفلكتيو

به شيشه هائي گفته مي شود كه داراي پوششهائي به رنگهاي متفاوت مي باشند و باعث انعكاس نور مي گردند. اين نوع شيشه ها هم به لحاظ زيبائي و هم از جهت انعكاس نورهاي مزاحم به كار برده مي شوند.

5- شيشه هاي Low-E

به شيشه هائي گفته مي شود كه داراي پوشش خاصي باشند. اين پوشش بيرنگ است و باعث مي گردد كه پرتوهاي نوري با طول موج پايين (يا اشعه با انرژي بالا) وارد ساختمان شوند، اما اجازه خروج اين اشعه را كه پس از برخورد با اسباب و اثاثيه داخل منزل طول موجش افزايش مي يابد نمي دهد. بنابر اين انرژي گرمائي در داخل ساختمان ذخيره مي گردد.

6- شيشه هاي سيمي (wired glass)

به شيشه هائي گفته مي شود كه هنگام توليد بعد از مرحله ذوب و هنگام شكل دهي ، يك لايه تور سيمي داخل شيشه قرار مي گيرد. كاربرد اين شيشه ها براي جلوگيري از حريق مي باشد و غالبا در آسانسورها بكار مي رود.

از وب سایت مهندسی ساختمان

آشنايي با انواع شيشه ها در ایران

مطالب مشابه :

خودرو بازيكنان فوتبال ايران

مقالات، تحقیق و پایان نامه های فنی و مهندسی

شغل دوم ستارگان فوتبال ايران!!!

شغل دوم فوتباليستا

آشنايي با انواع شيشه ها در ایران

کلیات ایمنی حریق