سفرنامه شیراز

گفتنی هایم از سفر به شیراز؛

شهر راز با عطر بهار نارنج به استقبال مسافران بهار رفت

دروازه قرآن شیراز

سه روز مانده به سال تحویل تصمیمم برای انجام سفر چند روزه به شیراز و اصفهان در تعطیلات نوروز 92 صورت جدی تری به خود گرفت و به دلیل دیرهنگام بودن تصمیم نهایی من برای انجام این سفر و برنامه ریزی متفاوت سایر اعضای خانواده برای این روزها جهت دیدار و همراهی با اقوام در طول تعطیلات، همان روز متوجه شدم که باید خود را به تنهایی برای انجام سفری به شهرهایی با فاصله نسبتاً دور از اردبیل آماده کنم، البته پیش از آن؛ زمان دقیق سفرم را با دوستان عزیز شیرازی دانیال(مدیر وبلاگ شیراز ما) و امین (مدیر وبسایت شیراز 1400) هماهنگ کرده بودم و به لطف وجود دوستان عزیزم در شیراز از این بابت که سفری پرثمر و به یادماندنی داشته باشم مطمئن بودم و هیچ نگرانی نداشتم

به هر حال سومین روز بهار سال 92 فرا رسید و با اتوبوسی که از چند روز پیش بلیط آن را به صورت اینترنتی رزرو کرده بودم راهی شیراز شدم ناگفته نماند به دلیل دوری مسافت اردبیل تا شیراز ابتدا قصد انجام سفر هوایی به این شهر را داشتم که پس از مشاهده قیمت جدید و غیر واقعی بلیط هواپیما(از نظر من) نه به خاطر افزایش مخارج خودم که با انگیزه حمایت از حقوق مسافرانی که مجبور به استفاده از سفرهای هوایی هستند از این کار منصرف شدم و تحمل مشکلات سفر تقریبا 24 ساعته با اتوبوس را به زیربار رفتن قیمت نامعقول سفرهای هوایی ترجیح دادم!

با صرف نظر از حواشی و ماجراهای بین راه که در قالب این سفرنامه نمی گنجد، پس از طی مسافتی حدوداً 1400 کیلومتری در مسیری که مخصوصا در حدفاصل اصفهان تا شیراز با چشم اندازی نیمه کویری و به شدت مستقیم و بدون هیچ پیچ و خمی بود! به شیراز رسیدیم

پیش از رسیدن به محدوده شهری شیراز و تقریبا 15 الی 20 کیلومتر مانده به شهر آنچه که بیش از هر چیزی جلب توجه می کرد تغییر ناگهانی چشم انداز و پوشش گیاهی پیرامون آزاداره تا خود شهر شیرازبود؛ بطوری که بعد از پشت سر گذاشتن مسیری طولانی با سیمای کویری و نیمه کویری؛ از این فاصله به بعد با قرار گرفتن در شرایط محیطی نیمه کوهستانی خود را در میان انبوهی از باغات و فضای سبز پیرامون آزادراه می بینید

خوشا شیراز و وضع بی مثالش

همان لحظه اول ورود به شیراز و با مشاهده دروازه قرآن و محیط باصفای پیرامون آن، علیرغم سفر اولم به شیراز نه تنها حس غربت نداشتم که هرچه بیشتر دقت می کردم اگر مبالغه نباشد حس آشنایی صد ساله با این شهر پر رمز و راز را داشتم، شهری که به راستی از صفای کوی و برزنش می شد معنی شعر "خوشا شیراز و وضع بی مثالش" و همینطور دلیل شیدایی و واله بودن حافظ را فهمید و راز نغزی غزلیات "محرم راز ایرانیان" را درک کرد

باغ ارم شیراز یکی از زیباترین باغ های ایران

با قرار گرفتن در فضای آزاد شهر بلافاصله عطر ملایم و آرام بخش بهار نارنج های شیراز مشام را نوازش می دهد؛ بهار نارنج هایی که از نخستین روزهای بهار شکوفه داده و با عطر افشانی بی نظیر خود در فضای شهر چنین به نظر می رسد که شهر راز با عطر شکوفه های بهار نارنج به استقبال مسافران بهار می رود

اصلی ترین و اولین شاخصه ای که در نگاه اول به شیراز جلب توجه می کرد گستردگی فضای سبز و وجود باغ های بزرگ با درختان بلند و همیشه سبز همچون سرو ناز شیراز، نخل، کاج و همینطور بهار نارنج بود، این شاخصه در بخش هایی از شهر همچون بلوار شهید چمران و قصر دشت بیشتر خودنمایی می کرد طوری که حتی در این مناطق برای لحظاتی هم که شده احساس بودن در یکی از شهرهای سرسبز شمال کشور را داشتم

باغ ارم، باغ گلشن راز(عفیف آباد)، باغ نارنجستان قوام، باغ دلگشا، باغ جنت و ... از مهمترین باغ هایی بود که در شیراز به همراه دوستان عزیز شیرازی دانیال و امین بازدید کردیم، هر کدام از این باغ ها ویژگی های خاصی داشت از جمله عمارت زیبا و سرو ناز معروف باغ ارم یا موزه سلاح های نظامی باغ گلشن راز یا تالار آینه باغ نارنجستان که اکثر این باغ ها تاریخی بوده و عمدتاً مربوط به دوره قاجاریه و زندیه می باشد

من و دانیال( مدیر وبلاگ شیراز ما) - باغ عفیف آباد شیراز

وجود اماکن و بناهای تاریخی، فرهنگی و مذهبی متعدد در شیراز دومین شاخصه مهم گردشگری این شهر (از نظر من) بود که از جمله مهمترین آنها می توان به حرم مطهر برادر امام رضا(ع) حضرت احمد بن موسی شاهچراغ (ع) و همین طور اماکن فرهنگی و تاریخی آرامگاه های حافظ و سعدی، ارگ کریم خان زند، بازار وکیل، بافت تاریخی شهر، دروازه قرآن، خانه های تاریخی، موزه های تخصصی و ... اشاره کرد که پس از زیارت حرم شاهچراغ(ع) از اکثر این اماکن تاریخی و فرهنگی بازدید نمودیم و حتی حجم انبوه مسافران نوروزی در این اماکن و ترافیک شدید معابر شیراز به دلیل حضور میلیونی مسافران نیز نتوانست انگیزه ما را برای حضور در اکثر اماکن تاریخی و فرهنگی شیراز تضعیف کند

من و امین (مدیر سایت شیراز 1400) در محوطه آرامگاه سعدی - شیراز

نکته مهم و جالب توجهی که در طول این سفر چند روزه در خصوص دیدگاه مردم منطقه نسبت به حفاظت از اماکن تاریخی شیراز متوجه شدم، وجود روحیه حمایت و نگهداری از این قبیل اماکن در بین شهروندان شیرازی بود که از جمله این موارد می توان به تلاش های مؤثر "انجمن دوستداران میراث فرهنگی استان فارس" برای جلوگیری از تخریب خانه تاریخی و ارزشمند "منطقی نژاد" در شهر شیراز به بهانه بازگشایی یک خیابان در محدوده تاریخی شهر اشاره کرد که با واسطه گری فعالین این انجمن که متشکل از اقشار مختلف شهروندان بوده و دوست عزیزمان امین مدیریت وبسایت شیراز 1400 نیز عضو آن انجمن هستند، نهایتاً مسئولین از تخریب این خانه صرف نظر کرده و مسیر بازگشایی را تغییر داده بودند، طبق مشاهداتی هم که از نزدیک داشتم خانه تاریخی منطقی نژاد شیراز هم اکنون و پس از جلوگیری از تخریب به عنوان موزه هنرهای اسلامی استان فارس تجهیز شده و مورد بازدید مسافران و شهروندان قرار می گیرد

موزه هنرهای اسلامی استان فارس - خانه تاریخی منطقی نژاد

تالار آینه خانه تاریخی منطقی نژاد شیراز

نمایی متفاوت از محوطه خانه تاریخی منطقی نژاد شیراز

نکته قابل توجه دیگر هم در زمینه توسعه اماکن مذهبی شیراز بود که آغاز فعالیت های عمرانی گسترده در حریم حرم حضرت شاهچراغ(ع) جهت احداث صحن و رواق های مجزا و گسترش محدوده حرم و همچنین ساخت مجموعه بزرگ بین الحرمین در این منطقه، از جمله موارد و نکات مهم در خصوص توسعه اماکن مذهبی شیراز بود و چنین به نظر می رسد که برنامه ریزی های بسیار جدی در حال انجام است تا خیل عظیم مسافران ورودی به این شهر در ایام خاص همچون نوروز از ظرفیت زیارتی شیراز هم به همان اندازه ظرفیت سیاحتی آن بهره ببرند

پروژه بین الحرمین شیراز

بخش های تکمیل شده پروژه بین الحرمین شیراز

روند مناسب توسعه تاسیسات و زیرساخت های شهری، از دیگر شاخصه های مهم شیراز

علاوه بر وجود باغ های بزرگ و طویل، داشتن سرانه فضای سبز مناسب و نیز وجود اماکن تاریخی، مذهبی و فرهنگی مهم در شیراز؛ می توان آغاز عملیات اجرایی پروژه های بزرگ عمرانی و توسعه تاسیسات شهری را به عنوان سومین شاخصه مهم این کلانشهر نام برد

یکی از سازه های ایستگاه مترو شیراز

گسترش فعالیت های عمرانی و شهرسازی در نقاط مختلف شیراز و سرعت نسبتاً مناسب اجرای پروژه ها و همچنین فعالیت های منحصربفرد صورت گرفته در زمینه زیباسازی شهر همچون استفاده هنرمندانه از آب برای طراحی آبشارهای مختلف در حاشیه اتوبان ها و بولوارهای درونشهری شیراز نشان از عزم جدی مسئولان فعلی از جمله شهردار این کلانشهر دارد که برای جبران فرصت های از دست رفته در دهه های گذشته کمر همت بسته اند و با جدیت تمام به میدان رقابت نفس گیر اجرای پروژه های بزرگ و مطرح عمرانی در بین کلانشهرهای کشور وارد شده اند

ادامه ساخت خط یک پروژه مترو شیراز به همراه تکمیل سازه ایستگاه های مترو، احداث 4 تونل بزرگ شهری جهت تکمیل رینگ ترافیکی شهر، شروع ساخت پل های چند سطحی، زیرگذرها و یک پل کابلی بزرگ در سطح شهر، آغاز ساخت پروژه های بزرگ مشارکتی، احداث مجتمع های بزرگ تجاری و خدماتی همچون مجموعه عظیم تجاری تفریحی خلیج فارس و ... از مهمترین فعالیت های صورت گرفته در بخش عمران شهری و توسعه شیراز بود که از نزدیک شاهد اجرای برخی از این پروژه ها بودیم و برخی نیز افتتاح شده و در حال بهره برداری بود

مجتمع تجاری تفریحی خلیج فارس شیراز

مجتمع عظیم تجاری تفریحی خلیج فارس با بیش از 2 هزار و 500 واحد تجاری "به گفته مالکان و سازندگان آن" بزرگترین مجتمع تجاری موجود و افتتاح شده در کشور و یکی از بزرگترین شاپینگ مال های جهان می باشد

در بازدیدی که به همراه دوستان عزیزم امین و دانیال از مجتمع خلیج فارس داشتیم شاهد بودم که فعالیت بخش های مختلفی از آن همچون هایپراستار، بلوک اول واحدهای تجاری و برخی برندهای معروف فست فود در این مجموعه آغاز شده و با توجه به مزیت هایی از جمله تخفیف در قیمت کالاها و نیز وجود پارکینگ مناسب در مجتمع مورد استقبال شهروندان شیرازی قرار گرفته است

مجتمع خلیج فارس شیراز از نمایی دیگر

سایر مجتمع های بزرگ تجاری شیراز هم به استثنای چند مورد همه در طول بلواری در منطقه ای به نام معالی آباد که می توان گفت قلب تجاری و خدماتی شیراز به حساب می آید با طرح هایی زیبا ساخته شده اند یا در حال ساخت بودند

یک ویژگی خاصی هم که در شیراز به عنوان یکی از 5 کلانشهر اصلی کشور مشاهده کردم و تا حدودی برایم غیر منتظره هم بود وجود شهرک های مسکونی با خانه های اکثراً حیاط دار و تک طبقه و دو طبقه بود که به نظر می رسید این شهرک ها بیش از 60 درصد از کل مساحت شهر را تشکیل می دهند و پروژه های برج سازی و مرتفع سازی تنها در محدوده های مشخصی از شهر قابل مشاهده بود

هرچند وجود انبوه خانه های ویلایی در کلانشهرها معمولا موجب گسترش بی رویه وسعت شهر شده و معضلات دیگری را به همراه دارد، اما از نظر شخص خودم مزیت زندگی توأم با آسایش شهروندان در چنین خانه هایی مشکلات ناشی از گسترش بی رویه شهر را هم کم اهمیت کرده و تحت تأثیر قرار می دهد، تنها مشکلی که برجای می ماند کاهش درآمد شهرداری آن شهر از محل دریافت عوارض و حق ارتفاع ساختمانها خواهد بود که باز اگر شیوه های مناسب جایگزین این منبع درآمد شود این مشکل هم چندان دردسر ساز نخواهد بود

در طول سه شبانه روز اقامتم در شهر زیبای شیراز و در سایه زحمات فراوان دوستان عزیزم دانیال (مدیر وبلاگ شیراز ما) و امین (مدیر وبسایت شیراز 1400) موفق شدم تقریبا از تمامی اماکن گردشگری و دیدنی داخل شهر شیراز بازدید کنم لذا در همین فرصت از تمامی زحمات و محبت های این عزیزان به خصوص مهمان نوازی خانواده محترم دوست خوبمان دانیال تشکر و قدردانی می کنم

همچنین لازم به ذکر است؛ در طول این مدت به دلیل فرصت کمی که برای حضور در شیراز زیبا در اختیار داشتم، برای بازدید از سایر آثار مهم تاریخی استان فارس از جمله تخت جمشید و پاسارگاد که در خارج از مرکز استان قرار داشتند، فرصت نکردم که امیدوارم در سفرهای بعدی فرصت دیدار از این آثار تاریخی مهم و با ارزش کشورمان را داشته باشم.

تصاویر بیشتر از شیراز:

شیراز- مجتمع خلیج فارس

آب نمای محوطه مجتمع خلیج فارس شیراز

بازار وکیل شیراز

شیراز - ارگ کریم خان زند
شیراز - باغ گلشن(عفیف آباد)

شیراز- باغ ارم

نمونه ای از آبشار های ایجاد شده در شیراز- بولوار جمهوری اسلامی

شیراز- طاووس دروازه قرآن

شیراز- عمارت باغ دلگشا

شیراز- انبوه مسافران نوروزی در آرامگاه سعدی
شیراز - ارگ کریم خان زند از نمایی دیگرشیراز- آرامگاه حافظ شیرازیشیراز- حافظ

شیراز - مقبره حافظ شیرازینمایی از محوطه آرامگاه حافظ شیرازی

شیراز - نمایی متفاوت از آرامگاه حافظ شیرازی و ماه