انشاء نویسی در ابتدایی

مقدّمه:

استحضار دارید که هر چه نوشتار به گفتار نزدیک تر و ساده تر باشد فهم آن برای خواننده آسانتر است . ساده نویسی خود هنری است ارزنده و درخور ستایش که از هر نویسنده ای بر نمی آید . این پندار که ساده نویسی ، نویسنده را از سبک نویسندگی اش دور می کند درست؟ نیست!مثال(داستان راستان شهیداستاد مطهری)

ـ برای اینکه به اهمیّت و راز و رمز «نوشتن» پی ببریم{چه در دیکته و چه در املا و انشا}

ناگزیر باید بدانیم آن روی سکّه که خواندن می باشد .{پیش نیاز نوشتن خواندن است}

چگونه صورت می گیرد و اگر با دید وسیع و علمی بنگریم بایستی به خواندن توجّه و اهمیّت مضاعف معطوف نماییم{یعنی : خوب بخوانیم تا خوب بنویسیم}

سوال: کدام نوشته به نظر شما ارزش خواندن را دارد؟

جواب: نوشته ای ارزش خواندن را دارد که سرانجام کارِ خواننده اش را به «اندیشه،تفکر واداشته و در خور تجزیه و تحلیل ، کاربُردی ، تاثیر گذاری همراه داشته و بالاخره به شکوفایی استعداد و و نهایتاً به هدف و مقصودمان همان انشا نویسی است » برساند.

· تعریف انشا و هدف از تدریس آن:

ـ انشا در لغت به معنی ایجاد ، پرورش ، ابداع و خلق کردن است.

آنچه را که امروزه فنّ انشا گفته می شود از نخستین معنای آن«ایجاد» گرفته شده است.

ـ یعنی انشا به معنی ایجاد کلام ، سخن و نگارش آن است و معادل فارسیِ انشا«دبیری» است که به معنی منشی گری و کتابت می باشد و دبیری فنّی است که انسان به وسیله آن می تواند محتویات خود را روی کاغذ بیاورد.

ـ تعریف علمی انشا:

انشا یعنی درست اندیشیدن درباره ی موضوعی و آن را روی کاغذ پیاده کردن است .

ـ تعریف انشا در اصطلاحِ ادبیّات به چه معنی است؟

در اصطلاح ادبیّات ، انشا عبارت است از : نگارش جملات و عباراتی که افکار نویسنده را به صورت روشن و زیبا بیان کند ، که خواننده آنها را به سهولت بفهمد و برایش خوش آیند و مطلوب باشد.

· انشا از نظر لغوی :

انشا در لغت به معنی آفریدن ، آغاز کردن و از خود چیزی نوشتن است و در اصطلاح ادب پارسی انشا نویسی عبارت است از :

بیان خاطره ها ـ پندارها ـ خیال ها ـ احساس ها ـ عقیده ها ـ مشاهده ها و اندوخته های فکری و ذهن از راهِ نوشتن .

ـ برای نویسنده ویژگی هایی بر شمرده اند که برخی از آنها فطری و ذاتی و برخی دیگر اکتسابی است .

ـ انشا نویسی تقریباً «همان مقاله نویسی» است.

ـ ساده نویسی یکی از شرایط خوب نویسندگی است.

· نحوه ی آموزش انشا:

· مقدمتاً باید عرض کنم برای آموزش، عشق و علاقه و تعامل می خواهد مصداق شعر معروفِ:

(در رَهِ منزل لیلی که خطرهاست به جان شرط اوّل قدم آن است که مجنون باشی)

ـ معلّم باید عشق، سوز، علاقه، خلاّق ، صبور ، کنجکاو، تیز بین ، بافهم، مطالعه صاحب نظر، تحلیل گر و منطقی و ... باشد تا در کارش موفّق و کارآمد و تولید محصول عالی نماید.

ـ در آموزش املا مواردی از قبیل رعایت نوشتن تلفّظ کردن نشانه ها و حروف الفبای فارسی وصحیح گفتن و صحیح شنیدن و صحیح دیدن و نوشتن مطرح بوده و لزوماً بایستی رعایت شود.از موارد فوق الذکر و به پاره ای تذکّرات در آموزش انشا تاکید شده که به آنها اشاره خواهد شد و کاربُرد آنها در انشا نویسی از ویژگی و اهمّیت بسزایی برخوردار است.

ـ کاربُرد و رعایت علایم آیین نگارش (. : ؛ ، ؟ ! ()«»[] و..)در انشا بایستی صد درصد رعایت شود . مثال: برای«،» بخشش لازم نیست، اعدامش کنید . بخشش ،لازم نیست اعدامش کنید.

ـ رعایت پاراگراف ـ پاک نویس ـ کلمات ساده ـ مرکب ـ فعل و فاعل و کامل، نکات دستوری (دستور زبان فارسی)که در آموزش فارسی مدّ نظر بوده در انشاهم کاربُرد دارد.

· مراحل آموزش انشا درحالت کلی :

در کلاس اوّل ابتدایی تصویر خوانی نوعی انشای شفاهی هست که دانش آموز برداشت خود را از تصویر با بیان یکی ، دو جمله ابراز می کند .

ـ در کلاس دوّم با جمله سازی ها شروع و نهایتاً آمادگی برای انشا نویسی آغاز می شود.

ـ از کلاس سوّم ابتدایی انشا نویسی رسماً آغاز می شود.

ـ کلاس های چهارم و پنجم نیز در استمرار کلاس سوّم انشا نویسی جایگاه خود را پیدا می کند.

ـ مراحل آموزش انشا:

1ـ تصویر خوانی

2ـ بصورت شفاهی مثال : برای «بابا» جمله ای بگو و بنویس

شما برای «بابا» جمله ای دیگر بگو .......

// // // // // ........

3ـ بصورت تمرین و تکرار(جهت تثبیت یادگیری پایدار ):

مثال: من/ من مادرم/من مادَرَم را/ من مادرم را دوست = من مادرم را دوست دارم.

4ـ با استفاده از کلمات جمله سازی :

بابا: بابا آب داد.

نان: مادر نان در دست دارد .

5 ـ تبدیل جمله سازی به انشا(با استفاده از کلمات هم خانواده):

مقدمه :در ریاضی اوّل شکلی که مثل بقیه نیست، خطّ بزن.

حالا با بیان کلمات مترادف از لحاظ کاربُردی و مفهوم :

مثال : ماشین ـ خیابان ـ چراغ راهنمایی ـ پلیس ـ تاکسی ـ مردم ـ دوچرخه ـ خط کش

ماشین

خیابان

چراغ راهنمایی

با «و»جملات را به همدیگر وصل و در آخرین جمله نقطه بگذارید.و برای انشای خودتان نامگذاری نمایید.

این روش در کلاس اوّل هم قابل اجراست ، در کلاس دّوم و سوّم جای شکی نیست.

ـ هدفهای تدریس انشا:

1) دانش آموزان بتوانند آنچه را که می اندیشند و می خوانند به دیگری بگویند و بنویسند یعنی انشا کنند.

2) دانش آموزانی که تخیّلی قوی و استعدادی بیشتر در نویسندگی دارند ، بشناسیم و در مسیری صحیح و موّفق هدایت کنیم.

3) پرورش قوه ی استدلال ، تفّکر و دقّت دانش آموزان و وادار کردن آنها به درست دیدن و شنیدن و بیان کردن و نوشتن است . {از جمله سازی شفاهی شروع و تا نوشتن مقاله و کسب مهارت در نگارش پیش می روند.} مثال : دانش آموز از روی صفحه ی سفید در کلاس انشا خوانده بود و ...

· مهارت های مورد نیاز برای نگارش انشا:

1) فکر کردن پیش از نوشتن (مثال : «در گفتن،ضرب المثلی هست می گویند :«حرف را تو دهانت بپز بیرون بده»

و یا مصداق :« فکر نیکو طرح ها انداخته طرح ها را بار ها پرداخته » تهیّه طرحِ رووس عناوین و مطالب مورد نظر و مرتبط با موضوع انشا)

2) توجّه به هدف ، {نویسنده ای که هدف و موضوع را فراموش کند ، قادر به ابلاغ پیام خویش نخواهد بود.}

3) در نظر گرفتن خواننده (مخاطبانِ ما چه کسانی هستند؟)،{نوشته ای کامل و رسا، حدود اطّلاعات و تجربیات خواننده را در نظر گرفته باشد و نوشته باید مطابق درک و فهم خواننده باشد نهایتاً آن نوشته در خواننده ایجاد انگیزه و علاقه نماید}.

4) جمله، {هر چه قدر جمله کوتاه تر باشد (به شرط رسا بودن ، مختصر و مفید)پیام زودتر منتقل می شود. به جای حرف ربط از «،» استفاده نماید.}

5) ساده نویسی: {هر عقل سلیمی ساده نویسی را می پسندد و پیچیده نویسی را ناپسند می دانند.}

6) پرهیز از به کار بردن لغات و ترکیبات دور از ذهن ،{لغات و اصطلاحات مشکل را باید آن چنان آورد که برای همه قابل فهم باشد.}مثل روزنامه ها و مجلّات .

مثال : استنکاف : خودداری

مع ذلک : خلاصه

تمرّد : سر پیچی

عن قریب: به زودی

آخر الامر: سرانجام

7) رعایت قواعد دستور و زبان فارسی و به کار گرفتن شیوه خطّ فارسی.{املای لغات ـ نشانه گذاری ـ فعل و فاعل و...... سر جای خود باشد.}

8 ) به کار بردن افعال در جای معلوم{تا آنجا که ممکن است باید از افعال متعددی استفاده کرد.}دانش آموزان کلاس اوّل و دوّم معمولاً این چنین می نویسند:{من کتاب را دوست دارم ـ من مادر را دوست دارم ـ من سگ را دوست دارم ـ و...}

9) به کاربردن لغات ملموس: {اصطلاحات یا عباراتی که معانی قطعی و مشخص دارند . مثال جاده ی شنی ـ هوای پاک}

10)نشانه گذاری و اهمّیت کاربردی نشانه ها در نگارش .

11)تجدید نظر و اصلاح ، {پس از نوشتن هر مطلبی لازم است در آن تجدید نظر انجام شود.}

· چهار توصیه ی راهبردی برای پرورش بهتر مهارت صحبت کردن در دانش آموزان ابتدایی:

1. دانش آموزان را عادت دهید قبل از صحبت کردن ، درباره ی آن چه که می خواهند بگویند،«فکر کنند» کل مطالب را در ذهن خود طراحی کنند(پردازش) و سپس درباره ی آن حرف بزنند . زمانی که پرسشی از دانش آموزان می کنید ، بهتر است به آن ها «فرصتِ فکر کردن» بدهید.

2. از دانش آموزان بخواهید تجارب و حاصلِ مشاهدات خارج یا داخل مدرسه را در کلاس بیان کنند. فرصت هایی فراهم آورید (بستر سازی کنید) تا آنان ، تجارب و مشاهدات خود را در گروههای دو یا سه نفری برای یکدیگر بگویند ، درباره ی کتابهایی که خوانده اند، توضیح دهند یا در باره ی دلیل وقوعِ روی دادِ نا خوش آیند ، داستان ارائه دهند.

3. دانش آموزان را تشویق کنید درباره مسایل گوناگون نظر بدهند و افکار و نظرهای خود را در قالب گفتاری مبسوط بیان کنند ، نه! در قالبِ یک واژه یا یک جمله.

4. از دانش آموزان بخواهید در هنگام صحبت کردن در کلاس ، از حرکات دست چهره و ... به طور مناسب بهره گیرند تا منظور خود را بهتر به هم کلاسان خود تفهیم کنند.

· تجدید نظر و بازنگری متن انشا:

- برای این که متن انشا مطلوب گردد، متن و نوشته را به کسی بدهیم بخواند و از زوایای مختلف و با دید وسیع خود بررسی کرده و نظر دهد ، مشروط بر این که فرد مورد نظر اهل فنّ ، خبره در موضوع و متخصّص باشد.

- خود نویسنده نوشته ی خود را بلند بخواند ، تا از راه چشم و گوش ، اعصاب ، معایب و کمبود ها را مشخص و سپس برطرف نماید.

- نوشته را پس از یک استراحت کامل از نو بخوانیم تا کمبودها و مطالب اضافی و بیشتر خود را نشان دهد و بهتر بتوانیم نوشته ی خود را اصلاح کنیم و تجدید نظر نماییم .

روش تدریس انشا در پایه های مختلف مقطع ابتدایی:

*پایه ی نوشتنِ صحیح و مستقل از همان کلاسهای اولیه گذاشته می شود .

ـ دانش آموزان از سال اوّل ابتدایی می آموزند که چگونه منظور خود را درست بیان کنند.{آموزش صحیح نشانه ها (حروف الفبای فارسی)}

ـ در کلاس دوّم علاوه بر جمله سازی و تکمیل جمله های ناقص با کلمه های آشنا جواب سئوالات را به صورت کتبی می نویسند.

ـ و از کلاس سوّم نوشتن انشا عملاً آغاز می گردد.

ـ و در کلاس چهارم و پنجم نیز انشا نویسی و مقاله نویسی انجام می یابد.

روش آموزش انشا نویسی:

آموزش انشا عملاً از کلاس سوّم ابتدایی آغاز می گردد و دانش آموزان ابتدا برای هر انشا طرح ریزی می نمایند و این طراحی در مرحله ی اوّل بطور شفاهی انجام می گیرد و بعد به صورت کتبی در می آید.

ـ هدایت و راهنمایی آموزگاران محترم موجب می شود که شاگردان نظم فکری داشته و در مشاهدات خود دقیق باشند ، درست ببینند و بیندیشند ، خوب بیان کنند و با قاعده بنویسند . اوّل فکر کنند سپس با بکارگیری اصول آیین نگارش شروع به نوشتن نمایند.

ـ یکی از شرایط نوشتن ِ انشا ، تسلّط و مهارت یافتن در خواندن است .همان طوری که در صحبت کردن نباید از موضوع خارج شد باید در انشا نوشتن نیز نباید از موضوع خارج شد . برای تنوع در کار ممکن است،در درس انشا از بازی ، داستان گویی نیز استفاده نمود.{گردش علمی ، سیرو سیاحت، اردو،تهیه گزارش بازدید و مهمانی و ...}

· معیار انتخاب موضوع انشا:

ـ وظیفه معلّم در درجه اوّل انتخاب موضوعی مناسب {نسبت به پایه کلاس}برای انشا است . بطور کلی موضوعات انشا به ترتیب از آسان به مشکل درجه بندی می شود . ساده ترین موضوع ، انشایی است که زیاد به تفکر و تعقل نباشد .

ـ سپس از موضوعات اخلاقی ، دینی ، تربیتی، آموزشی،امیدواری،ادبی، اجتماعی رعایت حقوق دیگران، عبور و مرور از خیابان ، ترافیک ، شهر نشینی، آپارتمان نشینی، دوستی ، همسایگی، نقش معلّم، وظایف دانش آموز، فواید گیاهان، دوستِ خوب ، کتاب و کتابخوانی، ادامه تحصیل، با سواد بودن، بی سواد ماندن،موضوعاتی که دانش آموزان با آنها درگیر هستند، مشکلات مدرسه و راهکارهای آنها، و موارداین چنینی، برایشان ملموس است و یا توصیفی از مشاهدات و امکاناتی که دیده اند و خیلی از مواردی که شماها بهتر از این ها می دانید و عمل می کنید و عمل خواهید فرمود.

ـ میزان ساعات انشا در کلاس های پنج پایه ابتدایی در برنامه هفتگی :

اوّل(جمله سازی از کتاب بنویسیم)

سوّم (سه ساعت)

دوّم، چهارم،پنجم (دو ساعت)

· به مواردی که در جمله سازی نباید نمره داده شود.

ـ نکات دستوری ، رعایت علایم آیین نگارش و کاربرد کلمات و موارد لازم بایستی قبلاً توسط معلّم محترم به دانش آموزان خود آموزش داده شده باشد و یاد آوری مجدد نیز از تاثیرات مثبت برخوردار خواهد بود.

به مواردی که نمره داده نمی شود:

1. اضافه کردن حروف به کلمات در جمله سازی مثال : خانه= من خانه ی سه طبقه خریدم.

من خانه خریدم.(صحیح)

2. در مواردی که دانش آموز غیر معنی کلمه داده شده را بکار بگیرد.

مثال: شادی (خوشحالی)

اسم خواهر من شادی است.

3. در مواردی که دانش آموز، مغایر بودن با ارزش های ِ ، اخلاقی ، اجتماعی ، عُرفی ، شرعی ، بنویسد.

مثال : من دزدی را دوست دارم.

او در شغل قاچاق موفّق است.

4. قالبی بنویسد . یعنی در تمام جملات کلیشه ای بنویسد.

مثال : من درخت را دوست دارم.

من ماشین را دوست دارم.

5. با توجّه به بارِ (ارزش) کلمات:

مثال:من به برادرم اعتبار نکرده ام. (بار منفی)

من مادرم را دوست ندارم.

6. به جای کلمات داده شده معنی کلمات را بکار ببرد :

مثال: برای کلمه «آغوش» جمله بساز:

من برادر را بَغل کردم .

7. عدم تطابق فعل و فاعل :

مثال: سارا و دارا به بازار رفت(رفتند).

8 . اگر جمله واقعیت نداشته باشد.

مثال : من ماشین هستم .

9. عامیانه بنویسد:{تاکید بر کتابت و رسم الخط و با زبان رسمی کشور با توجه به متمرکز بودن آموزشی بسیار مهم است}.

مثال : دیروز بابامو دیدم.

10. تغییر جای فاعل و فعل :

مثال:پریروز رفتم به مسافرت

11. حرف اضافه را درست بکار بَرَد.

مثال:امین و آزاده با خانه آمدند.

12. غلط املایی{در هر درس مهم است}نداشته باشد، نمره نمی برد.

مثال: مسافرت با هواپیما راهت است.

13. «تاکید مهم» علائم نقطه گذاری در آیین نگارش باید رعایت شود ، جا به جا بودن غلط محسوب می گردد.

مثال: آزاده ! از مدرسه آمد:

· ا قسام انشا:

1. انشا توصیفی یا وصفی

2. انشای نقلی

3. گزارش نویسی

4. برگردان شعر به زبان ساده و نثر امروز

5. انشا تخیّلی

6. خلاصه نویسی

7. نامه نگاری

8 . انشای تحقیقی یا استدلالی

1) انشا توصیفی یا وصفی:

وصف یا توصیف به معنی تعریف کردن است ، مثل تعریف کسی یا چیزی یا صحنه ای از صحنه های طبیعت و غیره.

- بطور کلی در انشای وصفی یا توصیفی جزئیات یک منظره یا یک واقعه را وصف می کنیم.

- بدیهی است که این کار تنها از راه حواس و ادراک امکان پذیر خواهد بود . لذا در چنین انشایی باید با دقّت نگریست،گوش داد، لمس کرد، بوئید، و اندازه گرفت.

- نویسنده در انشای وصفی یا توصیفی معمولاً از تخیل یا خیال پردازی های خود استفاده می کند و نوشته ی خود را تزئین کرده و دلپذیر می کند .

2) انشای نقلی :

در انشای نقلی ، نقلی از کلمه ی نقل است و آن بیان کردن سخن یا قول فردی است برای شنوندگان و یا شرح دادن و حکایت نمودن بخش از تاریخچه ی زندگی و سرگذشت کسی یا کسانی برای خوانندگان و مخاطبان که این گونه انشاها را انشای نقلی می گویند.

مثال: زندگی نامه حضرت فاطمه زهرا(س)

حکایت شیرین و فرهاد

در انشای نقلی باید قبلاً با مطالعه کتابها و نشریات مناسب و مراجعه به منابع و مآخذ مربوطه و سایت های مرتبط اطلاعات کافی در خصوص موضوع مربوطه را بدست آوریم و پس از گذراندن مراحل طرح بندی ، ترتیب بخشیدن و ویراستاری آن را پاکنویس کرده و انشا نقلی خود را ارائه دهیم . انشای وصفی ساده ترین نوع انشا است .

3) گزارش نویسی:

گزارش خوب، گزارشی است که با دقّت ، مختصر، مفید، واضح و صریح و آشکار نوشته شود . و دارای مراحلی هست.

1. گردآوری اطّلاعات

2. تهیّه طرح برای نوشتن

3. تهیّه پیش نویس و اصلاح پیش نویس

4. از نظر املایی و انشایی و نگارش

5. و ارائه گزارش(در کلاس ، سالن)

4) برگردان شعر به زبان ساده و نثر امروز:

این نوع انشا از کلاس دوّم آغاز می شود . مثال شعر : روباه و زاغ را به نثر امروز بنویس.

5) انشای تخیّلی:

انشای تخیّلی همان انشای نقلی است که ساخته ی ذهن فرد است . انشای تخیّلی محصول ذهن و ساخته و پرداخته ی افکار دانش آموز است .

مثال : سرگذشت تخته سیاه کلاس را بنویسید.

6) خلاصه نویسی:

خلاصه کردن یک کتاب و یا یک مقاله نوعی از انشا نویسی است . خلاصه نویسی موجب پرورش قدرت نویسندگی و گسترش اندیشه در مورد موضوع های گوناگون می گردد . در خلاصه نویسی باید موارد زیر را رعایت نمود:

1. باید مطالب مهم و اصلی نوشته یا کتاب حفظ شود . (لُپّ مطلب)،(عصاره)

2. باید اصالت کتاب یا مقاله و همچنین سبک نویسنده حفظ شود.

3. باید نکته ی اصلی که مربوط به هدف نهایی نویسنده است مورد غفلت قرار نگیرد.(پیام نویسنده)

4. در خلاصه نویسی نباید عقیده و نظر شخصی خود را افزود.

- پرسیدنِ خلاصه ی درس از دانش آموزان در نوشتنِ انشا موجب می شود تا در سخن گفتن مهارت پیدا کنند.

7) نامه نگاری:

نامه بیان کتبی موضوعی است برای مخاطبی که حضور ندارد و بنا به ضرورتی برای کسی یا موسسه ای می فرستند.

- مهم این است که : نویسنده ی نامه باید ، در نظر بگیرد که اگر مخاطب مورد نظر حضور داشت ، چگونه با او سخن می گفت؟

با چه عنوانی ادای احترام و ابراز محبّت و صمیمیت می کرد ؟ تمام نکات و واژه ها قابل فهم بودن و تناسب سن و اطلاعات علمی و ... را مراعات می کند .

امروزه با توجه به مقتضیات زمان ، ارزش نامه نگاری و لزوم فراگیری این هُز ارزنده بر کسی پوشیده نیست . سروکار همه ی افراد جامعه خواهی نخواهی با ادارات دولتی و شرکت های خصوصی و ... و همچنین مطلع بودن از حال و احوال دوستان و آشنایان دور و نزدیک و برای رسیدن به چنین منظوری هیچ وسیله ای بهتر و مناسب تر از نامه نگاری نیست.

- در نامه نگاری بایستی ؛ نام خدا ، نام گیرنده، نام فرستنده ، عنوان نامه ، آدرس دقیق ، تاریخ ، امضا، خوش خطّی ، رعایت موارد اخلاقی، جملات کوتاه و رسا ، عدم تکرار جملات ، نامه به صورت رمانتیک نباشد.

بر علیه کسی یا مرجعی بدگویی و غیبت نباشد ، اَسرارِ کسی را نباید در نامه مطرح کرد .

- نامه های دوستانه بهتر است دستی نوشته شود . برعکس نامه های اداری باید کوتاه و تایپ شده باشد نهایتاً الصاق تمبر= ایمیل، اس ام اس و.......

8 ) انشای تحقیقی:

انشای تحقیقی یا استدلالی ، موضوع این انشاها بحث و تحقیق درباره ی مسائل تعقلی است . از قبیل مسائل تاریخی، اجتماعی ، اخلاقی ، علمی و ادبی و .... است.

مثال : چگونگی بوجود آمدن«اعتیاد»

ـ چرا از قانون باید پیروی کرد؟

ـ رعایت مقرات راهنمایی و رانندگی

· چه نکاتی را اید در خلاصه نویسی انشا رعایت نمود؟

1. اصول و طرح کلی مطالب و موضوعات حفظ شود.

2. اصالت موضوع و اندیشه ی اصلی نویسنده باید حفظ شود .

{مثال : نویسنده متنی را در رابطه با مسائل تربیتی نوشته در خلاصه نویسی هم باید مسائل تربیتی مطرح شود}

3. نکات اصلی که اهداف نویسنده را در بر می گیرد نباید مورد غفلت قرار گیرد.

{شعر ، مثل، خاطره و تجربه ای که نویسنده در رابطه با موضوع مسائل تربیتی مطرح کرده است باید در خلاصه نویسی حفظ شود}

- توصیه :

همان طوری که برای سخن گفتن لازم است که مطلبی برای گفتن داشته باشیم ، نوشتن نیز چنین است تا شاگرد حرف و سخن برای نوشتن نداشته باشد ، چگونه می تواند انشا بنویسد؟

آموزگارِ آگاه برای این که شاگرد را آماده ی انشا نویسی کند این است که دانش آموزان را برای نوشتن انشا با سبک و الگو و با روشهای مختلف آشنا نماید و راهکارهای لازم را ارائه نماید . بهترین نمنه همان متون دروس کتابهای بخوانیم و بنویسیم(فارسی) هست که شاگردان می توانند مانند مطلب کتاب ساده و روان و بی تکلّف بنویسند.

- انتخاب موضوع انشا خود مسئله است که اگر مطابق سن و فهم و تجربیات و علاقه کودکان نباشد و همچنین تفاوت های فردی مد نظر نبوده باشد ، خود عاملی در افزایش مشکلات دانش آموزان در نوشتن انشا خواهد بود و یا آنها را از نوشتن و اظهار نظر درباره ی موضوع انشا عاجز و ناتوان و محروم خواهد کرد.

· برای تصحیح انشا چه معیارهای ضروری است؟

در تصحیح انشا باید به نکات ذیل توجه نمود:

1. آیا دانش آموز اندیشه و مطلب خاصی برای نوشتن داشته است سطح معلومات او در باره ی موضوع تا چه حدّ بوده است؟

2. آیا برای بیان مطلبِ خود نقشه و طرحی داشته و توانسته است به طور کامل آن را بیان کند ؟ نحوه بیان تفکّر و شیوه ی استدلال او چگونه است ؟

3. آیا بیان مطلب با جملات شیرین و روشن و درست انجام گرفته و انشا از غلط های املایی ، دستوری و علایم آیین نگارش خالی است؟ مفهوم و رسا و دور از ابهام هست.

4. هر مطلبی با توجه به اهمّیت آن در جای خود قرار گرفته و از تکرار مطلب خودداری شده و انشا به قسمت هایی تقسیم شده و هر قسمت در پاراگرافی قرار گرفته است ؟

- آیا مقدمه و متن و نتیجه مناسب و دارای ارتباط و نظم منطقی داشته است؟

- آیا از اصل موضوع خارج نشده است؟

5. آیا علایم نقطه گذاری رعایت شده است زیبا و پاکیزه و با خطّ خوانا و خوش نوشته شده است؟ فاصله حاشیه دو طرف صفحه رعایت شده است .

6. آیا زیبایی و لطافت در انشا وجود دارد . نویسنده با آوردنِ مثال زیبا ، تشبیهات، افکارظریف، ضرب المثل ، شعر ، پند و...... موضوع را پروانده است که موجب جذابیت و امتناع خواننده و یا شنونده شده است .

جدول باروم نمره گذاری درس انشا:

1. برای داشتن مطلب 5 نمره

2. برای بیان مطلب 5 نمره

3. برای خالی بودن انشا از غلط های املایی و دستوری و رعایت آیین نگارش 4 نمره

4. تقسیم بندی انشا و رعایت نظم منطقی در بیان مطلب و عدم تکراری 5/1 نمره

5. رعایت علائم نقطه گذرای ، و زیبایی و خوانا و پاکیزه بودن 5/1 نمره

6. زیبایی و لطافت انشا 3 نمره

جمع = 20 نمره

http://goroobastam.mihanblog.com

انشاء نویسی در ابتدایی

مطالب مشابه :

چند شعر و مقدمه برای انشا

انشاء نویسی در ابتدایی

تقویت انشای دانش آموزان

20 روش آموزش انشا نویسی در کلاس درس

انشا نویسی در مقطع ابتدایی

آغاز با نام خدا در اشعار فارسی

انشا نویسی در ابتدایی

انشا آفرینشی نو

اصل مقدمه گویی در آموزش