آزمایش كراس مچ ماژور Major cross match

آزمایش كراس مچ ماژور Major cross match آزمایش كراس مچ ماژور كه كراس مچ مستقیم یا Forward نیز نامیده می شود قسمت اصلی آزمون سازگاری را تشكیل می دهد و به دو منظور اصلی نیز انجام می شود...

http://www.behdarou.com/images/behdaroo_2.jpg

آزمایش كراس مچ ماژور Major cross match

آزمایش كراس مچ ماژور كه كراس مچ مستقیم یا Forward نیز نامیده می شود قسمت اصلی آزمون سازگاری را تشكیل می دهد و به دو منظور اصلی نیز انجام می شود :

1ـ پیشگیری از واكنش های ایمونولوژیك نامطلوب

2ـ حداكثر بهره گیری بیمار از خون تجویز شــده

عوارض ترانسفوزیون نامتجانس ، با علائم بالینی بارز و مشخص در حین یا متعاقب تجویز خون ناسازگار پدیدار شده و علائم آشكار همولیز ( انهدام سریع گلبولهای قرمز ) را بهمراه دارد و در موارد خفیف تر تخریب گلبولهای قرمز بتدریج و یا بصورت دیررس صورت می گیرد و با كاهش اعمال حیاتی آنها همراه می باشد ، در این آزمایش سرم فرد گیرنده خون را با گلبولهای قرمز فرد دهنده مجاور كرده و واكنشهای آنرا بررسی می كنند ، در این روش آلوآنتی بادی های موجود در سرم بیمار ( نسبت به گلبولهای قرمز دهنده ) مشخص می شوند .

روش :

1- سه عدد لوله را به صورت IDC , Alb , RTعلامت گذاری كنید :

· (Room Temperature) RT برای تجسس آلوآنتی بادی های سرد

· Alb (Albumin) و IDC (Indirect Coombs) برای تجسس آلوآنتی بادی های گرم

2- داخل لوله RT ، یك قطره سرم بیمار بریزید

داخل لوله Alb ، 2 قطره سرم بیمار بریزید

داخل لوله IDC ، 3 قطره سرم بیمار بریزید

( كلیه لوله ها را از نظر ریختن سرم بیمار كنترل كنید)

3- در هر یك از لوله ها یك قطره از سوسپانسیون 3 تا 5 درصد گلبول قرمز دهنده بریزید .

( كلیه لوله ها را از نظر ریختن گلبولهای قرمز كنترل كنید )

4- لوله RT را یك ساعت در حرارت اتاق قرار دهید . لوله IDC را یك ساعت در بن ماری با دمای 37 درجه سانتی گراد قرار دهید .

5- لوله Alb را به مدت یك ساعت در بن ماری 37 درجه سانتی گراد قرار دهید ، پس از گذشت نیم ساعت از كنار لوله به آرامی یك قطره آلبومین گاوی 22درصد اضافه كنید (بدون مخلوط كردن)

6- پس از اتمام یك ساعت لوله های RT و Alb را به آرامی تكان داده و از نظر همولیز یا آگلوتیناسیون بررسی كنید .

7- پس از طی زمان مذكور لوله IDC را از بن ماری بیرون آورده و 3 بار با سرم فیزیولوژی شستشو داده ، پس از آخرین شستشو و خالی كردن سرم فیزیولوژی لوله IDC را روی یك دستمال برگردانید تا تمام سرم خارج شود و گلبولهای قرمز كاملاً خشك شوند .

8- در مرحله آخر یك قطره آنتی هیومن گلبولین داخل لوله IDC ریخته و كاملاً مخلوط كنید ، سپس لوله IDC را بمدت 30 ثانیه در سروفیوژ سانتریفوژ كنید .

9- لوله IDC را از سانتریفوژ خارج كنید و به آرامی تكان دهید لوله را در مقابل روشنایی از نظر آگلوتیناسیون بررسی كنید . در همه موارد ، نتایج منفی باید از نظر میكروسكوپی چك شوند .

نكته : برای تأیید نتیجه منفی لوله IDC می توان از گلبول قرمز حساس شده استفاده نمود به این ترتیب كه یك قطره گلبول قرمز حساس شده را به لوله IDC اضافه كرده ، پس از 30 ثانیه سانتریفوژ آگلوتیناسیون را قرائت كنید واكنش مثبت با گلبولهای قرمز حساس شده نتیجه منفی لوله IDC را تأیید می كند در غیر اینصورت نتیجه منفی لوله IDC اعتبار نداشته و تكرار آزمایش الزامی است .

آزمایش كراس مچ ماژور تفسیر

RT Alb IDC

ـ ـ ـ این خون برای بیمار سازگار می باشد .

+ ـ ـ بیمار دارای آنتی بادی سرد می باشد .

ـ + + بیمار دارای آنتی بادی گرم می باشد .

آنتی بادی های سرد در دمای 4 درجه سانتی گراد دارای بیشترین شدت آگلوتیناسیون (4+) می باشند و در دمای اتاق یا حتی 30 درجه سانتی گراد گلبول های قرمز را با شدت كمتری آگلوتینه می كنند .

آنتی بادی های گرم در در دمای 37 درجه سانتی گراد واكنش (4+) را نشان می دهند .

همزمان با آزمایش كراس مچ ، آزمایشات Auto control و (Ab Screening) نیز انجام می شود كه در ادامه شرح داده شده اند .

آزمایش Auto Control

در آزمون سازگاری به عنوان كنترل از گلبولهای قرمز و سرم بیمار استفاده می شود كه همزمان با آزمایش اصلی و نیز همراه با آزمونهای غربالگری آنتی بادی اصلی و نیز همراه با آزمونهای غربالگری آنتی بادی انجام می شود ، استفاده از اتو كنترل نشان خواهد داد كه آیا آنتی بادی موجود در سرم بیمار بر علیه سلولهای خود اوست و یا بر ضد سلولهای تزریق شده می باشد .

اتو آنتی بادی ها دو نوع هستند : سرد و گرم كه نوع گرم آن اهمیت بالینی بیشتری داشته و اكثراً برعلیه آنتی ژنهای سیستم Rh ایجاد می شوند .

روش انجام آزمایش اتوكنترل نیز مشابه Cross Match است با این تفاوت كه به جای گلبولهای قرمز دهنده از گلبول خود بیمار استفاده می شود . سرم بیمار را با گلبولهای خودی در شرایط مختلف IDC , Alb , RT مجاور كرده و نتایج را قرائت می كنیم .

درصورت مثبت بودن اتوكنترل باید از خونی جهت تزریق استفاده كرد كه نسبت به اتوكنترل ضعیف تر بوده و یا معادل آن باشند .

با اینكه از انتقال خون به بیماران مبتلا به WAIHA (Warm Auto immune Hemolytic Anemia) تا حد امكان اجتناب می شود ، اما می توان از خونی كه دارای كمترین ناسازگاری ( نسبت به اتوكنترل ) باشد جهت انتقال به بیماران دارای اتوآنتی بادی با ویژگی نامشخص ، استفاده نمود.

غربالگری یا آشكارسازی آنتی بادی (Ab Screening) یا (O Cell)

در این آزمایش از معرف Ocell برای تجسس آنتی بادی نامنظم استفاده می شود . معرف OCell از گلبول قرمز O+ تهیه می شود و دارای اكثر آنتی ژنهای مهم و شناخته شده است .

سلولهای معرف OCell را می توان به صورت جداگانه ( حداقل گلبولهای قرمز یك فرد ) با گروه خونی O+ تهیه كرد سلولهای معرف اسكرین را نباید به صورت Pooled (مخلوط چند گلبولO+) تهیه نمود زیرا باعث رقیق شدن آنتی ژنها و واكنش mixed Field می شود .

روش آزمایش مشابه آزمایش كراس مچ می باشد ولی به جای گلبول قرمز فرد دهنده از سوسپانسیون Ocell استفاده می شود .

روش :

1- سه عدد لوله را به صورت IDC , Alb , RTعلامتگذاری كنید .

2- داخل لوله های IDC , Alb , RT به ترتیب یك ، دو و سه قطره از سرم بیمار اضافه كنید و لوله ها را از نظر ریختن سرم كنترل كنید.

3- در هریك از لوله ها یك قطره از سوسپانسیون 3 تا 5 درصد گلبول O بریزید.

4- مطابق با آنچه در آزمایش كراس مچ شرح داده شد لوله RTرا یكساعت در حرارت اتاق ، لوله IDC را یك ساعت در بن ماری 37 درجه سانتی گراد و لوله Alb را یك ساعت در بن ماری 37 درجه سانتی گراد قرار دهید بعداز گذشت نیم ساعت به لوله Alb یك قطره آلبومین گاوی 22 درصد اضافه كنید و مجدداً نیم ساعت در بن ماری بگذارید .

5- پس از طی زمان های ذكر شده لوله RTو Alb را بدون سانتریفوژ از نظر وجود آگلوتیناسیون بررسی كنید .

6- لوله IDC را سه مرتبه با سرم فیزیولوژی شستشو داده و بار آخر یك قطره آنتی هیومن اضافه كرده و 30 ثانیه در دور 3400 سانتریفوژ كنید و از نظر آگلوتیناسیون بررسی كنید .

اگر در مرحله RT واكنش مثبت مشاهده شود آلوآنتی بادی از نوع Cold Antibody بوده و اگر در مرحله Alb یا IDC واكنش آگلوتیناسیون مشاهده شود مؤید وجود Warm Antibody می باشد ، جهت تعیین هویت این آنتی بادی انجام Panel testضروری است .

شناسایی آنتی بادی

استفاده از پانل گویچه های قرمز خون

شناسایی آنتی بادی از طریق بررسی یک پانل گسترده از گویچه های قرمز واکنشگر در مقابل سرم فرد گیرنده و با استفاده از تکنیک آنتی گلوبولین غیرمستقیم صورت می گیرد. ایمونوهماتولوژیست الگوی واکنش سرمی مثبت و منفی را با فنوتیپ آنتی ژنها مقایسه نموده و نتیجه گیری می کند. در شناسایی آنتی بادی باید از کفایت سلولهایی که دارای ترکیب آنتی ژنی متفاوت می باشند و جهت شناسایی قطعی یک آنتی بادی واحد یا ترکیبی از آنتی بادیها در سرم معینی آزمایش می شوند، مطمئن شد.

یکی از اولین گامها، رد کردن آنتی بادیهایی است که به خاطر آنها، سرم در واکنش با سلول شناخته شده از نظر حمل آنتی ژن مربوطه نارسا می باشد. بهترین کار این است که آنتی بادیها را بر اساس سلولهایی که شکل هموزیگوس یک آنتی ژن را نشان میدهند رد کنیم. در یک پانل عملی استفاده از اتوکنترل و بررسی واکنش در دمای اتاق،0C37 و فاز آنتی گلوبولین برای ارزیابی شدت واکنشها و تعیین نوع آنتی بادی ضرورت دارد. جزئیات بیشتر در مورد پانلها در کتب رفرانس موجود است.

تفسیر كراس مچ ناسازگار :

اشكالات متعددی در جریان آزمایشات سازگاری پدید می آیند كه لازم است به سرعت و دقت مورد بررسی قرار گرفته و راه حل مناسبی ارائه شود . در ذیل به شرح مهمترین موارد ناسازگاری می پردازیم :

1ـ مثبت بودن آنتی بادی در آزمایش غربالگری ، منفی بودن اتوكنترل و مثبت بودن كراس مچ ماژور :

تفسیر معمولی در این حالت تولید آلوآنتی بادی یا مخلوطی از آلوآنتی بادی ها در گیرنده می باشد كه توسط سلولهای غربالگر مشخص شده است و در گلبولهای قرمز اهداكننده آنتی ژن معادل آلوآنتی بادی ها وجود دارد . مطالعات تشخیص آنتی بادی ترجیحاً در سرم و یا پلاسمای بیمار و واحدهای انتخابی صورت می گیرد . اگر واحدهای انتخابی نیز سازگاری نشان ندهند ، پاسخ مربوطه را در حالت های بعدی ملاحظه كنید .

2ـمنفی بودن آنتی بادی در آزمایش غربالگری ، منفی بودن اتوكنترل و مثبت بودن كراس مچ :

كراس مچ ناسازگار در این حالت ، مكرراً در سیستم ABO ملاحظه می شود. گروه بندی ABO بیمار و اهداكننده باید مورد مطالعه قرار گیرد . گروه بندی غلط ABO چه در مورد بیمار و چه در مورد اهداكننده باعث ناسازگاری ABO می شود . همچنین ممكن است ، سرم بیمار حاوی آنتی بادی های سیستم ABO نظیر آنتی A1 باشد كه در غربالگری با گلبولهای قرمز (O) مشخص نشوند ولی در آزمایش با سلولهای شناخته شده A1 تشخیص داده می شوند .

حالت سوم حضور آنتی بادی های غیرفعال برعلیه A و B است كه ناشی از انتقال خونهای قبلی یا درمان با گاماگلبولین تزریقی می باشد . مروری بر سابقه انتقال خون بیمار ، اطلاعات لازم در تفسیر نتایج را فراهم می كند .چنانچه سرم بیمار فقط با یكی از واحدهای اهدایی در مرحله كومبس غیر مستقیم ( IDC ) مثبت شود ، ممكن است واحدهای اهداكننده از نظر آزمون كومبس مستقیم (DAT) مثبت باشند . باید روی سلولهای اهداكننده آزمایش (DAT) انجام شود . اگر آزمایش مثبت بود ، نباید در انتقال خون از آن استفاده شود . گلبولهای قرمز اهداكننده ای كه قبلاً با ایمونوگلبولین حساس شده اند در آزمایش DAT مثبت می شوند و در مرحله كومبس غیر مستقیم ( IDC ) آزمایش كراس مچ نیز با همه گیرنده ها مثبت خواهند شد .

تفسیر بعدی در مورد واحدهای اهداكننده زمانی است كه آزمایش كومبس مستقیم (DAT) منفی می باشد ، وجود آلوآنتی بادی در سرم بیمار برعلیه یك آنتی ژن با شیوع كم كه بر روی گلبولهای قرمز اهدایی وجود دارد ولی بر روی سلولهای غربال كننده وجود ندارد مطرح می گردد . در این صورت آزمایش تعیین هویت آنتی بادی باید با تعداد زیادی از آنتی ژن های با شیوع كم صورت گیرد .

3ـ مثبت شدن آزمایش غربال آنتی بادی ، اتوكنترل مثبت و كراس مچ ماژور مثبت :

هنگامی كه هر سه آزمایش مثبت شود باید سه احتمال را مورد مطالعه قرار داد . اولین مورد وجود اتو آنتی بادی است. به دلیل اینكه بیشتر اتوآنتی بادی ها بر علیه آنتی ژن اختصاصی با شیوع بالا می باشند، از این رو با همه سلولهای آزمایش شده واكنش می دهند . این موضوع ، هم در مورد اتوآنتی بادی های سرد ، نظیر آنتی I و هم در مورد اتو آنتی بادی گرم برعلیه آنتی ژن های سیستم Rh صادق می باشد . در این موارد برای برداشتن و حذف اتوآنتی بادی باید روش هایی را به كار برد كه آلوآنتی بادی های احتمالی به واسطه واكنش های اتوآنتی بادی موجود در سرم بیمار پنهان نمانده باشد.

چنانچه بیمار به تازگی خون دریافت كرده باشد ، تفسیر دوم اینست كه یك آلوآنتی بادی با گلبولهای قرمز اهداكننده واكنش داده ، در نتیجه اتوكنترل مثبت می شود ، مثبت شدن آزمایش كومبس مستقیم این نظریه را تأیید می كند كه حساس شدن گلبولهای قرمز اهداكننده به واسطه وجود آنتی بادی IgG می باشد و با مطالعه تعیین هویت آنتی بادی و تعیین فنوتیپ نمونه خون تزریقی مشكل حل خواهد شد . تفسیر سوم موارد غیرطبیعی در سرم بیمار و یا مشكلات مربوط به معرف ها درخصوص واكنش های سرولوژیكی می باشد . تغییر نسبت طبیعی آلبومین و گاماگلبولین در سرم بیمار ممكن است باعث اتصال گلبولهای قرمز به یكدیگر شود كه در بررسی میكروسكوپی به صورت رولو مشاهده می شود .

در این حالت ، تمام آزمایش ها از جمله اتوكنترل در دمای اتاق و مرحله 37 درجه سانتی گراد ( در لولهAlb ) منظره آگلوتیناسیون را نشان می دهند . از آنجا كه گلبولهای قرمز را قبل از افزودن معرف آنتی گلبولین شستشو می دهند ، تشكیل رولو روی آزمایش كومبس غیر مستقیم (IDC ) تأثیری نمی گذارد . این پدیده در بیماری هایی نظیرمیلوم مولتیپل و نفریت ها دیده می شود . درصورت اضافه كردن محلول نمكی سرم فیزیولوژی آگلوتیناسیون مربوط به رولو برطرف می شود و به این صورت می توان رولو را از آگلوتیناسیون مربوط به آنتی بادی تفكیك كرد .

آزمایش كراس مچ ماژور Major cross match

آزمایش كراس مچ ماژور تفسیر

مطالب مشابه :

آزمایش‌های غربالگری نوزادان

GTT / GCT

آزمایش تحمل گلوکز خوراکی ( OGTT) (Oral Glucose Tolerance Test )

آزمایش تحمل گلوکز خوراکی ( OGTT (Oral Glucose Tolerance Test:

آزمایش كراس مچ ماژور Major cross match

تست های غربالگری نوزادان

آزمایشات غربالگری اولیه برای تشخیص HCV