شش مسجد دیدنی در ایران

شش مسجد دیدنی در ایران

گردشگری علمی است که افراد را با مذاهب و فرهنگ های مختلف به یکدیگر پیوند می دهد و به آنها کمک می کند تا همدیگر را با وجود تنش های سیاسی و اجتماعی، بهتر درک کنند. از نظر سازمان جهانی جهانگردی، مذهب به عنوان یکی از اصلی ترین انگیزه های سفر شناخته شده است.

در فرهنگ اسلامی، سیاحت به عنوان سیر آفاق در برابر سیر انفس مورد توجه قرار گرفته است. در دنیای مدرن امروز، بشر می خواهد لحظاتی را به دست آورد که جان و روح خسته، مکدر، تاریک و متلاشی شدۀ خود را به آزادی، فراخی، لذت و زیبایی ماورایی برساند؛ گردشگران مذهبی قصد دارند تا از طریق معنویت زندگی شان را تأمین کنند. قرآن کریم در آیات بسیاری بر سیر و سفر تأکید داشته و به انسان توصیه می کند که به مسافرت بپردازد. "قل سیروا فی الارض . . . فسیروا فی الارض . . . "

با اندک تأملی بر آیات راه گشای قرآن، به روشنی در می یابیم که با سفر کردن می توان به مطالعۀ آفاق و انفس و کسب علم و تجربه، خداشناسی از طریق مردم شناسی و شناخت عظمت خلقت، اعتقاد به معاد، مطالعۀ سنت های غلط و ضد ارزش های اسلامی و اخلاقی و همچنین عبرت آموزی از سرگذشت پیشینیان پرداخت. سرزمین ایران با وجود 8هزار و 919 مکان مذهبی مقدس، که 4 هزار و 319 اثر در زمرۀ آثار ثبت شدۀ میراث ملی است، هنوز فاقد ساماندهی تخصصی و متمرکز در ارتباط با گردشگری مذهبی است و این وضعین نابسامان حتی در شهرهای بزرگ و گردشگر پذیر که پتانسیل های مهمی در زمینۀ جذب گردشگران مذهبی دارند، نیز مشاهده می شود. این جاذبه ها علاوه بر ارزش های مذهبی دارای جذابیت های فرهنگی و تاریخی نیز هستند و همین دلیل می تواند عاملی برای ضرورت توجه به این نوع از گردشکری باشد. کشور ایران در تمام حوزه های مذهبی دنیا، توانایی جذب توریسم را دارد

مساجد جامع، تجلی بخش قسمت مهمی از معماری و تاریخ اسلامی شهرها و میعادگاه عاشقان معنویت در زمان هستند. معماری و تزئینات مذهبی با رنگ های معنوی مساجد جامع در هر سرزمینی بینندۀ مسلمان و غیرمسلمان را مجذوب می کنند، در تمام شهرهای تاریخی ایران مسجد جامع یکی از برجسته ترین اماکن موردبازدی گردشگران است. این موضوع زمانی بیشتر رنگ می گیرد که سفر به قصد زیارت صورت گرفته باشد. آشنایی با این تاریخ، معماری و فرهنگ ایرانی اسلامی جز جدانشدنی از گردشگری مذهبی است.

مسجد جمعه (یا مسجد جامع اصفهان)؛ مرکز مذهبی شهر پیش از حملۀ اعراب

مسجد جمعه یا مسجد جامع اصفهان از مهم ترین و قدیمی ترین ابنیۀ مذهبی ایران است. کاوش های باستان شناسی حاکی از آن است که این مسجد پیش از تسلط اعراب بر این شهر، مرکز مذهبی مهم شهر بوده است. کشف یک ستون، با تزئینات دورۀ ساسانیان، در منطقۀ شمالی مسجد، وجود بنایی قبل از اسلام را تأیید می کند. دربارۀ تاریخچۀ تغییر و تحولات مسجد، اختلاف نظرهایی وجود دارد، ولی به نظر می رسد ساخت مسجد جامع به قرون اولیۀ هجری و در زمان عباسیان بوده که در قرن سوم هجری محراب آن تخریب و جهت قبلۀ آن اصلاح شده است. نکتۀ جالب توجه در معماری این مسجد انست که بخش های گوناگون آن در مدت نزدیک به دوهزارسال همواره در حال مرمت و بازسازی بوده است که آخرین آنها بازسازی بخش تخریب شده بر اثر بمباران هواپیماهای عراقی در طول هشت سال جنگ ایران و عراق است. مهمترین طرح های توسعه در دوران آل بویه و صفویه صورت پذیرفته اند.

مسجد جامع عتیق شیراز؛ خدایخانه: نخستین هستۀ مذهبی شهر

مسجد جامع عتیق، کهن ترین مسجد شیراز است که مسجد جمعه یا آدینه نیز نامیده می شود. بنای اولیۀ این مسجد در سال 281هجری قمری در زمان عمرولیث صفاری ساخته شده است. بعدها شاه اسحق اینجد در سال 7523 هجری قمری ساختمانی در میان مسجد بنا کرد که آنرا خدایخانه یا دارالمصحف می نامند و مکان نگهداری قرآن مجید و مکان تلاوت آن بوده است. کتیبۀ سنگی آن از نمونه های ارزندۀ هنر خطاطی به شمار می رود. این کتیبه به خط "یحیی الجمالی الصوفی" خطاط نامدار زمان شاه اسحق نوشته شده و حاوی جملاتی در شأن قرآن مجید است.

این مسجد اولین هستۀ مذهبی در شهر شیراز است که جدا از عملکرد مذهبی، نقش اجتماعی – سیاسی نیز داشته است و به همین دلیل دارای شش ورودی در اضلاع مختلف است که مهم ترین آن ورودی ضلع شمالی است که در دورۀ صفویه بازسازی شد.

مسجد جامع زنجان؛ زیباترین ایوان های چهارگانه در قلب شهر

مسجد و مدرسه جامع زنجان معروف به مسجد سید در قرن سیزدهم هجری قمری در دوره قاجاریه توسط یکی از پسران فتحعلی شاه قاجار به نام عبدالله میرزا ساخته شد. این مسجد در قلب بافت قدیمی شهر و در مکان مناسبی از نظر دسترسی قرار گرفته است و در دورۀ زندگانی بانی آن به نام های مسجد دارا، مسجد سید، مسجد سلطانی و مسجد جمعه نیز خوانده می شده است. این مجموعۀ تاریخی که در شمار بزرگترین و زیباترین مساجد و مدارس دینی زنجان است، یکی از بناهای ارزشمند ساخته شده براساس طرح مساجد چهار ایوانی است.

ایوان های چهارگانه ای که در چهار ضلع مسجد به شکل قرینه قرار گرفته اند، بیش تر از هر چیزی در صحن مسجد، خودنمایی می کند. صحن این مسجد مانند سایر مساجد چهار ایوانی، به شکل مربع مستطیل است و 48متر طول و 36 متر عرض دارد. در ایوان های خاوری و باختری 16 حجره به طور قرینه و در جبهۀ شمالی نیز شش واحد حجره جهت طلاب علوم دینی ساخته شده است. در سطوح ایوان های شمالی و جنوبی تزئیناتی مانند خط بنایی، کاشی معلقی و نگاره های گیاهی با تکنیک کاشی هفت رنگ، به سبک هنری دورهۀ قاجار و بیشتر با استفاده از رنگ های سیاه و زرد به چشم می خورد.

مسجد جامع خرمشهر؛ دلاورترین مسجد ایران

مسجد جامع خرمشهر از قدیم یکی از مراکز اصلی شهر خرمشهر بوده و حتی پس از پایان جنگ ایران و عراق و تخریب کامل شهر خرمشهر و بازسازی دوباره، این مرکزیت را حفظ کرده است. در مقابل این مسجد بازارچۀ بزرگی وجود دارد که اصناف گوناگون در آن به کسب و کار مشغول هستندو مسجد جامع خرمشهر نه قدمت چندانی دارد، نه معماری خاصی و نه حتی وسعت قابل ملاحظه ای. با این حال این مسجد جزء معروفترین مسجدهای ایران است.

مسجد جامع خرمشهر یکی از تنها ساختمان هایی بود که در این شهر، پس از بازپس گیری به صورت نیمه سالم باقی مانده بود و همچنین چون این مسجد در زمان مقاومت (قبل از اشغال) مرکز فرماندهی و تدارکات و گردهمایی مدافعان شهر بود، لقب نماد مقاومت را به خود گرفت که در حال حاضر نیز بین بازماندگان جنگ و علاقمندان به تاریخ جنگ ایران و عراق به همین عنوان شناخته می شود.

مسجد جامع تبریز؛ جامع کبیر با گنبد رفیع

مسجد جامع تبریز یکی از بناهای تاریخی شهر تبریز است. این مسجد که در کتاب های تاریخی از آن به عنوان "جامع کبیری" نیز نام برده شده، از ابتدای تأسیس، مسجد جامع شهر تبریز بوده و بازار تبریز، کرداگرد آن شکل گرفته است. مسجد جامع تبریز مربوط به دورۀ سلجوقیان تا دورۀ قاجار است و در تبریز، خیابان شهید مطهری واقع شده و این اثر در سال 1310 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قدیمی ترین بخش این مسجد شیستان وسیعی است از طاق و گنبدهایی بر فراز ستون های هشت گوش آجری که زینت بخش آن گچبری های ظریف و هنرمندانه دورۀ روادیان (مقارن سلجوقیان) است. مسجد جامع در دورۀ ایلخانان مغول مورد توجه و تعمیر بوده و بخش هایی به آن افزوده شده است. محراب رفیع گچبری شده، یادگار آن دوره است. در دورۀ حکومت آق قویونلوها در آذربایجان، گنبدی رفیع مزین به انواع کاشی کاری های معرق در بخش شمالی آن احداث شده که هنوز هم پایه ها و گوشه هایی از کاشیکاری های آن باقی مانده است. این مسجد از آثار مهم دورۀ قاجاریه است.

مسجد جامع یزد؛ ایوانی در دلِ کویر

مسجد جامع یزد به مثابۀ ایوانی در دل کویر است که در طول 100سال و سه دوره بنا شده است. پایه های اصلی مسجد را ساسانیان ساخته اند و بنای فعلی مسجد، از لحاظ شیوۀ معماری متعلق به دو دورۀ موسوم به آذری دانسته شده. بنای گنبدخانه متعلق به دورۀ ایلخانی و سردرِ رفیع مسجد را متعلق به زمان شاهرخ و دورۀ تیموری دانسته اند. این بنا از لحاظ خوابیدگی گنبد، سردر رفیع و بلند و همچنین کاشیکاری زیبا و منحصر بفرد، شهرت دارد. مسجد دارای شش ورودی است که در اضلاع مختلف بنا واقع شده است. ورودی اصلی که در ضلع شرقی مسجد واقع شده دارای سردر رفیع و نیز کتیبه های کاشی معرق است و دو مناره نیز بر آن استوار شده است. این سردر زیبا در زمان شاهرخ تیموری به بنا اضلفه شده و بر آن تزئینات و کاشی معرق با نقوش گره چینی و اسلیمی کار شده است. بخش اعظم این آثار به مرور زمان تخریب شده اند.

زیباترین بخش این بنا را می توان مجموعۀ ایوان و گنبدخانه و فضاهای پیرامون آن نامید. نمای ایوان رفیع با مجموعه ای از زیباترین تزئینات کاشی معرق و با نقوش اسلیمی و گیاهی و نیز گرۀ چینی پوشیده شده، این تزئینات همراه با آجرهای ضربی و نقوش معلقی و کتیبه های کاشی معرق و کوفی بنایی مجموعه ای بدیع و خیره کننده آفریده که تحسین هر بیننده ای را بر می انگیزد.

منبع: ماهنامه جاده های سفر،شماره99،آذرماه92

شش مسجد دیدنی در ایران

مطالب مشابه :

پرواز ویژه تبریز استانبول وِیژه آژانس های مسافرتی

تور هوایی کیش( از سری تورهای نوروز 91)

تورها و آژانس های مسافرتی تبریز

آغاز پروازهای تبریز- شیراز و کیش

ایرباس در راه تبریز

متن قرارداد گروه تورهای ارس 5

هتل آنا کیش هتل فلامینگو

دو خبر مهم

تور زمینی گرجستان( از سری تورهای نوروز 91)

تور کیش زمستان 92 هتل فلامینگو| تور کیش هتل فلامینگو 4 ستاره 92| تور کیش بهمن ماه92 | تور کیش