معرفی موزه های میراث فرهنگی صنایع دستی وگردشگری کشور (تهران)

موزه مردم شناسی: موزه مردم شناسی تهران در سال 1312 در دوره پهلوی اول تاسیس و در سال 1316 رسما گشایش یافت. در آغاز نام آن دایره انسان شناسی ،سپس موسسه و بعد بنگاه انسان شناسی و سرانجام به موزه مردم شناسی تغییر نام یافت.این موزه با مجموعه ای از اشیاء که از مساجد و تکایا و هدایای مردم بود کار خود را آغاز کرد.مساحت زیربنای آن 2600 متر و در دو طبقه طراحی شده و شیوه معماری آن تلفیقی از معماری ایران و یونان است.

محل موزه از سال 1316 تا 1346 در خیابان بوعلی(ارامنه سابق) قرار داشت که در سال 1347 زیر نظر اداره کل موزه ها به کاخ ابیض در مجموعه کاخ گلستان منتقل و با اعزام گروههایی به نقاط گوناگون کشور برای گردآوری فرهنگ عامه و مردم نگاری به کار مردم شناسی به معنای خاص آن پرداخت.(فتوحی،قیام- موزه تخت جمشید.موزه ها.صفحه 8)

موزه تخت جمشید:ساختمان موزه تخت جمشید یکی از قدیمی ترین بناهایی است که در ایران به عنوان موزه شناخته شده است.این بنا از یک تالار اصلی دارای 12 ستون و 2 تالار جنبی و 1 ایوان هشت ستونی تشکیل شده است.

در سال 1311 هیئتی به سرپرستی پرفسور هرتسفلد در حین کاوش های باستان شناسی این بنا را به عنوان محلی برای نگهداری اشیای یافته شده در تخت جمشید در نظر گرفتند.

این موزه دارای تالارهای مجلل و ایوانی است که به حیاط منتهی می شود.ایوان شمالی که داخل موزه است از سنگ هایی یک پارچه به ارتفاع 20/8 متر و عرض 20/1 متر و وزن تقریبی 70 تن تشکیل یافته و کف آن ترکیبی از ریگ و آهک آغشته به رنگ سرخ است.(همان منبع---فتوحی،قیام)

یکی از مهمترین دلایل اهمییت این بنا تزیینات آن است.چهار درگاه منتهی به تالار اصلی مزین به نقوشی است که مهم ترین آن،حجاری های باقی مانده از دوران ساسانی بر دیوار ایوان و تالار است.

در سال 1316 این بنا به عنوان موزه تخصصی باستان شناسی محوطه باستانی تخت جمشید در نظر گرفته شد.

موزه تاریخ طبیعی همدان : موزه تاریخ طبیعی درهمدان سال 1351 به همت جعفر محمد علی زاده و چند تن از دبیران دبیرستان و اساتید دانشگاه در سالن کوچک و محدود در گوشه ای از دبیرستان موسوم به پهلوی آن زمان گذاشته شده است.این موزه هم اینک در چند تالار مجهز با وسعت دو هزار متر مربع به چند فضای مناسب برای مطالعه ،سالن سخنرانی و کتابخانه تخصصی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا مجهز است.

در سال های اخیر توجه به ایجاد موزه های فناوری افزایش یافته است.در توسعه این گونه موزه ها سازمان های مولد تکنولوژی به ویژه مراکز تولیدی باید نقش جدی به عهده داشته باشند.وزارت نیرو در این زمینه موزه صنعت برق ایران را که موزه ای تاریخی، صنعتی و آموزشی است در سال 1374 با مساحتی بالغ بر 4500 متر مربع درجای اصلی یکی از قدیمی ترین نیروگاههای کشور ساخت.در این گنجینه اشیاء و اسناد قدیمی مربوط به صنعت برق از حدود 120 سال پیش تاکنون به همراه پیشرفت های این صنعت طوری نمایش داده شده است که روند تکامل صنعت برق را نشان می دهد.

موزه ارتباطات:شکل گیری اولین موزه پستی و مخابراتی کشور به حدود 72 سال قبل بر می گردد.در سال 1311 هجری شمسی نخستین موزه پستی و تلگرافی با الگوبرداری از موزه های تخصصی اروپایی تاسیس و در آن کلیه اشیاء،آلات و ادوات پستی و تلگرافی جمع آوری و نگهداری گردید.محل این موزه قسمتی از ساختمان وزارت پست و تلگراف (تلگرافخانه) واقع در ضلع جنوبی میدان توپخانه سابق مقابل عمارت شهرداری قرار داشت که در حال حاضر تخریب گردیده است.بخش گمرکات امانات پستی در بهمن ماه 1369 با زیربنای حدود 6000 متر مربع پس از احیاء و بازسازی ساختمان به موزه پست تبدیل گردید و در سال 1378 به موزه پست و مخابرات تغییر نام داد.در سال 1383 با توجه به تغییر نام وزارت پست و تلگراف و تلفن به ارتباطات و فناوری اطلاعات،نام موزه نیز به موزه ارتباطات(پست و مخابرات) تغییر نام یافت.

موزه پرفسور حسابی : اندک زمانی پس از مرگ دکتر حسابی ، ریاضیدان مشهور دنیای علم در سال ۱۳۷۲ خانه او تبدیل به موزه ای شد که درآن وسایل شخصی ، مدارک علمی و تحصیلی ،نشانها و تقدیر نامه ها و عکسهای قدیمی و متن نطقها و نوشته ها ، از جمله تحقیقات مربوط به بی نهایت بودن ذرات در آن به نمایش گذاشته شده است . این موزه در خیابان تجریش – خیابان مقصودبیک واقع می باشد .

موزه جواهرات ملی : پیشینه جواهرات ملی ایران به عصر صفویه بر می گردد که پایه گنجینه دولت یعنی مجموعه ای جدا از اموال شخصی پادشاه گذاشته شد و کارشناسانی مأمور خرید، ارزیابی و حفظ گوهرها و تزئینات کمیابی شدند که گاه شهرت جهانی داشت . پس از مرگ نادرشاه این مجموعه در دویست و پنجاه سال گذشته تغییر چندانی نکرده و از گنجینه هایی است که در عین پربها بودن نمی توان قیمتی برای آن قائل شد . این موزه در خیابان فردوسی – روبروی سفارت آلمان واقع می باشد .

تماشاگه پول : اولین گنجینه تخصصی و دائمی سکه و اسکناس در ایران به تاریخ هفدهم تیرماه سال ۱۳۷۶ در سالروز هجرت رسول اکرم ( ص ) به همت اداره موزه های بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی افتتاح گردید . این مجموعه که شامل ۱۴۰۰ سکه و ۷۵۰ قطعه اسکناس و تعداد تقریبی ۲۰۰ قطعه اشیاء موزه ای غیر از سکه و اسکناس می باشد . در محوطه ای با وسعت حدود ۲۰۰۰ مترمربع به نمایش گذاشته شده و ضمن ارائه بخش قابل توجهی از سکه ها و اسکناس های ایران ، گوشه هایی از تاریخ این سرزمین را نیز به نمایش می گذار .این مرکز در پارک ارم تهران قرار دارد .

تماشاگه تاریخ : آثار به نمایش گذاشته شده در این گنجینه به تاریخ معاصر ایران ( ۲۰۰ سال اخیر ) اختصاص دارد و شامل ظروف وسایل شخصی ناصرالدین شاه تابلوهای کمال الملک و … است.

این موزه در خیابان ولیعصر – بالاتر از بلوار میرداماد – جنب خیابان قبادیان واقع است .

موزه آثار صنعتی : موزه آثار صنعتی که تحت پوشش سازمان هلال احمر جمهوری اسلامی ایران می باشد . آثار نقاشی و مجسمه علی اکبر صنعتی را جهت بازدید علاقمندان به نمایش گذارده است .

موزه مجلس شورای اسلامی : این موزه آثار هنری و تاریخی از قبیل استاد خطی تاریخی و تابلوهای نقاشی را جهت بازدید عموم ارائه نموده است . این موزه در میدان بهارستان – جنب مدرسه شهید مطهری واقع می باشد .

موزه های هنرهای معاصر : آثار هنری از قبیل نقاشی ، مجسمه ، عکس ، خط ، کتابهای هنری و صنایع دستی در این موزه به معرض تماشای عموم گذاشته شده است. این موزه در خیابان کارگر شمالی – جنب پارک لاله واقع می باشد .

موزه خانه صبا : این موزه هنری ، وسایل موسیقی و اسباب و لوازم شخصی استاد ابوالحسن صبا موسیقیدان مشهور ایرانی را ارائه نموده است . این موزه در میدان بهارستان – خیابان ظهیرالاسلام واقع می باشد .

موزه هنرهای ملی : یکی ازمراکز نمایش هنر ایرانی موزه هنرهای ملی است . این مرکز هنر ایران را با آن ویژگی خاص به نمایش گذارده است .

از ویژگیهای این موزه می توان به مینیاتورهایی به سبک قرن دهم که در قرن اخیر نقاشی شده اند تابلوهای عرضه کننده چند هنر شامل نقاشی ، تذهیب و تشعیر و قالبسازی و خاتم کاری و منبت کاری در کنار همدیگر اشاره نمود .

موزه ایران (رضا عباسی) : این موزه در بزرگداشت یکی از نگارگران عصر صفویه نامگذاری شده است . هدف از تشکیل آن گردآوری ، پاس داشتن ، مطالعه کردن و شناساندن دستمایه های به یادگار مانده از هنرمندان چیره دست این مرز و بوم می باشد که به روی عموم شیفتگان هنر و فرهنگ والای ایران گشوده است . آثار این موزه از دوره ماقبل تاریخ تا قرن ۱۳ هجری را در بر می گیرد .این موزه در خیابان دکتر شریعتی – نرسیده به پل سید خندان واقع می باشد .

موزه هنرهای تزیینی ایران : با توجه به آثار و اهداف مشخصه از تشکیل هر موزه این مرکز نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد . این موزه در سال ۱۳۳۸ بنا نهاده شده است . اکثر اشیاء جمع آوری شده مربوط به سده دهم تا چهاردهم هجری قمری می باشد . ساختمان موزه چهارطبقه می باشد که هر طبقه آثار خاصی را شامل می شود . طبقه همکف نمایشگاه دائمی آثار موزه ای کاخ مرمر شامل منبت ، معرق و خاتم کاری می باشد . طبقه اول بافته ها و دوخته های سنتی ایران و سوزن دوزی را در معرض دید قرار داده است . طبقه دوم پنج پخش مجزا دارد : بخش خاتم ، بخش منبت ،بخش لاکی ، بخش فلز و بخش شیشه و طبقه سوم که انواع نقاشی ها و مینیاتورها را به نمایش گذاشته است .

موزه فرش ایران: این موزه در سال ۱۳۵۶ تأسیس یافته است.این موزه در خیابان کارگر شمالی – تقاطع دکتر فاطمی واقع می باشد .

کاخ موزه سعدآباد : مجموعه سعدآباد در شمالی ترین ، مرتفع ترین و خوش آب و هواترین قسمت تهران ، در مساحتی حدود ۴۰۰ هکتار واقع شده است . این مجموعه دارای حدود ۱۸۰ هکتار جنگل طبیعی ، چشمه سارها ، باغستانها ، گلخانه ها و خیابانهای پوشیده از درخت و گل است . رودخانه جعفر آباد از وسط محوطه می گذرد . در این مجموعه حدود ۱۴ کاخ با تأسیسات جنبی گوناگون ساخته شده که تعدادی در جریان انقلاب نیمه کاره رها شده اند . هر کدام از این کاخ ها با مساحتی زیاد و با انواع امکانات تفریحی شامل استخر ، مرداب ، زمینهای بازی ، باغ و غیره در اختیار یکی از نزدیکان شاه بوده است.

این کاخ موزه در خیابان ولیعصر – خیابان زعفرانیه – خیابان شهید طاهری واقع می باشد .

موزه سبز (کاخ شهوند) : موزه سبز در حقیقت خانه رضا خان است که در سال ۱۳۰۶ ه.ش در بالای بلندترین نقطه سعدآباد ساخته شده است . این موزه از نظر ارزشهای اصیل معماری حائز اهمیت است رعایت اصول معماری سنتی با گچ بری ها آینه کاریها و … که کلاٌ توسط اساتید هنرمند ایرانی به انجام رسیده است این بنا را از نظر معماری با سایر کاخ های موجود در این ناحیه متمایز می کند .
آثار موجود در این موزه عبارت است از قالی های نفیس و کلیه اشیاء کاخ از جمله مبل ظروف چینی و لوسترهای متنوع که در بین سالهای ۵۳ و ۵۴ از اروپا وارد شده است .

موزه رجعت و عبرت ( کاخ مادر شاه) : کاخ رجعت وعبرت درمجموعه سعدآباد قرار دارد و درسال ۱۳۰۵ برای استفاده و اسکان مادرشاه ساخته شد. آثار و اشیای موجود در این کاخ موزه شامل فرشهای نفیس ایرانی و اشیای نفیس ساخت کشورهای اروپایی است .

موزه مردم شناسی : موزه مردم شناسی که در سال ۱۳۱۴ بنیاد گردید شامل آثار مربوط به مردم شهرستانهای مختلف ایران در دوره قاجاریه و معاصر می باشد . این موزه در میدان ۱۵ خرداد داخل محوطه کاخ گلستان واقع می باشد

کاخ موزه ملت : این کاخ جهت اسکان خانواده محمدرضا در مجموعه سعدآباد ساخته شده است آثار مجموعه در این کاخ موزه شامل فرشهای نفیس و با ارزش ایرانی و اشیاء و چینی آلات خارجی و اموال مربوط به خاندان سلسله پهلوی می باشد .

کاخ موزه تاریخ طبیعی : این کاخ موزه که در مجموعه سعد آباد واقع شده است و مجموعه کم نظیری از حیوانات و جانداران سرزمینهای مختلف جهان را در خود جای داده است . این موزه در میدان هفت تیر ابتدای خیابان قائم مقام واقع می باشد .

موزه صنعت برق : در این موزه هر نمونه ای از ابزار و لوازم برقی و برق رسانی از عهد مظفرالدین شاه تا امروز که درکشور موجود بوده به تماشای اهل علوم و علاقمندان گذاشته شده است . این موزه در خیابان شهدا خیابان پیروزی خیابان شهید افروز واقع می باشد .

کاخ موزه هنرهای زیبا : کاخ موزه هنرهای زیبا که تابلوهای گرانبها و نفیس نقاشی را به نمایش گذارده است در مجموعه سعد آباد واقع شده است .

کاخ موزه نظامی : در این کاخ موزه ابزار و ادوات و تن پوشهای جنگلی مربوط به ادوار مختلف تاریخی ایران به نمایش گذارده شده است این کاخ موزه نیز در مجموعه سعدآباد جای گرفته است .

موزه آزادی : این مجموعه در داخل برج آزادی واقع شده و در آن اشیاء مختلفی از دوره های قبل از میلاد هخامنشی اشکانی ساسانی و دوره های اسلامی از قبیل اشیاء سفالین ظروف مفروغین تابلوهای نقاشی و فرش به نمایش گذارده شده است .

مجموعه هرباریوم : این مجموعه که وابسته به وزارت کشاورزی است مجموعه ای ازگیاهان حشرات و جانوران را گرد آورده و محل مناسبی جهت بازدید و مطالعه علاقمندان و محققین فراهم نموده است. این موزه در خیابان تابناک جنب دانشگاه شهید بهشتی واقع می بیاشد .

موزه گیاهان دارویی : این موزه علمی وابسته به دانشکده داروسازی دانشگاه تهران می باشد که گیاهان مختلف دارویی را جهت بازدید محققین و علاقمندان و دانشجویان ارائه نموده است. این موزه واقع در دانشکده داروسازی دانشگاه تهران واقع شده است .

گنجینه رئیس علی دلواری : این گنجینه درساختمانی که دراواخر سده سیزدهم ه.ق بنا شده قرار دارد و آثاری از سفال و آبگینه درآن به نمایش گذاشته شده است این موزه درخیابان جمهوری خیابان سی تیر واقع شده است .

گنجینه ملی ایران : اشیاء باستانی متعلق به هزاره های قبل از میلاد و آثار دوره تاریخی در این گنجینه به نمایش گذاشته شده است. این موزه در خیابان امام خمینی – جنب خیابان سی تیر قرار دارد .

گنجینه مینیاتور آبکار: در این گنجینه مجموعه ای از نقاشی مینیاتورهای استاد کلارا آبکار به نمایش گذاشته شده است این گنجینه درخیابان ولیعصر خیابان زعفرانیه خیابان شهید طاهری کاخ سعدآباد قرار دارد .

گنجینه نقاشی پشت شیشه : مجموعه تابلوهای نقاشی پشت شیشه در این گنجینه به نمایش گذاشته شده است این موزه در تقاطع خیابان هدایت و تنکابن واقع شده است .

گنجینه ملی آب ایران : گنجینه ملی آب ایران به منظور حفظ احیاء و معرفی میراث گذشتگان این مرز و بوم در صنعت آب اعم از استحصال انتقال توزیع و بهره برداری تاسیس شده است . این موزه در خیابان ولی عصر زعفرانیه شهید فلاحی قرار دارد .

عکاسخانه شهر :شاید هنوز عکاسان که سرشان را زیر پارچه ای که روی دوربین قرار داشت پنهان می کردند مشغول به کار باشند همچنین نمونه های سالم از دوربینهای دستی کداک و آگفا که تنها در آفتاب عکس می گرفت احتمالاٌ هنوز در جاهایی در گوشه انبار اشیای متروک خاک می خورد . این موزه در میدان بهار شیراز واقع می باشد .

گنجینه فرهنگ و مردم : این موزه در سال ۱۳۴۷ شروع به جمع آوری نمونه هایی از لباس های محلی ایران و کتب خطی نموده است مکان این موزه واقع در چهارراه قصر- ابتدای خیابان شهید بهشتی می باشد .

کاخ گنجینه اصلی نیاوران : آثار به جای مانده از دوران پهلوی مانند فرش های نفیس ظروف مجسمه و … در این گنجینه به نمایش گذاشته شده است . این گنجینه در خیابان نیاوران میدان شهید باهنر- کاخ نیاوران واقع می باشد .

گنجینه شهدا : در این گنجینه وسائل آثار شخصی و به جای مانده از شهدا و آثاری که مرتبط با فرهنگ ایثار و شهادت است به نمایش گذاشته شده است . محل این موزه درخیابان طالقانی جنب خیابان فرصت می باشد .

گنجینه علوم دانشگاه تهران : در این گنجینه جانوران تاکسیدرمی شده و گیاهان خشک نگهداری می شوند این گنجینه مخصوص دانش آموزان و دانشجویان است . این موزه در خیابان انقلاب اسلامی دانشگاه تهران واقع شده است .

گنجینه زمین شناسی : دراین گنجینه انواع سنگواره ها به نمایش گذاشته شده است مکان استقرار این موزه درخیابان آزادی می باشد .

گنجینه سکه : سکه های ادوار مختلف در این گنجینه به نمایش گذاشته شده است این موزه در خیابان امام خمینی واقع شده است .

گنجینه ۱۳ آبان : در این گنجینه آثار استاد صنعتی و مجسمه و طراحی به نمایش گذاشته شده است این موزه در خیابان امام خمینی واقع شده است .

گنجینه سینما : در این گنجینه عکس ها اسناد و وسایل و تجهیزات قدیمی سینما از شخصیت های سینمایی نظیر دوبلورها و فیلم سازان پشت صحنه فیلم های بزرگ پوسترها و …. به نمایش گذاشته شده است . مکان این موزه در خیابان لاله زار کوچه پیرنیا می باشد .

گنجینه خط و کتاب میرعماد : مجموعه ای ازسیرخوشنویسی درایران به نمایش گذاشته شده است این موزه درخیابان ولی عصر قرار دارد.

گنجینه دوران اسلامی : این موزه درآثار ادوار مختلف اسلامی به نمایش گذاشته شده است در خیابان امام خمینی قرار دارد .

گنجینه ریاست جمهوری : هدایایی که به ریاست جمهور تقدیم شده است در این گنجینه قرار دارد گنجینه ریاست جمهوری در خیابان فلسطین قرار دارد .

موزه نیروی هوایی : یکی از قدیمترین موزه ها موزه نیروی هوایی می باشد . این موزه در خیابان پیروزی خیابان پنجم نیرو هوایی واقع است .

گنجینه بهزاد : این موزه مربوط به آثار استاد حسین بهزاد میباشد آثار این هنرمند با دو سبک قدیم و جدید در این مکان به نمایش گذارده شده است . این موزه در خیابان زعفرانیه خیابان شهید طاهری کاخ سعدآباد واقع است .

موزه تاریخ طبیعی : حیوانات تاسیدرمی شده در این موزه به نمایش گذاشته شده است این موزه بغیر از جمعه ها باز می باشد . این موزه در میدان هفت تیر ابتدای خیابان قائم مقام فراهانی واقع است .

شهرک سینمایی :دسترسی به استودیوی شهرک مانند که بتوان صحنه های مربوط به خیابانها معابر و دیگر جاهای عمومی را برای کنترل دقیق بر حرکات اشخاص و تنظیم عناصر صحنه در آنها بازسازی کرد از لوازم اصلی صنعت سینماست . در محوطه ای ۴۵۰۰۰ متری در جاده مخصوص کرج که در سال ۱۳۵۹ آماده بهره برداری شد امکان بازسازی تهران در نیم قرن پیش و اماکنی بسیار قدیمی تر و حتی باستانی فراهم آمده است.

موزه ملی ملک:این بنا خانه شخصی حاج آقا ملک(ملک التجار) یکی از تجار معروف مشهد است که در دوران قاجار ساخته شده است و اکنون وابسته به آستان قدس رضوی می باشد.این عمارت از دو بخش اندرونی و بیرونی تشکیل شده است .آثار موجود در موزه شامل کتب خطی نفیس و آثار و اشیایی از خود صاحبخانه مانند انواع قالی پشمی و ابریشمی مربوط به دوره قاجاریه ، سکه های طلا و نقره مربوط به دوره هخامنشی تا قاجاریه ، میز و صندلی چوبی و قلمدان و تابلوهایی از دوره صفویه تا قاجاریه ، تمبر و... به نمایش گذاشته است .در سال 1316 این عمارت به صورت رسمی تبدیل به موزه گشت. این موزه در میدان امام خمینی – باغ ملی – جنب وزارت خارجه واقع می باشد. (صارمی،کتایون.رفیع فراهانی،عباس.و امامی فریدون...ک.زه های ایران،انتشارات علمی و فرهنگی،سال 1372،ص 140)

موزه بوعلی در آرامگاه بوعلی:این موزه در سال 1320 درمحل سابق با الهام از معماری گنبد قابوس و دشت گرگان احداث شد.موزه درون محوطه مقبره قرار دارد.آثار به نمایش درآمده در این موزه شامل آثار باستانی و کتب بوعلی سینا است که متعلق به هزاره اول پیش از میلاد و اشیای نقره ای متعلق به ساسانی و .... می باشد.

موزه آستانه مقدسه حضرت معصومه: یکی از قدیمی ترین موزه های مرتبط با بقاع متبرکه محسوب می شود که در آبان ماه سال 1314 هجری شمسی در محوطه داخلی حرم مطهر و محل فعلی مسجد شیخ مطهری تاسیس گردید.فعالیت این موزه تا حدود دی ماه سال 1353 ادامه یافت و از آن تاریخ تا سال 1361 به دلایل فعالیت متعدد(از جمله لزوم گسترش فضای جانبی موزه و احداث ساختمان فعلی،فعالیت موزه متوقف شد .ساختمان کنونی موزه که در میدان آستانه واقع است بعداز پیروزی انقلاب اسلامی در فروردین ماه 1361 با مساحتی حدود 500 متر مربع احداث شد و درسال 1371 زیرزمین موزه نیز به مجموعه افزوده و مساحت موزه به یک هزار متر مربع افزایش یافت.

اشیای ارائه شده در آن اغلب قرآن های نفیس خطی و وسایل قدیمی مربوط به عصر نعمت ا... جوشقانی است که توسط شاهان صفوی وقف گردیده است.موزه شامل دو تالار بزرگ با تزیینات کاشی است .

موزه استان قدس رضوی:اولین موزه درآستان قدس رضوی در سال 1324 هجری شمسی در ساختمانی به مساحت 1024 متر مربع در صحن امام خمینی بنا گردید.این موزه به مدت چهل سال تمام تنها موزه آستان قدس رضوی بوده است.پس از انقلاب اسلامی تعداد و وسعت موزه های آستان قدس به شدت گسترش یافت.

تاریخ تاسیس موزه حرم مطهر شاهچراغ به سال 1344 هجری شمسی بر می گردد.در آن سال با توجه به آثار و اشیاء موجود،موزه ای هرچند کوچک در زاویه ای ازحرم مطهر ایجاد گردید.اما این فضا قابلیت های لازم را برای ارائه آثار وتماشای علاقمندان نداشت.اهمییت حفظ آثار و ارائه متناسب مواریث فرهنگی باعث شد بازنگری دقیقی به امکانات موجود شود.موزه اکنون در فضایی به وسعت هفتصد متر مربع با بهره مندی از شاخصه های موزه ای در ضلع جنوبی صحن مطهر قرار دارد.

شهر ری و آستان مقدس آن تا سال 1373 فاقد موزه ای منظم و واجد شرایط اصولی بوده است و مجموعه آثار نفیس موجود در خزانه نگهداری می شد.در بهمن ماه سال 1373 با توجه به اهمیت تاریخی شهر ری،سالنی در صحن باغ توتی واقع در ضلع غربی مرقد شریف حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام جهت عرضه آثار اختصاص یافت.در سال 1375 شمسی با اجرای طرح توسعه حرم مطهر موزه به طور موقت به ساختمان دیگری در مجموعه آستان انتقال یافت.در سال 1378 پس از تکمیل ساختمان فعلی موزه در ضلع جنوب شرقی و در مجاورت مصلای بزرگ ری،به وسعت 3000 متر مربع در 3 طبقه به این محل انتقال داده شد و پس از اتمام مراحل سرانجام در هشتم آبان ماه سال 1381 موزه آستان مقدس بازگشایی شد.

موزه جانور شناسی و حشره شناسی کشور:در سال 1307 هجری شمسی اولین موزه جانور شناسی و حشره شناسی کشور به همت دکتر جلال افشار در بنگاه دفع آفات تاسیس شد.در سال 1324 پس از الحاق دانشکده کشاورزی ،موزه نیز به دانشگاه منتقل شد.اکنون این موزه با وسعت دو هزار مترمربع در سه طبقه از نظر ساختار علمی یکی از موزه های باارزش کشور است.دکتر صدرالدین شریفی از شاگردان دکتر افشار پس ازبازگشت به شهر خود در دانشسرای کشاورزی شیراز مشغول به کار شد و با کمک دانشجویان از آفات و جانوران اطراف محل کار خود موزه ای شامل یک سالن بزرگ و چهار اتاق راه اندازی کرد که در آن زمان بسیار مورد توجه قرار گرفت.وی پس از استخدام در دانشگاه شیراز به دلیل عدم پذیرش دانشگاه برای همکاری،موزه را به مدت 18 سال به طور خصوصی در ساختمان استیجاری اداره کرد.سرانجام با نظر مساعد رئیس وقت دانشگاه در روز پانزدهم اسفند 1353 نمونه های این موزه تاریخ طبیعی خصوصی به دانشگاه منتقل و در یک محوطه کوچک متشکل از 5 دهنه مغازه در طبقه همکف در خیابان پوستچی شیراز جمعا به مساحت 20

موزه دانشکده افسری:موزه دانشکده افسری در سال 1302 هجری شمسی به منظور اسلحه شناسی و آموزش تاریخچه سلاح به دانشجویان دانشکده افسری در تهران تاسیس شد .هسته مرکزی موزه را مجموعه سلاح های ناصرالدین شاه قاجار در موزه همایونی مشتمل بر سلاح های اهدائی سران کشورها به شاهان قاجار تشکیل می داد.این موزه جهت بازدید مقامات داخلی و سران کشورهای خارجی و آشنا کردن نسل جدید با نحوه ساخت و تزیینات ابزار و ادوات جنگی کاربرد داشت.این موضوع در زمان حکومت پهلوی با اضافه کردن سلاح ها و سایر ادوات اهدایی به شاهان قاجار ادامه یافت و در سال 1340 هجری شمسی در حکومت محمد رضا شاه به صورت موزه نظامی در دانشکده افسری سابق،دانشکده افسری امام علی فعلی برپا گردید .

بازدید از این موزه مختص مقامات و سران ارتش ایران و کشورهای خارجی بوده است.در سال 1360 هجری شمسی توسط سازمنان عقیدتی ارتش جمهوری اسلامی ایران به منظور انتقال موزه نظامی از دانشکده افسری به کاخ شهرام از مجموعه سعد آباد اقدام گردیده است.در 31 شهریور سال 1362 در آستانه سومین سالگرد هفته دفاع مقدس موزه نظامی گشایش و مورد بهره برداری قرار گرفت.

موزه پارس:عمارتی در باغ نظر شیراز معروف به عمارت کلاه فرنگی وجود دارد که درزمان کریم خان زند برای اقامت مهمانان و سفرای خارجی احداث گردید.این مکان در سال 1315 به موزه تبدیل شد و تا سال 1350 به حیات خود ادامه داد.بعد از آن به مدت 10 سال برای بازسازی و مرمت تعطیل شد.

عمارت این موزه یک تالار مزکزی گنبد دار و چهار شاه نشین جانبی دارد و نمای آن با کاشیکاری و مقرنس کاری بی نظیر مزین گردیده است.اشیای به نمایش درآمده در این موزه اغلب کتب خطی نفیس و اشیای سفالی و فلزی است. (صارمی،کتایون.رفیع فراهانی،عباس.و امامی فریدون...ک.زه های ایران،انتشارات علمی و فرهنگی،سال 1372،ص 88)

درباره وبلاگ

معرفی موزه های میراث فرهنگی صنایع دستی وگردشگری کشور (تهران)

مطالب مشابه :

جاذبه هاي گردشگري تهران

تاسیس دانشگاه تهران

ابنیه تاریخی استان تهران

تحقیق آقای پوریا بحیرایی کلاس 103موضوع تحقیق : تاریخچه دانشگاه تهران

معرفی موزه های میراث فرهنگی صنایع دستی وگردشگری کشور (تهران)

چهارگوشه ایران: استان تهران

جاذبه های استان اصفهان