بافته‌های کوبا: قالیچه‌هایی آفریقایی از برگ درخت
مطلبی که در پی خواهد آمد ترجمه‌ای است از متنی که از وبلاگ Tea and Carpets گرفته‌ام.
بافته‌های کوبا: قالیچه‌هایی آفریقایی از برگ درخت
تفاوت قائل شدن میان منسوجات و قالیچه‌ها همواره کار ساده‌ای نیست.
قطعا در بعضی موارد اکتفا کردن به حواس و حس لامسه و موارد ساده‌ای از این دست بهترین روش است.
برای مثال اینطور می‌توان در نظر گرفت که پارچه‌ها و منسوجات برای دوخت دوز لباس و روکش مبل و اثاثیه‌ی داخل منزل و چیزهایی از این قبیل به کار گرفته می‌شوند و قالیچه‌ها اغلب جایشان کف اتاق است و با اینکه هر دوی آن‌ها بافته می‌شوند اما پارچه‌ها و منسوجات معمولا پرز ندارند.
اما مواردی نیز هست که با بافته‌های شگفت انگیزی مواجه می‌شویم که همه‌ی قوانین موجود را می‌شکنند و مجموعه‌داران را شگفت زده می‌کنند و به سختی در جایگاه‌های معمول جای می گیرند.
یکی از این موارد بافته‌ای با نقوش درشت است که می‌توان آن را منسوجی پرزدار دانست که از الیاف پشم مانندی بافته می‌شوند که از برگ درخت خرما تهیه می‌گردند. خانه‌ی این منسوجات جمهوری دموکراتیک کنگو است.
از این پس این بافته‌ها را با همان نامی می‌خوانیم که مردم محلی آن‌ها را می‌شناسند یعنی: کوبا* (Kuba)
بسیاری از مجموعه‌داران ترجیح می‌دهند هنگام به نمایش گذاشتن این بافته‌ها آن‌ها را همچون قالیچه‌های کوچک نفیس بر دیوار بیاویزند.
اما خود مردم کوبا این منسوجات را برای دوخت البسه برای مراسم خاص تشریفاتی، هم برای مردان و هم برای زنان، تهیه می‌کنند.
برای این مردم این بافته‌ها قطعا منسوجاتی آنقدر ارزشمند هستند که از آن‌ها تنها برای تهیه لباس‌هایی استفاده می‌شود که در مراسم مهمی همچون خاکسپاری بر تن می‌شوند.
هنگامی که شخصی می‌میرد، او را با لباس‌هایش به خاک می‌سپارند تا نیاکان درگذشته‌ی وی او را از روی نقوشی که برآن‌ها بافته شده است، بشناسند.
از کجای تاریخ یک نفر می‌تواند قصه‌ی این بافته‌ها را آغاز کند؟ احتمالا ذکر یک تاریخ دقیق ناشدنی است زیرا بافت این منسوجات سنت کهنی است که اطلاعات موجود از صد سال گذشته به آن طرف در مورد آن‌ها بسیار کم است.
دلیل کوتاه بودن عمر این منسوجات آن است که برخلاف دیگران، الیاف ظریفی که از برگ نخل به دست می‌آیند و لباس‌ها با آن‌ها بافته می‌شوند، دوام بسیار کمی دارند و خیلی زود از بین می‌روند. تنها با نگهداری محتاطانه‌ی آن‌ها آن هم در محلی خشک و عاری از رطوبت به ندرت بیشتر از بافنده‌ی خود عمر خواهند کرد.
نخل‌های رافیا (رافیا: نوعی نخل در ماداگاسکار) در این تصویر نشان داده شده‌اند. اندازه‌ی برگ‌هایی که الیاف از آن‌ها تهیه می‌شوند را می‌توان دید.
چه این بافته‌ها کم دوام باشند و چه نباشند، به آن اندازه در تجارت سوددهی داشته‌اند که چشمان مشتاقان ساکن در سرزمین‌های مجاور را به سوی خود بکشند.
منطقه مذکور میان رودهای كاسای و Sunkuru، در بخش مرکزی غرب جمهوری دموکراتیک کنگو (سابقا زئیر) در میان منطقه وسیعی از دشت‌های هموار و جنگل واقع شده است که به وسیله‌ی قایق‌های مسافرتی که مسافران را میان شهرهای کینشازا و شهر بندری ایلبو جابه‌جا می‌کنند، می‌توان به آنجا رفت.
Shoowa که زیرمجموعه‌ای از کوبا هستند، بهترین بافندگان را در میان خود جای داده‌اند. بنا به مستندات آن‌ها از اوایل قرن هفدهم در این منطقه زندگی می‌کنند.
Margaret Blechman نویسنده‌ی "Discover Shoowa Design," کتابچه‌ای که برای نمایشگاه منسوجات رافیایی موسسه‌ی اسمیتسون در موزه‌ی ملی برای هنرهای آفریقایی در 1988 تهیه شده بود، لباس‌ها و بافندگانش را بدین گونه توصیف می‌کند:
"در گذشته منسوجات رافیایی همچون پول استفاده می‌شدند. شووا آن‌ها را با کالاهای دیگر عوض می‌کردند. امروزه هنوز منسوجات رافیایی را می‌پوشند، از زیبایی‌شان لذت می‌برد و آن‌ها را همچون گنجینه‌هایی گران‌بها نگاهداری می‌کنند.
برای مردان، یک نوار رافیایی گلدوزی شده ممکن است به جای حاشیه‌ای تزئینی بر روی بالاپوشی در مواقعی خاص استفاده شود. برای زنان، قطعات چهارگوشی از منسوجات رافیایی را به هم دوخته و به عنوان کمربند برای دامن استفاده می‌کنند. در مراسم خاکسپاری، مخصوصا خاکسپاری‌های سلطنتی قطعات فراوان منسوجات رافیایی نشان دهنده‌ی احترام به فرد متوفی هستند."
در این عکس تصویری از دربار کوبا که در اواسط قرن نوزدهم گرفته شده است، دیده می‌شود.
اولین آشنایی اروپاییان با پادشاهی کوبا تا پیش از سال 1890 رخ نداده بود. در اولین مواجهه آیین و لباس‌های تشریفاتی آن‌ها را به شدت تحت تاثیر قرار داد. به قدری که مجلات غربی‌ای مانند "Life" برای عکاسی از آن‌ها سر و دست می‌شکستند و شاهان کوبا نیز از این فرصت گران‌بها برای تثبیت جایگاه خود به عنوان هنرمندان تراز اول در آفریقای مرکزی بهره می‌بردند.
حجم بسیار زیاد تیله‌های تزئینی موجود در عکس دلالت بر ثروت پادشاه که از راه تجارت با همسایگان حاصل می‌شده، دارد.
تیله‌ها میراث تجارت بردگان اروپاست؛ زمانی که شیشه گران در ونیز و بعدها در بسیاری از شهرهای شمالی مقدار بسیار زیادی از تیله‌های تزئینی را به عنوان پول رایج برای مبادله با آفریقاییان و دنیای جدید تولید می‌کردند. تجارت برده که خاص مناطق ساحلی بود هرگز به درون سرزمین کوبا راه نیافت اما تجارت تیله‌ای راه خود را تا آن سرزمین باز کرد.
برای تولید این منسوجات، ابتدا برگ‌های نخل را آنقدر می‌کوبند تا نرم و نخ مانند شوند و بتوان به سادگی همچون پشم آن‌ها را رنگ کرد. حلقه‌هایی از رشته‌های ظریف به دست آمده را در میان تارها و پودهایی که از الیاف قرص و محکم درست شده و تشکیل یک دار داده‌اند، جای می‌دهند. حلقه‌ها بعدا بریده شده و طوری آراسته می‌شوند که ظاهری گره‌مانند به خود می‌گیرند.
نقش اندازی بر روی بافته‌ها بنا بر تصمیم خود بافنده (که ممکن است زن یا مرد باشد) است که ممکن است آن را بر اساس یک تک نقش بیاراید و یا آنکه در وسط کار تصمیم بگیرد آن را با نقوشی دیگر ترکیب کند و حتی ممکن است به تناوب این کار را بر روی یک بافته تکرار کند. اصولا و بر طبق سنت از طرح‌های ابتدایی ساده استفاده نمی‌کنند.
آنچه همه بافندگان به صورت مشترک به کار می‌برند مجموعه‌ای از اشکالی است که همه آن‌ها را با اسامی مشخص و واحدی می‌شناسند. تعداد نقوش محدود و کم هستند: یک حلقه‌ی در هم پیچیده (که آن را Imbol یا نقش سبدباف می‌نامند)، یک نقش شش گوش که گاهی به همراه یک شش گوش دیگر در درونش بافته می‌شود و گاهی شش گوش میانی را ندارد (که آن را Iyul یا لاک پشت می‌نامند) و یک نقش سه گوش با دو کمان زاویه‌دار (که آن را Lakiik یا ابرو می‌نامند.)
گاه اشکال را با هم در می‌آمیزند که نقوشی مارپیچ و درهم پیچیده حاصل می‌شود که چشم را در جهات مختلف به گردش وا می‌دارند.
پس از آنکه اروپاییان سرزمین‌های کوبا را یافتند، منسوجات کوبایی مرتبا به دست فروشندگان در بروکسل و پاریس می‌رسیدند و آن‌ها نیز این بافته‌ها را با نام "مخمل آفریقایی" در سال‌های دهه‌ی بیست میلادی می‌فروختند. در میان هنرمندان پاریسی کسی که علاقه خاصی بدان‌ها داشت و به تماشای آن‌ها در موزه‌ها و فروشگاه‌ها می‌رفت و نقششان را می‌کشید، هانری ماتیس بود.
هانری ماتیس که در خانواده‌ای پارچه باف به دنیا آمده بود و در تمام عمر علاقه‌ای خاص به منسوجات و نقاشی داشت، منسوجات کوبایی را کنار bark cloth که از سفر سال‌های دهه‌ی سی میلادی به دریاهای جنوب با خود آورده بود، بر دیوارهای کارگاهش می‌آویخت.
وی در نامه‌هایی که برای خواهرش می‌نوشت، از مدت‌ها نگریستن بر آن بافته‌های قاب کرده یادکرده بود که الهام بخش وی در طرح‌ها و نقش‌هایش بوده‌اند.
مورخین هنری معتقدند مکاتبات ماتیس به وضوح نشان دهنده تاثیرگذاری و الهام بخشی طرح‌های کوبا بر کارهای تکه چسبانی کاغذی (کولاژهای کاغذی) وی که جزو آخرین کارهای مهم او بوده‌اند، مانند تابلوی 'Snow Flowers' که در 1951 خلق شده می‌باشند.
وب سایت موزه‌ی هنر متروپولیتن در مقاله‌ای با عنوان "تاثیرگذاری آفریقاییان بر هنر مدرن" نوشته است ماتیس در کارهای کلاژش مجموعه‌ای از رنگ‌های روشن و درخشان را با نقوش منسوجات در هم آمیخته است تا فرم‌هایی گلدار و انتزاعی را در فضایی سیال با قابلیت جابه‌جایی میان پیش زمینه و پس زمینه خلق کند.
طرح‌های انتزاعی‌ای که بر منسوجات کوبایی نقش شده‌اند احتمالا منبع الهامی برای بسیاری از دیگر هنرمندان از جمله کله، پیکاسو و براک بوده‌اند.
شاید چندان شگفت انگیز نباشد که بگوییم در سال‌های اخیر بعضی از تولیدکنندگان قالیچه در پی دوباره بافی طرح‌های کوبا بر پشم و ابریشمند.
در این تصویر یک نمونه از کارهای Landry & Arcari که در بوستون فروخته شده است، نشان داده شده است. "Shoowa" قالیچه‌ای 100 گره، بافته شده از پشم تبتی، موهر و ابریشم است که در نپال بافته شده است. اندازه‌ای در حدود 183 در 260 سانتی‌متر دارد.
مطالب مشابه :
بافت آفریقایی مو !
آموزش تصویری کشیدن مو فرم ثابت بر روی سر داشته باشد از نوع بافت آفریقایی نوع اول بافته
آموزش انواع بافت مو
موی جدید طرح بافت مدل مو آفریقایی بافت مو زنان و دختران موی زن اموزش تصویری بافت
بافته‌های کوبا: قالیچه‌هایی آفریقایی از برگ درخت
پشمینه بافت قالیچه‌هایی آفریقایی از در این عکس تصویری از دربار کوبا که در اواسط قرن
بنفشه آفریقای
آموزش تصویری آفریقایی در خاک نمی روئید بلکه در آمیزه ی سبکی از مواد آلی درشت بافت که
Picture Dictionary.pdf
دیکشنری تصویری و حرفه و فن بوکان. دیکشنری تصویری. فونوتیک. سامانه جامع آموزش و یادگیری
اتو کردن سینه دختران + عکس
(یکی از کشورهای افریقایی) که بسیار دردناک است به بافت پستان آموزش تصویری
برچسب :
آموزش تصویری بافت آفریقایی