اولین های دفاع مقدس
اولین خلبان شهید
اولین خلبان شهید در دوران دفاع مقدس شهید فیروز شیخحسنی فرزند حمزه بود، وی در سال 1331 در شهرستان تنکابن از خطه سرسبز شمال دیده به جهان گشود. در اولین روز جنگ تحمیلی مصادف با سی و یکم شهریورماه سال 1359 طی مأموریتی از پایگاه چهارم شکاری اصفهان عازم جبهه های نبرد شد و در همان روز پس از درگیری هوایی با دشمن به شهادت رسید.
نخستین عملیات در دفاع مقدس
نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تنها به فاصله دو ساعت پس از نخستین حمله دشمن در بعدازظهر روز 31 شهریور در نخستین عملیات خود دو پایگاه مهم هوایی عراق به نامهای «الرشید» و «شعیبه» را آماج حملات کوبنده و بمبهای آتشین خود قرار داده و صدمات جبران ناپذیری به این پایگاهها وارد نمودند.
خلبانان حماسه آفرین نیروی هوایی در بامداد روز یکم مهرماه با به پرواز درآوردن نزدیک به دویست فروند هواپیمای جنگنده و حمله به پایگاهها و مراکز مهم نیروی هوایی عراق به وسیله 140 فروند هواپیمای شکاری، درسی فراموش نشدنی به دشمن متجاوز دادند. در این عملیات بزرگ هوایی، تمامی پایگاهها و مراکز مهم نیروی هوایی دشمن، به استثنای پایگاه «الولید» مورد تهاجم قرار گرفت.
اولین فرماندهان نیروهای مسلح
اولین وزیر دفاع و فرمانده نیروی هوایی ارتش سرهنگ «جواد فکوری» بود.
اولین فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی در دوران دفاع مقدس تیمسار «ظهیرنژاد» بود.
اولین فرمانده نیروی دریایی ارتش ناخدا «بهرام فاضلی» بود.
اولین فرمانده سپاه پاسداران برادر «مرتضی رضایی» بود.
اولین های تجاوز دشمن بعثی
اولین تجاوز هوایی دشمن به گمرک (بهرام آباد) مهران در تاریخ ۱۳فروردین سال ۱۳۵۸ انجام شد.
اولین تجاوز زمینی دشمن به قصر شیرین بود که در تاریخ ۱۴ فروردین سال ۱۳۵۸ صورت گرفت.
اولین تجاوز دریایی دشمن در تاریخ دهم خردادماه سال ۱۳۵۸ به منطقه خسروآباد صورت گرفت.
اولین تجاوز زمینی – هوایی دشمن در روز ۱۶ اردیبهشت سال ۱۳۵۹ در منطقه خانلیلی صورت گرفت و تعداد این نوع تجاوز زمینی – هوایی تا ۳۱شهریور ۱۳۵۹ و آغاز رسمی جنگ تحمیلی به پنج مورد رسید.
اولین شهر های اشغال شده
سربازان عراقی در اولین روز مهرماه سال ۱۳۵۹ شهر سومار را تصرف کردند. در دومین روز مهرماه نفت شهر و مهران و در سومین روز شهر موسیان، همچنین در چهارم مهرماه بستان به تصرف نیروهای عراقی درآمد.
اولین شهر بزرگ اشغال شده قصر شیرین بود که در پنجم مهرماه به دست نیروهای اشغالگر بعثی افتاد.
اولین مرجع تقلید شهید
ادبیات مقاومت در عراق بیشتر با مبارزات ضد بعثى معنا پیدا مى کند. شهید آیت الله سید محمد باقرصدر، اسوه مقاومت و صبر در مقابل جنایات رژیم بعث، بزرگترین چهره این ادبیات است. این اولین بار بود که با بى رحمى تمام، یک مرجع تقلید را به شهادت رساندند و آب از آب تکان نخورد.
در خاطرات شاگرد شهید، شیخ محمدرضا نعمانى در کتاب «سال هاى رنج، خاطرات و ناگفته ها از شهید صدر» این چنین آمده است: «چند روز پیش از دستگیرى، شهید صدر به منزل امام خمینى(ره) در نجف مى رود و به امام مى گوید که از وضع اختناق فکرى و ظلم رژیم به ستوه آمده است و تصمیم دارد به همراه ۷۲ نفر از شاگردانش کفن پوش در صحن حرم امیر المؤمنین تحصن کند و کشته شود تا شاید خون آنها مردم خوابیده عراق را به خروش آورد».
صدام سه شرط را براى آزادى او تعیین کرده بود؛ اول تایید نظام بعث، دوم عدم همکارى با حزب دعوت اسلامى و سوم عدم تایید انقلاب اسلامى ایران . در نهایت صدام به شرط آخر اکتفا کرد و شهید زیر بار آن نیز نرفت. مهمترین نمود فرهنگ مقاومت در عراق، پدیده نو ظهور مداحى سیاسى است که جریان هاى سیاسى بزرگى همچون انتفاضه عراق ۱۹۹۲ را همراهى کرده است.
باشد تا در «پلاکارد»ى دیگر به این پدیده پرداخته شود. شعر زیر از داود عطار عضو فعال حزب دعوت اسلامى توسط مداح مشهور، سید ولید مزیدى در وصف شهید صدر خوانده شد که سال هاست به عنوان سرودى ملى میان انقلابیون عراقى زمزمه مى شود:
«سلام بر تو اى باقر صدر
کدام ظالمى جام مرگ را به دستت داد
چرت هزار ساله ما را پاره کردى
اى که قسم خوردى هیچ گاه نخوابى
چگونه از ما دورگشتى درحالى که
هنوز مؤمنان هم مرام تو نشده اند
زود از بین ما رفتى در حالى که
انقلابى براى فرار دادن ظالم پدید نیامده
رهبرى را در سکوت از دست دادیم
و در همان سکوت برایت خون گریه مى کنیم
اى شهید که تنها برخواستى
و شمشیرى بران براى طاغوت گشتى
تو همچون فرزند رسول، حسینى
و همواره در زندگى تشنه بودى
ابوجعفر، تو تا ابد خواهى ماند
مانند چراغ روشنى که هرگز خاموش نمى شود
این یک دروغ بعثى است که تو نتوانستى
همچون خمینى، مردم را بیدار کنى
ما قسم خورده ایم که برخیزیم
تا آنگاه که در قانون و نظام، اسلام را بنگریم ...»
"نعیم شرافت"
نخستین پیام آیتالله سید محمد شیرازی به ارتش عراق
اینجانب از یگانهای ارتش غیور عراق که گروه گروه از سوی حزب بعث به سوی سوریه، کویت، و جمهوری اسلامی ایران فرار میکنند تشکر می کنم. از کسانی که مجبور به ماندن در ارتش بوده ولی هنگام رودرویی بر برادران مسلمانشان در ایران آتش نمیگشایند تشکر میکنم همچنین از افراد ارتشی که در داخل خود عراق از رفتن به پادگانها سر باز زدهاند و مخفی شدهاند کمال تشکر را دارم. حزب بعث بهترین افراد ارتش عراق را کشته و کودکان بعثی را بر شما مسلط کرده است، آیا بعد از این برای ارتش عراق آبرو وشرفی باقی خواهد ماند؟
ای ارتش مسلمان! آیا به یاد نمیآورید که مرحوم آیتالله حکیم درباره حزب بعث فرمودند: «آنان کافر و جنایتکارند؟» و امروز آیتالله العظمی امام خمینی می فرمایند که آنان کافر و فاجرند. آیا بعد از اینها شرم آور نیست که یک مسلمان در چنین ارتشی خدمت کند؟ تا آنجا که میتوانید خودتان سلاح حمل کرده فرار کنید و هر بعثی ملحدی را بکشید...
نخستین پیام آیتالله سید محمد حسینی شاهرودی
ای ملت باایمان و ای ارتش مسلمان عراق! دست جنایتکار استعمار هماکنون موجب رودررویی شما با برادران مسلمان ایرانی شده است. از نظر شرعی این جنگ با برادران مسلمان ایرانی حرام است و در صورتی که از طرف رژیم بعث مورد اکراه قرار گرفته لازم است به برادران ایرانی خود بپیوندید.
مطمئن باشید که کشور اسلامی ایران با تمامی افراد ملت و ارتش و رهبر آگاه آیتالله العظمی خمینی(ره) با روی باز از شما استقبال کرده و آرزوی دولت اسلامی و آزاد را برای شما میکند.
نخستین پیام آیتالله العظمی مرعشی نجفی
ملت مسلمان و آگاه ایران! به دنبال حملات هوایی و زمینی ناجوانمردانه و غیرانسانی مزدوران رژیم بعثی عراق به مناطق مسکونی و آموزشی و درمانی صدها زن، کودک، مرد، پیر و جوان، شهید، مجروح، مصدوم و یا آواره شدهاند برخی ازدستگاههای تبلیغاتی به تقلید از رادیو عراق حملات وحشیانه را به مراکز نظامی و خارج از مناطق مسکونی قلمداد میکند ...
ایشان به ترغیب ملت عراق در سرنگونی رژیم بعثی مطالبی بیان داشتند و گفتند:«نگذارید تسلیحات جنگی آنها که از بیتالمال مسلمین تهیه شده و بایستی در جنگ با دشمنان اسلام به کار رود صرف تجاوز به خاک ایران و کشتار برادران مسلمان بیدفاع و نابودی منابع حیاتی شود.و در ادامه ضمن درود به ارواح پاک شهدا با مردم ابراز همدردی کردند و از نیروهای مسلح و نیروهای جان بر کف انقلابی قدردانی کردند.
نخستین پیام آیتالله محلاتی
نخستین پیام آیتالله العظمی بهاالدین محلاتی به ملت شریف و نیروهای رزمنده ایران پس از آغاز جنگ تحمیلی در روزنامه کیهان منتشر شد.
ایشان با تشکر از حضور نیروهای مسلح، اشتیاق خودشان را در صورت توانایی برای حضور اعلام کردند و این جنگ را باعث ظهور هویت حزب نحس بعث عراق دانستند.
نخستین گزارش مستند سازمان ملل از کاربرد سلاح های شیمیایی توسط عراق
تیم سازمان ملل سرانجام نخستین گزارش مستند 28 صفحهای خود را در تاریخ ششم فروردین ماه سال 63 منتشر نمود. در این گزارش که مربوط به تحقیقات اواخر اسفند ماه سال 1362 در ایران بود. استفاده از دو عامل شیمیایی خردل گوگردی و اعصاب از نظر پزشکی و شیمیایی ثابت شده بود.
در مورد گاز اعصاب این گزارش نخستین مستند استفاده از آن در یک جنگ محسوب میشد که در ادامه تحقیقات از دو نمونه گاز اعصاب مربوط به دو بمب مختلف توسط کارشناسان تیم نمونه برداری شد که آزمایشها نشان میداد که به جز گاز tabua ترکیبات دیگری به عنوان ماده نگه دارنده و یا ناخالصیهای فراوان در گاز وجود داشته که میتواند برخی علائم بالینی غیر متعارف مصدومین را توجیه نماید.
نخستین گزارش سازمان ملل درباره استفاده عراق از سلاحهای شیمیایی
به دنبال کاربرد سلاحهای شیمیایی از طرف رژیم عراق در جنگ تحمیلی و تقاضاهای مکرر ایران و نیز در پی اعزام مجروحان سلاحهای شیمیایی به کشورهای اروپایی (فوریه 1984) و انجام آزمایشهای پزشکی، دبیر کل سازمان ملل هیاتی را برای بررسی به ایران روانه کرد.
این هیات از 22 تا 29 اسفند ماه سال 1362 (13 تا 20 مارس1984) از ایران بازدید کرد و در گزارش خود اعلام کردند که در جنگ عراق علیه ایران گاز خردل و عنصر مؤثر بر اعصاب به نام تابون مورد استفاده قرار گرفته است. بنا به درخواست ایران در 23 بهمن ماه سال 1364 (12 فوریه 1986) دبیر کل هیات کارشناسی سازمان ملل را برای بررسی استفاده دوباره عراق از سلاحهای شیمیایی به ایران اعزام کرد.
این هیات از هفتم اسفندماه سال 1367 تا دوازدهم اسفند ماه از ایران بازدید و گزارش خود را که مبنی بر وجود شواهد و دلایل قوی بر استفاده از سلاحهای شیمیایی علیه نیروهای ایران بود تسلیم دبیر کل کرد.
نخستین شهر قربانی سلاحهای شیمیایی در جهان
پس از جنگ جهانی اول وسیعترین حملات شیمیایی در طول جنگ هشت ساله عراق علیه ایران روی داد. نخستین استفاده ثبت شده 23 دی ماه سال 1359 در منطقهای بین هلاله و نیخزر در پنجاه کیلومتری غرب ایلام اعلام شده است.
گسترده ترین حمله عراق در ساعت 16 روز هفتم تیرماه سال 1366 در شهر سردشت در استان آذربایجان غربی انجام شد که 110 نفر به شهادت رسیده و 1500 نفر مصدوم شدند. در طول هشت سال دفاع مقدس بنا بر آمار موجود رژیم عراق 242 حمله شیمیایی به مناطق کشورمان داشته است و در حال حاضر بیش از یکصدهزار مجروح شیمیایی وجود دارد.
نخستین اقدام آمریکا بر ضد ایران در جنگ با عراق
سیاست آمریکا در جنگ تحمیلی پس از بیرون راندن عراقیها در سال 1361 دگرگون شد و دولت ریگان جانب عراق را گرفت. از سال 1362 آمریکا عملیات انسداد را با طرح معاون وزیر امور خارجه به نام ریچارد مورفی اجرا کرد که به منظور کاستن قدرت نظامی و کاهش قدرت اقتصادی ایران برنامهریزی شده بود.
متوقف ساختن صادرات تسلیحات به ایران، ارایه اعتبارات به عراق برای خرید محصولات کشاورزی و غیره از آمریکا، قاچاق اسلحه به ایران به قیمت گزاف و پایین نگه داشتن قیمت نفت از اهداف اقدامات غیرقانونی آمریکا بر ضد ایران در جنگ تحمیلی بوده است.
نخستین درگیری نیروهای آمریکایی با قایقهای ایرانی
کاسبر واینبرگر وزیر دفاع آمریکا اعلام کرد قایقهای مسلح ایران به سوی سه فروند هلیکوپتر آمریکایی در خلیج فارس آتش گشودند.
وی ادعای ایران را مبنی بر این که نیروهای ایرانی یک هلیکوپتر آمریکایی را منهدم ساخته و به یک فروندکشتی جنگی آمریکایی آسیب رسانده اند تکذیب کرد.
نخستین پرچم آمریکا بر فراز کشتی
نخستین پرچم آمریکا برای نخستین بار در 21 جولای سال 1987 بر فراز نفت کشهای کویتی به اهتزاز درآمد و بدین ترتیب عملیات اسکورت، که در آن زمان عملیات اراده آهنین نامیده میشد، آغاز شد.
نخستین بیانیه کاخ سفید
نخستین بیانیه کاخ سفید امریکا پیرامون جنگ در 26 سپتامبر 1980 منتشر شد که در آن موضوع جنگ به عنوان محور فرعی و نگرانی آمریکا از عرضه نفت به عنوان موضوع اصلی بیان شده بود.
بویژه که این تهاجم از نظر کاخ سفید درگیری میان دو کشور اعلام شد و آمریکا در این بیانیه هیچ موضعی اتخاذ نکرد.
نخستین پیروزی بعد از عزل بنی صدر
پس از پیروزی نیروهای خودی بر عراقی ها در ارتفاعات اللهاکبر، شهید چمران اصرار داشت نیروهای ایران هرچه زودتر قبل از اینکه دشمن بتواند استحکاماتی برای خود دست و پا کند به سوی بستان سرازیر شوند که این کار عملی نشد و شهید چمران خود طرح آزادسازی دهلاویه را با ایثار و گذشت و فداکاری رزمندگان جان بر کف ستاد جنگهای نامنظم و به فرماندهی ایرج رستمی عملی ساخت.
فتح دهلاویه در نوع خود عملی جسورانه و خطرناک و غرورآفرین بود. نیروهای مؤمن ستاد جنگهای نامنظم، پلی بر رودخانه کرخه زدند، پلی ابتکاری و چریکی که خود ساخته بودند، به وسیله آن از رودخانه عبور کردند و به قلب دشمن تاختند و دهلاویه را به یاری خدای بزرگ فتح کردند. که این نخستین پیروزی پس از عزل بنیصدر از فرماندهی کل قوا بود.
نخستین پیروزی عظیم ایران در جنگ تحمیلی
عملیات ثامنالائمه نخستین حرکت جدی و سازمان یافته نیروهای مسلح ایران بود. نخستین پیام موفقیت را تیپ یک پیاده در ساعت 8:32 دقیقه روز پنجم مهرماه اعلام کرد که جاده ماهشهر- آبادان آزاد شد. این پیام نوید آزادی تمام منطقه شرق کارون بود.
نخستین شهر تصرف شده عراق
شهر بندری فاو نخستین شهر از شهرهای عراق است که در دوران دفاع مقدس در عملیات والفجر 8 به تصرف رزمندگان اسلام درآمد.در فاصله 90 کیلومتری شمال غربی آن شهر صنعتی بصره قرار دارد.
عملیات والفجر 8 در بیستم بهمن ماه سال 1364 توسط سپاه پاسداران با پشتیبانی هوایی و توپخانه و هوانیروز ارتش ساعت 22 با رمز یا زهرا (س) آغاز شد. در این عملیات 50 هزار نفر از نیروهای دشمن کشته و زخمی شدند و دو هزار نفر دیگر به اسارت رزمندگان اسلام درآمدند.شهر حلبچه دومین شهر تصرف شده توسط رزمندگان اسلام بود.
نخستین شکست دشمن
نخستین شکست دشمن در تاریخ 9 آبان ماه 59 در عملیات کوی ذوالفقاری در جبهه آبادان رقم خورد. در این عملیات بیش از 700 نفر از نیروهای عراقی کشته شدند و 500 نفر دیگر به اسارت رزمندگان اسلام درآمدند.
در این عملیات غنایم زیادی ازدشمن توسط نیروهای مردمی، ارتش و سپاه و نیروهای کمیته انقلاب اسلامی به دست آمد.
نخستین شبیخون به دشمن
نخستین شبیخون گروه دوازده نفری آرپیجی زن نیروهای اسلام در نهم مهرماه سال 1359 در حمیدیه به فرماندهی شهید «غیوراصلی» بود که منجر به عقب راندن نیروهای دشمن شد.
نخستین تهاجم موفق در جبهه جنوب
نخستین تهاجم موفق در جبهه جنوب در روز بیست و ششم اسفندماه سال 1359 به نام عملیات امام مهدی (عج) در غرب سوسنگرد با موفقیت انجام شد. این عملیات به فرماندهی شهید اسحاق عزیزی و یاری نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای مردمی بود که بیش از 96 کشته و صد مجروح و 68 اسیر از دشمن بعثی بر جای گذاشت و بسیاری از ادوات آنها منهدم شد.
نخستین تجربه عملیات سوار زرهی
عملیات رمضان نخستین عملیاتی بود که نیروهای زرهی ایران به وسعت زیاد وارد عمل میشدند و عملیات سوار زرهی نخستین تجربه ما در جنگ با عراق بود.
اوّلین کاربرد واژه دفاع مقدس
اوّلین بار که امام خمینی (رحمت الله علیه) واژه دفاع مقدس را به کار بردند، در 22 بهمن سال 1360، مصادف با شانزدهم ربیع الثانی 1402 ق، به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی بود که در بخشی از سخنان خود فرمودند:
چنانچه این جانب و مسؤولین جمهوری اسلامی مکرراً اعلام نمودهایم، ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران تسلیم احکام مقدس قرآن و اسلام اند؛ و به حکم قرآن مجید خود را برادر ایمانی تمام ملتهای اسلامی و کشورهای مختلف از حیث فرهنگ و جغرافیا میدانند؛ و صلح جویی و زندگانی مسالمتآمیز را با تمام دولتها و ملتها طالب میباشند و تا دولتی به حریم کشور آنان تجاوز نکند و متعهد به احکام اسلام باشد، آن را برادر خود میدانند؛ و از همه کشورها و ملتها میخواهند که با هم متعهد و یک صدا در مقابل تجاوزگران، هر کس باشد، قیام کنند و خود را از چنگ جهانخواران نجات دهند؛ و نیز به حکم اسلام از تجاوز به حقوق و حدود خود دفاع کرده و تجاوزگر را تأدیب نمایند و در این صورت است که هیچ قدرتی به فضل خداوند متعال نمیتواند آنان را از این دفاع مقدس باز دارد و به دولتها نصیحت میکنم که دست از کینه توزی و زورآزمایی بردارند و با دولت و ملت ایران دست برادری دهند تا اسرائیل غاصب را از کشورهای اسلامی و زمینهای مغصوب بیرون رانند و نژادپرستی و زبان سالاری را، که در اسلام محکوم و مردود است، کنار زنند، تا سعادت دین را در آغوش گیرند و هیچ قدرتی نتواند با آنان مقابله کند.
اولین شهر قربانی سلاحهای شیمیایی در جهان
پس از جنگ جهانی اول، وسیعترین حملات شیمیایی در طول جنگ هشت ساله عراق علیه ایران روی داد. عوامل شیمیایی که با وسایل و اشکال گوناگون از جمله بمب، موشک، راکت، توپخانه، مین و... مورد استفاده قرار میگیرند، جهت ناتوان کردن یا از پای درآوردن نیروهای نظامی در جنگها به کار میرود. اما رژیم بعثی عراق از این سلاحها به طور گسترده در مناطق مسکونی کشورمان استفاده کرد.
عراق که در پی تهاجم خود به سرزمین مقدس جمهوری اسلامی ایران شکستهایی را در برخی مناطق کشورمان متحمل شده بود، از رویارویی با رزمندگان اسلام در مناطق نبرد ناتوان بود، برای جبران ناکامی خود اقدام به استفاده از سلاحهای شیمیایی نمود، به طوری که اولین استفاده ثبت شده 23 دی ماه 1359، در منطقه بین «هلاله» و «نی خزر» در پنجاه کیلومتری غرب ایلام، اعلام گردیده است. حملات شیمیایی عراق به مناطق نبرد محدود نشد، و مناطق مسکونی کشورمان به طور پراکنده مورد تهاجم دشمن قرار میگرفت. گستردهترین حمله ناجوانمردانه عراق به مناطق مسکونی در حدود ساعت شانزده روز هفتم تیرماه سال 1366، در شهر سردشت (در استان آذربایجان غربی)، انجام شد که در این حمله بیش از هشت هزار نفر از جمعیت غیر نظامی دوازده هزار نفری سردشت شامل کودک، زن، مرد، پیر و جوان مجروح شدند، حدود 1500 نفر از این مصدومین برای معالجه در بیمارستانها بستری شدند و 110 نفر به درجه رفیع شهادت نائل آمدند.
در طول هشت سال دفاع مقدس، بنا بر آمار موجود، رژیم عراق 242 حمله شیمیایی به مناطق کشورمان داشته است و در حال حاضر، بیش از یک صد هزار مجروح شیمیایی وجود دارد. این ارقام کم و بیش به تأیید مقامات و سازمانهای بینالمللی رسیده است. به گفته رئیس سازمان بین المللی استکهلم (معروف به یسپری) جنگ عراق علیه ایران چهل و پنج هزار مصدوم و پنج هزار شهید شیمیایی بر جای گذاشته است. همچنین به تأیید دبیر کل سازمان منع سلاحهای شیمیایی، هنوز سی هزار نفر از سلاح شیمیایی در ایران رنج میبرند.
بنابر آنچه بیان شد، جمهوری اسلامی ایران بزرگترین قربانی تروریسم و سلاحهای شیمیایی در جهان است و این در حالی است که توسط مسؤولان آمریکایی و رژیم صهیونیستی که خود بزرگترین تولید کننده مواد و صادر کننده تجهیزات پیشرفته استفاده از این سلاحها هستند و در طول جنگ هشت ساله، بیشترین حمایت مادی و معنوی از عراق را در کاربرد این جنگ افزارهای مخرب نمودهاند و با نفوذ خود در سازمان ملل و شورای امنیت از محکوم نمودن عراق در استفاده از این سلاحها خودداری کردهاند و به جمهوری اسلامی ایران اتهام تلاش برای دستیابی به سلاح کشتار جمعی وارد میسازند. در حالی که ایران عضو تمام معاهدات بین المللی سلاحهای شیمیایی است.
اوّلین عملیات با نام یکی از آیات قرآنی
عملیات «والفجر» اوّلین عملیات رزمندگان اسلام بود که با نام اوّلین آیه سوره والفجر «وَالفَجر وَ لَیالٍ عَشرٍ وَ الشَّفَعِ وَ الوَتْر»، در منطقه فکه، به مرحله اجرا درآمد. منطقه عملیاتی والفجر مقدماتی، از شمال به «میشداق» و «برقازه» و از جنوب به «هور الهویزه»، از شرق به «چزابه» و شهر «بستان» و از غرب به شهر «العماره» عراق و رودخانه دجله منتهی میشد.
عملیات والفجر مقدماتی، در هیجدهم بهمن ماه سال 1361، با رمز مقدس یا «اللّه، یا اللّه، یا اللّه»، در منطقه فکه، آغاز شد.
اولین شلیک در جنگ
ملک حسین، پادشاه وقت اردن، شلیک کننده اولین گلولهای بود که از یک دستگاه تانک در جنگ ایران و عراق شلیک شد.
حامد الجبوری، بعثی کهنه کار که در چهار سال اول جنگ، وزیر خارجه عراق بود، در گفت و گو با روزنامه الحیات گفت: 22 سپتامبر 1980 (31 شهریور ماه 1359) بود که صدام و ملک حسین در نزدیکی خطوط آتش، روی یک دستگاه تانک رفتند و پادشاه اردن با شلیک اولین گلوله، آغاز جنگ را تبریک گفت.
این خبر به قدری مهم و باور نکردنی است که خبرنگار الحیات با حیرت دوباره پرسید: شما مطمئن هستید!؟ و پاسخ حامد الجبوری مثبت بود.
اولین زن اسیر
بیستم مهرماه سال 1359، ساعت نه صبح، در هنگامه آتش و خون، از میان رگبار گلولهها و انفجار خمپارهها، یک آمبولانس وارد خط مقدم، جبهه خرمشهر، شد تا به یاری رزمندگان مجروحی که در عرصه کارزار دفاع مقدس بر خاک و خون افتاده بودند، بروند. دختر پرستاری که سرنشین آمبولانس بود، همراه با چند رزمنده جوان، خود را در محاصره سربازان عراقی دید، ساعتی بعد به اسارت درآمد. او که فارغ التحصیل رشته مامایی بود، آن روز، اولین زن مسلمان ایرانی بود که اسیر عراقیها شد.
بعد از هشت سال دفاع مقدس و گذشت سالها، او امروز عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران است.
فاطمه ناهیدی، بعد از پیروزی انقلاب، نخست در اکیپ درمانی جهاد سازندگی و سپس در کمیته امداد امام خمینی فعالیت داشت که به مناطق محروم میرفت.
با آغاز جنگ به جبهه روی آورد و با دریافت حکم مأموریت از سپاه پاسداران، در کرمانشاه، رهسپار خرمشهر شد. خانم ناهیدی پیرامون رویداد اسارت خود میگوید:
شب نوزده مهرماه 1359، با شهید صادقی (معاونت درمانی استان هرمزگان) قرار گذاشتیم، دو گروه شویم و به نوبت، هر گروه 24 ساعت، به زخمیان خط مقدم جبهه خرمشهر برسیم. روز بیستم مهرماه، نوبت من بود. عراقیها به شدت، تمام جبههها را میکوبیدند. یک آمبولانس برداشتیم و راهی خط مقدم شدیم.
هیچ کدام به منطقه آشنا نبودیم و نمیدانستیم که تمام شهدا و مجروحان به دست عراقیها افتادهاند. در ساعت 9 صبح بیستم مهرماه بود که من همراه چهار سرباز دیگر در خط مقدم، اسیر عراقیها شدیم. اولین زن اسیر دست عراقیها بودم. همه عراقیها برای این پیروزی با هلهله و شادی تیرهای هوایی شلیک میکردند. عراقیها تصور میکردند، یک مهره مهم از ارتش ایران را دستگیر کردهاند.
بازجوییهای مداوم، چه در پشت خط مقدم و چه در پادگان «تنومه»، ادامه داشت. بعد از چند روز، سه خواهر دیگر را نیز در جادههای آبادان ـ ماهشهر اسیر کردند.
چند شب قبل از این که به بغداد منتقل شویم، برای بازجویی به سازمان امنیت عراق اعزام شدم. هر چهار نفر ما را در سلول سرخ سازمان امنیت و زندان «الرشید» بغداد زندانی کردند.
در اردوگاه سر همه ما را تراشیده بودند، فشار و شکنجه بر چهره اسرا دیده میشد. دورانی که در آن اردوگاه داشتیم، سراسر تجربه بود و آزمایش.
خانم فاطمه ناهیدی امروز مادر سه فرزند دختر است.
اوّلین دوره آموزش دفاعی خواهران طلبه
اولین دوره آموزش دفاعی جمعی از خواهران طلبه جامعةالزهراء قم (مردادماه 1365)، با حضور رئیس دیوان عالی کشور، آیت الله موسوی اردبیلی، به پایان رسید. در این مراسم، گزارشی از پیشرفت دفاعی بانوان کشور ارائه گردید که براساس آن، طی چهار ماه گذشته، 10 هزار تن از خواهران آمادگی خود را برای گذراندن دوره آموزشی اعلام کردهاند. در این دوره بانوان فنون اسلحهشناسی، تاکتیک، تخریب، پدافند شیمیایی، امداد و کمکهای اولیه را آموزش دیدند.
اوّلین حمله چریکی
بعد از حمله ناجوانمرادنه ارتش صدام به مرزهای ایران و یورش سریع آنها به شهرها، روستاها و مردم بی دفاع، شهید چمران نتوانست آرام بگیرد و به خدمت امام امت رسید و با اجازه ایشان به همراه آیت الله خامنهای، نماینده دیگر امام در شورای عالی دفاع و نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، به اهواز رفت. از آنجایی که او همیشه خود را در گرداب خطر میافکند و هراسی از مرگ نداشت، از همان بدو ورود دست به کار شد و در آن شب، اولین حمله چریکی را علیه تانکهای دشمن که تا چند کیلومتری شهر در حال سقوط اهواز پیشروی کرده بودند، آغاز کرد.
اولین استفاده از سلاح شیمیایی توسط دشمن بعثی
به کارگیری سلاح شیمیایی برای اولین بار در عملیات خیبر توسط دشمن صورت گرفت عراق به دلیل نگرانی از نتایج عملیات برای نخستین بار نوعی از سلاحهای شیمیایی محصول کارخانه سامره به نام گاز خردل را با استفاده از هلیکوپترهای ساخت شوروی و فرانسه، به کار گرفت.
پیش از این عراق در عملیات والفجر 2 در منطقه حاج عمران به صورت محدود از سلاحهای شیمیایی استفاده کرده بود، شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به این اقدام در دهم فروردین ماه سال 1363 با صدور بیانیهای استفاده از گازهای سمی را محکوم کرد. اما عراق بیتوجه به بیانیه سازمان ملل در عملیات بدر در طول پنج روز از تاریخ 22/12/1363 تا 27/12/1363 بیش از سی مورد انواع سلاح شیمیایی را مورد استفاده قرار داد.
اولین شهید نظامی ارمنی
شهید زوریک مرادی مسیحی (مرادیان) اولین شهید نظامی ارمنی در دوران هشت سال دفاع مقدس است. وی تنها فرزند پس خانواده ای بود که در هفتم تیر ماه 1339 در تهران چشم به جهان گشود.در سال های تحصیلی دوران ابتدایی در دبستان «ساهاکیان» بااینکه به اتفاق والدین و چهر خواهر خویش در یک اتاق زندگی می کرد ولی همیشه شاگرد اول بود.تحصیلات دوره راهنمایی و متوسطه را در دبیرستان ارامنه«کوشش داوتیان» ادامه داد اما در عین ناباروری خویشاوندان و دوستان و با وجود قبولی در امتحانات اعزام به خارج، این جوان با استعداد سال آخر دبیرستان را ناتمام گذارد و داوطلبانه چند ماه پیش از شروع جنگ تحمیلی به خدمات سربازی رفت. پس از طی سه ماه دوره آموزشی در «شاهرود» به لشکر 64 ارومیه منتقل گردید. سرانجام بعد از هشت ماه خدمت بر اثر اصابت ترکش خمپاره و مجروحیت شدید در تاریخ نوزدهم مهر ماه 1359 در جبهه پیرانشهر، تقریباً نوزده روز بعد از شروع جنگ تحمیلی به خیل شهادت پیوست.
پیکر اولین شهید نظامی ارمنی«زوریک مردایان» پس از انجام مراسم مذهبی در 24 مهرماه 1359 در گورستان ارامنه در جاده خراسان در میان حزن و اندوه مردم به خاک سپرده شد.
اولین روحانی شهید دفاع مقدس
حجت الاسلام محمد حست قنوتی (شریف) اولین روحانی شهید دفاع مقدس است. شهید قنواتی که سابقه تبلیغ دیرینه در منطقه فارس را داشت و سال ها در میان مردم در غم و شادی آنان شریک بود و به مشکلات مردم رسیدگی می کرد، به خاطر مبارزه با ظلم و ستم در دوران طاغوت توسط ساواک شیراز دستگیر و زندانی شد. مردم اردکان و اطراف شیراز با مراجعه به ژاندرمری اردکان و تهدید آنا به راه انداختن آشوب در منطقه، زمینه آزادی او را فراهم کردند رژیم او را آزاد کرده و ممنوع المنبر نمود. باردیگر با تعقیب ساواک به اصفهان رفته و با نام مستعار (شریف) به فعالیت های سیاسی خود ادامه داد ولی دوباره به دست ساواک دستگیر شد و در زندان با سخنرانی های خود به روشنگری پرداخت. در روز عاشورا افسر نگهبان برای آرام کردنش با اسلحه او را تهدید به قتل کرد و او در جواب گفت :
چقدر تشنه شهادت در روز عاشورا هستم، اگر لایق باشم شلیک خواهی کرد.
با پیروز ی انقلاب از زندان آزاد شد و با شروع جنگ تحمیلی روانه جبهه های جنوب شد و گروه الله اکبر را تشکیل داد.
در تاریخ 24 مهر ماه 1359 دستور پیشروی یگان های دشمن به سوی خرمشهر صادر شد. خیابان چهل متری این شهر، به عنوان خیابان مرکزی،شاخص تقسیم نیروها و محورها قرار گرفت. با گذشت ساعاتی از روز ، در حالی مدافعان اندک شهر به مقابله مشغول بودند یگانی از نیروهای دشمن با راهنمایی ستون پنجم خود را به خیابان چهل متری رساند و با استقرار تیربار در چند نقطه وموضع گیری تک تیر اندازان در ساختمان های مسلط بر خیابان، محور مرکزی و اصلی ترین راه پشتیبانی و رفت و آمد نیروهای مدافع را بستند.دشمن، ماشین حامل شهید شریف قنوتی را در این خیابان هدف قرار داد. پس از اصابت هفت، هشت گلوله به بدن این روحانی مبارز، خودرو، بر اثر اثابت گلولۀ آرپی جی هفت، واژگون شد. دشمن که از همان ابتدا در پی دستگیری و شهادت شهید شریف قنوتی بود، پیکر مجروح او را اسیر کرد و با سر نیزه کلاشینکف، به شقیقه او ضربه زدو او را به شهادت رساند.
وی سوم تیر 1313 در سرزمین خوزستان در دهستان «قصبه» از توابع آبادان و در کنار اروند رود چشم به جهان گشود. تحصیلات خود را با ورود به حوزه علمیه قم آغاز کرد تا از راه علم به مردم آگاهی دهد. در همان سال ها به حوزه علمیه بروجرد رفت و چند سالی هم در آنجا درس خواند سپس به دستور آیت الله العظمی گلپایگانی به یکی از روستا های منطقه رفت و علاوه بر تبلیغ و ساخت مسجد و حمام اهتمام ورزید. سپس به دعوت مردم اردکان به آن شهر رفت و خدمات شایانی را از خود به یادگار گذاشت.
منبع: کتاب اولینهای دفاع مقدس
مطالب مشابه :
امیر سرلشکر شهید حسن اقارب پرست
امیران شهید نیروی شهید ایرج در قوچان برای مدتی به شیراز رفتند و این سفر 45 روزه
امیر سرتیپ شهید ابوالفضل شبان
امیران شهید نیروی امیر سرتیپ شهید ایرج در مرکز آموزش پیاده شیراز به لشکر 77 اختصاص
اولین های دفاع مقدس
اولین خلبان شهید. عراق از رفتن به پادگانها سر باز و به فرماندهی ایرج رستمی
خاطرات جنگ از زبان کوچکترین رزمنده جنگ
شریف , مداحی پور , عرب, سالاری, فرخی, رستمی بعد از شیراز از ترمینال به پادگان شهید
برچسب :
پادگان شهید ایرج رستمی شیراز