برگزاری اولین دورة کلاس‌های آموزش دستگاه‌های موسیقی ایرانی با اشعار مذهبی

اولین دورة آموزش دستگاه‌های موسیقی ایرانی با اشعار مذهبی به مدت 12 جلسه در تالار حکیم الهی فرهنگسرای کومش شهر سمنان از تاریخ شنبه 23 مهرماه به کوشش آموزشگاه موسیقی ماوراءالنهر با همکاری ادارة ارشاد این استاد برگزار شد.

مدرس این دوره آقای متین رضوانی‌پور (کارشناس امور فرهنگی و پژوهشگر بنیاد دعبل خزاعی، خواننده موسیقی اصیل ایرانی، پژوهشگر موسیقی مذهبی و مؤلف کتاب‌های نوحه‌خوانی در ایران، هفتاد و دو نوحة اصیل و آیینی ماندگار و نوحه‌خوانی در شوشتر) بر اساس شیوه‌های آموزش قدما، در هر جلسه به آموزش یکی از گوشه‌های دستگاه‌های موسیقی ایرانی به همراه یک نوحة اصیل در همان دستگاه می‌پرداخت که هنرجویان با تکرار زیاد این نغمات و کار بر روی نمونه‌های صوتی از قبل حاضر شده، گوشه و نوحه‌های مربوطه را آموخته و حفظ می‌شدند.

اولین جلسة این دوره با آموزش گوشة درآمد آواز دشتی با شعر:

چنان تیر غمت در دل نشیند

که آتش بر همه حاصل نشیند

چگونه می‌توان دیدن برادر

که زینب بی تو در محمل نشیند

و نوحة «شیعیان آمد محرم ناله در ارض و سماست» ( از نوحه‌های اصیل استان گیلان) آغاز شد. در این جلسه بعد از توضیحاتی پیرامون این آواز ابتدا رضوانی‌پور برای آشنایی هنرجویان با فضای موسیقایی آن، گوشة درآمد را چندباری به تنهایی خواند و سپس خوانش مصرع به مصرع و تکرار جمعی با هنرجویان آغاز شد و در ادامه با تک‌تک ایشان به صورت سؤال و جواب، این گوشه را خواندند تا آن را حفظ نمودند. در ادامه هنرجویان نوحة « شیعیان آمد محرم ناله در ارض و سماست» را نیز به همان شیوه آموختند.

دومین جلسة این دوره با پرسش درس هفتة گذشته (گوشة درآمد) آغاز و با آموزش دومین گوشه «گیلکی» با شعر:

بدون اصغر شش‌ماهه فردا

به محمل مادرش مشکل نشیند

و نوحة « ای طوعه من غریبم بی‌یار و غم نصیبم» که از نوحه‌های اصیل شهرستان بهشهر استان مازندران در آواز دشتی است پیگیری شد. آموزش گوشة عشاق ( آخرین گوشة این آواز) با شعر:

مرو میدان که ترسم در مقابل

به روی سینه‌ات قاتل نشیند

و نوحة « عجب گلی روزگار زدست لیلا گرفت» از نوحه‌های اصیل شهرستان ورامین در سومین جلسه صورت پذیرفت.

با اتمام گوشه‌های آواز دشتی، نوبت به آموزش دستگاه چهارگاه و گوشة درآمد آن در چهارمین جلسه شد که بعد از مقایسة آن با آواز دشتی صورت پذیرفت. این گوشه با شعر:

ای فلک از تو حسین کشتة عدوان گردید

کفن اندر بر او خاک بیابان گردید

لاجرم خاک سیه ریخت جهان را بر سر

کربلا پر زگل و لاله و ریحان گردید

از اشعار «نیرتبریزی» و نوحة « اباالفضل الدخیل» از نوحه‌های اصیل منطقة سیرجان استان کرمان آموزش این جلسه را به خود اختصاص داد.

گوشة زابل با شعر:

رأس سلطان حجازی به سنان شد از نو

قامت زینب دل‌خسته کمان شد از نو

و نوحة بحرطویل «شه باوفا اباالفضل» از بحرطویل‌های مشهور اغلب مناطق ایران در قدیم، پنجمین جلسه را به خود اختصاص داد و ششمین روز با آموزش سومین گوشة دستگاه چهارگاه « مویه» با شعر:

ظلم شاهین فلک بین که شدش از چنگال

طائران حرم مصطفوی بی‌پر و بال

به همان شیوة پی گرفته شد و هنرجویان نوحة « امشب علمدار» از نوحه‌های اصیل شهرستان دماوند را در این دستگاه آموختند.

جلسه هفتممختص گوشة مخالف با شعر:

لال گردم که ز کفار چه سر زد حرکات

دشمن فاطمه نسبت به کنیزی هیهات

به همراه نوحة « امشب شب قتل حسین سلطان خوبان است» از نوحه‌های شهرستان اراک بود و هشتمین جلسه اختصاص به مرور درس‌های قبل بدون آموزش درس جدید داشت.

در نهمین شب، هنرجویان گوشة درآمد دستگاه ماهور را با شعر:

شهید عشق که تنگ است پوست بر بدنش

تو خصم بین که به یغما زره برد ز تنش

دگر بشیر به کنعان چه ارمغان آرد

ز یوسفی که قبا کرده گرگ پیرهنش

به همراه نوحة « ای جسم پاره پاره ای بی‌کفن حسینم» از نوحه‌های کشور افغانستان در این دستگاه آموزش دیدند و در دهمینجلسه، گوشة فیلی این دستگاه را با شعر:

یکی به حکم تفرج به نینوا بگذر

پر از شقایق گلنار زخم بین چمنش

به همراه نوحة « علی‌اکبر من رفت خدایا چه کنم من» از نوحه‌های شهرستان بهشهر در دستگاه ماهور فرا گرفتند.

گوشة خاوران ( آخرین گوشة دستگاه ماهور) با شعر:

زمانه گلشن زهرا چنان به یغما داد

که بار غافله شد ارغوان و یاسمنش

به همراه نوحة « علی اکبر من رفت خدایا چه کنم من» از نوحه‌های مازندران در این دستگاه در یازدهمین جلسه به ایشان آموخته شد.

در آخرین روز این دوره که با حضور آقای محمدرضا سوقندی مدیر کل ادارة ارشاد استان سمنان و هیئت همراه در تاریخ شنبه 10 دی‌ماه برگزار شد، رضوانی‌پور ابتدا گزارشی از برگزاری این کلاس در یازده جلسة گذشته ارائه نمود و در حضور ایشان گوشة درآمد آواز بیات اصفهان و نوحة «صبا گو به حسین کوفه نیایی» از نوحه‌های سنتی شهر شوشتر را به همان شیوه جهت آشنایی‌شان با هنرجویان کار کرد. در ادامه آقای سوقندی با ارائة پیشنهاداتی مبنی بر آموزش کودکان کم سن و سال، ضبط تصویری این کلاس‌ها و انتشار آن در جامعه، گسترده نمودن این‌گونه فعالیت‌ها با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری و ... سخنانی ارائه کردند و در انتها با تقدیر از متین رضوانی‌پور این دورة آموزشی به پایان رسید.

برگزاری اولین دورة کلاس‌های آموزش دستگاه‌های موسیقی ایرانی با اشعار مذهبی

مطالب مشابه :

موسیقی محلی در ایران و موسیقی بوشهری

دانلود ترانه ی زیبای ای دوست با صدای حسين كشتكار بوشهري از آلبوم كويرخاطرات

پیشینه عزاداری بوشهری‌ها با نوای «ناخدا عباس» + عکس

مداحی بوشهری با صدای ایمان میرشکاری + صوت

نوحه خواني در عراق

برگزاری اولین دورة کلاس‌های آموزش دستگاه‌های موسیقی ایرانی با اشعار مذهبی

نوحه حسین (ع) با شعر و موسیقی های بی هویت

شعر احمد عزیزی در مدح سقای کربلا .(دانلود)