نحوه تراش سنگهای قیمتی نیمه قیمتی

برای برش الماس از خود الماس استفاده می کنند و برای تراش آن از پودر آن استفاده می گردد درحین برش ممکن است از چند درصد تا چند ده درصد سنگ از بین برود به همین خاطر الماس را نمی برند و بیشتر افراد حرفه ای و ماهر آن را به ضخامت مطلوب می شکنند و سپس تراش می دهند. در هنگام برش تعیین جهت برش یکی از مهمترین پارامترهای اصلی می باشد و بایستی برش در جهتی انجام شود که سنگ زیباترین جلوه را نشان دهد دستگاههای برش با توجه به نوع تکنولوژی آن ممکن است به صورت اتوماتیک ، نیمه اتوماتیک، و یا غیر اتوماتیک باشد.

مهمترین کشورهای سازنده دستگاههای فرآوری شامل کشور آلمان، آمریکا، دانمارک و روسیه می باشد

بهترین مارک : وینتر Winter (مارک مشهور در کار تراش)

2- تراش شامل سایش Grinding و فرم دهی Forming است که در این مرحله شکل دلخواه به سنگ مورد نظر داده می شود که این عمل با استفاده از دیسکهای تراش به نام CBN انجام می گیرد. که این دیسکها ممکن است دارای قطر، ضخامت و زبری های مختلف باشد که برای کارگاه خانگی بهتر است از دیسک های با قطر 10 تا 15 سانتی متری و ضخامت 1 تا 2 سانت استفاده گردد (مشابه سنگ فرز)

بایستی در هنگام تراش دیسک تراش و سنگ مورد نظر با آب در ارتباط باشد که هم از آلودگی محیط کاسته شده و هم موجب افزایش عمر دیسک شده و از شکسته شدن سنگ جلوگیری می نماید.

برای سایش از دیسکهای CBN زبر استفاده کرده و سپس برای فرم دهی ازدیسکهای CBN نرم استفاده می کنیم برای تراش علاوه بر دیسکهای CBN مته های CBN و الماسه نیز وجود دارد

3- پولیش یا صیغل دادنPolishing مرحله پولیش مرحله نهائی از فرآوری می باشد و کار پولیش با استفاده از سمباده های الماسه انجام می گیرد که ابتدا از سمباده های زبر و سپس از سمباده های نرم استفاده کرده جهت استفاده از سمباده به ترتیب از مش های 120 -220 -600- 1000-1200 استفاده کرد

تراش وجه دار: این تراش معمولا توسط دستگاههای خاصی که به صورت افقی صفحه آن می چرخد انجام می گیرد. که این کار نیاز به مهارت نسبتأ زیادی دارد تنظیم کردن زوایا و ارتفاع نگین از سطح صفحه مدرج و دقیق انجام می گیرد ولی در دستگاههای نسبتأ سنتی که الان هم رایج است اینکار توسط یک صفحه سوراخ دار که به صورت عمودی قرار دارد انجام می گیرد

انواع تراش:

با توجه به تعریف جامع تراش انواع نگین و تراشهای هنری (پیکرتراشی نقش برجسته و ...) بر روی کلیه سنگها نشانه وسعت عمل در استفاده از روشها و فرمهای مختلف تراش بر مبنای توانائی حرفهای گوهر تراش است.

خلاقیت ، مهارت و استفاده از تکنولوژی مهمترین عوامل در بازدهی حرفه تراش می باشد افزایش آگاهی عملی و تخصصی در رشته های مختلف به ویژه در علوم گوهر شناسی و استفاده از ماشین آلات مدرن و سایر ابزار و مواد ساینده با مقاومت و دقت بالا موجب افزایش کیفیت و نوآوری در تولید و تراش انواع نگین جواهرات گردیده است زیائی و ظرافت در تراش سنگهای گرانبها به دلیل تأثیر کار مستقیم و فکر انسان موجب حفظ ماهیت هنری این حرفه است علیرغم استفاده از ماشین آلات پیشرفته در تولید و تراش نگین ها هنوز هم ازار دستی و ماشین آلات نیمه اتوماتیک سهم قابل توجهی را دارند بهر گیری از روشها با آموزشهای کلاسیک تدوین مبانی درسی در مراکز علمی – طراحی فرمهای مختلف تراش بر اساس محاسبات ریاضی و هندسه ، فیزیک نور، بلور شناسی نوری در رشد و محتوی علمی و کاربردهای تخصصی گوهرتراشی تحولات زیادی را پدید آورده است.

به طور کلی فرمهای تراش بر روی هر یک از نگین های جواهر تراش داده شده از دو روش تبعیت می کند:

1- روش ایجاد صفحات هندسی به صورت سطوح و یالهای و زوایا و رئوس مشخص بر روی نگین ها با اشکال منتظم هندسی و در فضای سه بعدی با عنوان ایجاد فست ها یا پخ ها Faseted Cut در این نوع تراشها به صورت محاسبه شده و با شاخص زاویه تعیین و انجام می شود تا کنون بیش از 150 نوع تراش زاویه ای به صورت الگو در آمده است که در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد در تراش زاویه ای که بیشتر روی جواهرات شفاف و گرانبها صورت می گیرد ابتدا زاویه تراش محاسبه شده و توسط دستگاههای مخصوص این کار قطعه جواهر ثابت شده و تراش بر روی دیسک افقی صورت می گیرد بسته به الگوی تراش زوایای تراش می توانند از چندین تا بیش از 100 تراش داشته باشند

2- روش یجاد اشکال نیم کره با مقاطع مخروطی (دایره و بیضی ) تراش کابوشنCaboshen یا دامله بدون ایجاد صفحات هندسی در این نوع تراش عمومأ زاویه تراشی وجود ندارد این تراش شامل انواع تراشهای منحنی گرد و در نهایت دامله تراش گود تراش شکلهای فانتزی (انواع میوه و ..) و در نهایت تراش منظره و چهره است

اطلاعات مورد نیاز برای انجام مراحل تراش که قبل از آن محاسبه می شود:

· اشکال پیش فرم اولیه Preforming

· اندیکس راهنمای فست ها Faceting index conversion chart

· زاویه فست Facet angles

· نسبت ابعاد رنگین Length to width ratios

· میزان بازتاب نور Light Return

· محاسبه وزن نگین Estimated weight

مراحل فرآوری در نوع برش فست:

1- مرحله اولیه تراش که سنگ از حالت زبر و ناهموار (راف Rough ) را با شکل دهی مناسب به صورت هندسی Round تبدیل می شود

2- تراش مقدماتی سنگ و صاف کردن زوایایی مورد نظر جهت ایجاد فست ها به صورت صفحات قرینه

3- یکنواخت کردن صفحات و زوایای بین آنها و رسیدن به شکل تراش مورد نظر

4- به پایان رساندن صفحات بر اساس شکل و فرم تراش مورد نظر در قسمت بالائی تاج و کمربند

5- مرحله پایانی تراش پس از حفظ تناسب و تقارن بین فست های ایجاد شده و انجام مراحل پرداخت و صیقل نهائی

در هنگام تراش نگین جواهر تراش باید دائمأ به تمام سطوح گوشه های در حال ایجاد و صحت زوایایی آنها نسبت به یکدیگر مرتبأ با چشم و (گاهأ ذره بین) مورد بررسی قراردهد. لازم بهذکر است که در انجام مراحل تراش ، برش و پولیش بین 30 تا 60 درصد وزن سنگ به عنوان پرت از بین می رود لذا مطالعات قبل از برش بر روی سنگ های گوهر از اهمیت بالائی برخوردار است.

چند وجهی های منتظم در تراش نگین :

چند وجهی های منتظم :جسمی که از هر طرف به یک چند ضلعی مسطح محدود باشد به طوریکه هر دو چند ضلعی مجاور دارای یک چند ضلعی مجاور دارای یک ضلع مشترک باشند و هر ضلع فقط مابین دو چند ضلعی دیگر مشترک باشد نه بیشتر این چند ضلعی ها را وج های چند ضلعی و رأسهای آنها را کنج چند ضلعی و ضلعهای آنها را یالهای چند ضلعی می گویند.

- چهار وجهی متنظم چهار مثلث متساوی الاضلاع هم نهشت (4 راس 4وجه 6 یال)

- شش وجهی منتظم = مکعب 6 مربع هم نهشت غالب خاصی از مکعب مستطیل ( 8 راس 6 وجه 12 یال)

- هشت وجهی منتظم از 8 مثلث متساولی الاضلاع (6راس 8 یال و8 وجه)

از شش ضلعی منتظم برای تراش فرمهای رز –رز پخ و رز یک رویه و رز چند رویه استفاده می شود.

منشورها : جسمی که مابین یک سطح منشوری و دو مقطع موازی محصور باشد دو مقطع متوازی را قاعده منشور که هر دو قاعده منشور متساوی اند اگر قاعده چند ضلعی منتظم باشد منشور را منتظم می گویند

گرانیگاه و ثقل در اجسام سه بعدی : اجسام به شکلی قرار می گیرند که وزن کل آن به یک نقطه وارد می شود آن نقطه را گرانیگاه یا مرکز ثقل می گویند جسمی که شکل هندسی منتظم دارد و جنس ان از ماده ای همگن با چگالی یکنواخت است گرانیگاه و مرکز ثقلش در مرکز هندسی آن است.

تمامی فست ها به شکل اشکال هندسی مسطح می باشد (مثلث، مربع، مستطیل، متوازی الاضلاع، ذوزنقه، لوزی)

فست بر اثر از بین بردن کنج ها و یا یالها به وجود می آید.

واحد سنگهای قیمتی:

1قیراط = 100صوت(برلیان)

5قیراط = 1گرم

500صوت =1گرم

واحد وزن مروارید= گرین

4گرین = 1قیراط

لیست لوازم و ابزار مورد نیاز

جهت تراش های دامله (کابوشی ) و فست (پخ)

1- موتور الکتریکی به همراه سیستم سه نظام جهت استقرار تیغه ها و ...

2- تیغه الماسه

3- دیسکهای CBN

4- سرچوب که از جنسهای چوبی ،آلومینیومی ،مسی و برنجی تشکیل شده و به شکلهای مختلف می باشد

5- خمیر نگهدارنده

6- پودر پولیش یا خمیر پولیش

7- چراغ الکلی برای ذوب خمیر نگهدارنده

8- ابزار نگهداری (پنس)

9- کولیس

10- برگ سنباده در شماره های مختلف

نحوه تراش سنگهای قیمتی نیمه قیمتی

مطالب مشابه :

سختی سنگ چیست؟

جواهر تراشی در یک نگاه

جواهر تراشی در یک نگاه

تراش جواهر

انواع برش و تراش در سنگ های قیمتی

نحوه تراش سنگهای قیمتی نیمه قیمتی

گوهر شناسي

معرفی روش تراش جواهر،Rose Cut