کاربرد دستگاه تعلیق

کاربرد دستگاه تعليق
الف) وزن خودرو را بين هردو محور بطور مساوي تقسيم مي کند.
ب) ضربه هاي جاده را به طورمساوي روي چرخها منتقل مي کند. بنابراين هر دو فنرضربه هاي جاده را گرفته و به دو قسمت مساوي تقسيم مي نمايند.
قسمت‌هاي مختلف دستگاه تعليق
قسمت‌هاي مختلف دستگاه تعليق عبارتند از: محورها(اکسلها)، فنرها و کمک فنرها.
اکسل‌ها دو نوعند: اکسل جلو و اکسل عقب.
فنرها: فنرهادر اتومبيلها براي از بين بردن ارتعاشات و تکانهائي است که بر اثر برخورد چرخها باپستي و بلنديها و دست اندازها ايجاد مي شود و بين شاسي و محور و چرخها سوار مي شوند.
چرخها: شاسي اتومبيل که همه قطعات روي آن قرار دارد توسط اکسل جلو و عقب روي چرخها قرار گرفته و حرکت چرخها اتومبيل را به جلو مي برد. چرخهاي جلو علاوه بر حرکت دوراني، توسط فرمان اتومبيل در اختيار راننده هستند.
به مجموعه وسائل حرکتي، ترمز و لاستيک چرخ گفته مي شود.
لاستيکها: لاستيکها براي از بين بردن نوساناتي است که در اتومبيلها در اثر پستي و بلندي و موانع جاده توليد مي شود. و بردو نوع هستند:
1- توپر
2-توخالي و تيوپ دار
توپر در وسايل نقليه کندرو استفاده مي گردد.
نگهداري لاستيک: نگهداري لاستيک شامل اعمالي است که بايد بطور مرتب انجام شود تا اطمينان حاصل گردد. اين اعمال عبارتند از:
الف) فشارباد
هر تاير بايد با باد مخصوص کار کند. معمولا اندازه باد هر تاير روي بدنه خودرو نوشته مي شود. براي سنجيدن باد تاير بايد از درجه باد استفاده نمود و هرگز نبايد با چشم حدس زد. لاستيک کم باد و يا لاستيکي که بيش از اندازه باد داشته باشد خطرناک بوده و عمر لاستيک را کم مي کند. اگر باد زياد داشته باشد بطور نامنظم سائيده شده و خاصيت ارتجاعي خود را از دست مي دهد.
فشار کمتر از حد معمول لاستيکها عواقب زير را در پي دارد :
1- سائيدگي و فرسودگي لاستيکها
2-عدم کارکرد دقيق آنها
3-افزايش مصرف بنزين
4- باعث مي‌شود تا لبه بر آمده کنار رينگ، فاقد آب بندي لازم باشد و فشار بيش از حد باعث کج شدن رينگ و جدا شدن لاستيک از رينگ مي گردد.
در صورتيکه فشار باد لاستيکها بيش از حد معمول باشد:
1- رانندگي با خودرو به راحتي ميسر نبوده
2- سطح مياني لاستيک به سرعت سائيده مي شود
3-خطرات ناشي از وقوع تصادفات را در اثر انحرافات فرمان به دنبال خواهد داشت.
ب ) متناسب بودن لاستيک
تايرهاي زوجي و لاستيکهاي هرخودرو بايد از نظر نوع و آج با هم يکنواخت باشند تا باعث سائيدگي غير يکنواخت لاستيک نگردد. بعلاوه عدم تناسب لاستيکها به کمک و ديفرانسيل نيز صدمه مي زند.
ج ) جابجا نمودن لاستيک
هر 8000 کيلومتر بايد لاستيکهاي يک خودرو را بطور ضربدر (1به4و2به3) و منظم عوض نمايند.
د)سائيدگي نامرتب
اگر آثار سائيدگي نامرتب در لاستيکها مشاهده شد دليل بر اين است که چرخهاي خودرو بطور دقيق تنظيم نيست و بايد آنرا تنظيم نمود.
توجه داشته باشيد که وجود فشار باد صحيح در تايرها داراي امتيازاتي بشرح ذيل مي باشد:
الف) داشتن تسلط بيشتر راننده در حرکت خودرو.
ب ) داشتن ترمز دقيق تر در حرکت و پيچيدن خودرو.
ج )صرفه جوئي در مصرف سوخت. ضمنا کمترين تغيير در شکل تايرها موجب افزايش اصطکاک چرخشي اتومبيل در جاده ها مي گردد.
د)افزايش عمر و دوام بيشتر تايرها.
بالانس چرخ‌ها:
اگر بالانس چرخها دقيق انجام گرفته باشد، رانندگي بسيار آسان بوده و در ضمن از سائيدگي آج لاستيکها نيز کاسته مي شود.
بالانس غلط چرخها، و ناميزان بودن آنها، باعث بروز ارتعاشات آزار دهنده و سائيدگي ناهمگون لاستيکها مي گردد.
نحوه تعويض تايرپنچر
1- خودرو را در محلي سفت و هموار متوقف و ترمزدستي را کشيده و دسته دنده را در وضعيت دنده يک و ياعقب قرارداده و جلوي چرخ مخالف موقعيت جک را با آجر يا سنگ مهار نمائيد.
2- ابتدا تاير زاپاس را از داخل صندوق عقب خارج نموده و در نزديکي تاير پنچر قراردهيد.
3- هر يک از پيچهاي چرخ را بر خلاف جهت عقربه هاي ساعت شل کرده و تا زمانيکه لاستيک کاملا از روي زمين بلند نشده هيچيک از مهره ها را بيرون نياوريد.
4- سرجک را در محل مخصوص خود قرار داده و دستگيره جک را در جهت حرکت عقربه هاي ساعت آنقدر بگردانيد تا لاستيک از روي زمين کاملا بلند شود.
5- لاستيک زاپاس را در جاي لاستيک باز شده قرار داده و پيچهاي چرخ را با دست تا آخر سفت کنيد. سپس با آچارچرخ پيچهاي چرخ را بصورت ضربدري سفت کرده جک را چرخانده و لاستيک را پائين آوريد. مجددا پيچهاي چرخ را سفت و محکم نمائيد.
يادآوري مهم
1- فشار باد تايرها را بايد هنگامي که تايرها سردمي باشند اندازه گيري کرد. زيرا تايرهاي گرم همواره داراي فشار باد اضافي مي باشند هيچ وقت نبايد در حاليکه لاستيکها گرم هستند فشار باد اضافي آنها را خالي کرد.
2- بالانس چرخها بايد دقيق انجام شود. بالانس چرخها رانندگي را بسيار آسان نموده و در ضمن ازسائيدگي آج لاستيکها نيز کاسته مي شود.
3- چون آج لاستيکها به مرور زمان سائيده و صاف شده و ضريب اطمينان آن در زمان گرفتن ترمز کم شده و خطر بروز تصادف افزايش مي يابد بنابراين بايستي دقت لازم در حفظ و نگهداري آنها بعمل آيد ضمنا جنس و نوع لاستيک در رانندگي بدون خطر حائز اهميت است.
آشنايي با دستگاه انتقال نيرو
در خودرو دستگاههائي لازم است تا نيروي توليد شده موتور را به چرخها منتقل نموده و خودرو را به حرکت درآورد و يا در موقع توقفهاي کوتاه نيروي موتور را از چرخها قطع نمايد. براي انتقال نيروي موتور به چرخها، بين موتور و چرخها دستگاه مختلفي به نام دستگاههاي انتقال نيرو واقع شده است.
دستگاههاي انتقال نيرو شامل دستگاهها و قطعاتي هستند که بين موتور و چرخها قرار گرفته و نيروي حاصله موتور را پس از تغيير و تبديل به چرخها منتقل و سبب حرکت خودرو مي گردند. محور حرکت بستگي به سيستم خودرو ممکن است در چرخهاي عقب و يا چرخهاي جلو قرار گرفته باشد.
دستگاه انتقال به ترتيب بعد از موتور عبارتند از:
1-دستگاه کلاچ
2- دستگاه جعبه دنده
3- ميلهاي گاردان و قفلهاي گاردان
4-محورها (گرداننده هاي نهائي ديفرانسيل، ميل پلوسها)
الف)تعريف کلاچ
کلاچ براي قطع و وصل نيروي موتور به گيربکس به کار مي رود. حرکت اتومبيل از حال سکون بايد به نرمي صورت گيرد پس ارتباط بين موتور و گيربکس بايد به تدريج برقرار شود .تعويض دنده در حرکت و يا خلاص کردن دنده به منظور توقف خودرو نيز از وظايف کلاچ است.
به طور کلي کلاچ وظيفه دارد:
1- انتقال قدرت مطمئن بدون لرزش و بوکسباد خود دستگاه کلاچ
2- سبک بودن تا در مقابل دور موتور دور کافي داشته باشد. و قطعات آن عبارت است از:
1- صفحه کلاچ
2- ديسک کلاچ
3- پدال
4- دو شاخه کلاچ
5- بلبرينگ کلاچ
نحوه عمل دستگاه کلاچ
توسط فشار پاي راننده به پدال کلاچ نيروي وارده از طريق اهرم بندي يا فشار هيدروليکي به دو شاخه کلاچ و سپس به آسيابک يا خورشيدي ديسک منتقل شده و در نتيجه صفحه فشار دهنده به عقب کشيده شده و صفحه کلاچ از فلايويل جدا و در نتيجه انتقال نيروي موتور از گيربکس قطع مي‎شود و با رها کردن مجدد پدال کلاچ فنرهاي صفحه فشار دهنده ديسک، صفحه کلاچ را مجدداً به فلايويل محکم چسبانده و در نتيجه نيروي موتور انتقال پيدا مي کند.
نگهداري سيستم کلاچ مفصل بنديها و گريس خورآن بايد به موقع گريس کاري شود و ميزان خلاصي کلاچ اندازه باشد.
بازديد از عمل کلاچ از نظر بکسباد کردن، صدا کردن، ارتعاش يا لرزش ولق بودن اهرم بنديها و ترک خوردگي يا شکستگي بايد امتحان شود و در صورت وجود معايب به موقع به تعميرگاه مراجعه شود.
پس از هر 8000 كيلومتر و يا هر سه ماه، هر كدام كه زودتر اتفاق بيفتد، سطح مايع داخل مخزن ذخيره اي كه در بالاي پمپ كلاچ واقع شده است را نگاه كنيد. سطح مايع مخزن بالاي پمپ ترمز را نيز ببينيد. اگر سطح مايع كمي پايين است آن را پر كنيد ولي اگر سطح مايع به مقدار خيلي زيادي افت كرده است، احتمالاً سيستم داراي نشتي است. اگر نشتي وجود داشت، كارهاي لازم را انجام دهيد. درپوش مخزن ذخيره را تميز و سوراخ هواكش واقع روي درپوش را كاملاً بازكنيد.
عيوب كلاچ، نحوه تشخيص و رفع آنها
معمولاً عيب عمده اي كه در سيستم كلاچ به وجود مي آيد يكي فرسايش سريعتر از حد طبيعي زغال كلاچ و تمام شدن آن و ديگري فرسايش لنت (صفحه كلاچ) است.
عيب اول در اثر نيم كلاچ گرفتن زياد و استفاده بي مورد از پدال و قرار دادن پا روي آن ناشي مي شود.
عيب دوم در اثر فرسايش بيش از حد طبيعي صفحه كلاچ شروع مي شود و با بكسباد كردن كلاچ آشكار مي گردد. يعني در اين حالت موتور با سرعت طبيعي مي چرخد اما خودرو به طور مناسب شتاب نمي گيرد و در سربالايي ها حركت آن آهسته مي شود.
2- اشكال در آزاد شدن صفحه كلاچ هنگامي كه پدال كاملا فشرده است. اين اشكال ممكن است به واسطه يك يا چند عامل مختلف باشد. از نشانه ها يا علائم اين اشكال جا نرفتن يا مشكل جا رفتن دنده ها است هنگامي كه خودرو ايستاده و موتور روشن است و همچنين هنگامي كه دنده جا مي رود همراه با صدا و تكان خودرو است.
3- گاهي اوقات ممكن است هم زغال كلاچ و هم صفحه كلاچ همراه با هم فرسوده شده باشند. از نشانه هاي اين عيب ايجاد صداي نا متعارف هنگام فشار دادن پدال كلاچ است و در اين حالت نيز پياده كردن كلاچ ضروري است.
4- عيب ديگر كلاچ لرزش خودرو است. اين لرزش مخصوصاً هنگامي كه پا از روي پدال برداشته مي شود و موتور و جعبه دنده در گير مي شوند قابل ملاحظه تر مي شود. هر چند كه با كلاچ گرفتن امكان دارد لرزش خودرو مشهود تر شود با اين وجود ممكن است عيب اصلي از كلاچ نباشد.
ب ) دستگاه جعبه دنده
جعبه دنده بر روي خودرو بلافاصله بعد از کلاچ واقع شده و نيرو را از کلاچ گرفته و به محورها و يا ساير قسمتهاي دستگاه انتقال مي‌دهد. جعبه دنده قادر است مانند کلاچ نيروي موتور را قطع و وصل نمايد و همچنين مي تواند دور و قدرت موتور را به قدرت و سرعتهاي مختلف تنظيم نمايد. راننده خودرو به کمک دسته دنده مي تواند در وضعيتهاي مختلف سرعت و قدرت لازم رابه چرخها بدهد(دنده هاي 1و2و3و... ) و جعبه دنده قادر است جهت حرکت خودرو را تغيير داده تا مواقعي که لازم است خودروبه طرف عقب حرکت نمايد.
تعويض دنده معکوس
هنگاميکه مجبور هستيد در ترافيک سنگين سرعت خودرو را کاهش دهيد و يا در سر بالايي ها رانندگي کنيد، قبل از آنکه به موتور فشار آيد، از دنده معکوس مناسب استفاده کنيد. دنده معکوس احتمال ريپ زدن موتور را کاهش داده و براي افزايش سرعت، شتاب بهتري به خودرو مي دهد.
نگهداري جعبه دنده
دسته دنده در محل دنده هاي مختلف به طرز صحيح قرار داده شود. حداکثر سرعت مجاز در هر دنده رعايت شود. دنده صحيح در شرايط رانندگي انتخاب شود. خودرو زيادتر از ظرفيت بارگيري نشود از جعبه دنده در غير از مواقع ضروري به عنوان ترمز استفاده نشود. سطح روغن و نوع روغن کنترل شود.
علاوه بر بررسي سطح روغن جعبه دنده كه بايد پس از هر 8000 كيلومتر انجام دهيد كارخانه سازنده توصيه كرده است كه براي خودرو نو پس از 800 و پس از آن هر 50000 كيلومتر روغن جعبه دنده را عوض كنيد.
براي بررسي سطح روغن جعبه دنده بايد خودرو را روي سطح افقي قرار دهيد و پيچ ريختن و بررسي روغن جعبه دنده را كه در طرف راست پوسته آن قرار گرفته است، باز كنيد. در صورت پايين بودن سطح روغن، آنقدر به آن واسكازين با مشخصات صحيح اضافه كنيد تا اينكه سرازير شود. براي ديدن اين حالت در هواي سرد ممكن است كمي زمان لازم باشد. در چنين حالت بيش از اندازه جعبه دنده را از روغن پر نكنيد زيرا ممكن است فشار داخلي اضافي كه در حين كار به وجود مي آيد باعث تركاندن كاسه نمد و يا نشت روغن شود.
براي تخليه و پر كردن مجدد واسكازين جعبه دنده ابتدا خودرو را براي زمان كافي به كار اندازيد تا گرماي كافي از موتور به جعبه دنده منتقل شود و واسكازين جعبه دنده را رقيق تر كند. آنگاه خودرو را روي سطح افقي قرار دهيد و پيچهاي تخليه و پر كردن واسكازين جعبه دنده را باز كنيد.
گيربکس اتوماتيک
از مزيت هاي گيربکس اتوماتيک اين است که دنده ها را بطور خودکار تعويض مي کند و وظايف راننده را کاهش مي دهد، در نتيجه او مجبور نخواهد بود در تعويض دنده ها مهارت خاص رانندگي را داشته باشد. در اين نوع سيستم هاي انتقال قدرت ، متناسب با مقاومت مسير حرکت ،که به وزن،سرعت و موقعيت خودرو بستگي دارد، در مواقع لزوم تعويض دنده ها بطور خودکار صورت مي گيرد. در جعبه دنده هاي معمولي سرعت بيش از حد و يا ناهماهنگي بين سرعت چرخهابه ويژه اگر راننده غير ماهر باشد، به استهلاک سريع قطعات خواهد انجاميد، در صورتيکه در جعبه دنده هاي اتوماتيک راننده تنها به اهرم تغيير وضعيت دنده ها و پدال گاز براي سرعت گيري نياز دارد. گيربکس هاي اتوماتيک به مجموعه اي به نام مبدل گشتاور مجهز مي باشند. مجموعه نامبرده با روغن کار مي‌کند و دوام کافي دارد. با انتقال حرکت آرام از موتور، از وارد شدن ضربات ناگهاني به اجزاي مسير انتقال قدرت جلوگيري مي‌کند و در نتيجه تعميرات را کاهش مي‌دهد.
ج) ميل گاردان و چهار شاخه‌هاي آن ‎
نيروي موتور از جعبه دنده با زاويه‌اي متغير به محور چرخها منتقل مي شود. زاويه متغير به خاطر ناصافي جاده و دست انداز ها پيش بيني شده است. اين کار بوسيله ميل گاردان شامل محورها، اتصال برش دار، اتصال عمومي و تکيه گاه مرکزي با ياتاقان بلبرينگ دار، انجام مي‌شود.
نگهداري ميل گاردان
چهار شاخه هاي گاردان گريسکاري شود. به وسيله سريع رهاکردن کلاچ به ميل گاردان، چهارشاخه ها ضربه واردنشود.
د) ديفرانسيل
ديفرانسيل دستگاهي است که قدرت موتور را طبق احتياجات هر يک از چرخهاي عقب بين آنها تقسيم مي کند. در سرپيچها و دست اندازها هر دو چرخ يک مقدار نيرو مصرف نکرده بلکه يکي کمتر و ديگري زيادتر دور داشته بدين لحاظ چرخها روي يک محور سوار نشده هر کدام داراي محور جداگانه اي مي باشند و ديفرانسيل قدرت موتور را بنا به احتياج هر يک از چرخها بين آنها تقسيم مي کند.
نگهداري محورها (ديفرانسيل )
ديفرانسيل تميز باشد. پوسته آن ترک و روغن ريزي نداشته باشد. اندازه باد لاستيکها يکي باشد و يک نوع و يک اندازه باشند. درهنگام رانندگي و گير کردن خودرو در جاده هاي خراب به ماشين فشار وارد نياوريد.
علل خرابي پلوس
روشن کردن خودرو به وسيله دنده در حال حرکت، استفاده ناصحيح از دنده در حال حرکت، شل بودن پيچهاي سرپلوس ، استفاده نابجا و غلط از ترمز يا ترمز دستي، ضربه زدن شديد به خودرو به علت رها کردن سريع کلاچ.

کاربرد دستگاه تعلیق

مطالب مشابه :

انتقال قدرت در پراید

برخي از عيوب جعبه دنده هاي دستي

گیربکس تراکتور

گزارش کارآموزی

تعمیر گیربکس پراید

پژو پارس

کاربرد دستگاه تعلیق

رانندگی حرقه ای

کاربرد دستگاه تعلیق

روش صحیح رانندگی با اتومبیلهای دیفرانسیل جلو