همه چیز درباره باکتری مایکوباکتریوم توبر کلوسیس(عامل بیماری سل)

مایکو باکتریوم توبرکلوزیس و بیماری زایی آن

گروه CNM شامل سه جنس کورینه باکتریوم ، نوکاردیا و مایکوباکتریوم ها می باشند که همگی اسید میکولیک ترشح می کنند و درصد گوانین و سیتوزین مشابه دارند .

مایکو باکتریوم توبرکلوزیس عامل بیماری سل ، ارگانیسمی باریک و بلند ،خمیده و دارای انتها برجسته بدون تولید اسپور و فاقد کپسول است ، کاتالاز و اکسیداز مثبت اند، جزء باکتری های اسید – فست یا مقاوم به اسید از لحاظ رنگ پذیری می باشند و رنگ آمیزی اختصاصی آنها روش زیل - نلسون است. ایجاد شکل تسبیح مانند در زیر میکروسکوپ بدلیل وجود گرانول ها و واکوئل های حاوی فسفات، مایکوباکتریوم توبرکلوزیس هوازی اجباری است و بدون اکسیژن رشد نمی کند ، ساختمان دیواره سه لایه که بر روی یک غشای سلولی سه لایه دیگر قرار گرفته است. زیر بنای دیواره سلولی مایکوباکتریوم ها ، پتیدوگلیکان و آرابینوگالاکتان است ، ساختمان پتیدو گلیکان شامل مورامیک اسید در اتصال با ان- استیل گلوکز آمین است که بهمراه یک تترا پپتید شامل L-Ala ، D-Glu ، meso-DAP و D-Ala دراتصال به مورامیک اسید تشکیل شده است.

سه ویزگی اختصاصی پپتیدوگلیکان مایکوباکتریوم ها:

1- حضور مشتق ان- گلیکوزیل مورامیک بجای ان- استیل ها

2- حضور دو گروه آمید در گلوتامات و DAP

3- وجود دو نوع اتصال بین پپتیدی ( Ala-DAP ) و (DAP-DAP ) این نوع پل ها فقط در مایکوم ها دیده می شود.

آرابینو گالاکتان از طریق آرابینوز که در ساختمان خودش دارد به اسید مورامیک پپتیدوگلیکان متصل می شود شاخه های فرعی و آزاد انتهایی آرابینوگالاکتان به صورت اولیگوساکاریدهایی خطی هستند که شاخص ایمنی زا مولکول را تشکیل می دهند. ترکیبی بنام موم– D نیز با خاصیت ادجوانت (یاوری) در دیواره حضور دارد، علت اثر ادجوانت wax – D مربوط به ترکیب مورامیل دی پپتید ( MDP ) است که از یک ان – استیل مورامیک اسید و L-Ala و D-iso- Glu تشکیل شده است ، بعد از ترکیب MDP با فاکتور طناب خاصیت سنرژیسم پیدا می کند. وجود پروتئین پلی - آلفا- ال – گلوتامیک اسید در دیواره که اساس واکنشهای توبرکلوئیدی مایکوباکتریوم ها ست که فقط در گونه های باسیل گاوی و انسانی دیده می شود و یک پروتئین مقاوم به حرارت است. از لیپید های مهم دیواره می توان به فاکتور طناب (ترهالوز دی میکولات ) ، میکوزید ها و سولفاتید ها اشاره کرد.

منابع تولید انرژی و کربن شامل گلوکز و گلیسرول است که گلیسرول با ارجحیت بیشتری در مسیر های امبدن – میرهوف پارناز یا پنتوز فسفات استفاده می شود، مسیر گلیکولیز کاربرد بیشتری دارد. مهمترین منبع کربن گلیسرول و منبع نیتروژن آسپاراژینات است. مایکوباکتریوم بوویس در حضور گلیسرول رشدش مهار می شود . مهمترین تست آزمایشگاهی برای تمایز مایکوباکتریوم بوویس از توبرکلوزیس تست نیاسین است.

کمپلکسهای اتصال به آهن در توبرکلوزیس شامل، آگزوچیلین که در پوشش سلولی قرار دارد در این سیستم یون فریک توسط اگزوچیلین از محیط خارج برداشت شده سپس اگزوچیلین با مایکوباکتین برای انتقال آهن از غشا همکاری می کند. مایکوباکتین اولین بار از مایکوباکتریوم فلئی جدا شده که بعنوان فاکتور رشد برای ملیکو باکتریوم پاراتوبرکلوزیس عمل می کند. باکتریوفاژهای مایکوباکتریومی دارای DNA دو رشته اند.

میکوزید C در مایکوباکتریوم اسماگماتیس یک گیرنده اختصاصی برای فاژ است اما برای مایکوباکتریوم توبرکلوزیس هیچ گیرنده اختصاصی وجود ندارد. وجود فاژی بنام 33D که توانایی لیز BCG (باسیل کالمت گرین) را ندارد عامل مهمی برای تفکیک آن از سایر مایکوم هاست.

فاکتور طناب یا ترهالوز 6 و '6 دی میکولات بعلت ایجاد تمایل به تشکیل طناب به این نام خوانده می شود دارای فعالیت ادجوانت و تشکیل گرانولهای ریوی از نوع جسم خارج سلولی بعلت فعال کردن مسیر آلترناتیو کمپلمان است ، بخاطر فعال کردن کمپلمان خاصیت ضد توموری نیز دارد.

سولفاتید ها یا گلیکولیپیدهای حاوی گوگرد که از ترهالوز '2 – سولفات و اسید های چرب طویل تشکیل شده و موجب واکنش قرمز خنثی در مایکوباکتریوم توبرکلوزیس می شوند و خاصیت ادجوانت ندارند اما به کمک سوش ها موتانت سالمونلا خاصیت ضد توموری دارد.مایکوباکتریوم توبرکلوزیس اگزوتوکسین و اندوتوکسین ندارد .

محیط های کشت شامل محیط با پایه تخم مرغ ( لوین اشتاین – جانسون ) و محیط کشت با پایه آگار ( محیط کشت 7H – 10 ) .

دانشجویان عزیز امیدوارم همیشه موفق و سربلند باشید.

دریافت فایل PDF

همه چیز درباره باکتری مایکوباکتریوم توبر کلوسیس(عامل بیماری سل)

مطالب مشابه :

همه چیز درباره باکتری مایکوباکتریوم توبر کلوسیس(عامل بیماری سل)

بیماری سل یا TUBERCULOSIS

بیماری سل پرندگان

مایکوباکتریوم ها

دانلود دستورالعمل کشوری سل