درب‌كوشك

مدرسه درب‌كوشك (پاشير، باقويه)

اين مدرسه در محله درب ‌كوشك واقع است. از خصوصيات اين مدرسه كاشيهاي معرق و تزئينات جالب توجهي بوده كه به مرور زمان از بين رفته است. و چون شيري سنگي در آن محل بوده و پاشير هم معروف بوده است. از آنجا كه باني آن شخصي به نام باقر بوده به باقريه نيز مشهور است. امّا در هيچ منابعي مطلبي راجع به قدمت مسجد ننوشته‌اند. بازگشت

مسجد درب‌كوشك (پاشير)

دكتر هنرفر در كتاب خود از اين مسجد فقط به نام پاشير اسم بوده است. امّا مرحوم رفيعي مهرآبادي آن را به نام ديگر (پاسنگ) هم ناميده است.بازگشت

سردر درب كوشك

سر در درب ‌كوشك كه اكثر محققين آن را "سر در زاويه باب‌القصر" نيز نوشته‌اند. از آثار دوره حكمراني ابوالمظفر رستم بهادرخان آق‌قويونلو بوده است. كتيبه سردر درب‌كوشك به خط ثلث سفيد معرق به زمينه كاشي لاجوردي رنگ، حاوي مطالبي به زبان عربي است تاريخ اين كتيبه

۹۰۲ هجري است و علاوه بر نام اين حكمران نام شخص ديگري به نام (علي‌بيك برنا) نيز آمده است در داخل مقرنس‌هاي سردر نيز عبارات مذهبي به خط بنايي سفيد بر زمينه كاشي لاجوردي رنگ نوشته شده است. در داخل قطارهاي سردر اشعاري به خط بنايي سفيد بر زمينه كاشي لاجوردي به چشم مي‌خورد.سردر درب‌كوشك به شماره ۹۷ در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.بازگشت

خيابان كوشك قديمي

مرحوم رفيعي مهرآبادي كتابي تحت عنوان"خيابانهاي شهر اصفهان" در اوائل قرن چهاردهم هجري از اين خيابان نام مي‌برد و به خيابان درب كوشك اشاره مي كند.

نويسنده در بحثي عنوان محلات اصفهان در معرفي محله دروازه دولت حد غربي اين محله را خيابان درب‌كوشك مي‌داند كه تا پشت‌بارو ادامه دارد ولي در هيچ منابع قديمي نام خيابان كوشك قديمي مشاهده نشد.بازگشت

يخچال قديمي

به گفته افراد مسن كه در محله درب ‌كوشك ساكن هستند تا حدود سالهاي ۱۳۵۵-۱۳۵۰ هـ .ش كوچه‌اي به نام (كوچه يخچال) در محله درب كوشك وجود داشته است كه هنوز در محاورات مردم، نامي از آن برده مي‌شود اين نام بيانگر آن است كه در روزگاران گذشته يكي از چندين يخچال در اين محل وجود داشته و در آن يخهاي زمستاني را با تركيب خاصي براي تابستانها ذخيره مي‌كردند ولي در منابع قديمي نامي ازيخچال ديده نشد.بازگشت

مسجد رحيم خان

در اين مسجد از سال ۱۲۹۰ تا سال ۱۳۰۴ هـ .ق سالهاي تاريخي مختلف ديده مي‌شود و شيوه معماري و تزئينات و خطوط آن از مسجدسيد اقتباس شده است آقاي محّمدمهدي ارباب مؤلف تاريخ (نصف جهان في تعريف الاصفهان) كه خود معاصر با ساختمان مسجد بوده در كتاب خود چنين مي‌نويسد:

"مسجد ديگر مسجدي است جديدالبناء كه آن را مرحوم ميرسيدحسن مجتهد اصفهاني در محله نو بنا نموده و زمان چندان مساعدت با تمام عمارت آن ننموده و عمرش به آخر رسيد. بعد از او محمدرحيم‌خان بيلگربيگي به عمارت آن پرداخت و عمر او نيز كوتاهي نمود و برادرانش محمدكريم‌خان و محمدحسين‌خان بعد از او به عمارت آن مشغول شدند و باز در آن اثنا محمدكريم‌خان وفات نمود و محمدحسين‌خان به كار آن مشغول است و قريب‌الاتمام مي‌باشد. خداوند توفيق عطا فرمايد كه تعجيل اتمام در آن نموده كه مسجدي نيكو شده، سمت قبله آن گنبدي خوش وضع ساخته و دو طرف آن را نيز صفه مانند با ستونهاي سنگ ساخته‌اند و مسجدي باشكوه شده، صحن آن را با قاعده وسعتي دارد حوض و مهتابي در آن انداخته‌اند و موافق همت و دولت خود خوب ساختند، اين مسجد سه دروازه دارد كي به طرف مشرق و ديگر به جانب مغرب و درب ديگر به طرف شمال كه مقبره ميرسيد‌حسن مرحوم موافق همت و دولت خود خوب ساختند، اين مسجد سه دروازه دارد كي به طرف مشرق و ديگر به جانب مغرب و درب ديگر به طرف شمال كه مقبره ميرسيد‌حسن مرحوم در جنب آن است كتيبه سردر شرقي مسجد به خط ثلث سفيد بر زمينه كاشي لاجوردي رنگ مورخ به سال

۱۳۰۱ ه.ق كه به نامهاي ناصرالدين‌شاه‌قاجار، رحيم‌خان و برادرانش اشاره شده است.كاشيكاريهاي داخل ايوان و گنبد مسجدرحيم‌خان و شبستانهاي اطراف آن به علت درگذشت باني آن ناتمام مانده است. كتيبه اطراف محراب به خط ثلث سفيد بر زمينه كاشي خشت لاجوردي آيات ۱۸ و ۱۹ سوره توبه و آيه ۵۵ سوره‌ي مائده نوشته شده و در آخر كتيبه تاريخ ۱۳۰۴ هـ .ق آمده است.سنگاب نفيس و يكپارچه مسجد رحيم‌خان كه در زير ايوان جنوبي قرار دارد به خط نستعليق برجسته اشعاري نوشته شده و در آخر تاريخ ۱۲۹۹ هـ .ق ذكر شده است.

دكتر لطف‌اله هنرفر در پاورقي كتاب خود مي‌نويسد مسجد رحيم‌خان تقريبا" شبيه مسجدسيد بنا شده و حتي كتيبه‌هاي ايوان جنوبي نيز از مسجدسيد گوده‌برداري شده، كاشيهاي خشتي زيبايي از نوع (هفت رنگ) دارد گنبد آن بزرگتر از گنبد مسجدسيد و بسيار پر حالت است و در طرفين آن دو شبستان نسبتا" وسيع است ولي خيلي از كاشيكاريهاي آن ناتمام مانده و تا اين تاريح اقدام به اتمام آن نشده است.

اين مسجد به دليل دربرداشتن خطوط بسيار زيبا و معماري جالب عصر قاجار جزء‌ آثار باشكوه و نفيس و شاخص اين عصر به شمار مي‌رود.بازگشت

مسجد سيد

مسجدسيد بزرگترين و مشهورترين مساجد اصفهان از قرن سيزدهم هجري است كه به وسيله حجه‌الاسلام حاج‌سيدمحمدباقر شفتي  (۱۱۸۰-۱۲۶۰) از روحانيون بزرگ اصفهان و از مراجع عاليقدر شيعه در اواخر نيمه اول قرن سيزدهم هجري ساختمان آن شروع شده و كاشيكاري آن تا پايان نيمه دوم آن قرن ادامه داشته است به اين معني كه چون عمر حجه‌الاسلام براي اتمام تزئينات آن كفايت نكرده قسمتي به وسيله فرزندش حاج‌ سيد اسداله (سيدثاني) و قسمتي به وسيله نواده‌اش حاج ‌سيد محمد باقر به اتمام رسيده ولي هنوز تزئينات قسمتهايي از آن همچنان ناتمام مانده است. مسجد سيد براي مطالعه كاشيكاري عهد قاجاريه بهترين نمونه بناهاي موجود اصفهان است همچنين اين مسجد به لحاظ هنر معماري، گره‌كاري، خط بنايي و كاشي هفت‌ رنگ از بهترين آثار دوره قاجار مي‌باشد. مسجد سيد با چهار درب اصلي، دو شبستان بزرگ، دو گنبد كوچك و بزرگ، دو چهلستون، دو مهتابي وسيع كف حياط، چهار مهتابي طبقه پايين، سه ايوان و يك گلدسته معظم، ساعتي رفيع و بيش از ۴۵ حجره و چند دهليز و جمعا" ۸۰۷۵ متر مربع وسعت دارد.سردر شمالي مسجد كه ورودي اصلي آن به حساب مي‌آيد دري رفيع با دو سكو است كه طرفين آن را تزئيناتي از كاشي هفت رنگ و گل و بته و كتيبه‌هايي به خط ثلث قرار گرفته‌اند كه در جنوب غربي مسجد هم با كاشيهاي هفت رنگ و كتيبه‌ها تزئين شده است.نويسنده كتيبه‌هاي اين سردر مرحوم محمّد باقر شيرازي خوشنويس بزرگ عصر قاجار است. در دو طرف شرق و غرب مسجد چهار مهتابي ساخته شده‌اند در اطراف ايوانها حجراتي براي سكونت طلّاب علوم ديني احداث شده اند.

در بالاي ايوان جنوبي ساعت بزرگ مسجد قرار دارد كه در اصفهان مشهور است. در شمال شرقي مسجد آرامگاه حجه‌الاسلام شفتي واقع شده كه بقعه و رواقي مقابل آن است داخل اين بقعه و رواق با تزئينات كاشيكاري و گچبري آراسته شده است.در بالاي سردر ورودي بقعه تاريخ فوت حجه‌الاسلام شفتي با خط ثلث نوشته شده است.مسجد سيد علاوه بر جنبه‌هاي معماري و كاشيكاري و تزئينات به دليل تأثيري كه در آن عصر در هنر كاشيكاري داشت در بين آثار كشور ما جايگاه والايي دارد. توضيح اينكه در آن روزگاران با ركوردي كه از نظر وضع اقتصادي گريبان‌گير كشور ما شده بود كاشيكاري و بطور كلي مسجد سازي دچار وقفه محسوس شد.بنابراين احداث اين مسجد، ساخت مساجد را بار ديگر در ايران رونقي بخشيد. مسجدسيد به شماره۳۸۷ در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.بازگشت

مدرسه ميرزا حسين

يكي از مدارس قديمي اصفهان از دوره‌ي صفويه مدرسه ميرزاحسين است كه در محله بيدآباد و نزديك مسجدسيد واقع شده، مدرسه ميرزاحسين از مدارس طلبه‌نشين اصفهان است و در دوره شاه سليمان صفوي در سال۱۰۹۹ هجري بنا شده است. كتيبه سردر مدرسه به خط نستعليق سفيد بر زمينه كاشي خشت لاجوردي مي‌باشد. اكثر محققين، اين مدرسه را از مدارس بسيار خوب آن روزگار نوشته‌اند كه در تمامي دوره‌ها طلبه‌نشين بوده است. مرحوم انصاري مساحت اين مدرسه را دو جريب و نيم نوشته است.

اين مدرسه سنگآب نفيسي دارد كه بر آن عباراتي به خط نستعليق برجسته نوشته شده است. مفاد اين عبارات حاكي از اين است كه شخصي به نام "حاج‌محمدكاظم" اين سنگآب را وقف مدرسه كرده است. تاريخ اين سنگآب ۱۲۷۵ هجري يعني زمان سلطنت ناصرالدين ‌شاه ‌قاجار است و سازنده آن نيز استاد محمّد حسين‌ بن ‌استاد ‌محمّد رضاي حجار مي باشد.بازگشت

بازارچه بيدآباد

به نوشته مرحوم رفيعي اين بازارچه داراي طاقهاي خبري و گنبد و چهارسو بوده است كه مقداري از آن در احداث خيابان مسجدسيّد از بين رفته است. به نوشته اين محقق در اين بازارچه مسجد و مدرسه‌اي نيز وجود داشته است مرحوم بهشتيان در كتابي كه راجع به بازارهاي اصفهان نوشته است به بازار بيدآباد اشاره مي‌كند و مي‌گويد: بازاري نيز در محله بيدآباد بود كه تا چند سال قبل به بازار ريسمان و بازار حبيب‌اله‌خان مي‌پيوست و بسيار طولاني بود.بازگشت

بازارچه شاطر باشي

علّت نامگذاري آن به شاطرباشي در منابع اشاره نشد، امّا بنا به اظهار چند نفر از افراد مسن محله چون‌باني آن نانوا بود و در همان محّلي ساكن بوده و به اين اسم نامگذاري شده است.(امّا به اين وجه تسميه نمي‌توان اعتماد كرد.) بازارچه شاطرباشي از بازارهاي جالب توّجه اطراف مسجدسيّد است كه در حال حاضر حدود ۳۰ متر از آن باقيمانده و سقف آن چوبي است.بازگشت

خانه شفتي

در انتهاي بازارچه بيدآباد و در قسمت شمال آن خانه‌اي است كه شامل دو حياط شمالي و جنوبي است و هشتي‌خانه حدفاصل آنهاست. علّت نامگذاري آن به خانه شفتي اين است كه گويا مرحوم حجت‌الاسلام شفتي در آن زندگي مي‌كرده است. حياط جنوبي خانه متعلق به ورثه مرحوم شفتي (يعني خانواده جعفري) است. اين حياط شامل جبهه شمالي است كه شامل يك تالار سه دري است و دو اتاق كوچكتر در طرفين آن است.زيباترين قسمت خانه اتاقي كه در جبهه غربي ساخته شده و به صورت شاه‌نشين مي‌باشد. اين اتاق و زيرزمين آن از نظر معماري و تزئينات در نوع خود بي‌نظير است.

خريد خانه شفتي به دليل دارا بودن ارزشهاي معماري و هنري در دستور كار سازمانهاي ذيربط است. بازگشت

خانه پناهنده

در انتهاي بازارچه حاج‌محمّدعلي و در قسمت غربي آن خانه پناهنده واقع شده است. اين خانه كه حدود ۱۲۰۰ مترمربع زيربنا دارد شامل دو حياط است. حياط كوچكتر از نزديك هشتي يا حياط خلوت مي‌باشد. حياط بزرگتر كه حدود ۱۰۰۰ مترمربع وسعت دارد شامل دو قسمت ساختمان شمالي و جنوبي است.قسمت شمالي داراي سه اتاق است كه توسط راهروهايي به هم ارتباط دارند.تأسيسات و مطبخ و ديگر فضاهاي مورد نياز زندگي در اين قسمت واقع شده است.در قسمت جنوبي، تالار بسيار زيبايي قرار دارد كه در طرفين آن  (شرقي و غربي) دو تالار كوچكتر واقع شده‌اند حوضخانه بسيار نفيس و بي‌نظير خانه در جنوب واقع است كه شامل يك اتاق در غرب و سه ايوان كوچك در اطراف است تالار مركزي ساختمان داري رسمي‌بندي با تزئينات نقاشي و طلاكاري است كه تزئينات دوره قاجار را تداعي مي‌كند حدفاصل تالار و حوضخانه سه‌دري مشبك بسيار زيبايي قرار دارد كه از دوسو داراي تزئينات است. خانه پناهنده يكي از زيباترين و نفيس‌ترين خانه‌هايي است كه به لحاظ ارزش معماري در تاريخ ۱۸/۹/۱۳۵۴ در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.


مطالب مشابه :


رنگ درب اتاق

رنگ درب اتاق موفق باشید. مدیر وبلاگ شما را به دیدن تمام مطالب و عکس ها




انتخاب رنگ مناسب برای درب منزل

انتخاب رنگ درب منزل، یکی از نکته های مهم در زیبایی محیط بیرونی خانه است که افراد معمولاً




درب‌كوشك

اصــفــهــان ، ترمه هفت رنگ - درب‌كوشك - این وبلاگ درمورداصفهان برای شما صحبت می کنه.




اصول رنگ کردن درب ها و پنجره ها

اصول رنگ کردن ساختمان حاصل سالها تجربه است که مفتی اون رو در اینجا به انتشار میزارم و جامعه




رنگ درب حیاط – قسمت دوم

جوشکاری خوش مرام علیرضا علوی - رنگ درب حیاط – قسمت دوم - ساخت درب پنجره و اسکلت بندی و ایرانت




قیمت جدید کابینت

کابینت بدنه فلز با رنگ استاتیک و درب mdf ترک: 470000 تومان: کابینت بدنه فلز با رنگ استاتیک و درب mdf




صنایع چوب(رنگ كاري چوب)

حرفه وفن راهنمایی شازند - صنایع چوب(رنگ كاري چوب) - اموزشی




رنگ آمیزی درب کرکره مغازه ها

شبکه اطلاعات شهری میانه - رنگ آمیزی درب کرکره مغازه ها - وبلاگ مستقل اطلاع رسانی، خبری و تحلیلی




برچسب :