نگاهی به نرخ ارز مرجع در 9 ماه اخیر

شکل گیری نرخ ارز در بازار همواره تابع عرضه و تقاضا بوده و هست ، که البته این عرضه و تقاضا خود میتواند متاثر از شرایط روانی بازار و سایر گزینه های تاثیر گذار باشد ، از اینرو فعالان اقتصادی در بازار عموما بر مبنای یک سیاست کلی که همراه شدن با بازار است به فعالیت میپردازند بطوری که نوسانات بازار تاثیر چندانی بر وضعیت آنها نخواهد داشت . منتها در طرف دیگر بازار ارز ، بانک مرکزی است که بنا به سیاستهای اقتصادی کشور و وظایف خود اتخاذ تصمیم میکند و لزوما با بازار همراه نمیشود ، این همراه نشدن با بازار نیز تا زمانی میسر است که بانک مرکزی آمادگی پرداخت هزینه عدم همسویی با بازار را بدهد ، مثال ساده و روشن حرکت یک قایق در یک رودخانه است ، اگر قایق با جریان رود حرکت کند نیاز به مصرف انرژِی به مراتب کمتر از آن است که بر خلاف جریان باشد ، حال اگر شدت جریان بیشتر باشد باز مصرف انرژِی بیشتری میبایست صورت پذیرد ، در سالهای اخیر بانک مرکزی با اتکا به درامدهای نفتی کشور و بعنوان بزرگترین فروشنده ارز در کشور که حدود 90 درصد ارز کشور را تامیین میکرد ، این امکان را داشت که به هر شکل نسبت به نرخ گذاری ارز اقدام کند و طبیعتا با توجه به اینکه بزرگترین فروشنده ارز محسوب میشد و همواره نیاز بازار از امکان فروش این فروشنده کمتر بود ، میتوانست تعیین کننده نرخ ارز باشد ، و بر این اساس سیاست کنترل نرخ ارز طی دهه اخیر صورت پذیرفت ، در شرایطی که انباشت تورم سالانه همان جریان رود بود که بر خلاف حرکت بانک مرکزی هر ساله افزایش یافت و دست آخر کار به مرحله ای رسید که این فروشنده 90 درصدی نمیتوانست جوابگوی تمام نیاز بازار باشد ، شاید چندان مهم نباشد که نیاز بازار آیا تنها 5 درصد بیش از میزان فروش بانک مرکزی است یا 50 درصد . آنچه که میشود این است که نیازی است بدون پاسخ و آن نیاز یا باید پاسخ داده شود و یا اینکه از آن صرفنظر شود ، مکانیزم بازار برای این موضوع قیمت است که تا جایی افزایش پیدا میکند که بخشی از نیاز از بازار خارج شود ، بازار این مکانیزم را در دنبال کرد منتها بانک مرکزی به عنوان سیاستگذار پولی با بازار همراه نشد و اگر اندکی همراهی کرد ، همواره چند گام عقبتر از بازار بود ، نگاهی میکنیم به نرخ های مرجع در سایت بانک مرکزی که سیاستهای اخیر بانک را طی 9 ماه اخیر نشان میدهد .

6 فروردین 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10384

6 اردیبهشت 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10459

6 خرداد 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10622

17 خرداد 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10599

18 خرداد 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 11717

با نگاهی به نرخهای فوق در مییابیم بانک مرکزی در ابتدای سال برنامه افزایش ملایم نرخ ارز را داشته است که بصورت ماهیانه کمتر از 1 درصد صورت پذیرد منتها در 18 خرداد به ناگهان نرخ مرجع اندکی بیش از 10 درصد نسبت به روز قبل افزایش یافته است ، این اتخاذ تصمیم کاملا متفاوت از روند عملکرد ماههای قبل بوده که خود قابل تحلیل و بررسی است که آیا این امر مفید بوده است و یا خیر ، منتها این سیاست هر چه بود دنبال نشد و طی کمتر از یک ماه نرخ مرجع برگشت به جایگاه پیشین و ادامه سیاست پیشین دنبال شد ، نرخهای مرجع در دهه آخر خرداد و اوایل تیر به این شرح بوده است :

20 خرداد 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 11726

23 خرداد 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 11725

24 خرداد 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 11627

27 خرداد 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 11501

31 خرداد 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 11065

4 تیر 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10859

6 تیر 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10803

17 تیر 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10593

نگاه میکنیم میبینیم که نرخ مرجع در 17 تیر ماه اندکی نیز کمتر از 17 خرداد ماه است که این قبل از افزایش ده درصدی بوده است . بعد از آن نرخ مرجع تا مدتی کنترل شده بود و حتی آن سیاست روند افزایش نرم نیز دنبال نشد :

17 مرداد 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10567

6 شهریور 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10583

و بعد از آن تاخیر در روند افزایش نرم نرخ ارز ، دوباره سیاست اولیه که افزایش ماهانه نرخ ارز به میزان کمتر از یک درصد دنبال شد و البته کمی با نوسان :

16 شهریور 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10617

6 مهر 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10761

16 مهر 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10641

30 مهر 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10700

16 آبان 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10805

16 آذر 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 10885

16 دی 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 11180

30 دی 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 11289

6 بهمن 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 11296

و بعد از 8 بهمن نرخ ارز مرجع با سیاستی جدید بصورت زیر بود :

8 بهمن 90 نرخ مرجع دلار آمریکا 12260

اگر به تصمیمات اتخاذ شده بانک مرکزی در 9 ماه اخیر نگاه کنیم و جریان نرخ ارز در بازار آزاد را ببینیم ، ملاحظه میشود که گویی قایقی تلاش میکند در طوفان خلاف جریان رود حرکت کند و ضمن اینکه ناموفق است ، جریان رود او را با خود میبرد و بعد قایقران قایق را از رود در میآورد و کنار رود میگذارد و منکر جریان رود میشود ، حالا در نظر بگیریم که هدف ما عبور از عرض رود است با انکار جریان رود که قایق از رود عبور نمیکند .

پیش از این بانک مرکزی در کنار نرخ مرجع ، از بازار فرعی ارز استفاده میکرد و امکان این بود که بازار فرعی خود را موافق جریان بازار آزاد کند ، منتها با اتخاذ سیاست تثبیت نرخ ارز همین امکان نیز از بین رفت و حتی فراتر از آن با مموعیت معاملات ارز خارج از نرخ مصوب بازی برهم خورد . مثل فردی که در هنگام بازی شطرنج در حال باختن باشد و بعد به حریف بگوید تو حق نداری از این تعداد از مهره هایت استفاده کنی . در حالی که باختن میتواند مقدمه آغاز بردی دیگر باشد ولی کسی که بازی را بر هم زد و رفت هیچوقت نمیتواند برنده باشد .

نگاهی به نرخ ارز مرجع در 9 ماه اخیر

مطالب مشابه :

نرخ آزاد ارز وسکه در بازار امروز یکشنبه 1393/04/08 ساعت 13ظهر

نگاهی متفاوت از تغییرات نرخ ارز و دلار و تورم

نگاهی به نرخ ارز مرجع در 9 ماه اخیر

پاسخ به وزیر اقتصاد

تغییر نرخ ارز در 30 سال گذشته

تاثیر آزادسازی نرخ ارز بر بخش کشاورزی

خرید ارز و تبدیل آن

دلایل افزایش قیمت ارز

نرخ ارز و قیمت امروز

دولت احمدی نژاد؛ رکوردار کنترل نرخ ارز(گزارش قیمت ارزدر زمان جنگ ودولت سازندگی واصلاح طلب