مقاله ای درباره ی پیامدهای طلاق عاطفی

پیامدهای طلاق عاطفی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی طلاق عاطفی است که به روش نظریه مبنایی انجام شده است. اطلاعات از طریق مصاحبه عمیق با بیست نفر از مراجعه کنندگان به یکی از مراکز مشاوره تهران جمع آوری و با استفاده از کدگذاری نظری تحلیل شده اند. زنان در مصاحبه ها، پیامدهای طلاق عاطفی را مواجهه خود و فرزندان با فشارها و مشکلات روحی بیان کرده اند.

کلیدواژه ها: طلاق عاطفی، پیامدها

مقدمه:

خانواده به لحاظ قدمت، ابتدایی ترین و از لحاظ گستردگی، جهان شمولترین نهاد اجتماعی است.روابط مناسب در جامعه بر اساس روابط مناسب در خانواده شکل می گیرد و هر اندازه روابط درون خانواده مناسب تر باشد خانواده و به تبع آن جامعه از ثبات و استحکام بیشتری برخوردار است.

یکی از مهمترین آسیب های خانوادگی طلاق است. اما آمار رسمی طلاق بطور کامل نشان دهنده میزان ناکامی همسران در زندگی زناشویی نیست، زیرا در کنار آن آماری بزرگتر اما کشف ناشده به طلاق های عاطفی اختصاص دارد شاید در برابر آمار طلاق های قانونی را بتوانیم به طلاق های عاطفی اختصاص دهیم یعنی به زندگی های خاموش و خانواده هایی که زن و مرد به سردی در کنار هم زندگی می کنند ولی هیچ گاه تقاضای طلاق قانونی نمی کنند (بخارایی، 1386، 64).

در طلاق عاطفی، همسران زیر یک سقف زندگی می کنند در حالیکه ارتباطات بین آنها کاملاً قطع شده یا بدون میل و رضایت است (محمدی، 1383، 11).

توجه به اینکه طلاق عاطفی نقش مهمی در به خطر انداختن سلامت خانواده و جامعه دارد و با در نظر گرفتن این نکته که تاکنون علی رغم توجه به طلاق، مسئله طلاق عاطفی کمتر مورد برسی قرار گرفته است.مسئله پژوهش حاضر برسی پیامدهای طلاق عاطفی بوده است.

تعاریف:

نرسیدن به مرحله جدایی، بسیاری از ازدواج، منجر به طلاق رسمی شده و درصد بسیار بالاتری، به طلاق عاطفی منتهی می شود (فرجاد، 1377، 58).

طلاق از نظر لغوی، به معنی رها شدن می باشد و در اصطلاح زندگی امروزی عبارت است از خاتمه دادن به زندگی مشترک زوجین. در طلاق عاطفی، زت و شوهر بدن اینکه به طور رسمی از هم جدا شوند، عواطف خود را از هم دریغ کرده و روی از هم برمی تابند زیرا دیگر اعتماد و احساسی بینشان نمی ماند، زن و مرد با اینکه در یک خانه و زیر یک سقف زندگی می کنند، باهم غذا می خورند، باهم کار می کنند، باهم به مسافرت می روند و ... اما در اصل دو انسان بیگانه و بی تفاوت و بی احساس نسبت به هم هستند و سر هر کدامشان به مسائل و امور خود گرم می شود. طلاق عاطفی، آسیبی فراگیر نه تنها در کشور ما بلکه در تمام دنیا می باشد. این مسأله علتهای گوناگونی دارد. علت هایی مانند محدودیت های اجتماعی و فرهنگی، مشکلات اقتصادی ، ازدواج های تحمیلی، ترس و فرار از تنها ماندن، چشم و هم چشمی با دوستان و فامیل در امر ازدواج، خشونت و عصبانیت و ...

دلایل ذکر شده گاهی مانع جدایی رسمی همسران می شود. بنابراین در شرایطی که زن و مرد از لحاظ روحی و روانی، علاقه ای به ادامه زندگی مشترک شان ندارند، پس از یک دوره طولانی مدت، دعوا و جر و بحث از وضعیت عناد و دشمنی و تنفر گذشته و وارد موقعیت بی تفاوتی می شود. به راستی بی تفاوتی آخرین مرحله ی روابط احساسی بین زن و مرد است اگر زوجین باهم زندگی می کنند ولی فقط جسم خاکی آنان باهم است و هیچ تعلق روحی و روانی نسبت به هم ندارند و در همین زمان بیشتر انحرافات اخلاقی و آسیب های اجتماعی، روحی و روانی پیش می آید (منادی، 1383، 187).

استمرار زندگی در طلاق عاطفی

- وجود علاقه های سطحی دربین زن و مرد با وجود نوعی عادت کردن به یکدیگر

- وجود فرزندان و نگرانی از آینده آنان پس از جدایی مطلق از همسر

- عدم تحمل فشار افکار عمومی، اقوام و دوستان و عدم توان پاسخگویی مناسب به سؤالات آنان

- عدم توان و قدرت اداره خود به تنهایی، پس از جدایی، به دلیل آسیب های شدید روحی و عاطفی و اجتماعی

-پایبندی به اصول اخلاقی و اعتقادی و باور زشتی طلاق در ذهن خود.

اینگونه می شود که زن و مرد، زیر یک سقف هستند ولی با همدیگر هماهنگ و یکرنگ نیستند و در واقع هنوز یکی نشده اند و هنوز دو تا هستند باهم حرف می زنند ولی مرد حرف های اضطراری م و روزمره سرد میزندو از حرف ها و گفتگوهای محبت آمیز و دوستانه خبری نیست.بر اساس تحقیقات علمی و پژوهش های معتبر و همچنین واقعیت های عینی در اطراف ما، مهمترین عامل طلاق و بن بست های عاطفی و احساسی زن و مرد بر یکدیگر عنوان شده است.

در اینجا لازم است که به این نکته بسیار مهم و اساسی اشاره کنیم که ریشه مشکلات و بن بستهای این نوع همسران و مخصوصاً زوج های جوان اغلب نخواستن و یا دوست نداشتن یکدیگر و یا عدم تعامل داشتن یک زندگی سعادتمند توأم با آرامش نیست، بلکه مشکل اصلی در نتوانستن ها ست. نتوانستن هایی که ناشی از ندیدن آموزش کافی و لازم برای شروع یک زندگی مسولانه و آگاهانه و از سوی دیگر، عدم مهارت و توانایی در برقراری ارتباطهای دوستانه، عاطفی و صمیمانه و اظهار محبت و عشق به طرف مقابل به عنوان شریک اصلی زندگی می باشد (منادی، 1383، 28).

روش شناسی:

روش پژوهش حاضر کیفی و بر پایه راهبرد نظریه مبنایی بوده است. تحقیق در عرصه نوعی تحقیق کیفی است که محقق پدیده ها را در موقعیت طبیعی آنها مورد بررسی قرار داده و توصیف می نماید و هدف از آن بررسی عمیق رفتارها، عقاید و تفکرات افراد و گروه ها به همان نحوی است که در آن زندگی واقعی آنها روی می دهد (حاج باقری، 1386، 13).

جامعه، نمونه، روش نمونه گیری:

جامعه پژوهش حاضر زنان متأهل بوده اند که حداقل پنج سال از ازدواج شان گذشته باشد و در حال حاضرباهم زندگی میکنند.

برای انتخاب افراد از روش نمونه گیری مبتنی بر هدف استفاده شده از آنجا که تشخیص طلاق عاطفی بدون اطلاع از کیفیت رابطه همسری افراد ممکن نبود به نظر رسید بهترین راه یافتن نمونه های مورد نظر مراجعه به مراکز مشاوره می باشد. به این منظور با مراجعه به یکی از مراکز مشاوره شهرتهران ... و بررسی پرونده مراجعین 20 نفر از بین مراجعین مرکز در سالهای 1388 تا 1390 که بنابر تشخیص روانشناس مرکز، رابطه آنها و همسرشان در وضعیت طلاق عاطفی بود انتخاب شده اند، همچنین در مرحله تحلیل داده ها برای نمونه گیری از داده ها، از روش نمونه گیری نظری استفاده شده است.

ابزار پژوهش:

در پژوهش حاضر اطلاعات از طریق مصاحبه عمیق (مصاحبه نیمه ساخت یافته) با زنان جمع آوری و با استفاده از کدگذاری تحلیل شده است. کدگذاری نظری روشی برای تحلیل داده هایی است که به روش نظریه مبنایی گردآوری شده اند. به این ترتیب در پژوهش حاضر، بعد از هر مصاحبه، متن مصاحبه به متن مصاحبه استخراج شده و قبل از مصاحبه بعدی، کدگذاری شده است. همچنین همزمان با انجام تحلیل روی مصاحبه ها، یادداشت های حاصل از مشاهدات نیز کدگذاری شده است.

نتیجه گیری:

بررسی پیامدهای طلاق عاطفی نشان می دهد میزان و نوع فشارها و مشکلات روحی حاصل از طلاق عاطفی، در زندگی زنان متفاوت بوده است و در برخی خانواده ها پیامدهای شدیدتری تجربه شده است. علاوه بر این در مواردی پیامدها برای زن شدید و برای فرزندان خفیف بوده است و بالعکس در برخی موارد پیامدها برای زن خفبف و برای فرزندان شدید بوده است. بررسی ها در نمونه حاضر حاکی از آن است که زنان علی رغم عدم رغبت، زندگی مشترک را ادامه می دهند زنان بین ماندن و رفتن، ماندن را انتخاب می کنند. همچنین اگر چه فرزندان متحمل آسیب های جدی در خانواده های مواجه با طلاق عاطفی می شئند، وجود فرزندان و احساس مسئولیت در برابر آنها، عامل مؤثر دیگر بر تصمیم زنان است. برخی محققین معتقدند علل مختلف از حمله وجود فرزندان، اجبار و تحمیل اطرافیان، ترس از آینده و زندگی پس از طلاق به دلیل باورها و ارزش های فرهنگی جامعه را نوعی فشار بیرونی می داند که در تداوم وضعیت طلاق عاطفی مؤثر است. بنابراین مجموعه از عوامل موجب ادامه وضعیت طلاق عاطفی و منتهی نشدن آن به طلاق قانونی می شود. در پایان اشاره به این نکته ضروری است که از آنجا که طلاق عاطفی پیامدهای متفاوتی برای خانواده ها به دنبال داشته است، لازم است در زمان طلاق عاطفی به این تقاوت ها توجه نمود.

منابع

بخارایی، احمد (1386). جامعه شناسی زندگی های خاموش در ایران .تهران: پژواک.

حاج باقری، ادیب (1386). روش های تحقیق کیفی. تهران: بشری.

فرجاد، محمدحسین (1387). مسائل اجتماعی ایران. تهران: اساطیر.

محمدی، زهرا (1383). بررسی آسیب های اجتماعی زنان در دهه 1370-1380. تهران: روابط عمومی شورای فرهنگی اجتماعی زنان.

منادی، مرتضی (1383). تاثیر تصورات و تعاریف مشابه در رضایت از زندگی زنااشویی از دیدگاه زنان در مطالعات زنان. تهران:بشری.

مقاله ای درباره ی پیامدهای طلاق عاطفی

مطالب مشابه :

تحقیق درباره طلاق تحقیق اینترنتی آماده پرینت (یاهو)

تحقيق در مورد طلاق , مقاله در مورد طلاق

مقاله(تاثيرات طلاق در خانواده)

مقاله ( طلاق و پيامدهاي آن)

مقاله بررسی مسئله طلاق علل وعوامل اصلی آن

یک تحقیق کاملا علمی دربارۀ علت اصلی طلاق در کشور (2)

آسیب شناسی طلاق خاموش /علل طلاق روانی (مقاله روزخانواده )

مقاله ای درباره ی پیامدهای طلاق عاطفی

مقاله درمورد طلاق

بررسي مفهوم طلاق و پيامدهاي آن در جامعه و خانواده