ارث >> زن و شوهر >>

1- اگر وارث، شوهر، پدر و مادر و یک دختر باشد آقاى احمد با خانمى به نام فاطمه ازدواج دائم كرد و مهريّه يك ميليون تومان تعيين شد كه مبلغ دويست هزار تومان آن نقداً پرداخت شد و براى باقيمانده چكى به مبلغ هشتصد هزار تومان توسّط احمد در وجه فاطمه نوشته شد و آن چك به طور امانت تحت شرايطى نزد اين جانب است. آن خانم پس از چندى فوت كرد و آن مرحومه از شوهر اوّل خود كه هم اكنون زنده است يك دختر دارد كه با پدرش زندگى مى كند. پدر مرحومه پيشنهاد كرده كه چك آقاى احمد كه در وجه مرحومه است به خود ايشان مسترد شود لازم به تذكّر است كه پدر و مادر مرحومه زنده اند و مرحومه تعدادى خواهر و برادر نيز دارد، با توجّه به اين مقدمه به سؤالات زير پاسخ دهيد:
الف) وارثين اين مرحومه چه كسانى هستند؟
ب) از اين چك سهم آن دختر مرحومه كه هم اكنون با پدر مرحومه زندگى مى كند چقدر است؟
ج) آيا شرعاً مى توانم چك را به پدر آن مرحومه بدهم كه ايشان به همسر آن مرحومه ببخشد؟
د) از نظر شرعى تكليف بنده با در اختيار داشتن چك و شرايطى كه آنها نوشته اند و داور بودن من چيست؟ الف) وارث او پدر و مادر و آن يك دختر است (در صورتى كه بچه ديگرى از آن زن وجود نداشته باشد) و همچنين همسر او، همسرش يك چهارم مال او را به ارث مى برد و باقيمانده به صورت زير تقسيم مى شود. پدر و مادر هركدام يك پنجم را مى برند و آن دختر سه پنجم را مى برد.
ب و ج) وجه آن چك متعلّق به همه ورثه است و پدر تنها مى تواند حقّ خود را ببخشد و شما نمى توانيد چك را در اختيار فرد خاصّى بگذاريد، بايد در اختيار همه قرار دهيد.
د) شما بايد به همه ورثه خبر دهيد تا تكليف چك را روشن كنند. 2- اگر وارث پدر و مادر زوجه باشد شخص متوفّى پدر و مادر و زوجه غير مدخوله دارد، نحوه تقسيم ارث را بيان فرماييد؟ زوجه يك چهارم مى برد و باقيمانده سه قسمت مى شود دو قسمت رابه پدر مى دهند يك قسمت را به مادر واگر ميّت حداقل دو برادر يا چهار خواهر يا يك برادر و دو خواهر داشته باشد (در صورتى كه پدر آنان با پدر ميّت يكى باشد) باقيمانده، شش قسمت مى شود يك قسمت، به مادر و پنج قسمت به پدر مى رسد. 3- سهم ارث همسر شهید از مبالغ دولتی شخصى با كاميون خود به جبهه رفته، هم خودش شهيد شده و هم كاميون او نابود گرديده است، سپس دولت عوض كاميون را به خانواده شهيد داده است، آيا همسر شهيد مى تواند سهم الارث خود را از آن ادعا كند؟ اگر آوردن كاميون به جبهه به امر دولت بوده يابه ضمانت او (هرچند ضمانت جنبه عام داشته باشد نه در خصوص اين شخص) همسر شهيد يك هشتم از كاميون را به ارث مى برد و اگر شخص مزبوربا ميل خود و بدون امر و ضمانت دولت اقدام به چنين كارى كرده،بايد از مسؤولين ذى ربط پرسيد كه هدف آنها تنها كمك كردن به فرزند شهيد بوده يا همسر او را هم شامل مى شود و نيز بايد سؤال كرد كه آيا اين هديه به نسبت سهم الارث است يا بيشتر و كمتر؟ 4- اگر وارث فقط همسر باشد چگونگى ارث زن و شوهر را از همديگر در صورتى كه وارث ديگرى نباشد، بيان فرماييد؟ هرگاه زوج يا زوجه از دنيا برود و وارث ديگرى نباشد، اگر زوجه از دنيا برود تمام مال از آن زوج است و اگر زوج از دنيا برود يك چهارم مال از آن زوجه و بقيه به امام(عليه السلام) تعلّق مى گيرد. 5- ارث زن اگر مرد فرزندی نداشته باشد زن اوّل زيد در وقت وضع حمل مرده و بچّه او هم به فاصله كمى از دنيا رفته است. بعد از يك سال دختر يكى از اقوام را گرفته است و بيست سال هم زندگى نموده اند و از اين زن دوّم اصلا اولاد ندارد و فعلا شوهر مرده است، ارث زن چگونه است؟ هرگاه شوهر هيچ فرزندى در زمان مرگ نداشته باشد يك چهارم اموال او به همسرش مى رسد (غير از زمين) بقيّه متعلّق به ورثه ديگر است. 6- ارث زن از آب قنات و چاه آيا زن، از آب قنات يا چاه ارث مى برد؟ فقط از آن مقدار آبى كه درحال مرگ شوهر در آن موجود است ارث مى برد. 7- ارث بردن مرد از مهریه زوجه خود آيا مهريه زن جزء تركه اوست و اگر جزء تركه اوست آيا شوهر مى تواند به نسبت سهم الارث خود از آن، كسر و مانده مهريه را به ساير ورثه زن (زوجه خود) پرداخت نمايد؟ آرى جزء تركه اوست و مانند ساير اموال تقسيم مى شود. 8- شرط هبه ارث به دیگری هنگام عقد ازدواج آيا در ازدواج دائم، مرد مى تواند ضمن عقد با همسرش شرط كند كه اگر زن وارث مرد واقع شد، ارث خودش را به فرزند آن مرد كه از زوجه مرحومه او باقى مانده است ببخشد و هبه كند؟ با توجّه به اين كه اين شرط كاملا مبهم است خالى از اشكال نيست. 9- ارث زن از دیه خون شوهر آيا زوجه از پولى كه عوض ديه خون شوهر گرفته حقّى دارد و چه مقدار؟ آرى، از آن مانند ساير اموال ارث مى برد. 10- ارث زن دوم از اموال میت شوهر اینجانب فاطمه در سال 63 فوت کرده است با توجه به این که من زن دوم ایشان بودم و عقد اینجانب به صورت دائم بوده، فرزندانش دو سال بعد از فوت ایشان اموال وی را تقسیم کرده اند و به هیچ وجه حقّ مرا نداده اند، اموال آن مرحوم به شرح زیر می باشد: 1_ باغات پسته 2_ سه واحد منزل مسکونی که سند آنها به نام آن مرحوم است .3_ تراکتور با تمام وسایل 4_ چاه و پمپ و ساختمان موتور خانه و امتیاز آب و برق و پروانه چاه. 5_ اموال منقول و وسایل خانه. با توجه به مطالب فوق الذکر لطفاً به سئوالات زیر جواب دهید:1ـ باغات پسته 2ـ سه واحد منزل مسكونى كه سند آنها به نام آن مرحوم است. 3ـ تراكتور با تمام وسايل 4ـ چاه و پمپ و ساختمان موتورخانه و امتياز آب و برق و پروانه چاه. 5ـ اموال منقول و وسايل خانه. با توجّه به مطالب فوق الذّكر لطفاً به سؤالات زير جواب دهيد:
الف) آيا بنده از اين اعيانى حقّى دارم و اگر دارم به چه صورت مى باشد؟
ب) با توجّه به اين كه در طول 13 سال ارثيه مرا نداده اند، آيا درآمد اين چند سال به من تعلّق مى گيرد؟
ج) آيا در دادن ارثيه، قيمت روز پرداخت ملاك مى باشد يا قيمت روز مرگ ميّت و اگر قيمت روز مرگ ميّت ملاك است، آيا تورّم اين چند سال محاسبه مى شود؟ الف) يك هشتم از قيمت اعيانى و يك هشتم اموال منقول به هر دو زن مى رسد كه به طور مساوى ميانشان تقسيم مى گردد.
ب) نسبت به درآمد اموال منقول بايد منافع اين مدّت را بپردازند و احتياط آن است كه نسبت به اعيانى نيز همين كار را بكنند.
ج) قيمت يوم الادا ملاك است. 11- ارث زن و شوهری که عقدشان صحیح نبوده در صورتى كه وكيل صيغه عقد را اشتباه خوانده باشد، آيا فرزندان از اين مرد و زن ارث مى برند؟ آيا خود مرد و زن از همديگر و از فرزندان در صورت فوت ارث مى برند؟ بچّه ها از پدر و مادر و مادر از بچّه ها ارث مى برند ولى زن و شوهر از يكديگر ارث نمى برند. 12- ارث زن در صورت فوت همزمان شوهر و فرزندان يك نفر با سه بچه اش در يك شب، در اثر گازگرفتگى زغال فوت كرده اند و معلوم نيست كدام مقدّم و كدام مؤخّر فوت كرده اند، قابل توجّه اين كه بچه ها مالى ندارند و وارث پدر فعلا يك زن و پدر و مادر او مى باشند، كيفيّت تقسيم ارث را بيان فرماييد؟ سهم فرزندان از مال پدر برداشته مى شود و به ورثه آنها مى رسد و بقيّه به باقى ورثه پدر مى رسد. 13- ادعای زوجه بر دائمی بودن عقد پس از فوت زوج شوهر زنى سه سال و نيم قبل فوت كرده، و از آن تاريخ تاكنون ادّعايى در مورد دائمى بودن عقد ازدواج نداشته، بلكه قرائنى هم بر موقّت بودن ازدواج ايشان وجود دارد. اخيراً مدّعى دائمى بودن ازدواج خود با آن مرحوم شده است، ولى همسر اوّل و دائمى مرحوم منكر دائمى بودن رابطه زوجيّت مدّعى است. اگر قرار باشد كه صحّت و سقم موضوع با سوگند شرعى اثبات شود، قسم را بايد همسر موقّت كه مدّعى دائمى بودن است ياد كند، يا قسم متوجّه همسر دائمى است كه منكر ادّعاى مدّعى است؟ همسر مدعيّه بايد براى اثبات ادّعاى خود بيّنه شرعيّه اقامه كند، و قسم كافى نيست، و منكر بايد سوگند ياد كند كه او همسر دائمى نيست. 14- دلیل فقهی ارث بردن زوجه از قیمت اعیانی بناها با توجّه به اين كه در كتب تفسير، آيه 12 سوره نساء را به طور مطلق تفسير كرده اند، دليل فقهى ارث بردن زوجه از قيمت هوايى بناها و درختان چيست؟ دليل اين مسأله رواياتى است كه از معصومين(عليهم السلام) رسيده، كه آيات را تخصيص مى زند، و تخصيص آيات ارث منحصر به اين مورد نيست، بلكه اين مطلب در موارد متعدّد در فقه شيعه و اهل سنّت ديده مى شود. براى آگاهى بيشتر به جواهر الكلام جلد 39 مراجعه كنيد. 15- ارث بردن زوجه از چاه، قنات و آب جاری آيا همسر از چاه عميق، قنات، آب جارى ارث مى برد؟ در صورتى كه آب در زمين مباح جريان دارد، مانند آب نهرهاى بزرگ، زن از عين آن ارث مى برد، و اگر فرضاً شوهر وى در هفته دو ساعت آب را مالك بوده، بايد یک چهارم يا یک هشتم آن را به زن بدهند. و اگر در زمينِ ملكىِ آن مرد، قنات يا چاه آب وجود دارد، زن از عين آن ارث نمى برد، ولى بايد چاه و وسائل آن قنات را قيمت كنند، و سهم زن را از قيمت آن بپردازند. 16- مطالبه مهریه زن فوت شده توسط وراث چنان چه مهريّه خانمى سفر حجّ بوده، و آن خانم قبل از تشرّف به حجّ، فوت نمايد، آيا ورثه وى مى توانند مهريّه را مطالبه كنند؟ نحوه تقسيم يك سفر حجّ، بين چند وارث چگونه خواهد بود؟ آرى مى توانند مطالبه كنند، و هزينه يك حجّ به هنگام فوت آن مرحومه را از شوهر او مى گيرند، و مانند ساير اموال زن بين همه ورثه تقسيم مى كنند. 17- اگر وارث شهید، همسر و پدر او باشد اخوى اين جانب، دوازده سال قبل در جنگ، مفقودالاثر گرديده و در آن زمان مشخص نبود كه شهيد است يا اسير و اكنون پس از دوازده سال، شهادت او مسلّم و محرز شده است. اين شهيد همسر داشته، امّا فرزند ندارد، استدعا دارد به سؤالات ذيل پاسخ فرماييد:
الف) حقوق اين شهيد در طول اين دوازده سال به طور كامل و يك جا توسط همسر او گرفته و خرج شده است، آيا تمام اين حقوق از او بوده است يا اين كه چيزى از آن به عنوان ارث به پدر و مادر و برادر و خواهر آن شهيد مى رسد؟
ب) اكنون كه شهادت او مسلّم شده است مقدارى پول به عنوان پول خون يا غرامت، توسط اداره اى كه آن شهيد در آن كار مى كرده داده مى شود، اين پول متعلّق به چه كسى است؟
ج) با توجّه به اين كه وى در سال 61 شهيد شده و خبر شهادتش در سال 73 آمده است و از طرفى پدر آن شهيد در سال 66 مرحوم شده، آيا پدر شهيد از شهيد ارث مى برد يا شهيد از پدر خود ارث مى برد؟
د) دو سال قبل از آن كه شهادت آن شهيد محرز شود، همسر او از بنياد شهيد تقاضاى طلاق نموده و رئيس بنياد شهيد طبق ضوابطى او را طلاق شرعى داده است، آيا اين همسر از آن شهيد ارث مى برد و آيا از پول خون ارث مى برد يا نه؟ و آيا در مدّت اين دو سال حق داشته است كه حقوق شهيد را بگيرد و خرج كند؟ الف) حقوق او متعلّق به همسر او بوده است
ب) متعلّق به همه ورثه است، مگر اين كه آن اداره مصرف خاصّى براى آن تعيين كند.
ج) پدر از اموال او ارث مى برد ولى از پولى كه دولت داده ارث نمى برد.
د) چنانچه دولت با علم به طلاق او پول و حقوق به او مى داده جايز است بگيرد امّا اگر به شرط عدم طلاق حقوق مى داده، گرفتن پول مزبور براى او جايز نبوده است ولى به هر حال از اموال شهيد ارث مى برد و همچنين از پول خون. 18- اگر وارث، پدر و مادر و زوجه باشد شخص متوفّى پدر و مادر و زوجه غير مدخوله دارد، نحوه تقسيم ارث را بيان فرماييد؟ زوجه يك چهارم مى برد و باقيمانده سه قسمت مى شود دو قسمت رابه پدر مى دهند يك قسمت را به مادر واگر ميّت حداقل دو برادر يا چهار خواهر يا يك برادر و دو خواهر داشته باشد (در صورتى كه پدر آنان با پدر ميّت يكى باشد) باقيمانده، شش قسمت مى شود يك قسمت، به مادر و پنج قسمت به پدر مى رسد. 19- ارث پسر برای مادر مطلقه زنى بيست و پنج سال پيش از شوهرش طلاق گرفته و از آن شوهر يك پسر و يك دختر دارد و مرد زن ديگرى اختيار كرده كه از او نيز دخترى دارد و او را نيز بيست سال پيش طلاق داده است و زن سوّمى اختيار كرده است. پدر و پسرش در اثر واژگون شدن ماشين، فوت نموده اند و تقدّم و تأخر فوت هيچ كدام معلوم نيست و زن طلاق گيرنده ادّعا مى نمايد پسرش كه هيچ گونه مالى ندارد و با پدرش زندگى مى كرد و مجرّد بوده، بايد از پدر ارث برده و ارث پسرش به او برسد، آيا به او ارث مى رسد (توضيح اين كه پدر داراى ورثه هاى زير مى باشد: دو دختر، مادرش و زنى كه در حال حاضر در خانه اوست)؟ ارث آن مرد به دو دختر و پسرى كه تصادف كرده و همسر و مادرش مى رسد، يك هشتم آن به همسر و يك ششم آن به مادر و بقيّه 4 سهم مى شود، دو سهم،از آن پسرى است كه تصادف كرده و از طريق او به مادرش مى رسد (در صورتى كه وارثش فقط مادر بوده باشد) و به هريك از دختران يك سهم مى رسد. 20- مقدار ارث شوهری که فرزند دارد اگر زن و شوهر فرزند داشته باشند و زن بمیرد شوهرش چه قدر ارث می برد؟ یک چهارم از دارایی های زن به شوهر می رسد. 21- تصویب قانون سهم الارث زن از زمین مقدمتا به استحضار می رساند که قبل از عید، قانونی در مجلس به تصویب رسیده است که در آن برای زن، نیز سهم الارث از زمین منظور گردیده است و تا جائی که بنده اطلاع دارم، این قانون به شورای نگهبان ارسال شده ولی چون تا موعد مقرر جوابی از شورای نگهبان دریافت نشده است به صورت مصوب در آمده و به تازگی بصورت بخشنامه به سازمانهای ذیربط ارسال شده است.
حال با توجه به اینکه این موضوع، با نظر آیت اله مکارم واحتمالا با نظر جمیع مراجع تقلید مغایر است و ما نیز مبتلا به این موضوع هستیم، چه باید بکنیم؟ پدر زن بر اساس قانون ابلاغ شده، مدعی سهم الارث از زمین است و ما فرزندان به استناد رساله منکر آن هستیم ولی دستمان به جائی بند نیست. آیا مراجع محترم تقلید قصد اعتراض به این قانون و لغو آن را ندارند؟ اگر جواب مثبت است بفرمائید تا ما مراحل تقسیم ارث را به تعویق بیندازیم. این قانون به نظر مشهور علمای احیاء و اموات بر خلاف شرع است و شورای نگهبان نیز با آن مخالف بودند ولی به جهاتی سکوت کردند.

ارث >> زن و شوهر >>

مطالب مشابه :

گزارشگری با وجود فوت مادر!!!!

ارث >> متفرقه ارث >>

مداحی حاج سلیم موذن زاده در مجلس ختم برادر

ارث >> زن و شوهر >>

دانلود مداحی شهادت حضرت علی (ع)

رساله آموزشی | احکام روزه