مراسم خواستگاري و ازدواج

خواستگاري :

خانواده داماد پس از آنكه دختري را در نظر گرفت درباره او و خانواده اش تحقيق مقدماتي را انجام مي دهد و بعد به وسيله واسطه اي كه معرف دختر بوده، با خانواده عروس قرار ملاقات مي گذارد. معمولا مادر و خواهران داماد و يكي از زنان جهان ديده و كدبانو خانواده داماد به خانه عروس مي روند تا دختر را از نزديك ببينند. در اين جلسه پس از انجام تعارفات و گپ زدن ، مادر دختر با صداي بلند دخترش را صدا مي زند تا چاي بياورد. دختر هم كه از قبل آمادگي براي پذيرايي و خودنمايي دارد ، با سيني شربت و چاي وارد مي شود و پس از تعارفات لازم مادر به دختر اجازه مي دهد كه بنشيند. مادر داماد حسابي او را برانداز مي كند .در صورتي كه دختر مورد پسند واقع شود باقي كارهاي مراسم صورت مي گيرد.

خرج بري بله برون:

پس از آنكه داماد دختر را پسند كرد پدر داماد پيش پدر عروس مي رود و قرار بله برون را با خانواده آن ها مي گذارد. در شب تعيين شده داماد و بزرگان فاميل وي به خانه عروس مي روند. در منزل عروس هم تعدادي از بستگان و بزرگان فاميل او جمع مي شوند. آقايان در يك اتاق و خانم ها در اتاق مجاور مي نشينندو پس از صرف چاي ،شربت و شيريني مهريه و روز عقد را تعيين مي كنند و تمام شرايط ازدواج را روي كاغذ آورده و در دو نسخه امضا مي كنند.

مجلس عقد:

مراسم عقد معمولا در روزهاي اعياد مذهبي انتخاب و در خانه عروس برگزار مي شود. يك روز قبل از مراسم ،خانواده داماد اسباب و لوازم مورد نياز برگزاري عقد را به خانه عروس مي برند و اتاق عقد را با كاغذهاي رنگي و گل تزئين مي كنند و مقدار زيادي ميوه، شيريني و نقل را براي پذيرايي از ميهمانان در اتاق مي چينند. اغلب سفره عقد را رو به قبله مي اندازند. سفره سفيدي پهن مي كنند و روي آن خنچه عقد را مي چينند كه عبارت است از خنچه هفت سين ،ايينه و شمعدان (آيينه را روي يك سوزني ترمه مي گذارند)يك جلد قران با جا قراني ترمه، جانماز ترمه يا مخمل ترمه، يك كاسه آب، يك شاخه نبات، منقل اسپند، مقداري عسل و روغن، نان سنگك كه روي آن مبارك باد نوشته شده ،ماست،سبزي،شيريني، (بيشتر كلوچه و نقل و نبات) و ميوه هاي گوناگون. در اتاق عروس زنان چند بخته(زناني كه چندبار شوهر كرده اند)و يا زن نازا را كمتر راه مي دهند.

قبل از خواندن خطبه عقد دو تن از بستگان عروس پارچه بزرگ سفيدي را بالاي سر عروس مي گيرند و دو تن هم بر روي پارچه قند مي سايند و يكي از بستگان عروس با نخ و سوزن پارچه سفيد بالاي سر عروس را مي دوزد و مي پندارد بدين وسيله زبان مادر شوهر ،خواهر شوهر و يايه(جاري) را خواهند دوخت.به هنگام خواندن خطبه عقد يكي از بستگان عروس (ساق دوش او)قفلي را چفت مي كند و شب عروسي آن قفل را باز مي كند . اين كار بدين معني است كه تمام گره هاي زندگي آينده او زود باز شود.

حنابندون(بندان):

يك شب قبل از عروسي از خانه داماد به خانه عروس حنا مي برند. ميهمانان جوان و نوجاوني كه در خانه داماد براي مراسم حنابندون دعوت دارند ،پس از خوردن شام و رقص و پايكوبي به همراه داماد و يكي دو نفر از افراد بزرگ سال فاميل داماد و گروه مطرب و نوازنده به طرف خانه عروس به راه مي افتند.از قبل حناي آب گرفته را داخل يك يا دو سيني مسي ريخته و روي آن را با برگ گل و تعدادي شمع تزيين مي كنند و يكي دو خوانچه شيريني و ميوه نيز همراه خود مي برند .نوازندگان از منزل داماد تا خانه عروس مرتب مي نوازند. همين كه به خانه عروس مي رسند آقايان در يك اتاق و خانم ها در اتاق ديگر به پايكوبي مشغول مي شوند و دست و پا و نوك انگشتان عروس را حنا مي گيرند. حنا تا صبح روز بعد نبايد شسته شود. جوانان و خانواده داماد تلاش مي كنند تا يك شي مانند گيره استكان يا يك ظرف چيني و ... را پنهاني از خانه عروس به خانه داماد ببرند. اگر اينكار انجام بگيرد نمايانگر قدرت و توانايي داماد است. در حالي كه اطرافيان خانواده عروس هم گوش به زنگ هستند كه چنين دستبردي انجام نشود. سابقا اين رسم در استان مركزي در سه شبانه روز متوالي قبل از جشن عروسي برگزار مي شد.

عروس برون(بران):

هنگام غروب آفتاب تعدادي از ريش سفيدان و چند نفر از جوانان فاميل داماد از خانه داماد راهي منزل عروس مي شوند و پس از شادماني يكي از ريش سفيدها از پدر عروس اجازه بردن عروس را مي گيرد. سپس مادر يا پدر عروس چادري را كه از خانه داماد آورده اند به سر عروس مي كند. يكي از جوانان آيينه بزرگ قدي را جلوي عروس را مي گيرد و به همراه او عقب عقب مي رود. جلوي در اتاق عروس از پوشيدن كفش خودداري مي كند تا از بستگان داماد سكه طلا يا مقداري پول به عنوان (تو كفشي) بگيرد.

پا انداز:

همين كه كاروان عروس نزديك خانه داماد مي رسد داماد و پدرش و گروهي از بستگان وي به استقبال عروس مي روند. داماد در كنار عروس مي ايستد و جلوي پاي عروس خانم گوسفندي را سر مي برند. عروس وارد خانه نمي شود تا پدر داماد بيايد و به او خلعتي به نام (پا انداز)بدهد كه عبارت است از سكه طلا ،قباله ملك يا خانه و ...

شام شب سه:

در شب سوم عروسي، خانواده عروس ميهماني مفصلي مي دهند. در اين مهماني دوستان و اقوام خانواده داماد و تعدادي از آشنايان و بستگان عروس دعوت مي شوند.

شب هفتي:

شش روز بعد از عروسي تمام زنان خانواده هاي عروس و داماد كه در عروسي شركت داشتند به خانه داماد مي روند و هر كدام بسته به توانايي و موقعيت خود هديه اي براي عروس مي برند.حتي پدر و مادر عروس بايد شب هفتي بدهند.

پاتختي:

معمولا در در بعد ازظهر روز سوم عروسي مراسم پاتختي يا سه درگاه اجرا مي شود و تا غروب ادامه مي يابد.در اين برنامه فقط زنان و دختران شركت دارند. از ميهمانان با چاي و شيريني پذيرايي مي شود و هركدام مبلغي به عروس و داماد هديه مي كنند. بعد از مراسم ازدواج معمولا در روز هفتم عروس به حمام مي رود كه در نراق «هفته شورون» مي گويند.بعد از يك هفته معمولا عروس و داماد را پاگشا مي كنند. ابتدا مادر عروس و بعد بقيه اقوام از عروس و داماد دعوت مي كنند.

منبع: کتاب سیمای میراث فرهنگی استان مرکزی

مراسم خواستگاري و ازدواج

مطالب مشابه :

چند ایده برای تزئین خانه با صدف

عروسی (هیش،عیش)در قشم

آيين‏هاي سنتي يلدا در آذربايجان

تبریک عید قربان ونگاهی به قوربان پايي "قوربانلیق"در خاروانا

آشنایی با آداب و رسوم لرگان (مراسم ازدواج)

مراسم خواستگاري و ازدواج

آیین سنت ازدواج در ایران باستان

ازدواج در ايران باستان