موضوع سخنرانی : تبلیغ

بسم الله الرحمن الرحیم<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

خلاصه مجموعه سخنرانی های جلسات هفتگی مجمع رهروان کوی دوست

موضوع: تبلیغ(1)

قبل از شروع بحث خالی از لطف نیست که فرازی از مناجات محبین امام سجاد (ع) را نقل کنیم. مناجات محبین امام سجاد یکی از مناجات خمس عشر حضرت است. امام سجاد (ع) در این مناجات تقاضای خیلی زیبایی از خداوند دارد می فرماید:

یامنی قلوب المشتاقین. (ای آرزوی قلبهای مشتاق) و یا غایه آمال المحبین (ای نهایت آرزوی عشقان) اسئلک حبک (من از تو دوستی و عشق تو را می خواهم) و حب من یحبک (و دوستی و عشق به کسانی که با تو دوست هستند.) و حب کل عمل یوصلنی الی قربک (و دوست داشتن هر عملی که مرا به وصال تو می رساند).

اما موضوع مورد بحث ما تبلیغ است که بحث بسیار مهمی است و در دنیای امروز ما همه چیز بر مبنای تبلیغ می چرخد و با توجه به وسایل بسیار پیشرفته ارتباط جمعی که در آن واحد خبرها مخابره می شود و خیلی چیزها تحریف می شود و اهداف آنها در شکل زینت داده ای القا می شود.

تبلیغ در معنای عامیانه شکل خوبی ندارد در ظاهر راست و دروغ با هم مخلوط می شود اما بحث ماتبلیغ دین است نه تبلیغ عامیانه. در زمینه ی تبلیغ دین از راهکارهایی که قرآن به ما داده و از سیره و سنت پیامبرو ائمه بر می آید می توان بسیار خوب استفاده کرد.

شرایط موفقیت یک پیام:

(بخشی از این مطالب از کتاب حماسه حسینی شهید مطهری است که جهت مطالعه بیشتر می توان به آن رجوع کرد).

1.غنا و حقانیت یک پیام: محتوای یک پیام باید طوری باشد که نیازهای بشر را جوابگو باشد. و پیامی مستند و محکم باشد. در زمان ما بعضی ها به نام دین خرافات را اشاعه می دهند پیام ما طوری باشد که خرافات را وارد دین نکنیم. مثلا نمونه ای از خرافات اینکه بعضی می گوینداگر فلان دعا را بخوانی فرشته ها برای شما کارهایی می کنند اگر این شکلات را در فلان وقت بخوری وفلان دعا را بخوانی حاجت روا می شوی واز این قبیل بدعتها.

چیزهایی را برای تبلیغ دین ارائه دهیم که عقلانی باشد و نیازهای بشری را در برگیرد. در قرن دوم و سوم عده ای حدیث جعل می کردند مثلا در فضائل سوره ها حدیث جعل می کردند و توجیه انها این بود که مردم از قرآن کناره گیری کرده اند و باید تشویق شوند این افراد می خواستند از این طریق هدفشان وسیله را توجیه کند.

2.وسایل و ابزار پیام رسانی: دنیای ما دنیای سمع و بصر است ما باید کاری کنیم که بتوانیم ازاین ابزار جهت تبلیغ دین اسلام استفاده کنیم. اگر شبکه های ماهواره جهت مخالفت با دین استفاده می شوند ما این وسیله را علیه خودشان و تبلیغ دین استفاده کنیم. اگر دقت کنیم شبکه ها و CD های مبتذل چنان ازسیستم هایی با بهترین کیفیت استفاده می کنند که در کار منفی خود پیشرفت کنند ولی ما برای تبلیغ دین از چه ابزاری استفاده می کنیم؟ به دین که می رسیم خسیس می شویم اگر قصد کنیم کیفیت کار را بالا ببریم بعضی به ما می گویند دین یعنی ساده زیستی. اما ما باید دقت داشته باشیم و اسلام و مقتضیات زمان را در نظر بگیریم اگر در جهتهای منفی از ابزارهای عالی استفاده می شود ما باید سعی کنیم در جهت دین از ابزار عالیتر استفاده کنیم.

مردم تشنه ی معارف دینی هستند باید از ابزاری استفاده کنیم که نیازشان را پاسخ گوید. در قالب دینی باید از ابزار و وسایل روز نهایت استفاده را کنیم. به عنوان مثال در نظر بگیریم صدای خوش چقدر اثر دارد شبکه ها و CD مبتذل چقدر به این نکته توجه دارند. شهید مطهری در این زمینه داستانی نقل می کند: شخصی وارد محله ای شد و اذان گوی مسجد شد ولی صدای خوبی نداشت روزی فردی یهودی نزد شخص آمد و هدیه ای برای او آورده بود به اذان گو گفت تو خدمت بزرگی به من کرده ای دخترم به اسلام تمایل پیدا کرده بود و بر این تمایل بسیار مصمم بود از روزی که تو اذان گوی مسجد شده ای از موضع خود پایین آمده و اسلام را فراموش کرد. توجه کنیم چقدر همین صدا موثر بوده است.

در زمان پیامبر (ص) ابزار تبلیغ اولیه اسلام قرآن بود که همه در این زیبایی مانده بودند ابوسفیان که سر سخت ترین دشمن پیامبر بود شبها مخفیانه قرآن گوش می داد این قرآن این قدرجذابیت داشت که پیامبر(ص) در ایام حج برای تبلیغ اسلام از آن استفاده می کرد پیامبر(ص) شروع به قرآن خواندن می کرد و مشرکان چاره نداشتند جز اینکه هر که می خواست وارد مسجد شود چون مشرکان می دانستند اگر کلام قران را بشنود مسلمان می شود می گفتند پنبه در گوش خود فرو کن مردی در مسجد نشسته که با کلام سحر و جادو می کند ومیانه زن و شوهر را به هم می ریزد. پیامبر (ص) چقدر زیبا در جهت دین تبلیغ می کرده که اثر قطعی داشته است.

ادیبان مشرک عرب هم حتی به اینکه قرآن یک چیز طبیعی نیست اقرار کرده اند.

قرآن 2 نوع آهنگ دارد:

1) آهنگ درونی: آنچه روح و روان انسان احساس می کند.

2) آهنگ بیرونی: در قرآن قافیه و هجاها و وزنها رعایت شده اگر جایی از قرآن هجا کم داشته باشد خداوند با (مد- غنه و...) این کمبودها را جبران می کند.

در مورد تاثیر صدا در جهت تبلیغ دین می توان به این نمونه اشاره کرد:

عبدالباسط در لس انجلس که مردم آن زبان قرآن بلد نیستند قرآن خواند و 6 نفر از مردم آنجا مسلمان شدند توجه داشته باشیم دین زیباست پس دین را زیبا جلوه دهیم. در نقاط مختلف جهان عبد الباس قرآن خوانده وتعداد زیادی مسلمان شدند

یا نمونه ای دیگر اینکه امام سجاد (ع) این قدر زیبا قرآن تلاوت می کردند که زمانی که قرآن می خواندند مردمی که در کوچه رد می شدند جلوی خانه امام تجمع می کردند و بهره می بردند.

نکته قابل توجه اینکه اگر می خواهیم تبلیغ دین کنیم دقت کنیم که هدف ما وسیله را توجیه نکند جهت تبلیغ از هر ابزاری استفاده نکنیم در عین حال اینکه ابزار مورد استفاده ما مطابق با مقتضیات زمان باشد حتما در راستای اسلام باشد از مسائلی که در تبلیغ بسیار مهم است مساله اقتصادی است اگر حضرت خدیجه (س) نبود و کمک های ایشان به اسلام نمی شد پیامبر (ص) نمی توانست خیلی کارها را انجام دهد در دنیای امروز بسیار مواجه هستیم که بعضی چگونه CD های حرام را رایگان منتشر می کنند که بعضی موسسه ها CD های مورد نیاز مردم (مثل CD دینی) را چگونه تکثیرش را ممنوع می کنند و با قیمتهای گزاف می فروشند.

برای تبلیغ دین همه جوانب را رعایت کنیم تا مورد پسند عامه ی مردم قرار گیرد چون این مردم تشنه ی معارف دینی هستند.

بسم الله الرحمن الرحیم

خلاصه مجموعه سخنرانی های جلسات هفتگی مجمع رهروان کوی دوست:

موضوع: تبلیغ (2)

قبل از شروع بحث لازم است متذکر شویم که طبق فرمایش امیر مومنان خداوند برای بندگانش 2 راه امان و نجات از عذاب الهی قرار داد که اگر این 2 راه نبودند بلاها و عذابهای بسیاری بر ما نازل می شد.البته یکی از اینها از بین ما رفته و یکی دیگر در بین ماست. آن امانی که از بین ما رفت پیامبر خدا (ص) است و راه امانی که باقی مانده است استغفار و طلب آمرزش از خداوند است. از خداوند بخواهیم ما را بیامرزد، بعضی ها وقتی به آنها می گوئیم خدا شما را بیامرزد بدشان می گیردفکر می کنند فقط برای مرده باید این دعا را بکار برد. این موضوع آنقدر اهمیت دارد که تاکید می فرماید: بر شما باد به این راه امان دوم.

خداوند درایه 164اعراف می فرماید:وما کان الله لیعذبهم وانت فیه. خداوند خطاب به پیامبر (ص) می فرماید: ما عذاب نمی کنیم آنها (مردم) را در حالی که تو در بین آنهایی. و در ادامه آیه می فرماید: و ما کان الله معذبهم و هم یستغفرون: خداوند عذاب دهنده شما نیست در حالی که استغفار می کنید. (آیه 164 سوره اعراف). (واو، واو حالیه است یعنی در حالیکه پیامبر در بین امتی باشد عذاب نازل نمی شود).

استغفار بایستی استغفار واقعی باشد، بدانیم چه چیزی از خداوند می خواهیم، هر استغفار باید گامی بسوی نزدیکی به خداوند و تصمیمی راسخ برای انجام ندادن گناه باشد.

تبلیغ در اسلام و شیوه های جذب دیگران:

در جلسات پیش راجع به تبلیغ و شرایط آن صحبت کردیم که 4 شرط آن شامل: 1. جذابیت پیام 2. وسایل و ابزار پیام رسان 3. شخصیت پیام رسان 4. روش صحیح تبلیغ است. اینک شرایط دیگر آنرا بررسی می کنیم:

5اخلاص در کلام: هنگامی که مطلبی را بخواهیم به کسی بگوئیم باید دقت کنیم که خالصانه باشد. سعی کنیم به دیگران فخر نفروشیم، دیگران را با این پیام نکوبیم وتوقعی از دیگران نداشته باشیم. «و ما اسئلکم علیکم اجرا: اگر برای کسی کاری انجام می دهیم فقط از خداوند اجر آن را بخواهیم نه از دیگران، حواسمان باشد در کارمان اخلاص داشته باشیم.» در جریان نذر حضرت علی (ع) و حضرت رهرا (س) برای شفای امام حسن (ع) و امام حسین (ع) 3 شبانه روز با آب افطار کردند، آنقدر در کارشان بخاطر رضای خدا اخلاص داشتند که سوره انسان با آن وعده های بهشتی در شان آنها نازل شد. اما این وعده های بهشتی در قرآن چیست؟ یک قرص نان که به مسکین و یتیم و اسیر دادند و آن سوره در شان آنها نازل شد. اما رمز قرآن: و یطعمون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا.

از چیزی که دوستش دارند می بخشند، خودشان با وجودی که به آن نیاز داشتند اما آنرا به مسکین و یتیم و اسیر بخشیدند.

(لانرید منکم جزاء و لا شکورا): در برابر این احسان و نیکی که به آنها کردند در حالی که به آن نیاز داشتند از آنها حتی تشکر زبانی هم نخواستند و توقعی در قبال آن نداشتند. این یعنی اگر برای کسی کاری انجام دادی حتی نباید توقع داشته باشی از تو تشکر کنند.

یک مبلغ دین نباید توقعی جز رضایت خداوند داشته باشد.

6-متکلف نباشیم، سادگی و صداقت پیشه کنیم و برای مردم درد سر ایجاد نکنیم.

پیامبر (ص) می فرماید: (انا واتقیاء امتی براء من التکلف): من و افراد با تقوای امت من از تکلف بدورند.

7-. پرهیز از خشونت: در سوره طه در جریان حضرت موسی و فرعون: هنگامی که خداوند حضرت موسی و هارون را مامور می کند که سراغ فرعون بروند می فرماید: فقولا، قولا لینا: می فرماید: با نرمی با او سخن بگویید. با وجودی که فرعون سرکش است وادعای خدایی دارد و می گوید: انا ربکم الاعلی. این همه بنی اسرائیل را تحت سلطه خود در آورده ولی با این وجود خداوند خطاب به موسی می فرماید: قولا لینا با او به نرمی سخن بگویید. (لعله یتذکرا و یخشی):شاید متذکر باشد یا بترسد از خداوند.

پس آنچه در بحث تبلیغ هم است، اینست که ما از فرعونیانی با این صفات هم نباید ناامید باشیم. قرآن می فرماید: به فرعون هم امید داشته باش تا هدایت شود. خداوند به ما این درس را می دهد که حتی از فرعون با این صفات هم در بحث هدایت ناامید نشویم. البته قرآن خطاب به پیامبر می فرماید: انک لاتهدی من احببت: توهر که را دلت بخواهد نمی توانی هدایت کنی.و لکن الله یهدی من یشا: خدا خطاب به پیامبر می فرماید: پیامبر فکر نکن به هر کسی بگویی هدایت می شود. طبق ایه:ما علی الرسول الا البلاغ المبین: وظیفه پیامبر جز تبلیغ آشکار نیست.

آنچه حائز اهمیت است: اینست که در بحث هدایت اصرار داشته باشیم، البته اصرار بایستی ظریف باشد، ایجاد زدگی در دیگران نکند. باید یک روانشناس به تمام معنا باشیم.

آیه 159 سوره آل عمران: (فبما رحمه من الله لنت لهم لو کنت فظا غلیظ القلب لا نفضوا من حولک فاعف عنهم و استغفر لهم و شاورهم فی الامر) یعنی بخاطر رحمتی که از جانب خداوند به تو رسید برای آنها (مردم جاهلیت) نرم شدی. (و این لنت از ماده لین به معنی نرمی است، بخاطر رحمت خداوند بر مردم نرم شدی.) و لوکنت فظا غلیظ القلب لا نفضوا من حولک اگر درشت خو بودی و قساوت قلب داشتی مردم از اطرافت براکنده می شدند. پس مساله خوش خلقی و نرم برخورد کردن بسیار موثر است. رمز موفقیت پیامبر نرمی است. پس باید سنگدل نباشیم چون باعث می شود مردم از اطرافت پراکنده شوند.

مساله دیگر که مهم است، اینست که در برابر دردها و رنجهای مردم بی تفاوت نباشیم.

(فاعف عنهم) از آنها در گذر، وقتی جذبشان کردی و اطرافت جمع شدند، از آنها در گذر و ببخش. و این رمز بقای موفقیت است. شاید این انتظاری که خیلی از ما از دیگران داریم انتظار درستی نباشد. مثلا اینکه انتظار داریم اگر صحبتی با کسی بکنیم به یکباره عابد و زاهد شود. باید دقت کنیم که ذره ذره جلو رویم. حالا اگر یک اشتباهی را مرتکب شد تو از آن اشتباه در گذر و آنرا نادیده بگیر.

پس باید دیدمان را نسبت به مسائل دینی قوی کنیم. (واستغفرلهم) برایشان استغفار کنیم. از خدا بخواه از آنها در گذرد. برای آنها که هدایت می کنی دعا کن. (و شاور هم فی امر): با آنها مشورت کن، اینطوری می فهمد که ان شخص برایت مهم است.نکته دیگری که لازم است متذکر شویم اینست که خیلی از کارها را از طریق سوال کردن، انجام دهیم. مثلا بگوییم این کار را بکنیم بهتر نیست . حالا مشورت را کردی تصمیم هم گرفتی سپس به خدا توکل کن که خداوند متوکلین را دوست دارد. (و اذا عزمت فتوکل علی الله)- (ان الله یحب المتوکلین)

البته توجه داشته باشیم که صلابت یک پیام غیر از خشونت است. بعضی مواقع اگر در مساله ای کوتاه بیائیم، از دست می رود.

8. جذب صمیمیت: این مساله نیز خیلی مهم است. اگر شخصی را که می خواهیم هدایت کنیم ما را دوست خود نداند خیلی از مسائل را به ما نمی گوید. وقتی می گوئیم دوستت دارم تعارف نباشد، واقعا و قلبا دوستش داشته باش. اگر مردم را دوست داشته باشی از تو تاثیر می پذیرند.

9. برخورد با نشاط: خصوصا در برخورد با جوانان، برخورد با تبسم داشته باش. اگر او را مخصوصا در لحظه اول احترام گذاشتی و او را پذیرفتی، او هم تو را می پذیرد. باید دلربا باشی تا دلش را بربایی. نکته ای که در اینجا مهم است آغاز مثبت است. از نکته مثبت شروع کنیم. اگر کسی را دیدید حالا ببینیم حسن آن چیست، از نکات منفی آن چیزی نگویم بلکه نکات مثبت او را در نظر بگیریم.

9. عدم سرزنش مستقیم و انعطاف پذیری: بصورت سوالی نکته ای یا چیزی را به کسی بفهمانیم یک شبه کسی درست نمی شود

10. خود گشایی: اگر کسی از شکست ها با تو صحبت می کند تو هم از شکست هایت برایش بگو یعنی تو هم خودگشایی کن البته در مساله خودگشایی باید توجه کرد که افراط نداشته باشیم خیلی از اسرار را نباید فاش کرد. مساله مهم دیگر اینست که اقرار به گناه نداشته باشیم.

11. شنونده خوب بودن: اگر کسی با ما صحبت می کند خیلی خوب به صحبت هایش توجه کنیم مثلا سرت را تکان بده و یا به صحبتها و گفته دیگران ابراز احساسات کنیم.

12. پذیرش مثبت و بدون شرط: اگر کسی را با هر تیپ و قیافه ای می خواهی هدایت کنی اصلا این مسائل را در نظر نگیر فقط این مساله را در نظر بگیر که آنهم انسان است و همنوع تو می باشد پس شروع کن تا جایی که او را هدایت کنی.

13. انگیزش: (میل و رغبت): در این مورد نیز بایستی طوری عمل کنی که نسبت به آن چیزی که می خواهی به او بگویی میل و رغبت شدید پیدا کند و حرکتش باعث انگیزش شود.

14. عدم تحمیل: در برخورد با دیگران سعی کنیم نظرمان را تحمیل نکنیم مخصوصا در برخورد با جوانان که نمی پذیرند. جوان اگر خودش نخواهد حتی اگر سنگ هم از آسمان ببارد می گوید من اینکار را انجام می دهم. جوان باید خودش بخواهد و به این مرحله برسد که نظرت را به او تحمیل نکرده ای. حتی مجادله که کار درستی از لحاظ اخلاقی نیست حتی اگر حرف حقی می زنیم ولی نمی پذیرند سعی کنیم آنرا تحمیل نکنیم بلکه منتظر شویم کم کم آن را بپذیرند.

15. هدیه دادن: الانسان عبیدالا حسان انسان بنده نیکی است هدیه دادن خیلی اهمیت دارد. پیامبر (ص) می فرماید: به یکدیگر هدیه بدهید زیرا هدیه دادن دوستی را دو چندان می کند و کینه ها را از بین می برد.

16. گفتار زیبا: خوش سخن بودن: من عذب لسانه کثراخوانه کسی شیرین زبان باشد دوستانش زیاد می شود اگر با کسی صحبت می کنی قشنگ تر حرف بزن، شیرین زبان باش، مثلا شعر بگو، روایت قرآنی بگو یا از ضرب المثل استفاده کن تا سخن تو در او بیشتر موثر واقع شود.

17. شناخت ویژگیهای فردی و تفاوت با دیگران: در این مساله نیز باید توجه کنیم که شخص از چه چیزی خوشش و از چه چیزی بدش می آید و نسبت به چه چیزی حساس است. در آغاز مقدمه چینی کنیم سپس در مورد آن مساله تذکر دهیم نه اینکه مستقیما وارد عمل شویم. سعی کن ابتدا درونشان را درست کنی ظاهرش هم درست می شود. پس در برخورد با دیگران ویژگیهای فردی او را در نظر بگیر توجه کن نسبت به چه چیزی حساس است و نسبت به چه مسائلی حساس نیست.

18. همدلی و همدردی: لقد جاءکم رسول من انفسهم: در برخورد با دیگران، با آنها احساس همدلی و همدردی داشته باش طوری که متوجه شوند آنها را درک می کنی و با آنها همدردی می کنی.

موضوع سخنرانی : تبلیغ

مطالب مشابه :

متن سخنرانی استاد پناهیان با محوریت ایرانیان زمینه ساز و صفات برجسته یاوران امام زمان

با “چرا“ شروع کن – خلاصه سخنرانی سایمون سینک در TED

کار ما تازه شروع شدهــ استـــــــــ

شروط سخنرانی

موضوع سخنرانی : تبلیغ

زیبا سخن بگویید و خطاب كنید، تا جواب زیبا هم بشنوید .

استراقِ سمع!!/تدبر سوره جن

انتقاد شدید عبدالرضا هلالی از فیلم "رستاخیز"