در راستای طرح آداب ومهارتهای زندگی اسلامی - کرامت
1-كاركردهاي تربيتي مدرسه :
تربيت ديني و اخلاقي - تربيت اجتماعي ( شهروند اسلامي ايراني )-تقويت اعتماد به نفس ، بصيرت ، تفكر تحليلي ، تفكر نقاد و ...-تقويت روحيه يادگيري مداوم در مسير كمال انساني -پاسخگويي به نيازهاي رواني وعاطفي - رشد متعادل و همه جانبه شخصيت - تربيت علمي ، آموزشي
2- برنامه درسي و ظرفيت هاي آن در تحقق كاركردهاي تربيتي :
تعريف برنامه درسي :مجموعه فرصت هاي يادگيري كه توسط معلم در چارچوب اهداف ، اصول و سياست هاي آموزشي و پرورشي براي دانش آموزان تدارك ديده مي شود .
با اين تعريف : كليه فعاليت هاي معلم و كوشش هاي دانش آموز در قالب برنامه درسي قرار مي گيرد .
( اعم از فعاليت هاي درسي ، تعاملات داخل و بيرون كلاس )
براين اساس اين سوال مطرح است آيا در حال حاضر برنامه درسي ظرفيت تحقق كاركردهاي ذكر شده را دارد يا به عبارت ديگر محدوديت هاي برنامه درسي كدامند؟
- محدود شدن به كتاب و محتوايي از پيش تعيين شده ( مقاوم در برابر معلم و دانش آموز )
- كم توجهي به تفاوتهاي فردي ، علايق و نيازهاي دانش آموزان به دليل متمركز بودن
- كم توجهي به اهداف محلي – منطقه اي
- پايين بودن انعطاف برنامه درسي در پاسخگويي به نيازهاي جديد
- محدود كردن معلم در مديريت فرايندهاي ياددهي – يادگيري
با توجه به محدوديت هاي ذكر شده چه ساز و كاري براي برون رفت از اين محدوديت ها مي توان در نظر گرفت .
3- فعاليت هاي مكمل ساز و كاري مناسب براي جبران محدوديت هاي برنامه درسي متمركز ( ضرورت )
توجه به پرورش ابعاد مختلف شخصيت دانش آموزان
فرصت دادن به ظهور رويكردهاي جديد در حوزه برنامه درسي
افزايش انعطاف در برنامه درسي ( توجه به نيازها ، علايق ، استعدادها ، شرايط بومي ، محلي و غيره )
توسعه نقش حرفه اي معلمان در برنامه ريزي فعاليت هاي آموزشي در كلاس
تقويت فضاي رواني عاطفي مدرسه
توجه به دغدغه هاي مقام معظم رهبري درخصوص تربيت انسانهايي با برجستگي هاي اخلاقي ، فكري
- هدف
تقويت برنامه درسي با ارايه فعاليت هاي تكميلي متناسب با شرايط و ويژگي هاي دانش آموزان و واقعيت هاي كلاس درس
4- طرح آداب و مهارتهاي زندگي اسلامي ( كرامت ) بعنوان يك ساز و كار جهت تحقق هدف فعاليت هاي تكميلي در نظر گرفته شده است .
1-4-تاريخچه :
مباني نظري طرح توسط زنده ياد دكتر رجبعلي مظلومي با استناد به كتاب خصال شيخ صدوق تحت عنوان مدارج تربيت منطقي در سال تحصيلي (73-72) تدوين شده است .
در سال تحصيلي 73-72 با آماده شدن برنامه اجرايي طرح در پايه اول مدارس ابتدايي مراكز استانها اجرا شد .
در سال تحصيلي (74-73) در پايه هاي اول و دوم - در سال تحصيلي (75-74) اول ، دوم و سوم
و از سال تحصيلي ( 76-75) در پنچ پايه به اجرا درآمد.در سال تحصيلي 77-76 به 10 درصد مدارس تسري داده شد .
و هم اكنون در بيش از 80درصد مدارس در200 هزار كلاس بيش از 4ميليون دانش آموز تحت پوشش اين طرح مي باشند .
2-4- ضرورت و اهميت
بااستناد به آموزه هاي ديني ( آيات و روايات ) -يافته هاي علوم تربيتي و روانشناسي
اهداف آموزشي و پرورشي ابتدايي - دغدغه هاي مقام معظم رهبري
3-4- اهداف طرح
الف ) اهداف كلي
ايجاد زمينه براي توسعه كرامت و رشد قابليت هاي كرامتي
زمينه سازي براي تكريم دانش آموزان در خانه و مدرسه
ارتقاء توانمنديهاي دانش آموزان براي زندگي فردي واجتماعي
ب ) اهداف جزيي
هدف هاي هر واحد كار مثل ( صداقت – وفاي به عهد ، به ياد خدا بودن و ...)
4-4- ويژگي هاي طرح
انعطاف پذيري در روشها و محتوا - بهره گيري از روشهاي مشاركتي و فعال
توجه به ابعاد و جنبه هاي مختلف شخصيت دانش آموزان - آموزش غيرمستقيم
پيشگيري از آسيب هاي رواني – اجتماعي ارزشيابي بدون محوريت نمره همه گير بودن تك بعدي نبودن
5-4- آثار ونتايج اجراي طرح با توجه به ارزيابي ها به عمل آيد .
تاثير اجراي طرح در رشد فضايل اخلاقي - تاثير اجراي طرح در تقويت اعتماد به نفس
تاثير مثبت طرح در فراهم سازي جو عاطفي مناسب در كلاس
تاثير اجراي طرح در پيشرفت تحصيلي دانش آموزن
6-4- آشنايي با شيوه هاي كار با دانش آموزان ( قصه ، شعر ، تكميل برگ شكوفه ، بحث و گفتگو ، تحقيق و پژوهش )
« شيوه هاي اجرايي » ، شامل انواع فعاليت هايي هستند كه دانش آموز با هدايت غيرمستقيم و يا مستقيم مجري انجام ميدهد ودر حقيقت ، اصلي ترين مرحله ي اجرايي طرح ، اجراي شيوه هاست و در فرايند اجراي شيوه ها ، ضمن آشنايي دانش آموزان با مفاهيم وموضوعات ، مايه هاي كرامتي آنان شكل مي گيرد . در ذيل به شيوه هاي مناسب اجرايي اين طرح اشاره مي گردد .
7-4- آشنايي با برخي از مفاهيم وتعاريف ( كرامت ، مهارت ، آداب ، مهارت هاي زندگي اسلامي ، جدول مفاهيم و ملاك هاي انتخاب مفاهيم ، واحد كار – مباني )
كرامت :در كتب ومنابع اسلامي به سخاوت ، شرافت ، عزت ، كثيرالخير ، جواد ، بسيار بخشنده ، عزيز و ارجمند معني شده است و به عبارتي ، ويژگي ها و صفاتي است كه به صورت ، راستگويي ، وفاي به عهد ، يادخدا ، احترام و ... تجلي پيدا مي كند .
مهارتهاي زندگي:به مجموعه اي از توانايي هايي گفته مي شود كه زمينه سازگاري ، رفتار مثبت مفيد را فراهم آورد » و اين توانايي فرد را قادر مي سازد كه ضمن پذيرش مسئوليت هاي اجتماعي خود ، بدون لطمه زدن به خود و ديگران بتواند به شكل موثري با خواست ، انتظارات و مشكلات روزانه در روابط بين فردي روبه رو گردد .
مهارتهاي زندگي اسلامي:مجموعه اي از توانايي هاي مورد نياز براي زندگي در جامعه اسلامي است تا افراد براساس آن بتوانند ضمن رعايت ارزشها و هنجارهاي جامعه به نيازها و خواسته هاي فردي واجتماعي خود پاسخ داده و بتوانند با بهره گيري از آموزه هاي ديني با مسائل و مشكلات روبرو شده و درصدد حل آن برآيند .
جدول مفاهيم:اين جدول مفاهيم منتخب و توزيع آن را در 5 پايه ابتدايي نشان مي دهد و از دو بخش تشكيل شده است . بخش اول مفاهيم كلي هستند كه تحت عنوان مهارت ها از آن ياد شده و شامل يازده مهارت اساسي مي باشد . بخش دوم مفاهيم جزيي تحت عنوان واحد كار مي باشد .
مثال : براي تقويت مهارت روابط فردي در آموزه هاي ديني تاكيد به خوشرويي ، ادب ، مهرورزي ، حسن ظن و عفو شده است كه ويژگي هاي رفتاري انسانهاي كريم است با يادگيري اين رفتارها در قالب واحدهاي كار در طول 5 سال انتظار مي رود روابط بين فردي افراد بهبود يابد .
جدول مفاهيم منتخب آداب ومهارتهاي زندگي اسلامي در پنج پايه
8-4- فرايند اجراي طرح آداب و مهارتهاي زندگي اسلامي
1-8-4- تناظر اهداف و عناوين طرح آداب و مهارتهاي زندگي اسلامي با برنامه درسي از طريق :
الف ) بررسي اهداف موضوعات كتاب درسي
ب) بررسي اهداف مفاهيم واحدهاي كار طرح آداب و مهارتهاي زندگي اسلامي
2-8-4- تلفيق موضوعات طرح آداب با عناوين موضوعات درسي در مواد درسي هر پايه
3-8-4- تعيين فعاليت قابل ارايه در هر درس ( مثلاً شعر ، قصه ، بحث و گفتگو )
4-8-4- بيان شرح مختصري از فعاليت قابل ارايه وجدول زمانبندي
5-8-4- اجراي فعاليت
6-8-4- ارزيابي از فعاليت از طريق پرسش ، مشاهده وارايه بازخوردهاي شفاهي و انگيزشي
جدول فرايند اجراي طرح آداب و مهارتهاي زندگي اسلامي
9-4- توصيه ها:مطالعه فصل اول كتاب ومباني هر واحد كار بايد مورد توجه معلمان قرارگيرد .
معلم نياز است قبل از سروع سال تحصيلي طرح درس چگونگي اجرا را مشخص نمايد.
( طراحي نمايد ) -آموزش اولياي دانش آموزان به منظور مشاركت وهمكاري آنان در اجراي طرح
براي اجراي هر واحد كار از شيوه هايي چون قصه و شعر استفاده شده كه خود قصه و شعر هدف نيستند بلكه هدف دريافت مفاهيم واحد كار مي باشد .نبايد دانش آموزان را مجبور به حفظ شعر يا قصه نمايند .
براي اجراي هر واحد كار تعداد فعاليت ارايه شده مي توان متناسب با شرايط كلاس و پذيرش و درك دانش آموز يك يا چند فعاليت را در طول هفته متناسب با موضوعات درس ارايه نمود.
ترتيب قرار گرفتن واحدهاي كار در كتاب به معناي الزام در اولويت اجرا نمي باشد .
زمان اجراي هر واحد كار در طول هفته و در لابلاي برنامه درسي مي باشد .
توجه به رهنموداي برگزاري جشن اختتاميه ( ويژه مديران و معلمان )
توجه به فرم پيشنهادي گزارش كار
ارزيابي از دانش آموزان درخصوص دستيابي به اهداف طرح مهارتهاي زندگي نبايد منجر به دسته بندي دانش آموزان شود .
ايجاد هماهنگي هاي لازم بين عوامل انساني مدرسه و طرح موضوع در شوراي معلمان
مطالب مشابه :
انگيزش 2
21-شوراي عالي آموزش وبرورش . 22-معاونت آموزش ابتدايي وزارت آموزش و 24-بورتال امام خميني .
مدرسه اي در يك كلاس - كلاسهاي چند بايه
21-شوراي عالي آموزش وبرورش . 22-معاونت آموزش ابتدايي وزارت آموزش و 24-بورتال امام خميني .
درس بژوهي در دوره ابتدايي
21-شوراي عالي آموزش وبرورش . 22-معاونت آموزش ابتدايي وزارت آموزش و 24-بورتال امام خميني .
در راستای طرح آداب ومهارتهای زندگی اسلامی - کرامت
21-شوراي عالي آموزش وبرورش . 22-معاونت آموزش ابتدايي وزارت آموزش و 24-بورتال امام خميني .
آیین نامه ارزشیابی پیشرفت تحصیلی و تربیتی در دوره ابتدایی ( ارزشیابی کیفی - توصیفی ) ( 3 )
21-شوراي عالي آموزش وبرورش . 22-معاونت آموزش ابتدايي وزارت آموزش و 24-بورتال امام خميني .
ارزشیابی کیفی - توصیفی در دوره ابتدایی و چالشهای اجراء
21-شوراي عالي آموزش وبرورش . 22-معاونت آموزش ابتدايي وزارت آموزش و 24-بورتال امام خميني .
ارزشیابی کیفی - توصیفی ( 2 )
21-شوراي عالي آموزش وبرورش . 22-معاونت آموزش ابتدايي وزارت آموزش و 24-بورتال امام خميني .
درس پژوهی و راههای توسعه آن در دوره ابتدایی
21-شوراي عالي آموزش وبرورش . 22-معاونت آموزش ابتدايي وزارت آموزش و 24-بورتال امام خميني .
برچسب :
بورتال وزارت آموزش وبرورش