معر فی اشخاص - شعرا و آثار آنان
معرفی اشخاص و آثار مربوط به آنها
قرن چهارم
الف – شاعران :
- کسایی مروزی ، شیعه مذهب ، دارای اشعاری در پند و موعظه ؛ شاعر اواخر سامانی و اوایل غزنوی .
- شهید بلخی ، شاعر متکلّم ، دارای اشعاری حکیمانه و پند آموز.
- ابوعبدالله جعفر بن محمد رودکی ، مهمترین شاعر تا زمان خود که در کثرت شعر معروف بوده است و او را پدر شعر فارسی می خوانند.او کلیله و دمنه را به شعر در آورد . در دربار سامانیان بود و مدّاح سامانیان و صفاریان . در مورد این که او کور مادر زاد بود یا بعدها کور شد اختلاف نظر وجود دارد .
- فردوسی ، سراینده شاهنامه ، حماسه ی ملی و بزرگ ایران . فردوسی تا اوایل قرن 5 ( 411 ) زنده بود ولی شاهنامه ، اثر قرن چهارم است . فردوسی ، اصل شاهنامه را از کتاب های موجود مانند شاهنامه ی ابومنصوری انتخاب کرد .
ب – نویسندگان :
- محمد بن جریر طبری ، نویسنده ی تفسیر طبری و تاریخ طبری به نام ( الرسل و الملوک )
- ابو علی بلعمی ، تاریخ طبری را به نام « تاریخ بلعمی » ترجمه کرد ، اما ترجمه ای که کم و زیاد بسیار دارد و به همین دلیل ، نام مستقلی بر آن نهاده شده است .
- محمد بن زکرّیا رازی ( قرن 3 و 4 ) نویسنده کتاب حاوی ؛ نوعی دایرة المعارف پزشکی است ) طب ابو منصور . او نظریات بقراط و جالینوس را نیز آزمایش کرد .
- ابو ریحان بیرونی متولد کاث در خوارزم ، نویسنده ی آثار الباقیه عن القرون الخالیه.
-الجماهر فی معرفة الجواهر – ماللهند – قانون مسعودی در نجوم - التفهیم لاوائل صتاعه التنجیم .... .
- ابوعلی سینا ( که 38 سال در قرن 9 زندگی می کرد ) ، 0 شفا – نجات – اشارات ) در حکمت و قانون در طب و نیز معراج نامه و الرسالة العشق و تنها کتاب فارسی : دانشنامه ی علایی _ کتاب المباحث که در جواب سوالات شاگردش ، بهمنیار نوشته است .
قرن پنجم
الف – شاعران
- بابا طاهر – سراینده دو بیتی ها عرفانی که به زبان لری محلی است و فهلویات نام دارد . در همدان طغرل سلجوقی به دیدارش رفت و او طغرل را نصیحت کرد .
- ابوسعید ابی الخیر – عارف معروف از میهنه ی خراسان کتاب اسرار التوحید در حالات اوست .
- اسدی توسی ، نویسنده ی قدیمی ترین فرهنگ بازمانده ی فارسی به نام ( لغت فارس ) و گرشاسب نامه .
- ناصر خسرو و قبادی بلخی ، قصیده سرای شیعی که مذهب اسماعیلی و لقب حجت داشت ، او به کلی مخالف غزل سرایی بود و ادبیات را در خدمت مکتب و اعتقاد خود به کار برد . آثارش به نظم : دیوان شعر شامل اشعار فلسفی و پند . اشعارش ، فلسفی و حکمی است و خود او متکلم اسماعیلی بود .
ب – نویسندگان
- خواجه عبدالله انصاری – مناجات نامه – زاد العارفین – منازل السائرین – کنز السالکین - نصایح – قلندر نامه - محبت نامه – محبت نامه – الهی نامه – رساله ی واردات – رساله ی دل و جان .
- عنصر المعالی کیکاووس بن اسکندری – قابوس نامه ، کتابی به نثر ساده و روشن در 44 باب در نصیحت فرزندش گیلان شاه .
- ابوالفضل بیهقی _ تاریخ بیهقی که در اصل 30 جلد بوده است .
- ابوالحسن علی بن زید بیهقی ملقب به - تاریخ بیهق .
- امام محمد غزالی فقیه و حکیم که در آخر عمر به عرفان روی آورد . او در نظامیه نیشابور تدریس کرد . آثارش : احیا علوم الدین کیمیای سعادت – نصیحة الملوک .
قرن ششم
- سید حسن غزنوی
- اثیر الدین اخسیکتی از ماوراءالنهر – قصیده سرا .
- انوری ، در قصیده سرایی ، خصوصا قصاید مدح استاد بود و قطعات معروف نیز دارد ، غزل هایش خوب و شعرش دشوار است .
- خاقانی شروانی – اهل شروان بود و از مادری که ابتدا عیسوی نسطوری بود و به همین دلیل اصطلاحات دین مسیح در اشعار او بسیار است .اشعارش آمیخته با اصطلاحات علمی و لغات و تشبیهات و دشوار است .
- ابوالمجد ، مجدود بن آدم سنایی غزنوی - نخستین عارفی که مثنوی عرفانی ساخت ، آثارش حدیقة الحقیقه .
- نظامی گنجوی ، اهل گنجه و در سرودن داستانها عاشقانه استاد بود . امیر خسرو دهلوی و جامی از او تقلید کرده اند ، مهمترین آثارش خمسه و پنج گنج است شامل : مخزن الاسرار – شیرین و خسرو – لیلی و مجنون – هفت پیکر اسکندر نامه و دیوان شعر او حاوی انواع شعر است .
- شیخ عطار ، آثارش مثنوی منطق الطیر – مثنوی الهی نامه – مثنوی مصیبت نامه – مثنوی اسرار نامه
- مختار نامه _ رباعیات – جواهر نامه – شرح القلب – تذکرة الاولیا در شرح حال عارفان به نثر . وی در حمله مغولان کشته شد .
- شمس الدین محمد بردسیری کرمانی – مصباح الارواح .
قرن هفتم
الف – شاعران :
- سعدی –شاعر و نویسنده ی بزرگ متولد شیراز . او در نظامیه ی بغداد به تحصیل پرداخت و بعدها پس از سفرهای بسیار به شیراز برگشت . آثارش : بوستان به شعر و گلستان به نثر مسجع مصنوع -دیوان ، شامل انواع شعر ، به ویژه غزل .
- جلال الدین محمد مولوی – عارف نامدار که در کودکی از بلخ به قونیه در ترکیه آمد و در همان جا وفات یافت .
آثارش به شعر : مثنوی معنوی – دیوان کبیر – رباعیات .
آثارش به نثر : فیه ما فیه – مکاتیب – مجالس سبعه .
- فخر الدین عراقی – سراینده ی غزل های عرفانی .
- شیخ محمود شبستری – گلشن راز عارف خراسانی شامل شرح اصطلاحات عرفانی .
ب – نویسندگان
- سدید الدین محمد عوفی : جوامع الحکایات و لوامع الروایات دارای حکایات ادبی و مثالها – لباب که شرح حال شعر است .
- رفیع الدین اسحق همدانی ، قاضی ابرقو مترجم سیرة النبی دارای نثری شیوا و استوار به فارسی از کتاب عربی سیره ی ابن هشام .
- خواجه نصیر الدین توسی ریاضیدان حکیم و منجم معروف ، وزیر هلاکوخن و مامور ساختن رصد خانه مراغه دارای کتابهای : اخلاق ناصری – شامل سخنان افلاطون و ارسطو و اخلاق عملی – اوصاف اشراف و .... است . دو شاگرد معروف او قطب الدین شیرازی و علامه حلی بودند .
قرن هشتم
الف – شاعران
- حافظ غزلسرای معروف که غزل عرفانی را با مسائل انتقادی و اجتماعی همراه کرد .
- ابن یمین فریومدی ، در سرودن قطعه استاد بود و پیرو انوری بود .
- عبید زاکانی ، سراینده و نویسنده طنز ، آثارش : موش و گربه – اخلاق الاشراف - رساله ی دلگشا –صد پند
ب – نویسندگان
- ابن اخوه – آیین شهرداری . کتابی درباره ی نحوه ی اداره ی شهر و مشاغل و اصناف و اطلاعات گرانبها درباره ی فرهنگ اسلامی و جامعه ی آن روز است .
- شهاب الدین عبدالله شیرازی – تاریخ وصاف که بسیار مصنوع است .
- ضیاء نخشبی ، چهل طوطی .
قرن نهم
الف – شاعران
- مهمترین شاعر، نورالدین عبدالرحمن جامی عارف بزرگ که آثارش عرفانی است اما از لحاظ فرم تقلیدی از داستان های نظامی است .
ب – نویسندگان
- قطب الدین محمد شیرازی ملقب به قطب محیی ، عارف مشهور که فلسفه و کلام و علوم انسانی می دانست .
- دولتشاه سمر قندی – تذکرة الشعرا .
قرن دهم
- محتشم کاشانی ، مرثیه سرای معروف که ترکیب بند 12 بندی او در مورد شهدا کربلا معروف است .
قرن یازدهم
الف – شاعران :
- محمد علی صائب تبریزی که اصفهانی بود و در غزلسرایی استاد و در سبک هندی از همه بالاتر بود
- ملا محسن فیض ، فقیه و دانشمند و شاعر و شاگرد ملاصدرا . آثارش :
تفسیر صافی – وافی – محجة البیضاء – الفت نامه – کلمات مکنونه . موضوع آثارش بیشتر در مورد اخلاق و عرفان است .
ب – نویسندگان :
- شیخ بهایی – جامع عباسی – خلاصة الحساب – تشریح الافلاک – نان و حلوا –شیر و شکر – کشکول .
- محمد مومن مشهدی : تفسیر مومن .
- ملا صدرا ملقب به صدرالمتألهین : اسفار اربعه – مشاعر – مبدا و معاد .
قرن دوازدهم
الف – شاعران :
- هاتف اصفهانی ، سراینده ترجیح بند عرفانی معروف . در غزل پیرو سعدی و حافظ بوده است .
ب – نویسندگان :
- میرزا مهدی خان استر آبادی ، نویسنده دره نادره و تاریخ جهان گشای نادری .
مطالب مشابه :
یک شعر زیبا در وصف کوروش
کمی درباره ی دایوش پزشک و پزشکی در روز عشق ایرانی اسفندگان
ویژه مطلب ( ادا مه ی بالا )2ham-2ham
راستی شما درباره ی « محسن تا چند روز پیش محمد جواد رفیقم حالا می خواد پزشک باشه
اشعار شاهنامه فردوسی
درباره وب. سلام من بیند همی میان بندگی را ببایدت بست در اندیشه ی سخته کی فطر روز تولد
اشعاری در مدح ومرثیه حضرت زینب(س)
اشعاری در مدح ومرثیه حضرت اسوه ی صبر « حضرت همچو باب و مام و جدّ خویش در روز جزا
درباره ی زندگی نامه ی حضرت داوود
درباره ی زندگی داوود هر روز قوی تر میشد در در کتاب مزامیر، اشعاری که ده نفر از
اهل حسین آبادم
شیر هر روز تو بر عهده ی امیدوارم بعضی از اشعاری را که در این وبلاگ می گذارم پزشک پوست
حتماً
كاش باشيم و ببينيم كه روز درباره وبلاگ. به امیدوارم بعضی از اشعاری را که در این وبلاگ می
معر فی اشخاص - شعرا و آثار آنان
درباره ی نحوه ی اداره ی شهر و مشاغل و اصناف و اطلاعات گرانبها درباره ی فرهنگ اسلامی و
اشعاری ناب از سعدی
درباره وب. این 8- کـــــــــــــــو ی یـــــــــــا دیدی که از آن روز چه شبها
برچسب :
اشعاری درباره ی روز پزشک