حفاظت اطلاعات

حفاظت اطلاعا ت

مقدمه:

امروزه، گسترش شبکه های جاسوسی ،جوامع بشری را تحت فشار روز افزون قرار داده است.و بی اعتماد ترین وضع ممکن را برای انسان حاکم ساخته است.

برنامه ریزیهای مفید، پیوسته توسط کانونهای کسب خبر ،به نفع دولتهای حاکم و دست نشانده کشف و خنثی می شوندوبه مرحله بازدهی و باروری نمی رسند، این مسئله یکی از مشکلات اساسی جهان سوم است.

کشف و شناخت منابع جاسوسی قدرتهای بزرگ ،در دنیای سوم و افشای چهره های آنان ،از ضروری ترین کارهایی است که کشور مستقلی مانند ایران باید انجام دهد.

این شناخت نه تنها موجب مصونیت طرحهای مربوط به مقابله با دولتهای ظالم می شود ،بلکه به این کشور ها امکان می دهد کهضربات نظامی ،سیاسی ،اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قدرتهای مسلط مصون بماند.

کشور جمهوری اسلامی ایران با طرح مجدد اندیشه اسلامی ،برای نجات جوامع تحت ستم گسترش حرکتهای انقلابی را در کشور های جهان سوم موجب گشته و در مقابل دشمن و توطئه های روز افزون ابر قدرت جهانی را علیه خویش بر انگیخته است ،اینان برای پیچیده تر کردن طرحهای خیانت آمیز خود ،و غافلگیر نمودن جمهوری اسلامی ایران ،به اطلاعات گسترده ای در زمینه های نظامی و اقتصادی و سیاسی نیازمندنداز جمله : حدود پشتیبانی مردم از نظام،میزان دشمنی و اختلافات داخلی ، زمینه یابی و استخدام افراد زمینه دار برای اهداف نا مشروع خودو...

آنان برای به دست آوردن این گونه اطلاعات ،از هر راهی استفاده می نمایند از این جهت شناخت و توطئه ها و شگرد ها ،عوامل و زمینه های مناسب و مراکز مورد نظر جاسوسان،برای مسئولین و دست اندر کاران جامعه و دیگر علاقمندان حفظ و حراست انقلاب اسلامی ،لازم و ضروری می باشد،تا به کارگیری سیاستهای مناسب و منطقی راه نفوذ سازمانهای جاسوسی را مسدود وآنان را از دستیابی به اسرار و تصمیمهای کشوری محروم نمایند.

دلایل افشای نا آگاهانه اسرار:

راز ها به دلایل گوناگونی افشا می شوند که مهمترین آنها عبارتند از :

الف . ساده اند یشی

با اینکه دشمن ضعیف شمرده شده است اما باید همیشه این تصور را داشته باشیم که دشمن کوچک نیست دشمن غافل نمی باشد و همیشه در کمین است

وبا بیداری و هوشیاری کامل تمام حرکات را تحت نظر دارد. تشکیلات

دشمن ساده نیست و با پیچیدگی تمام ،با استفاده از انواع حیله ها در صدد به دست آوردن اسرار و اطلاعات است.

ساده اندیشی ، زود باوری و خوش باوری از نقاط ضعفی است که در صورت بروز این نقطه ضعفها فرد و تشکیلات دچار ضربه جبران نا پذیری می شوند.

کسیکه ساده اندیش بوده و آینده نگر نباشد بی تامل هر سخنی را با هر کس و در هرمکانی در میان می گذارد و از این راه خود و کشورش را به خطر می اندازد.

ب. سهل انگاری

ریشه های سهل انگاری را با ید در عوامل جسمی ،تربیتی، محیطی،

عقید تی و معنوی جستجو کرد.

ممکن است فرد سهل انگار سست عقیده ، بی ایمان و بی تعهد باشد، یا زیاد به مسائل معنوی نپردازد ودر مقابل آن بی اعتنا باشد به هر حال سهل انگاری به هر دلیل ،یکی از راههای افشای اسرار است.

حضرت (ع) می فرمایند : ثمرة التفرید الندامة وثمرة الحزم السلامة

نتیجه کوتاهی و سهل انگاری در امور ،پشیمانی است و نتیجه احتیاط و دور اندیشی سلامتی و رهایی از زیان است.

ج. خود نمایی و شهرت طلبی

احتمال دارد که یک فرد شهرت طلب ،احساس حقارت کند و در صدد جبران آن برآید لذا خود را در معرض اجتماع جلوه می دهد تا عقده حقارتش بر طرف شود و اذهان مردم نسبت به او جلب شود. اوبرای رفع عقده حقارت خود دست به هر کاری از جمله افشای مطالب مهم و اطلاعات غیر آشکار می زند و همه رالو می دهد و در صدد جبران یا سر پوش نهادن به بیماری خود بر می آید.

احتمال دارد خود نمایی و شهرت طلبی از برتری طلبی فرد ناشی شده باشد و گاهی نیز ممکن است محیط زندگی فرد ،وی را اینگونه تربیت کرده باشد و ...

د. پر حرفی

پر حرفی یکی از عوامل مهم افشای اسرار است . اغلب افراد پر حرف از معلومات کمی برخوردارند واز علوم مختلف جز اندکی بهره نبرده اند.

حضرت علی (ع)می فرماید: الاستطالة لسان الغوایة و الجها للة.

کسی که سخن خود را به درازا می کشاند معلوم می شود که چیزی ندارد و فرد کمراه و نادانی است.

و.کم ظرفیتی

کم ظرفیتی یا به تعبیر دیگر نداشتن سعه صدر برای حفظ مطالب و اسرار

،عامل مهم و قابل توجهی در افشای رازهاست . بعضی افراد اگر

از مطالب مهمی مطلع باشند ،تا آن را به دیگران باز گو ننمایند در خود احساس راحتی و آرامش نمی کنند. این گونه افراد ظرفیت لازم برای نگهداری اسرار را ندارند و فقط وقتی احساس راحتی می کنند که همه چیز را به همه کس بگویند.

ی.خجالت و رو در بایستی

برخی افراد بسیار خجالتی هستند ،به عنوان مثال احتمال دارد طرف مقابل این گونه افراد ،اشخاص باشند که از مقام ومنزلت اجتماعی بالتری بر خوردار باشند و این فرد در مقابل ایشان خجالت بکشد و نتواند اسرارش راحفظ کند . همچنین احتمال دارد طرف مقابل هم رده و هم سن وی باشد واز اوجویای اطلاعاتی شود که فرد خجالتی برای تداوم دوستی و ناراحت نکردن دوست خود در مقابل این خواسته ؟،اطلاعات مربوطه را در اختیار وی بگذارد.

ز. عدم شناخت ضرورتها

موقعیت شناسی در کارها از صفات پسندیده است.گفتن هر خبر و مساله بدون در نظر گرفتن موقعیت مکانی و زمانی ناپسند می باشد.

وقتی می خواهیم مطلبی را در اختیار دیگری قرار دهیم باید سه اصل صلاحیت ،میزان نیاز و ضرورت فرد نسبت به دانستن آن موضوع را در نظر بگیریم . موارد دیگری از جمله بی قیدی ،تسلیم شدن در برابر جوشایعه ؟،دستیابی به اطلاعات بیشتر ،محبت و دوستی و... از انگیزه های افشای راز به حساب می آیند که هرفرد باید به دقت کافی و پرورش خصلتهای متضاد خصیصه های فوق در خود ،در حفظ اسرار کوشا باشد.

عواقب افشای اسرار

افشای راز شریک شدن در قتل و موجب سلب ایمان است. شاید بسیاری ازکسانی که آگاهانه یا ناآگاهانه به نحوی به افشای اسرار حیاتی مسلمین می پردازند خودشان هم متوجه نباشند که به چه کاری دست زده اند و چگونه به جنگ خدا و رسول او پرداخته اند وموجب ریخته شدن خون چه عزیزانی شده اند .

امام صادق (ع) می فرمایدک ما قتلنا من اذاع حدیثنا خطاء و لکن قتلنا قتل عمد.

آن که حدیث ما را فاش کند ما را به خطا شکسته است بلکه از روی عمد شکسته است . همچنین آن حضرت می فرماید: من اذاع علینا حدیثنا سلبه الله الایمان.

هر که به ضرر ما حدیث ما را فاش کند خداوند ایمان او را ببرد.

بهترین راه مقابله با افشای راز

حضرت علی (ع) می فرماید: لا حافظ احفظ من الصمت.

هیچ نگاه دارنده ای حفظ کننده تر از سکوت نیست.

سکوت خود نوعی عبادت است زیرا علاوه بر فواید دیگر آن تا انسان سخن نگوید لااقل رازی فاش نمی شود و نقطه ضعفی آشکار نمی گردد اما هنگامی که انسان لب می جنباند ممکن است سخنی بگوید که مفید باشد و جلب منفعت کند و ممکن است سخنی بگوید که زیان آور و مضر باشد و موجب سلطه دشمن بر وی شود.

تا مرد سخن نگفته باشد عیب و هنر ش نهفته باشد

سکوت نیز مانند لباس ، عیوب انسان را می پوشاند و از این جهت بسیار لازم و ارزشمند است گر چه سخن نیز در جای خویش لازم است . در اسلام تاکید فراوانی بر سخن گفتن به موقع و حفظ سکوت شد هاست .

حضرت امام محمد باقر (ع)می فرماید: انما شیعتنا الخرس.

شیعیان ما بی زیانند کم گو و گزیده گو هستند.

حیطه بندی

حیطه بندی عبارت است از تعیین محدودیتهای لازم در گردش اسناد و اطلاعات و تعیین حدود و زمان واگذاری اطلاعات موجود پرسنلی که شرایط و نیاز دسترسی به مطالب را دارند.

منظور از اجرای حیطه بندی ، حفظ تشکیلات است لذا برای این منظور سعی می شود که افراد یک تشکیلات از و ضعیت ،نوع کار و سایر موارد مربوط به بقیه افراد تشکیلات مطلع نگردند.

برای تحقق بخشیدن به اصل حیطه بندی باید موارد زیر را به دقت پیاده کرد:

الف. تعیین وظایف و مسئولیت هر یک از افراد به طور مشخص

در یک سازمان باید وظایف و مسئولیتهای هر فرد به طور دقیق مشخص شود در غیر اینصورت میزان دسترسی افراد به اطلاعات و حدود آن نا مشخص خواهد بود.

ب. ارتباط منظم بین رده های مختلف

این ارتباط بایدبین رده های پایین و بالا و هم عرض با استفاده از وسایل کافی و روشهای منظم و مشخص صورت گیرد.

ج. رعایت حد لزوم دانستن

هر فردی در هر رده و موقعیتی باید تنها مطالبی را بداند که مربوط به همان رده است و از ارائه سایر اطلاعات اضافی به وی خود داری شود.

د.حفاظت از اطلاعات

هر فرد،مسئول حفظ مطالبی که به او سپرده شده می باشد.

ح. عدم تجسس

هر فرد باید از تجسس برای دسترسی به اطلاعات اضافی یا اطلاعاتی که در اختیار افراد و قسمتها قرار گرفته است ،خود داری کند.

طبقه بندی اسناد در دیدگاه عمومی:

1. اسناد شخصی که اهمیت آن برای فرد می باشد .

2. اسناد دولتی که ارزش و اهمیت آنها برای تشکیلات و امنیت ملی کشور وجود دارد.

خطراتی که اسناد و مدارک راتهدید می کند :

الف. خطرات طبیعی .خطراتی که از نظر طبیعی سایر اهداف را تهدید می کند در اینجا نیز به عنوان یک تهدید بالقوه مطرح می باشد. سیل ،زلزله،حریق ناشی از رعد و برق جز این دسته از تهدیدات هستند که مراکز نگهداری اسناد را تهدید می کنند.دسته دیگر ساختار و بافت سند را مورد تهدید قرار میدهند کهدر واقع بعد امنیتی آنزیاد نیست مثلا پوسیدگی سند در اثر عوامل و شرایط جوی محل نگهداری ،تاثیر نور خورشید بر مندرجات یا حشراتی که باعث از بین رفتن کاغذ می شوند.مقابله با این تهدیدات بعد اطلاعاتی و امنیتی ندارد و در واقع جزو مسئولیتهای ذاتی مرکز نگهداری سند است که با تمهیدات مناسب ،ساختار بافت سند را حفظ می کنند.

ب. خطرات مصنوعی . شامل خطراتی است کهبه نحوی انسان در آن نقش دارد مثل:

افشا کردن . به عرضه و فاش کردن اسناد و مدارک دارای طبقه بندی به صورت کتبی ،شفاهی یا هر روش دیگر که عناصر غیر مجاز از محتوی سند و اطلاعات آن آگاهی یابند،افشا کردن گفته مممیشود.عوامل خودی براثر بی توجهی ،سهل انگاری و به صورت ناآگاهانه باعث افشای اطلاعات می شوند

لذا از جمله تهدیدات قابل دسترسی اسناد و انهدام آنها در اثر سهل انگاری عناصر خودی و یا برنامه ریزی حریف می باشد.

ضرورت طبقه بندی اسناد:

علت اصلی طبقه بندی حفاظتی ،تعیین درجه و اقداماتی است کککه برای حفظ سند باید انجام پذیرد . در واقع طبقه بندی سند هدایت کننده سایر اقدامات حفاظتی می باشد و اگراز ابتدا این اقدام به خوبی انجام نگیرد سایر اقدامات حفاظتی نیز دچار انحراف می شود و در نتیجه هزینه و امکانات هدر میرود یا آسیب پذیری افزایش می یابد.

هنگام طبقه بندی سند سه نکته زیرباید مورد توجه قرار گیرد.

1.میزان خسارت ناشی از افشای سند به منافع و امنیت ملی کشور

2.میزان هزینه و امکانات و نیروی انسانی که در حفظ سند صرف می شود.

3.مدت زمانی که حفاظت از اطلاعات سند باید ادامه پیدا کند.

همچنین در هنگام تعیین طبقه بندی باید توجه کرد که طبقه بندی بیشتر از حد

باعث ایجاد مزاحمت های اداری در سیکل گردش سند می شود.

روشهای نابودی اسناد:

زمانی که به اسناد نیازی نباشد یابه علل تهدیدات بالقوه احتمال دسترسی غیر مجاز به اسناد باشد باید اسناد رااز بین برد.روشهایی زیر برای انهدام اسناد وجود دارد:

1. سوزاندن . بهترین روش برای انهدام اسناد به صورت منفرد است و لیکن در انهدام اسناد به طور انبوه معمولا باقیمانده سوخته شده اسناد باعث افشای اطلاعات می شود.

2. خمیر کردن بامواد شیمیایی .روش مناسبی است که نیاز به تجهیزات خاصی دارد. در این روش معمولا از مراکز دیگر استفاده می شود که خود عاملی در انتشار غیر مجاز اطلاعات می باشد.

3. رشته رشته کردن . معمولا دستگاههای مکانیکی قابل حملی که در همه جا کاربرد دارد در این شیوه استفاده می شود.ضریب حفاظتی این روش نسبت به دو روش فوق کمتر است زیرا عناصر غیر مجاز با صرف کمی دقت می توانند با کنار هم قرار دادن رشته های اسناد ،از محتویات سند مطلع شوند.در صورتی که برشهای زده شده به طور طولی و عرضی باشد در وافع اسناد پودر شده و باز سازی آن مشکلتر است و از نظر حفاظتی این روش توصیه می شود.

حفاظت اطلاعات

مطالب مشابه :

حفاظت اطلاعات در سپاه پاسداران انقلاب اسلامي

سازمان حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران

ملاكهاى اساسى حفاظت اطلاعات

حفاظت اطلاعات یعنی چه ؟

حفاظت اطلاعات

سازمان حفاظت اطلاعات ارتش ج ا ا

مبانی حفاظت اطلاعات در اسلام