شانزدهمین برنامه معلم پژوهنده

مقدمه:

در نظام تعلیم وتربیت کشور ما چندی است که نقش واهمیت پژوهش بیش از گذشته مورد توجه جدی قرار گرفته است ودر سند ملی تحول بنیادین که در هفته های اخیر تصویب وابلاغ گردید به صراحت بر ضرورت برنامه ریزی واقدام بر اساس پژوهش تاکید شده است . در این راستا پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش به عنوان اصلی ترین نهاد متولی امر پژوهش در نظام تعلیم وتربیت رسمی کشور نقش فعال وویژه ای را در توسعه فعالیت های پژوهشی وگسترش فرهنگ پژوهش در بین خانواده گسترده فرهنگی به ویزه معلمان برعهده دارد.

برنامه معلم پژوهنده از جمله دستاوردهای نوپا ومهمی بوده است که همواره از سوی سیاستگذاران تعلیم وتربیت ،پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش،شورای تحقیقات استانها،مدیران ومعلمان مورد توجه وحمایت عملی قرار گرفته است .روند صعودی مشارکت معلمان در این برنامه وشرکت گسترده آنها در دوره های اقدام پژوهی وبه تبع آن افزایش کیفیت طرح ها واقبال روز افزون به اهمیت تفکر وعمل مبتنی بر پژوهش در مجموعه آموزش وپرورش گواه این مدعاست.

براساس جایگاه موثر این برنامه واثر بخشی پژوهش در برنامه ریزی های آموزشی ، ارتقای کیفیت نظام آموزش وپرورش تقویت بنیان های فکری،اجرایی وساختاری معلمان ومجهز نمودن آنها به بینش علمی ،تولید دانش وهمچنین بهره گیری از تجارب واندیشه های آنان درجهت بهبود وضعیت کلاس درس وسایر بخش ها،اجرای مطلوب این فعالیت پژوهشی بیش از بیش اهمیت می یابد .

اجرای برنامه «معلم پژوهنده» به معلمان کمک می کند تا آنان از طریق بهره گیری از شیوه های پژوهشی،نسبت به شناخت مسائل وابداع روش های نوین وموثر درجهت آموزش ویادگیری در کلاس درس،دقت وحساسیت بیشتری از خود نشان داده ،شرایط موجود را بهتر تحلیل نموده ودر عرصه های گوناگون و مرتبط با آموزش وپرورش با پشتوانه علمی اظهار نظر وعمل نمایند. بر این اساس و با توجه به وظایف محوله ، بدینوسیله «شیوه نامه اجرای شانزدهمین برنامه معلم پژوهنده» به منظور اجرای دقیق وهماهنگ ومشارکت فعال معاونت ها وساز مان های حوزه ستادی ، شورای تحقیقات ادارات کل آموزش و پرورش استان ها ،کمیته های پژوهشی ادارات آموزش وپرورش مناطق ، شهرستانها وگروههای آموزشی سراسر کشور به شرح زیر ابلاغ می گردد.

اهداف:

1-گسترش فرهنگ پژوهش در میان معلمان وهمکاران آموزش وپرورش

2-فراهم کردن زمینه شکوفایی استعداد های بالقوه وخلاقیت های معلمان در رفع نیاز ها وحل مسایل آموزشی وپرورشی

3-فراهم ساختن زمینه ارتقا دانش،مهارت وامکان باز آموزی معلمان وسایر همکاران آموزش وپرورش از طریق در گیر نمودن آنان با «پژوهش درعمل»

4-آزاد سازی فرایند تولید دانش از قید وبند روش ها وتدابیر خشک وانعطاف ناپذیر

5-مستندسازی تجربه های مفید معلمان برای استفاده دست اندر کاران آموزش وپرورش

6-مشارکت فعال در امر تغییر وبازسازی مداوم نظام آموزش وپرورش

7-ارتباط دادن میان تئوری ها ورفتارهای تربیتی ونتایج آنها

8-توسعه همکاری میان فراگیران در بهبود جریان یاددهی ویادگیری

زمینه های اقدام پژوهی:

هدف اساسی اقدام پزوهی (برنامه معلم پژوهنده)،بررسی ،شناسایی،تبیین وحل مساله ومشکل محیط کار وفعالیت است(کلاس درس،مدرسه وادارات آموزش وپرورش).از نتایج اقدام پژوهی برای حل مسائل خاص در موقعیت های معین استفاده می شود.در اقدام پژوهی ،معلم پژوهنده ،پژوهش خود را شخصا به مرحله اجرا آورده واز نتایج آن در بهبود شرایط کاری خود بهره می برد .معلمان وفرهنگیان علاقمند می توانند با بهره گیری از این روش به پژوهش بپردازند .برخی از مهمترین زمینه های اقدام پژوهی در برنامه شانزدهم به شرح می باشد:

- مسائل مربوط به فرایند یاددهی-یادگیری(روشهای تدریس،سنجش واندازه گیری ،فناوری اطلاعات،خلاقیت ،گروه بندی و...

- مسائل مربوط به فرایند شناسایی،اصلاح وبهبود مشکلات عاطفی ورفتاری دانش آموزان

- موضوعات مر بوط به بانشاط سازی مدارس وکلاس های درس،تحقق مدرسه زندگی

- موضوعات مربوط به مدیریت مدارس (بررسی مسائل وراه حل ها )مواردی از قبیل :

ارتقا مشارکت اولیا انش آموزان در اداره امور مدرسه،بهبود فرایندهای مدیریت مدرسه،ارزشیابی عملکرد دبیران ،روش های بهبود نظارت بر فعالیت های آنان ، ارتقا جو مدرسه

- موضوعات مربوط به بهبود فرایندهای مدیریتی در ادارات کل آموزش وپرورش استان ها وادارات مناطق (مواردی نظیر بهبود فرایند بهره وری،بهبود فرایند تصمیم گیری ،بهبود فرایند برنامه ریزی ،نظارت بر عملکردها، مدیریت مشارکتی ،ارزشیابی عملکرد، فرهنگ وجو سازمانی ،تکریم ارباب رجوع ،مدیریت زمان ، کار آفرینی،راههای افزایش انگیزه همکاران

- سایرموضوعات انتخاب شده به ابتکار وانتخاب معلمان وفرهنگیان

تشکیلات اجرایی:

1-دبیرخانه مرکزی برنامه معلم پژوهنده (مستقردر پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش):

این دبیرخانه مسئولیت برنامه ریزی،سیاستگذاری،نظارت وکنترل اجرای برنامه در وزارت آموزش وپرورش در سطح کشور را به عهده داشته واهم وظایف آن به شرح ذیل می باشد:

- تهیه وتدوین شیوه نامه برنامه معلم پژوهنده

- ابلاغ شیوه نامه به ادارات کل آموزش وپرورش کشور واطلاع رسانی مناسب به شورای تحقیقات استانها

- نظارت بر اجرای بهینه شیوه نامه توسط ادارات کل آموزش وپرورش

- دریافت گزارش ها وارزیابی از فعالیت های استان ها طبق مفاد شیوه نامه

- تهیه وتنظیم بانک اطلاعاتی معلمان پژوهنده در سطح کشور

- پی گیری تشویق وقدر دانی از معلمان پژوهنده برتر در سطح کشور

- مستند سازی گزارش های برتر کشور در قالب تک نگاشت

- تشکیل نشست ها وجلسات در مواقع مقتضی

2-دبیرخانه معلم پژوهنده در استان :

این دبیرخانه مسئولیت مدیریت ، نظارت وارزشیابی از اجرای شانزدهمین برنامه معلم پژوهنده در استان را بر عهده دارد.

1-2-اعضای دبیرخانه :

1-1-2-مدیرکل اداره(رئیس)

2-1-2-معاون پژوهشی(قائم مقام)

3-1-2- یکی از معاونان /پرورشی وتربیت بدنی /توسعه مدیریت وپشتیبانی /آموزش ابتدایی /آموزش متوسطه به انتخاب مدیر کل اداره

4-1-2- مدیر گروه تحقیق (دبیر)

5-1-2- اعضای کمیسیون تخصصی شورای تحقیقات استان،اساتید وارزیابان اقدام پژوهی استان

تبصره (۱) :در استان ها یی که تعدد کمسیون تخصصی وجود دارد به پیشنهاد رییس گروه تحقیقات وتایید مدیر کل اداره ،ازبین اعضای کمسیون های مذکور (حداکثر ۵نفر) انتخا ب خواهند شد .

۶-۱-۲- کارشناسان مسئول گروه های متوسطه وعمومی

۷-۱-۲- سرگروه پژوهش دوره متوسطه یا یکی از رابطان تحقیقاتی

۸-۱-۲- کارشناس تحقیقات استان

۹-۱-۲- نماینده مدرسان اقدام پژوهی یا یکی از برگزیدگان اقدام پژوهی درسطح کشور یا استان در سال های قبل به پیشنهاددبیر کمیته وتصویب معاون پژوهش

تبصره (۲) : برای اعضای دبیرخانه توسط مدیر کل به مدت یکسال ابلاغ صادر می شود.

۲-۲ شرح وظایف دبیرخانه معلم پژوهنده استان:

۱-۲-۲- تشکیل جلسات در مواقع مقتضی به تشخیص دبیر وتایید رییس دبیرخانه

۲-۲-۲- ابلاغ شیوه نامه اجرای شانزدهمین برنامه معلم پژوهنده واطلاع رسانی مناسب به مناطق

آموزشی

۳-۲-۲- نظارت بر اجرای بهینه شیوه نامه توسط ادارات مناطق

۴-۲-۲- انجام اقدامات مقتضی به تشخیص دبیرخانه مرکزی معلم پژوهنده برای هماهنگی در اجرای برنامه ( ازجمله برگزاری نشست ها)

۵-۲-۲- گردآوری گزارش ها از ادارت مناطق وارزشیابی از آنها طبق شیوه نامه

۶-۲-۲- ارسال گزارش های نهایی منتخب به همراه هر تصویر هر دو نمون برگ تشکیل شده ی ارزشیا بی استان مربوط به هر گزارش به دبیر خانه مرکزی

۷-۲-۲- تشویق وقدردانی از معلمان پژوهنده برتر استان از طریق همایش های استانی ودیگر روشهای مناسب.

۸-۲-۲- پیش بینی واجرای دوره های توجیهی آموزش اقدام پژوهی

توضیح :

همکاران حوزه ستادی وزارت می توانند از طریق کمیته ی پژوهشی گزارش اقدام پژوهی خود راپس از ارزشیابی توسط دو نفر از اعضای کمیته به دبیرخانه مرکزی ارسال نمایند.

۳-تشکیل دبیرخانه معلم پژوهنده در ناحیه /شهرستان/منطقه:

۱-۳- اعضای دبیرخانه:

۱-۱-۳- مدیر/ رئیس اداره(رئیس)

۲-۱-۳- معاون آموزشی (ابتدایی ومتوسطه)

۳-۱-۳- رابط تحقیقات (دبیر)

۴-۱-۳- کارشناسان مسئول آموزش دبستانی ،راهنمایی تحصیلی ومتوسطه نظری ، فنی وحرفه ای وکار دانش

۵-۱-۳- کارشناس گروههای آموزشی دوره های تحصیلی

۶-۱-۳- یک نفر از افراد متخصص با داشتن مدرک تحصیلی فوق لیسانس یا بالاتر که در امر اقدام پژوهی دارای تخصص وتجربه باشد به انتخاب مدیر اداره

۷-۱-۳- یکی از مدرسان اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده برگزیده کشوری یا استانی

تبصره (۳):برای اعضای دبیرخانه از طرف مدیر اداره به مدت یکسال ابلاغ صادر می شود.

۲-۳- شرح وظایف دبیرخانه معلم پژوهنده /شهرستان/ناحیه/منطقه:

۱-۲-۳- تشکیل جلسات ت در مواقع مقتضی به تشخیص دبیر وتایید رئیس دبیرخانه

۲-۲-۳- تصمیم گیری در مورد چگونگی اجرای مناسب شانزدهمین برنامه ی معلم پژوهنده

۲-۲-۳-ابلاغ شیوه نامه اجرای شانزدهمین برنامه معلم پژوهنده واطلاع رسانی مناسب

۳-۲-۳- نظارت بر اجرای بهینه شیوه نامه وگردآوری نمون برگ مشخصات شرکت کنندگان در برنامه

۴-۲-۳- انجام اقدامات مقتضی حسب اعلام دبیرخانه استانی برای اطلاع رسانی وهماهنگی در اجرای برنامه (از جمله تشکیل نشست ها )

۵-۲-۳- برگزاری کارگاه ها ودوره های آموزشی ونشست ها ی توجیهی در زمینه برنامه معلم پژوهنده

۶-۲-۳-گردآوری گزارش از واحدهای آموزشی واداری وارزشیابی از آنها طبق شیوه نامه

۷-۲-۳- ارسال گزارش های نهایی منتخب به همراه نتایج ارزشیابی به دبیرخانه استان

۸-۲-۳- قدردانی از معلمان پژوهنده برتر توسط مدیر شهرستان /ناحیه/منطقه

4-وظایف مدیر مدرسه

1-4-دریافت شیوه نامه اجرای شانزدهمین برنامه معلم پژوهنده واطلاع رسانی آن به کارکنان آموزشی واداری مدرسه

2-4- طرح موضوع در شورای معلمان در اسرع وقت و تبادل نظر پیرامون چگونگی اجرای بهینه شیوه نامه

3-4-ارسال نمون برگ های ثبت مشخصات شرکت کنندگان(تکمیل شده توسط همکاران داوطلب)به دبیرخانه معلم پزوهنده منطقه

4-4-همکاری نظارت بر اجرای طرح های معلم پزوهنده در دست اجرا درمدرسه

5-4-پیش بینی جلسات در شورای معلمان جهت استماع گزارش اجرای طرح های معلمان پزوهنده دردست اجرا در مدرسه وتبادل نظر پیرامون آن

6-4-برگزای کارگاه های آموزشی ونشست های علمی در زمینه اقدام پزوهی(در صورت ضرورت وامکان)تحت نظارت دبیرخانه معلم پزوهنده منطقه

7-4- گرد آوری گزارش طرح های معلم پزوهنده و ارسال به دبیرخانه معلم پزوهنده منطقه طبق برنامه تعیین شده

8-4-تکمیل نمون برگ تاییدیه اقدام پژوهی هریک از معلمان واحد آموزشی ذیربط

5- وظایف معلم پژوهنده:

1-5-مطالعه شیوه نامه وشرکت در جلسه شورای معلمان در ارتباط با چگونگی اجرای شانزدهمین دوره برنامه معلم پژوهنده

2-5-تکمیل نمون برگ مشخصات شرکت کنندگان در شانزدهمین برنامه معلم پژوهنده

3-5-اجرای طرح به صورت فردی یا گروهی

تبصره:اجرای گروهی می تواند به تناسب موضوع ترجیحا شامل معلمان هم پایه هم رشته معلمان یک مدرسه و...باشد

4-5-همکاری با مدیریت مدرسه جهت نظارت مدیرمدرسه یا معاون آموزشی و ارائه گزارش در شورای معلمان به اقتضای شرایط و مراحل اجرای طرح

5-5-تهیه گزارش نهایی اجرای طرح وارائه آن به مدیر مدرسه وکسب تاییدیه از مدیر طبق برنامه تعیین شده

معلمان محترم پژوهنده لازم است به نکات زیر توجه نمایند:

- طرح مورد نظر در سال تحصیلی 91-92 وبا تایید واحد آموزشی یا اداری مربوطه اجرا شده باشد

- هر فرد فقط یک گزارش به دبیرخانه معلم پژوهنده تحویل نماید

- با توجه به عدم عودت طرح های ارسالی پیشنهاد می شود که معلمان پژوهنده نسخه ای از آن را نزد خود نگهداری نمایند

- از ارسالی گزارش های توضیحی و کتابخانه ای در قالب طرح تحقیق به عنوان اقدام پژوهی خودداری شود

- ارسال گزارش ازطریق اداره آموزش و پرورش مربوطه صورت گیرد

- مشخصات کامل مجری و طرح در صفحه اول گزارش درج شود

- گزارش ها حتی الامکان در 20صفحه یA4 با خط خوانا یا تایپ شده تنظیم و ارائه شود.

-ضروری است که طرح روی جلد گزارش طبق نمون برگ شماره 4 توسط معلم پژوهنده تنظیم گردد

6- فرآیندارزشیابی گزارش های معلمان پژوهنده :

1-6- ارزشیابی از گزارش های اقدام پژوهی طبق کار برگ دبیرخانه مرکزی وزارت متبوع صورت می گیرد.

2-6- لازم است تا رشته تحصیلی ارزشیابان حتی المقدور با موضوع اقدام پژوهی هم سنخ باشد . در ضمن ارزشیابان نباید در اجرای گزارش ها به عنوان ناظر ،مجری،همکارو...دخیل باشند.

3-6- هر گزارش توسط حداقل دو و حداکثر سه نفر ارزشیابی می شود.

4-6- اگراختلاف بین نمره ارزیابی دو داور ،کمتر از25درصد نمره کل بود،میانگین دو نمره،نمره نهایی خواهد بودوکار ارزیابیپایان یافته تلقی می شود .اگر بین دو نمره ارزیابی،بیش از25درصد کل نمره اختلاف وجود داشت،گزارش به داور سوم جهت ارزیابی ارجاع می شود و میانگین دو نمره ارزیابی که به هم نزدیک ترند نمره نهایی خواهد بود .

5-6- گزارش هایی که بیش از 75درصد نمره ارزشیابی را کسب کنند،گزارش برتر منطقه تلقی شده وطبق شیوه نامه جهت معرفی به استان ارسال می گردند.

6-6- استان براساس شیوه نامه و نمون برگ ارزیابی ضمیمه،گزارش های اقدام پژوهی دریافت شده از سطح ادارات آموزش و پرورش مناطق /شهرستان هاکه واجد حداقل 75درصد امتیاز شده اند را دوباره ارزیابی خواهد نمود .در سطح استان نیز برای برای ارزشیابی هر گزارش اقدام پژوهی،مطابق مفاد بندهای فوق الذکر عمل می شود.

7-6-گزارش هایی که بیش از75درصد نمره ارزشیابی را کسب کرده باشند،گزارش برجسته استانی تلقی ششششده و استان می تواند نسبت به تقدیر از صاحبان آثاراقدام کند.

8-6- استان از بین آثار ارسالی،گزارش برتررا(بر اساس حداکثر تعداد پیش بینی شده در بخشنامه )به رأی کمیته داوران استان انتخاب وبه دبیرخانه مرکزی معرفی خواهد نمود مشروط براینکه آن گزارش ها دست کم 75درصد از کل نمره ارزیابی را کسب کرده باشند (به گزارش های ارسال شده از سوی استان که ملاک 75درصد نمره را کسب نکرده باشند ،ترتیب اثر داده نمی شود).

2-7- گزارش های واصله به ادارات منطقه /شهرستان ها،بررسی و ارزیابی شده نتایج ونفرات برتر به استان معرفی شوند.

3-7-گزارش های اقدام پژوهی واصله به دبیرخانه معلم پژوهنده استان،طبق فرآیند ارزشیابی،بررسی شده و نیایج تا سی ام مهر 1392نسبت به دبیرخانه مرکزی معرفی شوند.

4-7-دبیرخانه مرکزی تااواخر آبان 1392نسبت به ارزیابی گزارش های واصله و معرفی آثاربرتر اقدام خواهد کرد.

5-7-به گزارش های دریافتی خارج اززمانبندی فوق،ترتیب اثر داده نخواهد شد.

6-7-نفرات برتر کشوری در هفته پژوهش سال 1392،طی مراسمی مورد مورد تقدیر مقام وزارت قرارگرفته و آثار برتر در مراسم هفته پژوهش ارائه خواهد شد.

8- هزینه اجرای برنامه:

تمامی هزینه های ناشی از اجرای برنامه معلم پژوهنده درسطح استان ومنطقه ،با تصویب شورای تحقیقات استان و از محل بودجه اداره کل آموزش و پرورش ،تأ مین و پرداخت می شود.

شانزدهمین برنامه معلم پژوهنده

مطالب مشابه :

چکیده مقالات و پژوهش های برتر ناحیه یک قزوین در سال تحصیلی 92-91 -

اقدام پژوهی ریاضی دوم زارع

پر افتخارترین مرکز اختلالات

اقدام پژوهی

چکیده اقدام پژوهی های مقطع متوسطه قسمت اول

شیوه نامه شانزدهمین برنامه معلم پژوهنده ابلاغ شد.

شانزدهمین برنامه معلم پژوهنده