آسيب شناسي نظارت بر ساخت و ساز در شهر تهران

كتاب «آسيب شناسي نظارت بر ساخت و ساز در شهر تهران» (۱) منتشر شد.

اين كتاب که تأليف "عارف آقاصفري"/ دکتر در برنامه ریزی شهری و من است؛ توسط «پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات اجتماعي جهاد دانشگاهي» روانه ي بازار نشر شد.

مطالب این کتاب در یک «مقدمه» و شش فصل «تعاریف و مفاهیم»، «عاملان نظارت»، «ابزارهای نظارت»، «فنون نظارت»، «تحلیل آسیب شناسانه ی نظارت» و «جمع بندی آسیب شناسی نظارت» ارایه شده است.

هدف ما از نوشتن این کتاب، ارایه ی شناختی از آسيب های نظارت بر ساخت و ساز ساختمان در شهر تهران و ارایه ی راهحل های پيشنهادي جهت غلبه بر آن است و ما براي دست يابي به اين مهم، مطالب كتاب را در شش فصل تنظيم کرده ایم:

موضوع کتاب، نظارتي است كه در نظام مديريت شهري تهران بر ساخت و ساز ساختمان اعمال مي شود و كتاب، گزارش تحليل آسيب هاي نظارت بر ساخت و ساز ساختمان در شهر تهران است.

نگرش حاكم بر تحليل آسيب هاي نظارت بر ساخت و ساز ساختمان در شهر تهران، نگرش سيستمي است و مبتني بر همين نگرش، از نظام نظارت بر ساخت و ساز ساختمان يك مدل فرايندي، طراحي نموديم و بعد از شكستن فرايندهاي اين نظام به فعاليت ها و شكستن فعاليت ها به وظايف و شناسايي مسؤولان هر وظيفه و مدارك مرتبط با هر وظيفه و نهايتا تشخيص عاملان نظام و ابزاري كه اين عاملان براي نظارت به كار مي گيرند؛ به تحليل كاستي هاي عاملان، ابزار و فنون به عنوان عناصر نظام و روابط هر يك اقدام كرديم.

در فصل اول، تعاریف و مفاهیم را آوردیم.

مفهوم شناسي نظارت بر ساخت و ساز ساختمان، پيش نياز پرداختن به موضوع کتاب است و به همين واسطه در اين فصل، ابتدا مفاهیم مديريت شهري، ساختمان و ساخت و ساز ارایه شد و سپس رويكردهاي نظري علوم اداري و حقوق اداري به نظارت، تبیین و پیشینه بررسی و گزارش گردید.

در فصل دوم، عاملان نظارت را معرفی کردیم.

در اين فصل عاملان نظارت بر ساخت و ساز ساختمان در شهر تهران معرفی می شود. معرفی عاملان از «سازمان اداري وزارت مسكن و شهرسازي» شروع مي شود و در ادامه «سازمان نظام مهندسي ساختمان»، «شهرداري تهران» و «مهندسان ناظر» را در بر مي گيرد و در هر مورد، معرفی از اقدام به شناخت عمومي شروع و به بررسي تفصيلي عناصر مرتبط با فرايند نظارت بر ساخت و ساز ساختمان ختم مي شود.

در فصل سوم، ابزارهای نظارت را معرفی کردیم.

در نظام نظارت بر ساخت و ساز ساختمان، ابزارهاي نظارت توسط عاملان برای جاری سازی فنون نظارت به کار گرفته می شود و در این فصل «ضوابط و مقررات عام شهرسازي»، «مقررات ملي ساختمان»، «پروانه هاي اشتغال به كار»، «نقشه هاي ساختماني»، «شناسنامه ی ساختمان» و «برگ هاي تعهد» به عنوان ابزارهاي نظارت بر ساخت و ساز ساختمان در شهر تهران معرفی می شود.

در فصل چهارم، فنون نظارت را بیان کردیم.

نظارت بر ساخت و ساز ساختمان در شهر تهران نظامی است که از سیزده فرایند شکل می گیرد و نتایج شکستن فرایندهای این نظام و معرفی آن ها به تفکیک رویه ها، شیوه ها و مسؤولان هر شیوه در این فصل ارایه می شود.

در فصل پنجم، کاستی های نظارت را آوردیم.

کاستی های نظارت بر ساخت و ساز ساختمان در شهر تهران به تفکیک عاملان، ابزار و فنون نظارت و شناسایی منشاء هر کاستی و عامل تشدید آن در این فصل ارایه می شود.

در فصل ششم به بیان راه حل های غلبه بر کاستی ها پرداختیم.

پیشنهاداتی برای اصلاح کاستی های نظارت بر ساخت و ساز ساختمان در شهر تهران به تفکیک عاملان، ابزار و فنون نظارت و به تفکیک منشاء هر کاستی و عامل تشدید آن حسن ختام مطالب کتاب است.

تأليف اين كتاب مرهون زحمات و مساعدت های "سعيد رضا ابراهيمي"/ مهندس در معماری (به خاطر مساعدت در برداشت میدانی)، "سيد صدرالدين صدري"/ کارشناس ارشد در برنامه ریزی (به خاطر مشاوره در روش شناسی) و "ناصر براتی"/ دکتر در شهرسازی (به خاطر مشاوره در شهرسازی) است.

مخاطبان این کتاب را طیف وسیعی از فعالان عرصه ی شهرسازی تشکیل می دهند.

مدیران و کارشناسان نهادهای هدایت کننده و پشتیبانی کننده ی نظام نظارت بر ساخت و ساز ساختمان کشور (اعم از وزارت راه و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی ساختمان و شهرداری ها)، عاملان نظارت کننده نظام نظارت بر ساخت و ساز ساختمان کشور (اعم از شهرداری ها و مهندسان ناظر)، پژوهشگران شهری و دانشجویان رشته های اصلی مهندسی ساختمان (اعم از معماری، مهندسی عمران، مهندسی مکانیک، مهندسی برق، شهرسازی، نقشه برداری و مهندسی ترافیک) و رشته های مرتبط مهندسی ساختمان از مهم ترین مخاطبان به حساب می آیند.

اعضای شوراهای اسلامی در تمامی سطوح مدنی و مالکان شهری درگیر در هر یک از مراحل فرایندساخت و ساز ساختمان را می توان از دیگر مخاطبان این کتاب دانست.

مخاطبان این کتاب می توانند با رعایت آداب مطالعه ی آن از مطالعه ی شان بهره ی بیشتری ببرند. به مدیران و کارشناسان وزارت راه و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی ساختمان و شهرداری ها و اعضای شوراهای اسلامی در تمامی سطوح مدنی مطالعه ی فصل های اول، پنجم و ششم با اولویت پیشنهاد می شود. به مهندسان ناظر مطالعه ی فصل های اول و چهارم با اولویت پیشنهاد می شود. به پژوهشگران شهری، دانشجویان رشته های اصلی و رشته های مرتبط مهندسی ساختمان و مالکان شهری درگیر در هر یک از مراحل فرایند ساخت و ساز ساختمان مطالعه ی چهار فصل نخست با اولویت پیشنهاد می شود.

به علاوه، این کتاب می تواند به عنوان یک مرجع معتبر و جامع در پودمان های آموزش شهروندی و حتی به عنوان راهنما برای مراجعان واحدهای معاونت شهرسازی و معماری شهرداری ها به کار گرفته و بهره برداری شود.

(۱) آقاصفری، عارف و حسن طلیعی. آسیب شناسی نظارت بر ساخت و ساز در شهر تهران. تهران. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی. چاپ اول. ۱۳۹۰.

آسيب شناسي نظارت بر ساخت و ساز در شهر تهران

مطالب مشابه :

ضوابط و مقررات ساخت و ساز در طرح تفصيلي جديد شهر تهران

تغییر ضوابط ساخت و ساز در تهران+جدول

ضوابط ساخت و ساز در طرح جامع تهران

تغيير ضوابط ساخت و ساز در تهران

بازنگري ضوابط ساخت‌و‌ساز در مديريت بافت تاريخي

ساخت‌وساز خارج از شعاع 14 كيلومتري شهر تهران ممنوع است

آسيب شناسي نظارت بر ساخت و ساز در شهر تهران

ضوابط ساخت و ساز

ضوابط و مقررات ساخت و ساز و نحوه استفاده از اراضي