این مقاله در مورد برق گرفتگی و کارهایی هستش که باید در این مورد

برق گرفتگی

برق گرفتگی عبارتست از آسیب به بافتهای بدن به دنبال عبور جریان الکتریسیته ، این جریان بر حسب ولتاژ به دو نوع ولتاژ بالا ( high voltage) با اختلاف پتانسیل بیش از هزار ولت و ولتاژ کم ( low voltage) با اختلاف پتانسیل کمتر از 1000 ولت تقسیم می شود این دو نوع جریان الکتریکی دارای اثرات متفاوتی در بدن خواهند بود .

در تقسیم بندی دیگری برحسب تغییرات ولتاژ یا آمپر در واحد زمان ( فرکانس) جریان های الکتریکی به دو نوع برق مستقیم ( DC) و برق متناوب (‌AC) تقسیم می شوند. هر گاه قسمتی از بدن جزئی از یک مدار بسته الکتریکی شود ، ضایعات الکتریکی ایجاد خواهد شد ، که عمدتاً از طریق عبور جریان و تولید گرما باعث صدمه بافتی می گردد .

عبور جریان الکتریکی از بدن

عبور جریان برقاز بدن باعث تولید گرمای شدید و سوختگی اعضای داخلی بدن نیز رخ می دهد ولی تنها سوختگی پوست دیده می شوند. شایان ذکر است که شدیدترین نوع سوختگی ، سوختگی ناشی از برق می باشد و این سوختگی ها در ولتاژهای بالا رخ می دهد.اصولا عبور جریان الکتریکی از داخل هر بافت دارای فعالیت الکتریکی ممکن است باعث اختلال فعالیت آن عضو گردد. این اثر در بافت هایی که دارای قدرت هدایت الکتریکی بیشتری هستند ، واضح تر و شدید تر می باشد. جریان برق می تواند باعث اختلال در عملکرد قلب و مغز شده و گاهی کشنده شود. شدت ضایعه ایجاد شده رابطه مستقیمی با شدت جریان ، ولتاژ و نوع جریان الکتریکی دارد.

تولید گرما

بیشترین آسیب ناشی از جریان الکتریکی مربوط به تولید گرما در بافت ها خواهد بود. مقاومت بافتهای مختلف بدن متفاوت است و به ترتیب افزایش عبارتند از : اعصاب ، عروق ، عضلات ، پوست ، تاندون ، چربی و استخوان. در ولتاژ های پایین مثل برق شهری تقریباً جریان الکتریکی بسیار کم بوده و تولید گرما آنقدر زیاد نیست که باعث تخریب بافت استخوان شود ولی می تواند به بافتهای حساس مثل عضلات و عروق صدمه برساند. یکی از پدیده های مهم در ایجاد سوختگی بافتهای عمقی ، پدیده ای به نام ضایعه مرکزی ( core injury) در این پدیده به دلیل تولید گرمای بیش از حد در بافتهای عمقی ، خصوصاً در عروق و عضلات پدیده نکروز بوجود می آید . در حالیکه پوست محل تماس با برق ممکن است سالم باشد یا مختصری سوختگی داشته باشد. این پدیده معمولاً در اندام ها بیشتر اتفاق می افتد.

علائم و نشانه ها

علائم عمومی بروز برق گرفتگی عبارتند از :

1) تنفس سریع و کوتاه

2) سوختگی پوست

3) گیجی و رفتار آشفته

4) از دست رفتن هوشیاری به صورت گذرا

شدت علائم با توجه به ولتاژ جریان برق و مدت زمان تماس متفاوت است . در جریان های متناوب (AC)

که شخص قادر خود را از تماس با برق برهاند شدت آسیب بیشتر خواهد بود.با توجه به مسیر عبور جریان برق گرفتگی متنوع خواهند بود.

پوست:

محل ورود جریان برق ممکن است دچار درجات متفاوتی از سوختگی ( درجه1تا3) گردد. همچنین محل خروج جریان برق از پوست نیز ممکن است دچار ضایعه سوختگی شود. لذا باید در هنگام معاینه تمامی بدن بیمار مورد بررسی قرار گیرد.

سیستم عصبی:

مهمترین و شایعترین آسیب ناشی از صدمات الکتریکی ، ضایعات نورولوژیک( عصبی) است که ممکن است از چند ثانیه تا چند ساعت ( و گاهی چند روز) بعد بروز نماید.در سیستم عصبی مرکزی (CNS) می تواندبه صورت اختلالات هوشیاری ، خونریزی و ترمبوز مغزی ، افسردگی ، ادم مغزی ، تشنج ، فلج و اختلال در قدرت درک و شناخت و کوما باشد. در اعصاب محیطی ، سیستم عصبی حرکتی بیش از سیستم عصبی حسی در گیر می شود و ممکن است به صورت میلیت عرضی ، فلج بالارونده ، شوک نخاعی و درد عصبی باشد.

سیستم قلب و عروقی:

از آریتمی های قلبیقلبی خوش خیم تاخطرناک می تواند رخ دهد. همچنین ممکن است باعث سکته قلبی ( آنفارکتوس میوکارد) ئ پارگی دیواره بین بنی گردد.

سیستم تنفسی:

مهمترین عارضه ریوی صدمات الکتریکی ، ایست تنفسی به دنبال انقباض شدید تتانیک عضلات تنفسی می باشد. ممکن است آتلکتازی ، پنومونی و هموپنوموتوراکس نیز رخ بدهد.

سیستم گوارشی:

عبور جریان برق از سینه و شکم می تواند موجب خونریزیهای گوارشی ، ضایعات کبدی و پارگی روده ها شود.

سیستم عضلانی- اسکلتی:

به دلیل انقباض شدید عضلات ممکن است در رفتگی و شکستگی استخوانها رخ بدهد . نکروز بافت استخوانی اگرچه شایع نیست ولی نباید فراموش گردد.

سیستم کلیوی:

ضایعات کلیوی مثل سندرم له شدگی (Crash injury)ناشی از برق گرفتگی ، عارضه ای شایع است . در اثر نکروز بافت استخوانی اگر چه شایع نیست ولی نباید فراموش گردد.

عفونت:

به دنبال آسیب الکتریکی ممکن است سپتی سمی بروز نماید. شایعترین عامل آن پسودومونا می باشد.

سایر اندام ها:

ضایعات شنوایی به صورت پاره شدن پرده صماخ و جابجایی استخوانچه ها و ضایعات چشمی به صورت کاراتاکت ( آب مروارید) بروز می نماید.

اقدامات امدادی مؤثر :

کمک های پزشکی در مواقع برق گرفتگی ضروری است . در برخورد با فرد برق گرفته ابتدا اطمینان حاصل پیدا کنید که برق قطع شده و دیگر فرد مصدوم به منبع جریان متصل نیست. تعداد تنفس و ضربان قلب فرد مصدوم را کنترل نمایید و در صورت لزوم اقدامات احیا قلبی – تنفسی را انجام دهید .

برخی احتیاط ها در رابطه با برق و ایمنی در منزل

1- در تعمیرات لوازم برقی از افراد مجاز استفاده نمایید .

2- پریزهای برق را با در پوش ایمنی محافظت نمایید تا بچه ها آسیب نبینند .

3-با دست مرطوب و خیس به اجزاء برق مثل پریز - کلید دست نزنید .

4- همیشه بخاطر داشته باشید در اطفاء حریق لوازم برقی اول فیور اصلی منزل قطع و سپس اقدام به اطفاء حریق شود ومناسب ترین وسیله کپسول گاز منواکسید کربن می باشد .

5- همیشه از لوازم برقی خانه در زمان های مشخص بازدید و وضعیت روکش سیم ها ، دو شاخه را بازدید و رفع نقص نمایید .

6- در موقع استفاده تجهیزات سیار ، سیم های لخت و ارتباط های سیم را دقیقا مراقبت نمایید . از دو شاخه و رابط های نو برای افزایش طول استفاده نمایید. در ضمن خطر زدگی سیم و ضربات مکانیکی را نیز در نظر داشته باشید .

7- در موقع خارج کردن وسیله برقی همیشه دو شاخه مربوطه را از پریز جدا کنید و هیچ وقت سیم را نکشید ، چون خطر جدا شدن اتصال و خطرات بعدی وجود دارد.

8- وسایلی مثل تلویزیون بدلیل خطر دور از وسایلی که با آب ارتباط دارند مثل سماور برقی ، کولر ، ماشین لباسشویی استفاده نمایید.

9-در شوفاژ خانه به دلیل سیم کشی های غیر اصولی که امکان دارد در کف زمین احداث شده باشد و بدلیل وضعیت مرطوب و لوله آب ، همیشه در تعمیرات خطر برقگرفتگی برای افراد وجود دارد مراقبت کامل نمایید .

10- از سه شاخه برای دستگاههای پر مصرف استفاده نکنید خطر گرم شدن محل اتصال و مسایل آتش سوزی وجود دارد .

11- در مواقعی که احتمال انتشار گاز در آشپزخانه است از قطع و وصل کلید خودداری نمایید.

12- ابزاری مثل دریل خطرات متعددی دراد مثل وضعیت چرخشی در صورت درگیرشدن با شال گردن یا امثالهم و حتی موی سر و حادثه جدی ایجاد نمایید. در ضمن خطر دیگر مته کردن است که امکان دارد در مسیر سیم برق باشد. مشکل بعدی شکسته شدن نوک مته است که بر اثر عدم مهارت و استفاده صحیح از مته بخصوص شکسته می شود .

13- در موقع تعویض لامپ سوخته بعلت استفاده از نردبان یا صندلی نامناسب و احتمال وجود برق همیشه خطر سقوط وجود دارد این مسئله را جدی بگیرید.

14- در مواقع آتش سوزی توجه نمایید آسانسور وسیله مناسبی جهت جابجایی نیست .

15- در موقع استفاده از وسائل الکتریکی گرما ساز (بخاری) همیشه خطر داغ شدن دو شاخه - وسایل مجاور بخاری را در نظر داشته باشید.

16- داشتن ترمینال جعبه تقسیم لوازم مجهز به چندین کلید میناتور مناسب در محل آشپزخانه کار مناسبی است که در صورت اتصال فورا قطع شده امکان تغییرات لوازم برقی در حالت برق را مهیا می سازد .

ایمنی در مورد تعمییرات و احداث بنای ساختمان

1- در موقع حفاری و گود برداری بخصوص در قسمتهای پیاده رومراقبت نمایید که کابلهای زیر زمینی آسیب نبینند .

2-جهت کارهای ساختمانی که احتیاج به برق دارد مرابت نمایید ، عوامل ساختمانی به تجهیزات برق استفاده غیر مجاز و دستکاری نکنند چون در هر صورت شما به عنوان کارفرما در مقابل افراد و اداره مسئول هستید .

3- مسئله حریم سیمهای برق را جدی بگیرید ، چون حوادث منجر به فوت و قطع عضو ، بسیاری به اثر این بی توجهی ، اتفاق افتاده است . قبل از زدن داربست و مواردی که ایجاد خطر دارد حتما با اداره برق منطقه هماهنگ باشید .

4- در عملیات ساختمانی مراقبت نمایید که اشیاء فلزی از طبقات به سیم های برق برخورد نکند . همچنین اشیاو فلزی از بالا و پایین پرتاب نکنید(در حریم سیم های برق) .

5- در زیر خطوط فشار قوی اقدام به احداث بنا نکنید. خطر سرطان بچه ها را تهدید خواهد کرد .

ایمنی در مورد لوازم اندازه گیری (کنتور)

1- محل کنتور از آسیب های مکانیکی و رطوبت حفظ شود .

2- فیوزهای کنتور نباید دستکاری و اگر نوع فیوز فشنگی است در موقع قطع از سیم با قطر بیشتر یا لوازم دیگری استفاده شود.

3- دقت نمایید وقتی فیوز پای کنتور را قطع می کنید ، آیا با فازمتر در پریز آزمایش می شود : فاز متر روشن نمی شود.

4- هرگونه دستکاری کنتور و باز کردن پلمپ کنتور تخلف محسوب می شود .

5- محل نصب کنتور برق و کنتور گاز بایستی از یکدیگر فاصله مناسب داشته باشند .

6- اگر در پایه فیوز بر اثر حرارت داغ و ایجاد جرقه نمود ، فورا با احتیاط فیوز را باز کرده و به اداره حوادث منطقه جهت اصلاح اطلاع دهید .(در این گونه مواقع معمولا فیوز برداشته و موقتا برق یکسره شده و بایستی در وقت اداری به منطقه مراجعه تا بطور اساسی مشکل اصلاح شود)

7- جهت کارهای جوشکاری به دلیل ایجاد نوسان ولتلژ برق از کنتور برق استفاده ننمایید .

8- در مواقع ساخت و ساز که احتیاج به تغییر محل کنتور می باشد . قبل از اقدام به تخریب منطقه برق مراجعه و درخواست جابجائی انشعاب بدهید.

9- با دست مرطوب و خیس به فیوز پای کنتور دست نزنید.

10- در موقع نظافت در پارکینگ مراقبت نمایید تا آب به تجهیزات برقی و کنتور پاشیده نشود.

11- اگر ولتاژ برق شدیدا کم شدفورا پریز لوازم برقی را خارج و به منطقه برق خود اطلاع دهید.

12- اگر در قطع برق اقدام به گرفتن برق اضطراری از موتور های بنزینی یا گازوییلی می کنید، شدیدا مراقبت نماییدتا برق اضطراری به شبکه وارد نشود تمامی تمهیدات لازم را در نظر بگیرید.

13- بعد از قطع برق و وصل مجدد اگر پریزهای برق را خارج کرده اید ، کلید های آن قطع و به تدریج وارد مدار نمایید.

14- در صورتیکه بر اثر نقصی در برق به وسایل الکتریکی شما آسیبی برسد، مراتب را کتبا و شفاهی به منطقه برق اطلاع دهید . خاطر نشان گردد تعمیرات باری توسط مراکز مجاز و کاملا فاکتورها دقیق و در صورت امکان علت عیب ذکر شود . البته کارشناسان اداره برق موضوع را بررسی و در صورت محق بودن مشترک طبق مقررات انجام می شود .

15- در مواقع طوفان و رعد و برق بهتر است لوازم برقی حساس مثل تلویزیون ، یخچال، کامپیوتر را خاموش و از پریز جدا نمایید.

16- فیوز پای کنتور را نباید افزایش آمپر داد.

17- نمراتور کنتور را مراقبت نمایید که بی حرکت نباشد و مراتب را در این صورت به برق منطقه خود اطلاع دهید.

کمکهای اولیه

در مورد سوختگی های الکتریکی و ضرورت حفظ ایمنی در خانه

Ÿ برای کمکهای اولیه در زمینه سوختگی با ولتاژ پایین اولین قدم ، قطع جریان برق گرفتگی است که باید سریعاً کلید و کنتور قطع شده و یا دو شاخه و سیم از پریز کشیده شود اگر بدن مصدوم بدون پوشش باشد نباید به او دست زد زیرا دچار برق گرفتگی می شود و جان نجات دهنده هم به خطر می افتد.

استفاده از انرژی الکتریکی امروزه در اقصی نقاط ایران آنگونه فراگیر شده است که ضرورت حفظ موارد و نکات ایمنی در مورد بهره گیری از انرژی برق بسیار مهم به نظر می رسد. برق گرفتگی با توجه به اثرات نامطلوبی که بر روی بدن دارد لزوم توجه به ویژگیهای ایمنی را می طلبد. در این مقاله پزشکی که به وسیله دکتر مجید غیاث رییس مرکز بهداشت دانشگاه اصفهان و دکتر رسول پرورش پزشک این مرکز تهیه و تنظیم شده است در مورد انجام اقدامات اولیه در سوختگی های الکتریکی نکاتی مطرح شده است.

در تعریف سوختگی باید گفت که آسیب به پوست و گاهی سایر اعضای در اثر تماس با گرما ، اشعه ، الکتریسیته یا مواد شیمیایی را سوختگی می گویند که خطر آسیب در شیرخواران و خردسالان از همه بیشتر است.

سوختگی ها بر سه قسمت تقسیم می شوند :

الف- سوختگی های درجه 1 ، محدود به لایه فوقانی پوست هستند . این نوع سوختگی ها باعث قرمزی ، درد به هنگام لمس درد ، تورم و تب خفیف می شوند.

ب- سوختگی های درجه 2 ، لایه های عمیق تر پوست تحت تأثیر قرار می گیرند علایم شدیدتر هستند و معمولاً شامل تاول نیز می شوند.

پ- سوختگی های درجه 3 ، تمام لایه های پوست تحت تأثیر قرار می گیرند ، پوست سفید (به نظر پخته شده می رسد)، و ممکن است هیچ دردی در مراحل اولیه وجود نداشته باشد.

سوختگی های الکتریکی نه تنها نسبت به مواد آتش زا و مواد شیمیایی مشکل سازترند ، بلکه باعث مرگ افراد مبتلا به سوختگی الکتریکی و مصدومان هم می شوند.

تعریف سوختگی های الکتریکی

به طور کلی سوختگی های الکتریکی به سوختگی هائی اطلاق می شود که به دلیل عبور جریان الکتریکی برق از بدن به وجود می آیند. منبع به وجود آورنده این نوع سوختگی ها به دو دسته تقسیم می شوند :

1) برق گرفتگی های خانگی یا صنعتی

2) برق گرفتگی های ناشی از برخورد صاعقه یا رعد و برق به بدن سوختگی ها در نوع اول از نظر ولتاژ جریان برق ممکن است متفاوت باشد ، یعنی با ولتاژ پائین تا ولتاژهای بسیار بالا (ابزار و وسایل برقی که در منزل و یا محیط کار اطراف ما وجود دارند با ولتاژ پائین برقی که در منزل و یا محیط کار اطراف ما وجود دارند با ولتاژ پائین هستند و معمولاً در اثر تماس مستقیم با سیمهای بدون روکش به وجود می آیند. همچنین خراب بودن کلیدها یا خرابی وسایل برقی هم از دلایل مهم برق گرفتگی به شمار می آید)

در گروه دوم ، سوختگی های شدید بوده و در اثر اصابت صاعقه می تواند شخص را دچار مرگ آنی کند.

نکته قابل توجه و مهم این است که آب یک هادی خوب جریان برق به شمار می رود و در صورت مرطوب بودن بدن ، آسیب ناشی از جریان برق بیشتر خواهد بود.

نحوه به وجود آمدن آسیب در برق گرفتگی

زمانی که شخص دچار برق گرفتگی می شود ، جریان برق از نقطه ای وارد بدن می شود و از محلی که بدن با زمین تماس دارد ، خارج می شود. حال آنکه این مسیر عبور جریان برق ، همان ناحیه ای است که در طی برق گرفتگی دچار آسیب شده است. نقاطی که جریان برق وارد و یا خارج شده ، مناطقی هستند که آسیب در این نقاط خود را به صورت یک حفره ناشی از گلوله نشان می دهد. اما آسیب به این محل ها خلاصه نمی شود. بلکه تمام مسیری که جریان برق در بدن طی کرده است ، دچار آسیب دیدگی می شود. جریان برق در حین عبور از بدن تولید گرما و انرژی می کند و این گرما و انرژی سبب تخریب سلولهایی می شود که در مسیر عبور جریان برق قرار دارد. هرچه ولتاژ برقی که وارد بدن می شود بیشتر باشد ، سوختگی ایجاد شده

عمیق تر و جراحت های وارد شده وخیم تر خواهد بود. علاوه بر آن جریان الکتریکی ضمن عبور از بدن در اعصاب ، ماهیچه ها و قلب سبب تغییراتی می شود که سبب قطع فعالیت آنها می شود.

بر همین اساس ، سوختگی های الکتریکی جزو حساس ترین و خطرناک ترین سوختگیها به شمار می روند.

علائم برق گرفتگی

فردی که دچار برق گرفتگی می شود متناسب با محل عبور جریان برق علائم متفاوتی از خود نشان می دهد که این علائم عبارتند از :

سوختگی : یکی از شایع ترین علائمی که بیماران در این زمان از خود نشان می دهند ، سوختگیهایی است که در محل ورود و یا خروج جریان برق دیده می شود . این نوع سوختگی ها از نظر نوع ، عمق و وسعت به میزان ولتاژ برق و مدت زمانی که تماس طول کشیده ، بستگی دارد و شدت آن نیز متفاوت است .

عوارض موجود در اندام ها : این عارضه به دلیل آسیب های وارده به راههای عصبی به وجود می آید که از یک گزگز و مورمورشدن ساده اندامها مخصوصاً انگشتان دست و پا تا فلج کامل دست ها و پاها را می تواند شامل شود.

گاهی بلافاصله بعد از برق گرفتگی این علائم بروز کرده و از یک فراموشی کوتاه مدت شروع و به حرکات غیرقابل کنترل ختم می شود.

دردهای عضلانی و ماهیچه ای : با توجه به خطر آسیب مستقیم جریان برق به عضلات و گرمایی که در حین عبور جریان برق از بدن به وجود می آید ، عضلات محل عبور برق دچار کوفتگی خفیف تا شدید شده و یا در موارد شدیدتر ، دچار سوختگی از درون می شوند. در واقع حالتی مشابه زخم در عضلات به وجود می آید که در نتیجه دارای دردهای فراوانی است.

تغییرات فشار خون : این عارضه معمولاً در موارد شدید برق گرفتگی دیده می شود که شامل افزایش و کاهش فشار خون می شود و در موارد شدیدتر شخص دچار شوک می شود که اقدامات سریع اورژانسی جهت فرد برق گرفته مورد نیاز است.

ایست قلبی : این عارضه معمولاً در برق گرفتگی های با ولتاژ بالا رخ می دهد ولی امکان اینکه در برق گرفتگی های معمولی و با ولتاژ پائین هم رخ بدهد وجود دارد. این عارضه از اختلالات خفیف قلبی تا ایست کامل قلبی مشاهده شده است. مشکلات قلبی فرد مصدوم اغلب همراه با قطع تنفس است که باید به فرد سریعاً تنفس مصنوعی داده شود. زیرا مرگ در کمین اوست.

عوارض روانی : هرچند این عارضه و علائم آن امکان دارد که با تأخیر به وجود آید و شخص برق گرفته را تحت تأثیر قرار دهد. ولی گاهی بلافاصله بعد از برق گرفتگی این علائم بروز کرده و از یک فراموشی کوتاه مدت شروع و به حرکات غیر قابل کنترل ختم می شود.

کمک به مصدوم برق گرفته

در صورتی که به محل انشعاب اصلی یا کنتور برق به سهولت دسترسی دارید ، تماس بین مصدوم و منبع برق را از طریق خاموش کردن آن ، قطع کنید. در غیر این صورت ، دو شاخه را خارج کنید یا کابل را درآورید . اگر به کابل ، پریز یا محل انشعاب اصلی دسترسی ندارید ، به موارد زیر عمل کنید:

برای محافظت از خود ، روی یک ماده خشک نارسانا مثل یک جعبه چوبی ، یک کفپوش پلاستیکی یا یک دفترچه راهنمای تلفن بایستید.

با استفاده از یک وسیله چوبی (مثل جارو) ، اندام های مصدوم را از روی منبع الکتریکی کنار بزنید و یا منبع الکتریکی را از مصدوم دور کنید.

اگر قطع تماس (مصدوم یا منبع برق) با یک وسیله چوبی مقدور نیست ، ضمن آنکه کاملاً مراقب هستید تا به مصدوم دست نزنید ، طنابی را به دور مچ پای مصدوم یا بازوان وی حلقه کنید و وی را از منبع جریان الکتریکی دور کنید.

تنها در صورتی که ضرورت دارد ، مصدوم را با کشیدن بخش هایی از لباس که شل و خشک هستند ، (از منبع برق) دور کنید. این کار را تنها به عنوان آخرین تلاش انجام دهید زیرا ممکن است مصدوم همچنان "برق دار" باشد.

برای دور کردن منبع برق اگر نمی توانید جریان الکتریکی را خاموش کنید ، بر روی یک ماده خشک نارسانا (مثل یک دفترچه راهنمای تلفن) بایستید و با استفاده از یک دسته جارو ، منبع برق را از مصدوم دور کنید. هرگز مستقیماً به مصدوم دست نزنید.

کمکهای اولیه

1- قبل از دست زدن به مصدوم ، باید مطمئن شوید که تماس با منبع الکتریکی قطع شده است.

2- به منظور خنک کردن سوختگی ها ، موضع آسیب (در نقاط ورود و خروج جریان برق) را با مقدار زیادی آب سرد بشویید.

3- در صورت امکان دستکش یکبار مصرف را بپوشید. به منظور محافظت از سوختگی ها در برابر عفونت های منتقل شونده از راه هوا ، روی آنها را با پانسمان استریل ، باند مثلثی تا شده یا یک قطعه پارچه تمیز بدون کرک بپوشانید. با مرکز اورژانس تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید.

4- به مصدوم اطمینان بدهید و در صورت بروز شوک ، به درمان آن بپردازید.

مراقبت از سوختگی های با ولتاژ پائین

در مواقعی که ما با ولتاژ پائین برق سروکار داریم ، معمولاً سوختگی ها شدید نیست. در این گونه موارد یک زخم کوچک در ناحیه برق گرفتگی دیده می شود. اما اقدامات دیگر هم لازم است که به شرح زیر است :

1- اولین اقدام ، قطع جریان برق گرفتگی است که باید سریعاً کلید و کنتور زده شود و یا دو شاخه و سیم از پریز کشیده شود.

2- اگر بدن مصدوم بدون پوشش و لخت است ، نباید به او دست زد چون دچار برق گرفتگی می شود و جان شما هم به خطر می افتد.

3- اگر امکان قطع جریان برق وجود نداشته باشد ، با یک وسیله مثل طناب ، لباس ، چوب و یا یک وسیله عایق دیگر ، مصدوم را از جریان برق دور کنید.

4- اقدامات حمایتی و کمکی برای فرد مصدوم انجام بدهید.

جریان ولتاژ بالا

تماس با جریان ولتاژ بالا (که معمولاً در خطوط نیرو و کابل های هوایی پر فشار وجود دارد) معمولاً به مرگ فوری منجر می شود. افرادی که زنده می مانند ، سوختگی های شدیدی خواهند داشت. از این گذشته ، این شوک می تواند با ایجاد اسپاسم عضلانی ، مصدوم را به اطراف پرتاب کرده ،

آسیب هایی مثل شکستگی ایجاد کند. جریان برق با ولتاژ بالا می تواند تا 18 متر جهش ("قوس") داشته باشد. اشیایی مثل چوب خشک یا لباس نمی توانند از شما محافظت کنند. قبل از نزدیک شدن به مصدوم ، منبع جریان برق باید قطع شده باشد ، مصدوم احتمالاً بی هوش است. پس از آنکه از بی خطر بودن محل مطمئن شدید ، راه تنفسی مصدوم را باز کرده ، تنفس وی را بررسی کنید . آماده باشید تا در صورت لزوم احیای تنفسی و ماساژ قفسه سینه را آغاز کنید ببینید در صورتی که مصدوم در حال نفس کشیدن است ، وی را در وضعیت بهبود قرار دهید. علایم حیاتی (سطح پاسخ دهی ، نبض و تنفس) را مرتباً کنترل و ثبت کنید.

در جریان برق گرفتگی با ولتاژ بالا ناظران را از محل حادثه ای که در آن برق گرفتگی با ولتاژ بالا رخ داده است ، دور کنید. فاصله ایمن ، بیش از 18 متر از منبع برق است.

کمک به مصدوم در سوختگی با ولتاژ بالا

در سوختگی با ولتاژ بالا صحبت از جان مصدوم است که باید بتوانید با انجام پاره ای اقدامات ، او را از خطر مرگ حتمی برهانید. پس ازقطع جریان ، برق ، به اقدامات زیر به عمل آورید :

بررسی وضعیت قلبی و تنفسی فرد مصدوم : این کار بسیار حائز اهمیت است زیرا با ولتاژ بالا باعث ایست قلبی و قطع تنفس مصدوم می شود و چه بسا مصدومانی که به خاطر همین امر جان خود را از دست داده اند. پس اگر مصدوم با قطع تنفس روبرو شده و نفس نمی کشد ، سریعاً باید تنفس مصنوعی دهان به دهان را برای بیمار شروع کنیم. باید راههای تنفسی مصدوم بررسی شود و در صورتی که مسدود شده ، باید مشکل را برطرف کنیم. همزمان با انجام تنفس باید قلب مصدوم را هم کنترل کرد ، در صورتی که از کار افتاده و کار نمی کند ، باید ماساژ قلبی را هم شروع کنیم. به این مجموعه عملیات ، احیای قلبی – تنفسی گفته می شود که باید سریعاً و توأم با هم و با حفظ خونسردی انجام شود.

شناسایی محل سوختگی : محل سوختگی ها را باید جهت جلوگیری از عواقب بعدی مثل عفونت ها پانسمان کنیم.

اگر مصدوم هوشیاری کامل دارد باید به او مایعاتی خورانده شود تا از آسیب به کلیه ها جلوگیری شود.

در صورتی مصدوم سقوط کرده باشد باید مراقب شکستگی ها بود.

به منظور انتقال فرد مصدوم ، باید مراقب شکستگی های احتمالی خصوصاً در ناحیه گردن و ستون فقرات بود.

از سوی دیگر باید مراقب اختلالات بینایی و مشکلات چشم بوده در صورت درد و آبریزش از چشم مصدوم باید آنها را ببندیم.

از اقدامات اولیه ، مصدوم باید سریعاً به مراکز درمانی فرستاده شود زیرا به منظور بررسی های بیشتر و احتمالی اورژانسی باید مصدوم سریعاً به بیمارستان یا مراکز درمانی مجهز منتقل شود و زیر نظر پزشک و متخصصان قرار گیرد.

راههای جلوگیری از سوختگی را به دیگران ، به ویژه به فرزندان آموزش داده و آن را یادآوری کنیم که پیشگیری بهتر از درمان است.

یکی از اقدامات دیگر برای مصدوم تزریق واکسن کزاز است که باید اطمینان حاصل کرد که واکسیناسیون به روز باشد ، زیرا سوختگی ها یکی از شایعترین علل عفونت ها ، از جمله کزاز هستند.

یکی از موارد ایمنی این است در صورتی که مصدوم در تماس با جریان الکتریکی است ، به وی دست نزنید ، ممکن است مصدوم "برق دار" باشد و شما هم در معرض برق گرفتگی قرار بگیرید.

هرگز از وسایل فلزی برای قطع تماس الکتریکی استفاده نکنید. روی یک ماده خشک نارسانا ایستاده ، از یک وسیله چوبی استفاده کنید.

آماده باشید تا در صورت توقف تنفس مصدوم ، احیای تنفسی یا ماساژ قلبی را تا رسیدن کمک های اورژانس ادامه دهید.

درمان : درمان بسته به عمق و وسعت نواحی دچار سوختگی متفاوت است.

در مورد سوختگی های خفیف : روی نواحی سوختگی درجه 1 پماد سوختگی بمالید.

نواحی کوچک دچار سوختگی درجه 2 یا 3 را به مدت ده دقیقه در آب سرد فرو ببرید تا درد و تورم کاهش یابد.

ناحیه دچار سوختگی را تمیز نگاه دارید. روزانه یک بار ناحیه سوخته را در وان آب ولرم قرار دهید یا روی آن کمپرس آب ولرم قرار دهید.

- در صورت امکان ، ناحیه سوخته را بالاتر از سایر نقاط بدن قرار دهید.

- می توانید از پانسمان های مخصوص روی ناحیه سوخته استفاده نمایید.

- تمام موارد سوختگی درجه 3 وسیع و بعضی موارد سوختگی درجه 2 نیاز به بستری شدن دارند. برای موارد وخیم ، مراکز مخصوص سوانح و سوختگی وجود دارد.

- جراحی برای پیوند پوست روی سوختگی های درجه 3 انجام می شود.

رعایت نکات ایمنی در زمینه برق

در ارتباط با بهره گیری از انرژی الکتریکی موارد زیر را رعایت کنید:

1- تعمیرات لوازم برقی را به افراد متخصص بسپارید.

2- پریزهای برق را با درپوش ایمنی محافظت کنید تا بچه ها آسیب نبینند.

3- با دست مرطوب و خیس به اجزای برق مثل پریز – کلید دست نزنید.

4- در موقع آتش سوزی لوازم الکتریکی مثل کامپیوتر سعی شود یک کپسول 2 کیلوگرمی دی اکسید کربن در منزل باشد و همیشه به خاطر داشته باشید در اطفای حریق لوازم برقی اول قطع و سپس اقدام به اطفاء حریق شود و مناسب ترین وسیله کپسول گاز منواکسیدکربن است.

5- همیشه از لوازم برقی خانه در زمان های مختلف بازدید و وضعیت روکش سیم ها و دوشاخه ها را بررسی و رفع نقص کنید.

6- در موقع استفاده از تجهیزات سیار برقی از سیم های سخت و ارتباطی مراقبت بیشتری بنمایید. از دوشاخه و رابط های نو و مادگیر برای افزایش طول استفاده کنید. در ضمن خطر ، زدگی سیم و ضربات مکانیکی را نیز در نظر داشته باشید.

7- در موقع خارج کردن سیم وسیله برقی همیشه دوشاخه مربوطه را از پریز جدا کنید و هیچ وقت سیم را نکشید ، چون خطر جدا شدن اتصال و خطرات بعدی وجود دارد.

8- از وسایلی مثل سماور برقی ، کولر ، ماشین لباسشویی ، که با آب در ارتباط اند مراقبت بیشتری کنید.

9- در شوفاژ خانه به دلیل سیم کشی های غیراصولی که امکان دارد در کف زمین احداث شده باشند و به دلیل وضعیت مرطوب و لوله آب ، همیشه در هنگام تعمیرات ، خطر برق گرفتگی برای افراد وجود دارد ، مراقبت کامل کنید.

10-از سه شاخه برای دستگاههای پرمصرف استفاده نکنید خطر گرم شدن محل اتصال و مشکل آتش سوزی وجود دارد.

11-در مواقعی که احتمال انتشار گاز در آشپزخانه است از قطع و وصل کلید خودداری کنید.

12-ابزاری مثل دریل به علت وضعیت چرخشی ، خطرات متعددی دارد. مثل : درگیر شدن با شال گردن و یا. در ضمن خطر دیگر مته کردن است که امکان دارد در مسیر سیم برق باشد. مشکل بعدی شکسته شدن نوک مته است که بر اثر عدم مهارت در استفاده صحیح از آن ایجاد می شود.

13-در موقع تعویض لامپ سوخته به علت استفاده از نردبان یا صندلی نامناسب و احتمال وجود برق همیشه خطر سقوط وجود دارد. این مسئله را جدی بگیرید.

14-در مواقع آتش سوزی توجه کنید آسانسور وسیله مناسبی جهت جابجایی نیست.

15-در موقع استفاده از وسائل الکتریکی گرماساز (بخاری) همیشه خطر داغ شدن دو شاخه ، وسایل مجاور بخاری را در نظر داشته باشید.

16-داشتن ترمینال مجهز به چندین کلید مینیاتور مناسب ، در محل آشپزخانه کار مناسبی است که در صورت اتصال ، برق فوراً قطع شده و امکان تعمیرات لوازم برقی ، مهیا می شود.

ایمنی در مورد تعمیرات و احداث بنا

1- در موقع حفاری و گودبرداری به خصوص در قسمتهای پیاده رو مراقب باشید که کابلهای زیرزمینی آسیب نبینند.

2- جهت کارهای ساختمانی که احتیاج به برق دارد از افراد متخصص استفاده کنید و از دستکاری غیرمسئولانه خودداری کنید. چون در هر صورت شما به عنوان کارفرما در مقابل افراد و اداره مسئول هستید.

3- مسئله حریم سیمهای برق را جدی بگیرید ، چون حوادث منجر به فوت و قطع عضو ، بسیاری بر اثر این بی توجهی ، اتفاق افتاده است. قبل از زدن داربست و مواردی که ایجاد خطر دارد حتماً با اداره برق منطقه هماهنگ باشید.

4- در عملیات ساختمانی مراقب باشید که اشیای فلزی از طبقات بالا به سیمهای برق برخورد نکنند.

5- در زیر خطوط فشار قوی اقدام به احداث بنا نکنید. خطر سرطان بچه ها را در آینده تهدید خواهد کرد.

ایمنی در مورد لوازم اندازه گیری (کنتور)

1- محل کنتور از آسیب های مکانیکی و رطوبت حفظ شود.

2- فیوزهای کنتور نباید دستکاری و اگر نوع فیوز فشنگی باشد در موقع قطع از سیم با قطر بیشتر یا لوازم دیگری استفاده شود.

3- دقت نمایید وقتی فیوز پای کنتور را قطع می کنید ، جهت اطمینان بیشتر قطع برق را با فازمتر نیز آزمایش کنید.

4- هر گونه دستکاری کنتور و باز کردن پلمپ کنتور تخلف محسوب می شود.

5- محل نصب کنتور برق و کنتور گاز باید از یکدیگر فاصله مناسب داشته باشند.

برق گرفتگی

داشتن اطلاعات در مورد برق، نحوه نصب وسایل روشنایی و تعمیر بعضی از اسباب برقی برای همگان ضروری به نظر می رسد. آموزش تدریجی این مسائل از سنین نوجوانی یکی از ضروری ترین موارد آموزشی عصر ما تلقی می شود.
بدن انسان هادی جریان برق است. اگر بدن انسان به برق اتصال پیدا کند منجر به عبور جریان برق از بدن فرد به زمین خواهد شد. در جریان برق گرفتگی علاوه بر سوختگی پوست که محل ورود و خروج جریان برق را شامل می شود بافتها هم دچار آسیب می شود. اگر جریان برق از قلب عبور کرده باشد منجر به اختلال در سیستم قلب و اگر از مغز عبور کند منجر به مهار مرکز تنفس و وقفه تنفسی خواهد شد.

برق گرفتگی به دو دسته تقسیم می شود.

۱- با ولتاژهای بالا
۲- با ولتاژهای پائین
در موارد با ولتاژ بالا، حتماً بدن لازم نیست مستقیم با سیم یا کابل برق تماس داشته باشد بلکه ممکن است در فاصله ۲٠ متری هم جریان برق از هوا عبور کند و به بدن فرد منتقل شود و باعث برق گرفتگی شود. در این موارد هر چقدر ولتاژ برق و رطوبت هوا بالا باشد میزان انتقال و آسیبی که به بدن وارد می شود بیشتر است.
موارد ولتاژ پائین بیشتر در خانه اتفاق می افتد. مثلاً فرد از سیم لخت و یا وسایل برقی مخصوصاً آن دسته از وسایل که در آنها آب ریخته می شود آسیب می بیند.ممکن است از طریق کلید برق برق گرفتگی ایجاد شود.
در برق گرفتگی با ولتاژ پائین بدن فرد دچار لرزش می شود حال آنکه در موارد با ولتاژ بالا بدلیل گرفتگی عضلات، منجر به اتصال دائم با آن وسیله خواهد شد.
کمکهای اولیه که در برق گرفتگی با ولتاژ پائین در منزل می توانیم انجام دهیم رعایت جوانب احتیاط است. مسائلی است که فرد کمک کننده باید انها را رعایت کند. بدین ترتیب که تا وقتیکه جریان برق به مصدوم متصل است نباید به مصدوم دست بزنیم. ابتدا باید جریان برق قطع شود که با قطع کردن فیوز یا کشیدن دو شاخه از پریز ممکن می شود.
بعد از قطع جریان برق باید بدن مصدوم را از اتصال به لوازم برقی جدا کرد. فرد کمک کننده باید دمپایی لاستیکی به پا کند و یا اگر زمین خیس است از چند روزنامه برای خشک کردن استفاده کند و توسط یک چوب و یا هر چیزی که غیر رسانا است فرد مصدوم را از محل که برق در آن وجود دارد دور کند.
بعد از قطع ارتباط برق در ابتدا باید تنفس مصدوم را کنترل کرد. اگر تنفس نداشت باید تنفس دهان به دهان انجام شود. بالافاصله باید ضربان قلب و نبض کنترل شود. در صورتیکه نبض وجود نداشت ماساژ قلبی ضروری است.
در هر نوع برق گرفتگی شخص باید به بیمارستان منتقل شود و باید تا ۲٤ ساعت تحت نظر باشد. البته تا رسیدن به پزشک یکبار تنفس مصنوعی و همچنین ٥ بار ماساژ قلبی لازم است.
در برق گرفتگی با ولتاژ بالا تا زمانی که جریان برق قطع نشده حتی نمی توان به مصدوم نزدیک شد چون در فاصله ۶ متری هم ممکن است به فردی که می خواهد کمک کند برق منتقل شود.

نکاتی که باید در هنگام صاعقه رعایت شود تا باعث پیشگیری از برق گرفتگی شود:

۱- دوری از درختان و پایه های برق
۲- گریز از روی ارتفاعات
۳- خوابیدن روی زمین یا جای گود

این مقاله در مورد برق گرفتگی و کارهایی هستش که باید در این مورد

مطالب مشابه :

توصیه های ایمنی برق

ایمنی برق در منزل-ايمنی در شبکه های عمومی برق-توصيه هاي ايمني ، فني ، اقتصادي و اقدامات لازم هنگام ق

این مقاله در مورد برق گرفتگی و کارهایی هستش که باید در این مورد

ایمنی در منزل

کنتور

واژگان بیگانه و معادل فارسی آن

دستورالعمل نصب انشعاب آب

دستورالعمل حصول اطمینان از کارکرد درست کنتورهای عادی (تکفاز و سه فاز)و دیماندی (سه فاز)

کنتور آب

کشاورزان بمی آب کشاورزی می نوشند (+تصاویر)