مشكلات شهر تهران چيست؟

آقاي دكتر كوروش موسوي تاكامي امروز در جمع خبرگان ترافيك، مددكاري اجتماعي، معماري و شهرسازي به رئوس مطالب واكاوي مشكلات تهران پرداختند و مبسوط بررسي را به هفته آينده موكول كردند.

آقاي دكتر موسوي عنوان داشتند كه ما ابتدا تمركز بر نام تهران مي نمائيم تا بدانيم اين نام كهن از كجا سرچشمه مي گيرد. طبق گزارش ويكي پديا به نقل از منابع معتبر، بر پایه گمانه‌هايي، ریشه نام تهران به زبان های ایرانی باستان همچون زبان مادی و زبان اوستایی برمی گردد. از آنجا که شهر ری و منطقه تهران در دوران پیش از اسلام بزرگترین شهر سرزمین ماد بودهاست، بنا بر این اسم تهران از دو بخش (ته) به معنی درخت درخت تاقوک تاقوک (ته گوک) یکی از درخت های مقدس در ادیان کهن ایرانی استو (ران) به معنی دامنهتشکیل شده‌است. ته یک واژه گرفته شده از زبان مادی است (ته گوک) و معنی درخت داغداغان می‌دهدکه در مناطق شمال تهران امروزی می روییده‌است. در لغتنامه دهخدا نیز بدان اشاره شده‌است و دهخدا ان را چنین توضیح می‌دهد: ته نامی است که در شمیرانات و اطراف طهران به درخت داغداغان دهند.

بنابراین، این حدس غیرعلمی می‌گوید که تهران یعنی جا و مکانی که در ان درخت داغداغان روید. همچنین پسوند ران در اسامی بسیاری از محلات و روستاهای شمال تهران دیده می‌شود که باهم ارتباط دارند. مثلا شمیران، جماران، شهران، نیاوران. مادها که زرتشتی بودند به بزرگترین و مقدسترین شهرشان ری، راگا, راگان یا راگ گفتند، یعنی جا و مکانی که در دامنه کوه واقع شده‌است. بنابراین ری و ران در زبان اوستائی و مادی یعنی دامنه و علت این نامگذاری واقع شدن این شهرها در دامنه کوههای البرز و دماوند بوده‌است.

تا پیش از کشف تمدّن قیطریّه و همچنین کشف آثاری در تپّه‌های عبّاس‌آباد، گمان می‌رفت پیشینهٔ تاریخی این شهر به همان آثار یافت‌شده در حوالی شهر ری محدود می‌شود، ولی اکتشافات باستان‌شناسی در تپّه‌های عبّاس‌آباد، بوستان پنجم خیابان پاسداران و درّوس، نشان داد تمام آبادی‌های ناحیهٔ تاریخی قصران، دوره‌ای درخشان از استقرار اقوام کهن و خلّاقیّت‌های فرهنگی را پشت سر گذارده‌اند. در فارسنامهٔ ابن بلخی نیز که مربوط به سال‌های ۵۰۰ تا ۵۱۰ هجری قمری است، از شهر تهران به دلیل انارهای مرغوبش یاد شده‌است. اگرچه در آثار مکتوب کهن از تهران پیش از اسلام نام برده نشده‌است، امّا حفّاری‌های باستان شناسی ۱۳۲۱ خورشیدی در روستا‍ی درّوس ‍ شمیران نشان می‌دهد که در این ناحیه، در هزارهٔ دوّم پیش از میلاد، مردمی متمدّن زندگی می کرده‌اند.

قناتهای تهران و ری که دشت ورامین را آبیاری می‌کردند تا سال ۱۳۴۰ جزء پر آب ترین کاریزهای دنیا بودند ولی در توسعه شهری و بدلیل تخریب مادر چاهها و عدم لایروبی از رونق افتاده‌اند. حفر کاریزهای تهران به دوره صفوی و قاجاری برمی گردد. در تهران حدود ۳۰۰ قنات وجود دارد که طول بعضی از آنها ۱۸۰۰۰ متر می‌رسد.

آقاي دكتر موسوي اظهار داشتند كه بر پایه آمار رسمی حدود ۷۳۹ بوستان فعال در تهران وجود دارد که بیش از ۱۲٫۵۳۴٫۲۸۳ مترمربع (12.5 كيلومتر مربع) از سطح تهران كه 730 كيلومتر مربع است را اشغال کرده‌اند.

ايشان خاط نشان كردند كه با این‌که تنها ۱۱ درصد جمعیت کشور در تهران زندگی می‌کنند، حدود ۲۵ درصد تولید ناخالص داخلی ایران مربوط به این شهر است. ۱۳% مردم تهران نيز یکی از زبان‌های لاتین را می‌فهمند. هم‌اکنون در ۴۰۰ نقطه جرم‌خیز و معابر پایتخت به منظور کنترل بهتر تردد و نظارت بر نقاط جرم‌خیز، دوربین‌های مداربسته نصب شده‌است.

آقاي دكتر ذكر كردند كه آلودگی هوا در شهر تهران عمدتاً مصنوعی و ناشی از فعّالیّت وسایل نقلیه‌است که سهمی ۸۰ درصدیدر آلودگی هوای شهر دارند و تولیدکنندهٔ گازهای سمی دی اکسید نیتروژن و مونو اکسید کربن هستند. این وسایل نقلیّه گاز دی اکسید کربن نیز تولید می‌کنند که هرچند سمّی نیست اما سبب گرم شدن زمین می‌شود. سالانه بیش از ۵۰۰ گرم ذرّات آلاینده معلّق وارد بدن هر تهرانی می‌شود در حالی که بدن تنها توانایی پالایش ۲۳۰ گرم آلاینده را در سال دارد. آلودگی هوا به تنهایی در شهر تهران روزانه حدود ۳۰ تن را به کام مرگ می‌فرستد.

ايشان با اشاره به مشكل پساب ها و فاضلاب تهران گفتند: آلودگی آب‌های زیرزمینی تهران یکی از بزرگ‌ترین معضلات زیست‌محیطی این شهر است. تهران از نظر سیستم فاضلاب در بین شهرهای جهان در بین ۱۰ شهر آخر قرار دارد. درحالی‌که مهم‌ترین لازمهٔ طرّاحی و جانمایی یک شهر تأمین فاضلاب آن است، سیستم تصفیه فاضلاب در تهران وجود ندارد و آب فاضلاب مستقیماً وارد قنات‌ها و آب‌های زیرزمینی می‌شود و این در حالیست که کمبود بارش در این شهر سبب روی آوردن مسئولان به استفاده از آب‌های زیرزمینی برای تأمین آب مصرفی ساکنان شده‌است. آب‌های زیرزمینی تهران هم آلودگی شیمیایی و هم میکروبی دارند که دلیل آن نبود شبکه فاضلاب و وجود صنایع در داخل شهر است.

آقاي دكتر كوروش موسوي تاكامي با اشاره به تمام موارد فوق جمع بندي ذيل را با طرح سوالاتي كه پاسخ خواهند داد داشتند.

اما با توجه به اينكه همه شهروندان و مسئولين از معضلات و موانع توسعه‌ متوازن و همگن این کلان شهر استراتژیک مطلع هستند اما با نگاهي مجدد در صدد واكاوي آن برمي آئيم لذا در نگاه اول مشكلات شهر تهران شامل:

- شبكه متراكم بزرگراهي؟

- جمعيت زياد؟ رتبه بيست نهم در بين شهرهاي پرجمعيت دنيا.

- كمبود خطوط مترو و وسائط نقيله عمومي بزرگ؟

- مهاجر پذيري زياد؟

- تراكم زياد (بيش از 11 هزار تن در هر كيلومتر مربع)؟

- قرار داشتن بيشتر ساختار اداري و تجاري كشور در تهران؟ (بیش از ۱۵۰۰ سازمان دولتی هم‌اکنون در تهران فعالیت می‌کنند)

- مناطق زياد (22 منطقه، 134 ناحيه و 370 محله)؟

- قرار داشتن پالايشگاه و نيروگاه و ساير توليدي هاي آلودگي افزا در تهران؟

- مواد مخدر (طوری‌که جرم ۶۰ درصد زندانی‌های کشور در رابطه با مسائل مواد مخدر است).

- مسافران يا متكديان شهري؟

- آلودگي هوا؟

- آلودگي صوتي؟

- آلودگي آب هاي زير زميني و مشكل فاضلاب؟

- خودروهاي فرسوده؟

- ساعات ترافيك و زوج و فرد و نواحي آن؟

- نداشتن مراكز محلات يا به تعبير اروپائيان سيتي سنتر يا سنت روم ها در 22 منطقه تهران يا محلات آن؟

- نداشتن پاركينگ ها؟

- مشكلات انبوه سازي و در نظر نگرفتن تراكم 20% نه 60%؟

- فضاي كم سبز و پارك ها؟

- زباله تهران و نداشتن نيروگاه هاي زباله سوز؟

- آلوده شدن خاك تهران از شيرابه هاي زباله،مواد شيميايي كارخانجات و صنايع و غيره؟

- عدم دستيابي به توسعه پايدار؟

- عدم ايجاد فرهنگ استفاده از انرژي هاي نو توسط خانواده ها؟

- عدم فرهنگ سازي براي استفاده بهينه از حامل هاي انرژي؟

- وجود خطوط فشار قوي انتقال برق و نيز شبكه هاي فركانس بالاي مخابرات در تهران؟

- جمع آوري غير اصولي زباله ها؟

- عدم كفايت در خدمات رساني عمومي؟

- عدم حمايت از فرهنگ دوچرخه سواري و نداشتن فضاي لازم؟

- ساعات كار ادارات و بانكها؟

- عدم وجود فن آوري اطلاعات و نداشتن خدمات الكترونيكي عمومي و اينترنتي - الكترونيكي نبودن خدماتي نظير ثبت اسناد و املاك، بانك ها و...؟

- عدم كارايي مناسب در اخذ ماليات از كسبه پردرآمد؟

- عدم ارائه خدمات مناسب توسط شهرداري؟

- ناپايداري مالي شهري؟

- عدم تكامل مديريت يكپارچه شهري براي تدوين و اجراي دقيق راهبردها و سیاست‌گذاری‌های کلان امور شهری و عمرانی، اجتماعی و اقتصادی، فرهنگی و هنری، ترافیک و محیط زیست؟

- تمركز بهترين موسسات نظير دانشگاه ها و بيمارستان ها و غيره در تهران؟

- عدم انجام اصلاحات دقيق و كارشناسي در طرح تفضيلي تهران بزرگ؟

- طرح هاي نيمه تمام يا شروع نشده حياتي و محوري؟

- عدم گسترش فرهنگ شهروندي و حاكميت فرهنگ شهرنشيني؟

- عدم انتخاب صحيح و اصولي شوراي شهر در تهران و انتخابات سليقه اي چرا كه شوراي شهر وظيفه دارد تا نسبت به موارد ذيل اهتمام ورزد: انتخاب شهردار به مدت چهار سال، نظارت بر عملکرد شهرداری و در صورت لزوم برکناری شهردار، تصویب طرح‌های لازم برای رفاه بیشتر شهروندان و نظارت بر اجرای آن‌ها، تصویب بودجه سالانه شهرداری، تصویب اساسنامه مؤسسات و شرکت‌های وابسته به شهرداری هستند.

- عدم دسترسي به كالاهاي مورد نياز؟

- مشكلات در تاسيسات زيربنايي؟

- عدم اجراي طرح ها در زمان مناسب؟ (به عنوان مثال اجراي طرح هاي ترافيك، ساخت بزرگراه ها، مترو غيره در زمان از پيش تعيين شده و نيز مناسب).

- قيمت بالاي مسكن و حمل و نقل؟

- دور بودن فرودگاه بين المللي؟

- وجود خودروهاي تك سرنشين زياد در تهران؟

- بزه كاري اجتماعي و ...؟

- مشكل ازدواج؟

- ماهواره ها و فرهنگ سازي غلط آنها؟

- كم بودن شبكه هاي تلويزيوني مفرح و جوان پسندتر؟

- كمبود سرانه فضاي باشگاه ها، فضاي بازي، مهد كودك ها، كلوب هاي نوجوانان در محلات، فضاهاي تفريحي، بازي هاي جمعي و غيره؟

- ساير موارد.

آقاي دكتر موسوي واكاوي دقيق و كالبدشكافي مشكلات تهران را به هفته آينده كه با حضور كارشناسان ترافيك، محيط زيست، مديريت، معماري و شهرسازي و برق و غيره تشكيل مي گردد موكول كردند.

اين نشت هم انديشي در روز شنبه هفته آينده ساعت 17 در محل نشست كنترل ترافيك تهران در مرزداران برگزار مي گردد و حضور براي عموم آزاد است.

براي دريافت ساير اطلاعات به آدرس اي ميل اين وبلاگ درخواست ارسال نمائيد.

مشكلات شهر تهران چيست؟

مطالب مشابه :

سازمان يادگيرنده چيست؟

اكوتوريسم چيست؟

استراتژي توسعه شهري (CDS) چيست؟

استراتژي توسعه شهري (CDS) چيست؟

معماري سبز چيست؟

توسعه روستايي چيست؟

مشكلات شهر تهران چيست؟

روستا چيست؟

روستا و راهبردهاي توسعه پايدار

توسعه اقتصادي چيست؟