روند طراحی

موضوع از کانسپت تا طرح (روند طراحی)

در معماري، هر طرح يك سيستم است. با استفاده از اين جمله سيستمی برای روند طراحی تهيه کرده ام که عبارت است از: طراحي فرايندي است که از تفکر شروع و به يک محصول ( بنا ) ختم مي شود .

محصول (بنا) <------- تجسم و تخيل <------- تفکر

عوامل موثر بر کانسپت در طراحی: هدف- تحليل سايت و مکان يابي ساختمان- عوامل فرهنگي اجتماعي- عوامل جغرافيايي- شرايط آب و هوايي- برنامه فيزيکي طرح- خواسته کار فرما- مقياس و تناسبات- بررسي مصالح و تکنولوژي ساخت بنا- ابعاد انساني و فضاهاي معماري (حرايم)و الزامات تاسيساتی

روش هاي مختلف طراحي معماري:

1. روش طراحي فرم گرا که برای طراحي بناهايي مثل سينما , تئاتر , موزه , فرهنگسرا و تا حدودي مذهبي ميتوانيم از چنين سبک و سياقي استفاده کنيم.

2. روش طراحي عملکردگرا که براي طراحي ساختمان هايي مثل بيمارستان , مدرسه ها و برج هاي مسکوني مورد استفاده قرار مي گيرد .

فرم و معنا در آفرينش معماري: آفرينش معماري همواره با دو مقوله اساسي سر وکار داشته است: فرم يا شکل و مفهوم يا معنا. اين دو مقوله که به ترتيب جنبه هاي صوري و معنايي معماري را تشکيل مي دهند، از بحث انگيزترين مقولات در طول تاريخ معماري بخصوص معماري معاصر بوده اند.

آفرينش فرم در معماري: فرم يکي از مقوله هاي اساسي آفرينش معماري به شمار مي آيد. در واقع سنگين ترين وظيفه هاي که براي معمار ميتوان قائل شد، آفرينش فرم است، چرا که معمار بايستي در اين مرحله با به کار گرفتن ماده زيبايي بيافريند، يعني سخت ترين موجوديت را براي انتقال ظريفترين معناها بکار گيرد.

نقش فرم در آفرينش معماري: براي معماران که از ديدگاه آفرينشي در فضاي معماري به فرم مينگرند، آفرينش فرم از اهميتي بسيار برخوردار است، زيرا معمار در آفربنش فضا آنچه را مي خواهد بگويد، با استفاده از فرم ابراز ميکند، همچنان که موسيقي سازان، نقاشان، شاعران و فيلمسازان نيز هريک به زبان و بيان خاص خود آنچه را در دل دارند، از طريق صوتها، کلامها و رنگها به مخاطبان خودشان انتقال مي دهند. فرم چه در موسيقي، چه در معماري و چه در شعر، بعدهاي ذهني را مينماياند و تنها راه ممکن براي انتقال مفهومي خاص از سوي آفريننده اثر به استفادهکننده و مخاطب است.

تشخيص فرم: خصوصيت عملكردي فضا، به دنبال صفتهاي فرمال فضا مي آيند و وقتي ما اتاق را ساختيم، خود به خود عملكرد را تعيين كرده ايم . بنابراين در معماري، يعني در ساختن فضاها، ما به منظور دستيابي به فونكسيون بايد از فرم شروع كنيم .

فرم و فضاي معماري: عناصر فرم و فضا همراه يكديگر واقعيت معماري را تشكيل مي‌دهند. وقتي فضا توسط عناصر تشكيل دهنده فرم شروع به حبس شدن، محصور شدن، شكل گرفتن و سازماندهي شدن مي‌كند، معماري بوجود مي‌آيد.

http://architecture.blogtak.com

آیا واقعا می شود روندی در نظر گرفت؟

آیا شما هم این روند را تایید می کنید؟

قسمتی از مصاحبه دکتر مسعود درباره روند طراحی:

1.تعريف شما از کانسپت چيست ؟
کانسپت جداي از طرح نيست. بلکه مقدمه و پيش نياز آن است ، در پروژه هاي معماري کمتر ديده مي شود که طراحي به صورت گروهي صورت گيرد و طرح ها به صورت انفرادي مطرح مي شوند . چون در
طراحي گروهي به علت وجود کانسپت هاي فراوان ( به تعداد افراد گروه ) طرح پيش نمي رود، و يا در نهايت يک نفر ديگران را بسمت کانسپت و ايده خود مي کشاند .که اين صحيح نيست. پس بايد دانشجو
تک به ميدان برود ، چون در آينده نيز تک به ميدان طراحي خواهد رفت .

پس مي توان گفت : کانسپت ، نظريه ي بهينه پيش از طراحي و ترسيم براي رسيدن به يک فضاي مطلوب است ، که اين کانسپت بهترين راه کار فضايي را مشخص مي کند.

2.علت تفاوت در طرحهاي معماري را در چه مي بينيد ؟
بايد سهم ها مشخص شوند ، کانسپت يک سهم دارد ،و چيره دستي طراح سهمي ديگر ، شما مشاهده مي کنيد که در يک کلاس برخي به شدت چيره دست و برخي بايد مسيري را طي کنند تا به اين چيرگي برسند .

برخي معتقدند که قريحه و سليقه و طراحي امري ذاتي است ولي نه اين گونه نيست .

فرانک لويدرايت مي گويد : در طراحي 90% تلاش و 10% سليقه و جوهره ي دروني افراد است. و در اين جا حق با فردي است که بيشترين تلاش را داشته و علت اين تفاوت را مي توان در تفاوت در سهم ها جستجو کرد. ( ديدهاي زيبا شناختي – کانسپت – تجربه و ..... ) و مجموعه ي اين ها سبب خلق کردن طرحي فراتر از طرح هاي ديگر مي شود که توليد ي متفاوت از ديگران دارد .

3.چه عواملي بر کانسپت مؤثرند ؟
کانسپت به چند عامل وابسته است . تجربه شخصي که با سفر کردن ، معمار، ديدن و حس کردن را فرا مي گيرد .

يورن اوتزن طراح اپراي سيدني استراليا مي گويد : من سفرهاي زياد ي کردم و از آرامگاههاي زيباي صخره اي در مصر که به زيبايي با محيط اطراف تلفيق شده بود الگو و درس گرفتم ( نه تقليد ) که در نهايت طراحيه کنار درياي او برگرفته و الگو گرفته از شکل قايق هايي است که برهم سوار هستند ، و اين يک تجربه شخصي است . در کنار اين تجربه يک تجربه همگاني نيز وجود دارد که آموزشي است که به دانشجو داده مي شود و اين آموزش در ارتقاء تجربه ي عمومي مؤثر است . در کنار اين دو تجربه يک ديد زيباشناختي نيز مطرح است و مي دانيم که همه داراي يک ديد نيستند ، و زيبا شناختي يکي از اصول مهم و اساسي است .

4. آيا مي توان مفاهيمي مانند آرامش ، شجاعت ، تنهايي ، ترس و ... را به عنوان ايده هايي براي کانسپت در نظر گرفت ؟
ما گونه هاي معماري مختلفي داريم، به طور مثال معماري عبوري که مي توان آنرا در ايستگاههاي قطار ، فرودگاه ، و ترمينال ها ديد .در اين گونه فضاها بايد همه ي عناصر بر مبناي عبور طراحي شوند (تبليغات،مسيرها،فضاها و...). زيرا که در اين فضا ها افراد اقامت ندارند و مي دانيم که معماري ايران بر اساس اصل تضاد بسيار زيبا کار مي کند . مي توان نظم و بي نظمي را در قالب طرح مسجد جامع عتيق اصفهان ديد که در جزئيات منظم و د رمجموعه کلان يک بي نظمي را دارد و اين ها خستگي و يکنواختي را به دور مي کند و تنوع آفرين مي شود

5. کليت طراحي شامل چه مواردي است ؟

مواردي را بايد تجربه کرد. من وقتي طرحي را به دانشجويانم مي دهم ، حتماً از آنها مي خواهم که طرح هاي مشابه آنرا آناليزکنند . به طور مثال اگر مي خواهيم موزه اي طراحي کنيم ، امکان ندارد بدون تجزيه و تحليل موزه هاي ساخته شده بتوانيم در طراحي موفق باشيم. زيرا هر يک از آنها راهکار و پيامي براي معمار در خود دارد. و پس از آن از دانشجو مي خواهم به ابداع کار شخصي خود بپردازد و بنابر توان شخصي خود طراحي کند . نکته مهم ديگر در روند طراحي توجه و نگاه کردن به پايان طرح تمام شده است .به طور مثال هنگام ترسيم نقشه بايد همزمان به نما نيز فکر کرد در واقع بايد خرد و کلان باهم ديده شوند، که همان ابتدا و انتهاي طرح است .
6. آيا به نظر شما مشاهد ه ي طرح هاي ساخته شده موجب جلوگيري از خلاقيت دانشجويان معماري نمي شود ؟

امروزه در دنيا اصول و مباحث در قالب طرح هاي ساخته شده آموزشي داده مي شوند ، آشنايي و ديدن طرح هاي ساخته شده دو مزيت دارد:

1 - جلوگيري از توليد دوباره طرح ها

2 - شناخت و پرورش ذهن، زيرا که ذهنيت خود جوش نيست و بايد آموزش ببيند .

ميس واندرهه مي گويد: بهتر است يک کار تقليدي خوب انجام دهيم تا يک کار بد

به نظر من آغاز و شروع طرح خيلي مهم است . ژاپني ها به شدت مي انديشند و سپس در زمان کوتاه مي سازند و توليد مي کنند . من فکر مي کنم زمان پيش نياز براي انديشيدن بايد خيلي باشد و کاتسپت بايد طول بکشد. و هرچه کانسپت طولاني تر ، در نتيجه در پايان طرح پخته تر است . پس انديشيدن سهم بسياري دارد .

مجله عملی تخصصی لوتوس

روند طراحی

مطالب مشابه :

تحليل فضاهاي شهري در معماري

روند طراحی

پروژه نقد بنا

معماری مدرن

دانلود رایگان پاورپونت تحلیل موزه هنر معاصر

تحليل يك نما - تركيب مصالح با كنتراست رنگي

پایان نامه معماری

پایان نامه موزه هنرهای معاصر