پرسشنامه مدارس هوشمند

پرسشنامه نقش فناوری اطلاعات در روستاها

نحوة به كارگيري فناوري اطلاعات درمدارس هوشمند كشور اسلامي مالزي و مقايسه آن با مدارس هوشمند ايران

دكتر بي‌بي عشرت زماني بيتا قصاب‌پور

چكيده

با توجه به محيط جديدي كه عصر اطلاعاتي[1] در جامعه ايجاد كرده است . آموزش مهارت‌هاي نوين امري اجتناب ناپذير است. افزايش حجم اطلاعات در هر 7 سال دو برابر مي‌شود ، توانمندي‌هاي فناوري در ارائه خدمات در عرصه‌هاي گوناگون و نياز بازار مستلزم بهره‌گيري هرچه بيشتر از فناوريهاي نوين مي‌باشد. از سوي ديگر بازآموزي مهارت‌هاي گروههاي كاري براي هماهنگي با عصر اطلاعات[2] شرايط ويژه‌اي را براي آموزش و پرورش به وجود آورده است. تأسيس مدارس هوشمند يكي از راهكارهاي اتخاذ شده، در پاسخگويي به نيازهاي نوين امروزي مي‌باشد. مالزي اولين كشور در حال توسعه اسلامي است كه در سال 1996موفق به پايه‌گذاري اين سيستم در چارچوب آموزشي خود شده است و با به كارگيري فاوا درشيوه تدريس ، يادگيري و مديريت به بهبود كيفيت نظام آموزشي كشور خود اقدام نموده است . سيستم مدارس هوشمند مالزي پنج هدف اصلي دنبال مي‌كند كه شامل ، تأمين پيشرفت كلي فرد ، فراهم ساختن فرصت براي افزايش قوت‌ها و توانايي‌هاي فردي ، تربيت نيروي كار متفكر ، ارائه آموزش به صورت دموكراسي ، افزايش مشاركت سهام داران در روند آموزشي است.سيستم آموزشي ايران نيز با توجه به شرايط عصر اطلاعات امروزي اقدام به استفاده از اين سيستم در سال 1380نموده است. مدارس هوشمند در جهت كارآفريني، استفاده از شيوه‌هاي نوين براي بهبود بخشيدن به كيفيت آموزش، تربيت افراد شايسته كه در هر زمان قابليت و كارايي صنايع نوين را داشته باشد، فعاليت مي‌كند. هدف اين پژوهش نحوه به كارگيري فاوا در مدارس هوشمند مالزي و مقايسه آن با مدارس هوشمند ايران است.

روش انجام اين پژوهش، بررسي كتابخانه‌اي، اسناد و مدارك ، سايت‌ها و مجلات الكترونيكي موجود مي‌باشد. نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد. كه تفاوت فاحشي بين سيستم آموزشي هوشمند ايران و نحوه به كارگيري فاوا در ايران با استانداردهاي مورد نظر اين مدارس در كشورهاي پيشرو مانند، مالزي در اين زمينه وجود دارد.نتايج اين پژوهش مي‌تواند راهكارهاي عملي را به دست اندركاران نظام آموزش ارائه نمايد.

كلمات كليدي :به كارگيري ، فاوا ، مدارس هوشمند، مالزي، ايران

نقش جديد معلمان در آموزش و پرورش

با توجه به توسعه فناوري اطلاعات

نسرين اريسيان – كارشناس ارشد جغرافيا و برنامه ريزي روستايي از دانشگاه اصفهان

نشاني پست الكترونيك: [email protected]

چكيده:

ظهور و پيدايش جامعه اي اطلاعاتي، بسياري از فرضيه هاي ما را در زمينه ي آموزش با پرسش هاي اساسي رو به رو ساخته است. فناوري هاي جديد ارتباطات و اطلاعات، دنيايي را که در آن زندگي مي کنيم و روش هاي يادگيري چگونه زيستن را تغيير داده اند. در آينده‌ي نزديك بيش از 80% امور زندگي بشر به طور مستقيم يا غيرمستقيم به فناوري اطلاعات وابسته خواهد بود و توسعه‌ي فناوري اطلاعات در آموزش و همكاري جهاني نيز نقش ارزنده‌اي خواهد يافت.[3] از سوي ديگر، مي‌دانيم كه «انفجار دانش و فناوري و گسترش وسايل ارتباط جمعي به ويژه پيشرفت چشمگير و فزاينده‌‌ي شبكه‌ي ارتباطي بين‌المللي (internet)، وظيفه نظام آموزشي كشورها را بسيار سنگين‌تر كرده است. هدف امروزي نظام آموزشي تنها انتقال فرهنگ نسل گذشته به نسل آينده نيست. اين نهاد بايد چنان قابليت‌هايي را در افراد بپردازند كه آن‌ها بتوانند خود را با تحول و دگرگوني‌هاي روزافزون اجتماعي، علمي و فني جهان آينده همگام سازند.[4] بنابراين، الزامات زندگي آينده‌ي بشر اقتضا دارد تا محصولات نظام آموزشي آن با فناوري جديد آشنا شوند و اگر قرار باشد گامي فراتر از آشنايي برداشته شود، مي‌بايست فرصت‌هاي كافي براي تمرين و مهارت‌اندوزي را دراختيار دانش‌آموزان قرار دهد. ICT ، منبعي با ارزش براي توليد دانش، بستري مناسب براي انتقال محتوا و ابزاري توانمند براي ايجاد تعامل در فرآيند ياددهي – يادگيري در کلاس درس مي باشد ولي با وجود امکانات بسياري که در اختيار دارد و يادگيري را غني تر مي سازد اما ارکان چهارگانه اساسي آن بر ارزش و جايگاه رشد متعادل تأکيد دارند. معلمان براي دستيابي به اين تعادل، بايد رويکرد جديد ياددهي – يادگيري را در پيش گيرند. طبيعي است كه اگر معلمان نخواهند خود با اين تغييرات هماهنگ نمايند جايگاه خود را متزلزل خواهند يافت . داشتن سواد رايانه‌اي، سواد فناوري و شناخت ادبيات خاص شبكه هاي اطلاع رساني از مقدمات ضروري حرفه‌ي هر معلم در اين عصر است اما نكته‌اي كه نبايد از آن غفلت نمود آن است كه معلمان با توجه به نقش جديدي كه در اين دوران ايفا مي كنند بهتر از هر كسي مي توانند به آموخته هاي فراگيران جهت صحيح داده و از انحراف يادگيري جلوگيري به عمل آورند .

سرعت توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات به حدي است كه مانند ساير تحولات آموزشي نمي توان انتظار داشت كه معلمان فعلي نظام آموزشي را متاثر نسازد بلكه بر عكس تاثير آن بر معلمان موجود در نظام آموزشي بيشتر خواهد بود و يا بيشتر بايد باشد . مسامحه در آماده سازي معلمان براي آشنايي با پيامدهاي عصر اطلاعات ممكن است توسعه اين فناوري را در نسل بعد به تاخير بياندازد .

«روند تغييرات در فناوري جديد بر زندگي، كار و امور رفاهي مردم اثر چشمگيري داشته است. اين فناوري جديد و در حال ظهور (توسعه)، فرايند آموزش و فراگيري سنتي و روش‌هاي مديريت آموزشي را به چالش فرا مي‌خواند.»[5] فن‌آوري اطلاعاتي و ارتباطاتي به فراگيران كمك مي‌كند كه طيف وسيعي از مهارت‌هايي را كه در اقتصاد امروزي لازم است فراگيرند. مثلاً آموختن اين كه چه‌طور بياموزند، مشكلات را حل كنند، چه‌طور اطلاعات را به‌دست آورند و آن را ارزيابي كنند اما اين آموزش‌ها در برنامه‌ي درسي مدارس منعكس نيست. آهنگ دگرگوني كه فناوري رايانه، طلايه‌دار آن است، ما را بيش از پيش نسبت به اين موضوع آگاه كرده كه دانش زودگذر و فاني است. ما نمي‌توانيم معلم را كسي فرض كنيم كه در دانشگاه چيزهايي را در مغز او پر مي‌كنيم و او تا سي سال بعد همان چيزها را تكرار مي‌كند. معلمان بايد پيوندهاي بيش‌تري با دانشگاه‌ها ايجاد كنند و هم‌چنين بايد در استفاده از فناوري اطلاعاتي و ارتباطاتي تقويت شوند. هرچه فناوري رايانه‌اي موجب دسترسي آسان‌تر آموزش‌گيران به مواد درسي ارائه شده قبلي معلمان شود، نقش مربيان از يك منبع مطالب علمي به يك مدير ناظر بر فرايند يادگيري تغيير مي‌كند.[6] اگر بتوانيم پيشرفت حرفه‌اي را به صورت تماس الكترونيكي برقرار كنيم و منابع لازم را براي معلمان فراهم آوريم تا با فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات آميخته شوند، اعتمادشان به اين فناوري جلب خواهد شد.[7]

اين مقاله تلاش دارد ضمن معرفي فناوري اطلاعات و ارتباطات و ICT ، به بررسي تاثير اين پديده بر روي معلمان وضرورت و چگونگي تغيير نقش آنان در حوزه جديد تعليم و تربيت بپردازد.

واژگان كليدي :سواد فناوري. فناوري اطلاعات و ارتباطات، ICT ، internet

بررسی موانع آموزشی توسعه آموزش الکترونیکی در آموزش و پرورش

نویسنده:مریم ایزی

کارشناس ارشد تکنولوژی آموزشی از دانشگاه علامه طباطبایی

[email protected]

آدرس:تهران-خیابان استاد مطهری- خیابان میرزای شیرازی- خیبان نوزدهم-پلاک 15

چکیده

امروزه بسیاری از مدارس و مراکز آموزشی به بهره گیری از آموزش های الکترونیکی روی آورده اند و در این راستا فعالیت های زیادی در حال انجام است. آموزش و پرورش کشورمان طی سالها ی گذشته هزینه کننده بزرگترین رقم بودجه دولت در زمینه توسعه آموزش های الکترونیکی بوده است، ، لیکن آنچه که مشاهده می شود، حکایت از درصد بالای عدم موفقیت و شکست پروژه های آموزش های الکترونیکی دارد.

بنابراین آنچه که در عرصه آموزش های الکترونیکی بیش از پیش حائز اهمیت است، شناخت عوامل موثر در توسعه آموزش های الکترونیکی در آموزش و پرورش می باشد. این مقاله ضمن بررسی عوامل موثر بر توسعه آموزش های الکترونیکی در نظر دارد با شناسایی موانع توسعه آن در آموزش و پرورش، موجبات اثربخشی و کارآمدی بکارگیری این فناوری ها را در فرایند یاددهی- یادگیری فراهم سازد.

در این میان می توان به عواملی از قبیل فنی و تکنولوژیکی، فرهنگی و اجتماعی، حقوقی و اداری، راهبردی، اقتصادی و آموزشی اشاره کرد که این مقاله در مرحله نخست به گزارش نتایج موانع آموزشی می پردازد که از میان موانع آموزشی موجود از دیدگاه دبیران، موارد نبود کتابخانه های الکترونیکی مناسب ؛ کمبود زمان معلمان در آموزش وب محور ؛ ناهماهنگی برنامه درسی جاری با برنامه های آموزش الکترونیکی به عنوان بیشترین مانع گزارش شده اند. بنابراین توجه به موانع آموزشی موجود قبل از پیاده سازی آموزش های الکترونیکی ضروری است.

کلید واژه ها:آموزش الکترونیکی[8]،موانع آموزشی،توسعه،راهبردها

نقش معلمان در الگوي تلفيقي فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي

دکترعشرت زماني*

زهرا بابادي عکاشه**

اشاره

هدف از اين مقاله، بررسي چگونگي کاربرد فناوري‌هاي جديد اطلاعات و ارتباطات در آموزش است. به دلايل اقتصادي و فرهنگي، کشورهاي پيشرفته بيشترين بهره از اين فناوري‌ها را در امر آموزش نصيب خود کرده اند.

اين مقاله با بررسي پيشينه بهره‌گيري از رايانه در مدارس و دلايل استفاده از آن شروع مي شود. هدف آن توصيف روش‌هايي است که معلمان مي توانند با کاربست آن‌ها ، بهره‌گيري دانش آموزان از رايانه و چگونگي پيشرفت شان را تسهيل کنند. به منظور انجام اين بررسي با ترسيم چارچوب مفهومي، پژوهش هاي فعلي را تجزيه و تحليل مي کنيم.

کليد واژه ها:

فناوري اطلاعات وارتباطات، کشور هاي پيشرفته، نظام هاي آموزشي، ياددهي ويادگيري، محيط آموزشي، ساختگرايي، استراليا، اصول ياددهي و يادگيري

بررسی راهکارهای توسعه فناوری اطلاعات در برنامه درسی مدارس متوسطه شهر فين

مظفر باقرزاده1، سيد علی آقايي2، موسی نوری زاده3

1. مدرس مرکز تربيت معلم شهيد باهنر بندرعباس، کارشناس ارشد زيست شناسی

2. دبيردرس زمين شناسی دبيرستان شهيد کيوان فين، کارشناس ارشد زمين شناسی

3. دبير درس شيمی دبيرستان شهيد معتضد کيوان فين، کارشناس شيمی

[email protected]

چکيده

امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بر نحوه ی زندگی بشر تاثير حيرت انگيزی داشته است. يادگيری نيز يکی از زمينه هايي است که سهم عمده ای از اين تغييرات را به خود اختصاص داده است. روش های تدريس مبتنی بر رايانه و اينترنت به صورت تصاعدی در حال گسترش است. محتوای بسياری از کتاب های درسی به صورت الکترونيکي ارائه می شود و امکان دستری آن لاين به نويسنده و يا وب سايت اختصاصی کتاب را ميسر ساخته است. بسياری از مدارس موسوم به مدارس هوشمند، اين شيوه را در برنامه درسی خودشان گنجانيده اند. فناوری اطلاعات نوع جديدی از يادگيری که يادگيری الکترونيکی خوانده می شود را ارائه نموده است. بنابر اين يادگيری در محيط های غير از کلاس درس هم امکان پذير است. مهم ترين مزيت های اين شيوه انعطاف پذيری آن در مقابل نياز يادگيرندگان و امکان دسترسی هر چه بيشتر يادگيرنده به منابع و مواد آموزشی، کارايي زياد آن برای مديريت تعداد زيادی از يادگيرندگان، و کاهش هزينه هاست. بعلاوه به دليل ماهيت چند رسانه ای آن کيفيت يادگيری بهبود می يابد. در اين تحقيق راهکارهای استفاده از فناوری اطلاعات در برنامه آموزشی مدارس شهر فِين مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا مطالعه مقايسه ای تعداد و درصد کارکنان اداری و آموزشی منطقه که دوره های کامپيوتر را گذرانده اند در دستور کار قرار گرفت. سپس از فناوری اطلاعات در برنامه آموزشی استفاده شد. مطالعه در سطح مدارس متوسطه انجام داديم. جامعه ی آماری مورد مطالعه مدارس متوسطه منطقه ی فين و دبيرستان شهيد معتضد کيوان انتخاب شد. نمونه برداری خوشه ای ، و نتايج حاصل از ارزشيابی با استفاده از نرم افزار SPSS و Excel مورد تجزيه وتحليل قرارگرفت. در برنامه SPSS مقايسه ميانگين ها با Paired sample T-Test انجام شد. لازم به توضيح است که در اين تحقيق ارائه محتوای درسی در کارگاه کامپيوتر صورت می گرفت و دروس زيست شناسی، شيمی و زمين شناسی پايه دوم ، سوم، و پيش دانشگاهی رشته علوم تجربی را شامل می شد. ابزار و مواد آموزشی شامل کامپيوتر ، کتاب درسی و محتوای درسی که به صورت الکترونيکی توسط دبيران مربوطه که آشنايي کافی با کامپيوتر و آموزش الکترونيکی داشتند تهيه شد. در تهيه و تدارک محتوای درسی از نرم افزارهای Microsoft power point ،FLASH MX ، و اينترنت استفاده می شد. براساس نتايج به دست آمده از مقايسه کارکنان آموزشی و اداری، فراوانی درصدی کارکنان اداری آموزش ديده 50 %، متوسطه 45%، راهنمايي 1/39 % و ابتدايي 1/44 % بود. می توان گفت پتانسيل های قابل قبولی از نظر نيروی انسانی در بخش های اداری و آموزشی در منطقه وجود دارد که در صورت فراهم بودن ساير شرايط می توان اميدوار بود آموزش های مبتنی بر فناوری اطلاعات در برنامه آموزشی مدارس گنجانده شود. بر اساس نتايج به دست آمده می توان گفت که در مجموع در بسياری موارد کيفيت آموزشی بهبود يافته است. ولی در مواردی که موفق نبوده ايم می تواند از چند جنبه مورد بررسی قرار گيرد. اول اين که روش های ارزشيابی در روش معمولی و روش جديد متفاوت است. به علاوه در اين شيوه پيش زمينه هايي بايد از طرف مدرسه و دانش آموز فراهم باشد. دانش آموز بايد آشنايي کافی با رايانه داشته باشد و بتواند از اينترنت به جستجوی مطالب مورد نيازش بپردازد. تحقيق ما نشان مي دهد که برای توسعه آموزش های مبتنی بر فناوری اطلاعات مهارت های هفت گانه ICDL کافی نيست بلکه بايد مدارس ما به ابزارهای لازم دسترسی داشته باشند ، ملاک های ارزشيابی به طور دقيق تر مورد توجه واقع شود و در محتوای کتاب درسی جايي برای استفاده از رايانه در نظر گرفته شود. به نظر ما وقت آن رسيده است که در برنامه آموزشی مدارس جايي برای فناوری اطلاعات بيابيم.

واژگان کليدی:

فناوری اطلاعات، يادگيری الکترونيکی، مدارس هوشمند، چند رسانه ای

عنوان مقاله : "فناوري اطلاعات براي آموزش، ابزاري فربه يا چالشي نو"

مولف : علي توضيح

کارشناس تکنولوژی و گروه های آموزشی دوره عمومی فارس

شيراز- پاييز 85

نشانی : شيراز – خيابان معدل شرقی – سازمان آموزش و پرورش فارس – طبقه چهارم

تلفن تماس : 09177015378

چكيده

در اين مقاله که در سه بخش کلی ارائه شده ،سعي بر آنست که پس از بررسي مفاهيم بنيادي فناوري اطلاعات ،به توانايي هاي اين ابزار در امر آموزش پرداخته و سپس، نگاهي به چالش هاي ورود اين ابزار و فناوري ها به حيطه ي آموزش و راهکارهاي حل اين بحران خواهيم داشت .

گرچه استفاده از فناوري هاي اطلاعاتي و ارتباطاتي، مزاياي فراواني براي آموزش و توسعه ي يادگيري ، از جمله گسترش پوشش تحصيلي ، افزايش زمان و کيفيت يادگيري ، ايجاد حس پرسشگري، آموزش تمام معلمان حتي آنان که در نقاط دور دست مشغول به خدمتند در پي دارد، اما آنچه با اين عنوان در ساختارآموزشي کشور وارد شده است ،جدا از تمام مزاياي حرفه اي و سهولت در دستيابي به اطلاعات، باعث افزايش شکاف ارزشي ،در ميان طبقات اصلي بخش تعليم و تربيت ( معلم و دانش آموز) شده است.هرچند اين ابزار، جمع آوري داده ها و کسب اطلاعات از طريق يافتن ارتباط بين آنها و سپس توليد دانش را سهل تر مي نمايد، اما کاربرد دانش توليد شده ( خردورزي ) که جزو اهداف اصلي آموزش محسوب مي گردد به آساني موارد فوق الذکر نيست . شايد به همين خاطر است که کانون هاي تفکر ( Think Tanks )را حلقه مفقوده ي سياستگزاري هاي کشور هاي در حال توسعه مي دانند.با وجود اين همه فناوري هاي رنگارنگ اطلاعاتي و ارتباطاتي، که تقريبا در دسترس بدنه آموزش کشور قرار گرفته است ، چرا شاهد تحولات اساسي در آموزش و پرورش کشور نيستيم ؟ اينکه دانش آموزان ما قادر باشند ، آنچه را به عنوان علم در کلاس هاي درس به آنها آموزش داده مي شود ، در زندگي روزمره بکارگيرند و آنچه را در اين محيط مشاهده مي کنند ، با توجه به آموزش هاي مدرسه اي ، تجزيه و تحليل کنند ( کسب مهارت هاي لازم براي زندگي و پرورش هوش هاي هيجاني دانش آموزان ) . بايد پرسيد در اين مرحله چه توفيقاتي کسب کرده ايم ؟ شايد بتوان دليل اصلي اين امر را عدم دستيابي فرايند آموزش به مرحله يادگيري دانست . آنچه ما به عنوان آموزش بر آن تاکيد مي کنيم بايد به تغيير رفتار و يادگيري منتهی گردد. در غير اين صورت ، آموزش منجر به انباشتگي اطلاعات بي حاصل در ذهن فراگيران ما خواهد شد .فراگيراني که يا از تحصيل علم گريزانند يا علي رغم دانش فراوان ، به انسان هايي بي خاصيت تبديل مي شوند. دستيابي به فن بدون حصول انديشه ي فن ، تنها بازندگي مالي و ارزشي را براي جامعه به دنبال دارد . هرگاه که ما در مسير غلط گام برداريم ، اين فناوري ما را سريعتر به ناکجاآباد مي رساند .پژوهش و توسعه در نحوه بکارگيري فناوري اطلاعات و ارتباطات در امور آموزش ، معلمان و به ويژه مديران ارشد نظام آموزشي را ياري مي دهد تا به گونه اي موثر از اين ابزار در امر کيفيت بخشي و افزايش سطح اثر بخشي برنامه هاي آموزشي بهره برداري کنند . آنچه به عنوان راهکار مي توان براي جلوگيري از گسترش اين معضل مطرح کرد، فرايند بازسازي فرهنگي و مباني اجتماعي، ارائه ارزشها و شاخص هاي فرهنگي با زباني تازه و شيوه اي نو ،مي باشد يا استفاده از خود اين ابزار در غني سازي انديشه و دانش ملي و ايجاد يک فرهنگ پويا که قابليت پذيرش اين توسعه را بيش ازپيش داشته باشد .در حقيقت سرچشمه اين مشکلات را بايد در بخش فرهنگي مربوط به اين ابزار جستجو کرد نه محدوديت دسترسي به آنها .براي بهره گيري از قابليت هاي بيشمار فناوري اطلاعات و ارتباطات درتعميم آموزش و توسعه دانش و گسترش يادگيري ، نياز به اصلاح سياست هاي کلان آموزشي و رويکردهاي آن به همراه بهبود زير ساخت ها و سازماندهي مجدد محتوي آموزشي و حمايت در منابع مالي است .

واژگان کليدي : "چالش ، فناوري در آموزش ، داده ، اطلاعات ، دانش ، خردورزي ، گسترش پوشش تحصيلي ، کيفيت آموزشي ، مشارکت و رقابت ، آموزش معلمان ، حس پرسشگري ، نشانه هاي توسعه ، افزايش زمان يادگيري "

نقش فناوري اطلاعات و ارتباطات بر امر آموزش و پرورش

نويسندگان : طاهره كابلي و پوران اسكندري دبيران رياضي آموزش و پرورش شهرستان بروجن

استان چهارمحال و بختياري

چكيده:

در سال‌هاي اخير فناوري اطلاعات و ارتباطات نقش قابل توجهي در بهبود عملكرد مدارس ايفا كرده است؛ و به رغم صرف هزينه‌ي هنگفت براي سخت افزار و اتصالات شبكه و نرم افزار هنوز فناوري جايگاه خود را در كلاس‌هاي درس پيدا نكرده است‌. در صورتي كه دانش‌آموزان بايد در عصر اطلاعات پيشرفت‌هاي كاملي در زمينه‌ي IT داشته باشند و بدون شك آموزش معلمان كيفيت آموزش را ارتقاء مي‌دهد‌. اما تعداد انگشت‌شماري از معلمان با به كارگيري رايانه در تدريس ، ادبيات رايانه ، برنامه‌نويسي و … آشنا هستند‌. فناوري آموزشي جريان آموزش علوم مختلف خصوصاً رياضي را به عرصه‌ي همگاني توسعه مي‌دهد‌. از تأثيرات تكنولوژي آموزشي مي‌توان به اثرات مثبت بر كاركرد و بازده دانش‌آموزان در كليه‌ي موضوعات درسي و اميدواري آنان به آينده‌ي تحصيلي خود، تأثير نقش و كاركرد‌هاي آموزگار،،نحوه‌ي گروه‌بندي دانش‌آموزان ، توسعه‌ي رويكرد دانش‌آموز محوري ، افزايش تعامل بين معلم و شاگردان ، استمرار در كاربرد فناوري ، علاقه‌مندي نوآموزان به فرايند تحصيل ، بالا رفتن اتكاء به نفس در يادگيري ، استفاده از امكانات ارتباط از راه دور به صورت On - Line ، همكاري و مشاركت و هم‌ياري و رفاقت و هم‌زيستي بيش‌تر اشاره كرد‌. با نگاهي به نقش رايانه در آموزش در ايران در مي‌يابيم كه در ايران نسل جوان ما هر روز بيش‌تر از روز قبل به رايانه و اينترنت گرايش پيدا مي‌كند كه اگر دبيران ، دانش‌آموزان را وادار كنند كه از رايانه و اينترنت براي انجام دادن تكاليف درسي و پژوهش‌ها و پروژه‌ها استفاده كنند،ديگر انگيزه و وقتي براي استفاده ‌ي نادرست از اين ابزار باقي نمي‌ماند‌.از راهكارهاي مناسب حركت به سمت آموزش مجازي مي‌توان به آموزش رايانه و اينترنت به معلمان و استادان ، آوردن اينترنت به مدارس و به كارگيري روش‌هاي مناسب آموزشي اشاره كرد‌. در آموزش مجازي مطالب آموزشي كه معمولاً شامل متن ، صدا و تصوير ، نمودار يا تصاوير متحرك رايانه‌اي‌اند، از طريق اينترنت براي آموزش گيرنده ارسال مي‌شود كه البته داراي مزايا و معايبي نيز هست كه كاهش تعامل رو‌در‌رو از معايب آن است‌.اينترنت در عرصه هاي آموزشي ،چالش‌هاي جديدي را ايجاد كرده است‌.آموزش‌الكترونيكي‌يا‌ e-learning به طور خلاصه عبارت است از استفاده از فن آوري اطلاعات در امر آموزش كه به ما قدرت يادگيري خارج از محيط فيزيكي كلاس‌رامي‌دهد‌. در نتيجه درمي‌يابيم كه در مورد تكنولوژي ديدگاه مثبتي داشته باشيم و آموزش‌هاي لازم را ببينيم و از آن در توسعه‌ي بهينه فرايند يادگيري استفاده كنيم‌.“ ان‌شاء الله”

كليد واژه‌ها : فناوري اطلاعات و ارتباطات ، آموزش مجازي اينترنتي ، متن هاي ديجيتال ، تعامل‌رودررو ، تكنولوژي آموزشي، شبكه هاي رايانه اي ، آموزش الكترونيكي.

نقش جدید معلمان در آموزش و پرورش با توجه به توسعه فن آوری اطلاعات

آزیتا معصوم پور

دبیر شیمی شهر سمنان

دی ماه 1385

چکیده:

نقش جدید معلمان در آموزش و پرورش با توجه به توسعه فناوری اطلاعات

زمانی در دنیای آموزش، معلم از دید دانش آموز تندیسی از اطلاعات بود. او نه تنها در زمینه درس تخصصی خویش، بلکه در سایر موارد نیز می توانست تا حدودی پاسخگوی نیاز آنان باشد. اما توسعه علوم و پیشرفت تکنولوژی، وجود رسانه های دیداری و شنیداری و شبکه های ماهواره ای سبب گردید که بعضاً این دانش آموزان باشند که در بسیاری موارد از معلم خود برتری جسته و توانمندی های خود را به نمایش گذارند.

خلاقیت به وجود آمده در کودکان به مدد فناوری اطلاعات و جایگزینی انقلاب دانش محور به جای انقلاب صنعتی، پردازش اطلاعات به جای انباشت اطلاعات و... همه مبین این نکته است که سیستم آموزشی در کشور ما نیز باید دستخوش دگرگونی گردد. بدیهی است معلم به عنوان یکی از اجزاء اصلی سیستم آموزشی باید در این تحول و دگرگونی شرکت جسته و حتی خود بانی روش های نوین آموزشی گردد و نقشی نو در عرصه آموزش ایفا نماید. رشد مهارت های شناختی و توانایی تحلیل و ارزیابی فراگیران، راهنمایی دانش آموزان به سوی ادراک جدید، تبدیل اطلاعات پراکنده به دانش قابل استفاده را می توان از جمله نقش های جدید آنان دانست.

بدیهی است در اولین مرحله جمع آوری اطلاعات وآگاهی از سیستم های آموزشی کشورهایی که در این زمینه موفق بوده اند می تواند راهنمای موثری برای ما باشد، البته توجه به فرهنگ، آداب و سنن و مبانی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جامعه خود را نباید از نظر دور داشت و ما نیازمند تغییرات مناسبی در این الگوها هستیم، ضمن آنکه هر شاخه از علوم نیز طراحی خاص خود را در فناوری اطلاعات می طلبد.

به منظور بررسی نقش جدید معلم باید امکانات موجود را شناخت و با فراهم نمودن بسترهای فنی و آموزش های لازم برای معلمان و توجیه جامعه آموزشی و لزوم به کارگیریIT و تغییرات مناسب در محتوای آموزشی گامی موثر به سوی نهادینه کردن فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش برداشته و به جایگاهی مطلوب در این زمینه دست یابیم.

می توان معلمان را با مزایای اجرای این طرح آشنا نمود. از جمله کاهش بار مالی آموزش و سرعت بخشیدن به فرآیند یاددهی- یادگیری، پوشش دادن به بخش وسیعی از فراگیران و ... ضمن آنکه در این فرآیند معلم نیز در مسیری قرار می گیرد که ناگزیر از به روز نمودن اطلاعات خویش می باشد. او با روش های جدید آموزشی در کشور(حتی در دنیا) و اطلاعات نوین علمی آشنا می گردد و به این باور می رسد که به کار گیریIT کار او را سهل تر، تدریس او را بهتر و توانمندی های او را بیشتر می نماید.

در این مقاله با توجه به تحقیقات انجام شده و مقاله های علمی موجود در این زمینه به شناخت امکانات موجود پرداخته و نقش معلم را در به کارگیری این فناوری در کلاس درس بررسی می نماییم. تجربه نشان می دهد که معلمان کهنه کار اغلب در برابر تغییرات از خود مقاومت نشان می دهند. بنابراین پیشنهاد می گردد که این شیوه به طور آزمایشی توسط معلمان علاقمند اجرا گردد تا آنان با به کارگیری توانایی های علمی آموزشی خود و با مددجستن از هنر معلمی، نقاط قوت و ضعف را مشخص نمایند و پس از انجام بازخورد امکانات لازم فراهم شده و در سطح کلان اجرا گردد.

بدیهی است ارائه مقالات و پیشنهادات می تواند چارچوبی را ارائه دهد که به مدد آن بستر مناسبی برای اجرای این فرآیند و توسعه آن فراهم نماید.

واژگان کلیدی:

- فن آوری اطلاعات:

سیستم های انسانی، ماشینی و کامپیوتری و هر چه که شامل داده های اطلاعاتی، شبکه و رسانه ها و مخابرات می شود بر فن آوری اطلاعات دلالت دارد.

- دیدگاه رفتار گرا:

انتقال دانش توسط معلم به یادگیری صورت می گیرد.

- دیدگاه شناختی:

پردازش اطلاعات ودر سازمان گرا، ساختن دانش مورد نظر است.

- یادگیری:

بهبود بخشیدن به بازنمائی ذهنی است.

- پورتال یا دروازه:

به سایت مرجعی گفته می شود که کاربران اینترنتی و کسانی که با وب سروکار دارند از آن به عنوان مدخل و منبعی برای یافتن سایت های مورد علاقه استفاده می کنند.

بررسي تفاوت فرهنگ سازماني موجود با فرهنگ سازماني مطلوب و مورد نياز فناوري اطلاعات«IT»

نويسنده: حشمت السادات مينو(کارشناس ارشد مديريت آموزشي)

دبير علوم اجتماعي و عضو انجمن علمي معلمان علوم اجتماعي - آموزش وپرورش استان قزوين ناحيه2

قزوين- خ نادري شمالي- ک شهيد عبدالعظيم رمضاني- پلاک18- طبقه سوم منزل حميد وحيدي قزويني- ص. پ: 54736- 34137

تلفن: 3344815-0281-09126811619 - آدرس پست الترونيکي: vahidiq313@yahoo. com

چكيده

عنوان: بررسي تفاوت فرهنگ سازماني موجود با فرهنگ سازماني مطلوب و مورد نياز فناوري اطلاعات«IT»

هدف تحقيق: اين پژوهش درصدد است با مقايسه بين وضعيت موجود و وضعيت مطلوب، به بررسي عوامل تقويت، محافظت، توسعه به منظور استفاده از فناوريهاي جديد و پيشرفته امروزي اقدام نمايد. رفتار سازماني (استفاده مطلوب از فناوري اطلاعات) تابعي از دهها متغير است. «فرهنگ سازماني» به عنوان جامع‌ترين متغير، موردنظر قرار گرفت. در صورتي که فناوري اطلاعات به عنوان يک متغير تاثير گذار بر سازمان آموزش وپرورش وارد شود، چه تغييري در فرهنگ سازماني آن پديد خواهد آمد؟:

براساس مطالعات نظري در زمينه فرهنگ‌سازماني از بين الگوهاي متعدد فرهنگ سازماني، الگوي استيفن رابينز به كمك اساتيد راهنما انتخاب گرديد. وي براي فرهنگ‌سازماني ويژگيهايي را ذكر كرده كه معمولاً‌ تمامي سازمانها داراي درجاتي از آنها در فرهنگ خود مي‌باشند. اجزاي فرهنگ‌سازماني شامل؛ خلاقيت فردي، ريسك پذيري، نظام پاداش، سازش با پديده تعارض، الگوهاي ارتباطي، حمايت مديريت، هدايت، هماهنگي، كنترل و هويت مي‌باشد.(رابينز، 1376، ص 376)

روش تحقيق: در اين تحقيق از روش تحقيق پيمايشي استفاده شده وجامعه مورد مطالعه شامل كاركنان مدارس متوسطه كار و دانش، فني و حرفه‌اي و نظري، آموزش و پرورش ناحيه 2 استان قزوين مي‌باشد. پرسشنامه شامل 43 سوال دو وجهي شامل وضعيت موجود و وضعيت مطلوب و مورد نياز فناوري اطلاعات است كه با پايايي 9435/0 مورد استفاده قرار گرفته است.

جامعه آماري و روش پژوهش: در اين تحقيق از روش تحقيق پيمايشي استفاده شده وجامعه مورد مطالعه تعداد211 نفر شامل كاركنان (مديران، معاونان، مشاوران، دبيران، دفترداران) مدارس متوسطه كار و دانش، فني و حرفه‌اي و نظري، آموزش و پرورش ناحيه 2 استان قزوين مي‌باشد(مينو، 1385، ص 134). پرسشنامه براساس الگوي استيفن رابينز شامل 43 سوال دو وجهي شامل وضعيت موجود و وضعيت مطلوب و مورد نياز فناوري اطلاعات است اين پرسشنامه براساس مقياس ليكرت( 5 گزينه‌اي) و با پايايي 9435/0 مورد استفاده قرار گرفته است. پس از گردآوري پرسشنامه‌ها، اطلاعات مورد نياز استخراج و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت(همان، ص112).

نتايج: در اين پژوهش كاركنان بر اين باورند كه بين تمام متغيرهاي فرهنگ سازماني در وضعيت مطلوب و مورد نياز فناوري اطلاعات از نظر کميت فاصله معني‌دار وجود دارد و لزوم بازنگري و اصلاح مورد انتظار آنهاست. آنان فرهنگ تركيبي(بروكراتيك، قبيله‌اي، كارآفريني و فرهنگ بازار) را پيشنهاد مي‌نمايند کارکنان جامعه مذکور انتظار فرهنگ سازماني قوي دارند؛ زيرا ورود به عصر اطلاعات به يك فرهنگ سازماني نيرومند كه داراي متغيرهايي چون به هم پيوستگي، وفاق ارزشي و تعهد فردي به هدفهاي جمعي متکي است. فرهنگي قوي، نوآفرين با ارزشهاي بنيادي که به تناسب و شايستگي راهبردي آن توجه شده است. اطلاعات موجود در پژوهش نشانگر تمايل قلبي و حصول توافق جمعي افراد است و مي‌توان نسبت به مشارکت آنهادر ايجاد تغييرات برنامه ريزي شده با اطمينان همت گماشت. لذا در برنامه‌ريزي براي آموزش كاركنان به منظور ورود مطمئن به فناوري اطلاعات بايد همزمان به سه مهارت انساني، ادراكي و فني آنان توجه شود و ملاحظات زير مانند؛ انعطاف‌پذيري، تفاوت‌هاي فردي، حمايت، تقويت، پشتيباني، مشاركت گروهي، پاداش، عوامل انگيزشي و پيام روشن مديريت مد نظر قرار گيرد.(گلن اي‌برند، 1381، ص 76)

کلمات کليدي:

فرهنگ، سازمان، آموزش، پرورش، فناوري، اطلاعات، فناوري اطلاعات، عصراطلاعات.

عنوان: نقش جديد معلمان در آموزش و پرورش با توجه به توسعه فن‌آوري اطلاعات

نام نويسنده: صفورا يزدچي

چكيده:

امروز ما در عصر فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات به سر مي‌بريم. فن‌آوري‌هاي جديد، به ويژه فن‌آوري‌هاي مربوط به عرصه اطلاعات و ارتباطات زمينه تحولات سريع و غيرقابل برگشتي در جهان فراهم آورده است. آن چه را كه واژه‌ي دانايي به ذهن ما متبادر مي‌كند دانش و اطلاعات است. ترديد نيست كه مجهز بودن به دانش و اطلاعات نوعي فرزانگي است. دانايي صرف يا در اختيار داشتن دانش و اطلاعات به خودي خود كارآيي ندارد و اگر با توانايي، يعني شگردهاي به كارگيري و بهره‌مندي از دانش و اطلاعات، همنشين نشود ناقص مي‌ماند. اما اگر دانايي با رفتار و كردار همراه و همگام شود، يعني با توانايي دم‌ساز گردد، كارآمد مي‌شود (چانگ، 1996).

آموزش و پرورش كليد تغيير مسير جهاني است، و اگر بخواهيم تغييري در زندگي اجتماعي به وجود آوريم بايد از مدرسه آغاز كنيم و اگر بخواهيم تغييري را از مدرسه شروع كنيم، بي‌ترديد بايد از معلم شروع كنيم و مهم اين كه هيچ اصلاحي نمي‌تواند بدون همكاري و مشاركت فعال معلمان موفق شود. ولي كدام معلم؟ معلمي كه مي‌خواهد در جامعه كنوني اصلاحاتي را ايجاد كند بايد داراي چه ويژگي‌ها، مهارت‌ها و قابليت‌هايي باشد؟ آيا در دنياي كنوني فقط دانا بودن و داشتن دانش و اطلاعات كافي است؟

به نظر مي‌رسد مي‌توان بهترين معلمان را كساني دانست كه اوقات خود را صرف يادگيري مي‌كنند. يك معلم كارآمد معمولاٌ تحولات مربوط به رشته خود را تعقيب مي‌كند و دائماٌ مهارت‌هاي خويش را بهبود مي‌بخشد. آن‌ها همواره در حال آموختن هستند. به عبارتي ديگر آن‌ها دائماٌ در حال شاگردي كردن هستند.

ژاپني‌ها مي‌گويند: "شايستگي هر نظام آموزشي به اندازه شايستگي معلمان آن نظام است" پس هر گاه معلمان از آموزش و مهارت‌هاي لازم برخوردار شوند، قادرند اين فرهنگ را در بين دانش‌آموزان توسعه دهند. كاربردي كردن اين مهم در عرصه تعليم و تربيت مي‌تواند زمينه ساز تحول در آموزش و پرورش دانش‌‌آموزان باشد.

امروزه معلمان بايد به مهارت‌هاي لازم دست پيدا كنند تا به كمك آن‌ها از قافله علم و تكنولوژي كه به سرعت از كنار ما مي‌گذرد، عقب نمانند. بلكه با او همگام شده و از طريق آن جامعه را بسازند. كارآمدي همان راز نهفته‌اي است كه نياز امروز است (محمدي،1384).

واژگان كليدي: فن‌آوري- معلمان- فرآيند ياددهي-يادگيري- روش تدريس پويا- مؤسسات آموزشي- دانش‌آموز محور-شيوه‌هاي جديد تدريس- عصر دانايي و ارتباطات.

تأثير کاربرد برنامه هاي شبيه سازي رايانه ايبر يادگيري دانش آموزان در درس شيمي

صديقه طاهريS Taheri

آموزش وبرورش ناحيه (2) اراک

چکيده:

امروزه شبيه سازي در تار و پود علوم دنياي کنوني رسوخ کرده و در اين راستا نرم افزار هاي شبيه سازي بسياري با کاربرد هاي گوناگون ارائه گرديده است. شبيه سازي رايانه اي امکان بررسي و مطالعه سيستم ها را با صرف حداقل زمان، هزينه و خطرات با قدرت وسيع، مشابه محيط واقعي را به راحتي فراهم مي کند.

با پيدايش فناوري جديد و در عصر اينترنت آموزش علوم تجربي نيز دستخوش تغييراتي گرديده است به گونه اي که ديگر روش هاي قديمي مرسوم در بسياري از جوامع پيشرفته و يا در حال توسعه پاسخگو نيست. ه در آموزش شيمي مشکلات زيادي وجود دارد زيرا بسياري از مفاهيم انتزاعي بوده و براي دانش آموزان قابل درک نمي باشد و فقط با ارائه مدل و کمک آموزشي مناسب است که مي توان آنها را ملموس تر و قابل فهم تر ساخت.

برنامه هاي شبيه سازي شده رايانه اي مي توان اين مشکل را بر طرف نمود. از جمله برنامه هاي شبيه سازي شده، آزمايشگاه مجازي مي باشد که دانش آموزان مي توانند به محدوده ي گسترده تري از آزمايش هاي در زمينه شيمي دست پيدا کنند با توجه به اين که معمولاً در مدارس ايران، انجام آزمايش ها بنا به دلايل کمبود مواد و وسايل، نبود فضاي مناسب آزمايشگاه، گوناگون خطرات آزمايش و... امکان پذير نمي باشد، کاربرد نرم افزارهاي شبيه سازي کاملاً منطقي مي نمايد.

مرور مطالعاتي در تحقيقات انجام شده، نمايان گر آن است که تا کنون در زمينه ي تأثير برنامه هاي شبيه سازي رايانه اي بر يادگيري درس شيمي در دبيرستان تحقيقي صورت نپذيرفته است. البته يکي از علل عدم انجام تحقيق عدم آشنايي کافي آموزان و معلمان با رايانه و اينترنت و سنتي بودن نظام آموزش و پرورش ايران و ناملموس بودن آن با کاربرد فناوري اطلاعات مي باشد.

بر مبناي مرور مطالعاتي انجام شده هدف کلي اين تحقيق مطالعه تأثير کاربرد برنامه هاي شبيه سازي رايانه اي درس شيمي بر يادگيري آزمودني ها در سه حيطه شناختي، رواني حرکتي و عاطفي مي باشد. در راستاي تحقق هدف کلي مذکور فرضيه هاي زير تنظيم شده است:

يک – استفاده از برنامه هاي شبيه سازي رايانه اي در درس شيمي، يادگيري شناختي دانش آموزان را افزايش مي دهد. [9]

دو – استفاده از برنامه هاي شبيه سازي رايانه اي در درس شيمي، مهارت هاي آزمايشگاهي دانش آموزان را افزايش مي دهد.[10]

سه – استفاده از برنامه هاي شبيه سازي رايانه اي در درس شيمي، ميزان علاقه دانش آموزان را نسبت به اين درس افزايش مي دهد.

روش تحقيق از نوع شبه تجربي و پايگاه تحقيق نيز اثباتي مي باشد. مدت آموزش حدود دو ماه بوده است. و آزمودني ها 64 نفر از دانش آموزان سال دوم تجربي دو دبيرستان دخترانه از آموزش و پرورش ناحيه 2 اراک بوده اند

به منظور جمع آوري اطلاعات جهت فرضيه يک از آزمون معلم ساخته، فرضيه دو از چک ليست آزمايشگاه شيمي و فرضيه سه از پرسش نامه استفاده شده است. براي تحليل داده هاي به دست آمده از آمار توصيفي، آمار استنباطي به کار رفته است. براي فرضيه يک آزمون T-Student و براي فرضيه هاي دو و سه آزمون Chi-Square استفاده شده است.

يافته هاي تحقيق نشان مي دهد که استفاده از برنامه هاي شبيه سازي رايانه اي در درس شيمي، يادگيري شناختي، مهارتهاي آزمايشگاهي و علاقه ي دانش آموزان را نسبت به درس شيمي افزايش مي دهد

واژگان کليدي:

برنامه هاي شبيه سازي رايانه اي در درس شيمي، يادگيري شناختي، يادگيري مهارتي، يادگيري عاطفي

نقش فناوري اطلاعات در آموزش موضوعات درسي

آرزو جهانبخش

نشاني:

اصفهان – شهرضا –خيابان شهيد يزداني ، كوچه شهيدان بحريني ،‌بن بست دوم سمت راست ، پلاك 37

تلفن : 2216731-0321 - همراه : 09132216388

نمونه طرح درس شماره (1) و (2) در تدريس دروس :