آشنايي با انواع سي پي يو ها

دنياي رايانه مدتي دچار يكنواختي و سكون بود و فقط اعداد و ارقام بالا ميرفتند ، اما در استانداردها و تكنولوژي تغيير چنداني ايجاد نميشد.

اما اکنون و بويژه در دو سال اخیر ، ما در يك زمان بزرگ رايانه‌اي بسر ميبريم ، دوره‌اي كه نسلهاي پردازنده پشت هم ميايند و ميروند ، چيپستها و بوردهاي جديدي كه مدتها منتظر آن بوديم به عرصه ظهور ميرسند ، ويندوز ويستا جاي خودش را بازنکرده ویندوز 7 معرفی میشود ، Direct X 10 و كارتهاي گرافيك مبتني بر آن وارد بازار شده‌اند ، دنياي مانيتور در آستانه تحولي عظيم است و امسال سال شروع منسوخ شدن LCD است ، آگهي فروش اولين هاردديسكهاي نيمه هادي را ميبينيم ، شاهد DDRIII و افزايش روزافزون سرعت آن هستيم و ...

خلاصه تحولاتي كه 4-5 سال يا بيشتر راكد بودند ، همه و همه در طي اين ماهها در حال بلوغند ، چيزي كه شايد شبيه آنرا حوالي سال 2000 شاهد بوديم.

متني كه در ذيل ملاحظه ميفرماييد مربوط به يك دوره 20 يا 30 ساله نيست بلكه در برگيرنده مطالبي از حدود 2 تا 3 سال پيش الي 1 سال آينده ميباشد.

در اين قسمت سعي خواهد شد تا شما ديد روشني نسبت به انتخاب CPU پيدا نماييد ، زيرا CPU مغز متفكر دستگاه است و بقيه قطعات حتي Main Board بر مبناي آن گزينش ميگردند.سپس در قسمت بعد به مرور مادربرد و انتخاب آن ميپردازيم.

شما ممكن است داراي يك رايانه قديمي پنتيوم II ، III يا حتي قبل از آن باشيد ، در اينصورت آنچه را كه در مورد قطعات ، اقسام CPU و مادربورد و سوكتها ، حافظه و كارت گرافيكي بخاطر داريد كلا پاك كنيد.

ولي چنانچه دستگاه شما حدود 3 تا 5 سال قدمت دارد احتمالا صاحب يك پنتيوم 4 يا معادل AMD آن هستيد.

آن موقع پنتيوم 4 با 478 پايه و سوكت 478 باب بود و انواع و اقسام سلرون و فول كچ ، در مورد AMD هم پردازنده‌هاي Athlon XP و Sempron با سوكت 462 پايه يا همان سوكت A.

مساله جالبي كه وجود دارد اين است كه هنوز هم پردازندهاي اينتل امروزي از نسل پنتيوم 4 هستند. (آنچه بعنوان پنتيوم 5 در بازار ما توسط برخي افراد درج ميشود كذب است ، پنتيوم 5 تا سال 2010 عرضه نخواهد شد ، تازه آن موقع هم معلوم نیست که عنوان آن Pentium 5 باشد یا خیر.)

در مورد AMD هم همان اتلون و سمپرون را داريم ولي چيزي كه در هر دو مورد تغيير كرده‌است ، تغييرات در معماري اين پردازنده‌ها ميباشد ، گذر از 32 بيت به 64 بيت طي مراحل مختلف ، باب شدن پردازنده‌هاي دو هسته‌اي و 4 هسته‌اي براي كاربران عادي ، كوچكتر شدن هرچه بيشتر تكنولوژي ساخت ، ازدياد كاشه داخلي ، تغيير استاندارد سوكتها ، تغيير توان مصرفي و ... اهم نكاتي هستند كه شما براي بروز آوري اطلاعات خود بايد بدانيد :

1- تغييرات تعداد پايه‌ها :

در مورد اينتل تمامي پردازنده‌ها هم اكنون تحت استاندارد سوكت LGA با 775 پايه هستند و جدیدا 1366 پایه ، در مورد AMD ، تغييرات مختلفي صورت گرفت ، اما ظهور كوتاه مدت سوكتهاي 754 ، 939 ، 940 قديمي نهايتا به سوكت 940 پايه جديد تحت عنوان AM2 انجاميد ، هم اكنون تقريبا تمامي پردازنده‌هاي AMD موجود در بازار AM2 و AM2+ هستند ، AM3 نيز در حال فراوان شدن است.

2- 64 بيتي :

اولين پردازنده‌هاي 64 بيتي براي PC عادي ، توسط AMD ارائه شد و از آن ببعد CPU هاي Athlon XP و Sempron به Athlon 64 و Sempron 64 تغيير نام دادند.

گذر از 32 بيتي به 64 بيتي در مورد اينتل با تاخير بيشتر و طي مراحل گوناگون صورت گرفت و در همين مقطع بود كه AMD براي چند ماهي گوي سبقت را ربود.پردازنده‌هاي اينتل كه بخشي از آنها و سپس تمامي قسمتها به 64 بيتي تغيير يافتند (بهمراه ديگر فناوريها) از آن پس Core 2 ناميده شدند.

امروزه تمامی پردازنده های جدید عرضه شده به بازار 64 بیتی هستند ، اینستکه دیگر صحبتی از 32 یا 64 بودن آنها در برگه مشخصات هم نیست.

3- دو هسته‌اي و چهارهسته‌اي (Dual و Quad)

با ظهور پردازنده 2 هسته‌اي اينتل بازهم دوران سبقت چند ماهه AMD به پايان رسيد و ايندو رقابت نزديكي را در ارائه پردازنده‌هاي دو هسته‌اي آغاز نمودند.

اينتل ‍كه قبلا نيز پردازنده‌هاي 32 بيتي Dual Core را داشت ، اين مورد را به تكنولوژي Core 2 اضافه كرد و CPUهاي سري Core 2 Duo را كه در حال حاضر سهم زيادي از بازار را دارند عرضه نمود.

توجه داريد كه Core 2 بمعني دوهسته‌اي نيست بلكه Duo بمعني دو هسته‌ايست.

بهمين ترتيب Core 2 ميتواند بصورت Core 2 Solo يا ‍Core 2 Quad باشد.

Core 2 Duo ابتدا تحت سري E4000 مثل E4300 و سپس تحت سري E6000 مثل E6600 مشهور و اينروزها سري ٍقدرتمند E8000 مثل E8400 ارائه گرديد.

CPU هاي چهارهسته‌اي اينتل با عنوان Quad يا Quadro شناخته ميشوند و با حرف Q يا QX مشخص ميگردند مثلا QX9650 یا Q6600 و Q9300 و يا Q9650 و ...

در اين بين AMD هم بيكار ننشست و CPU دو هسته‌اي خود را آماده نمود و آنرا X2 ناميد كه با تلفيق 64 بيتي ، اكنون Athlon 64 X2 و Sempron 64 X2 را در بازار داريم ، مثل Athlon 64 X2 5600+.

چهارهسته‌اي هاي AMD كه با X4 مشخص ميشوند با ورود سري Phenom در سال گذشته به بازار معرفي شدند ، مثل Phenom X4 9750 ، از طرفي AMD يك گروه CPU سه هسته‌اي را توليد و با علامت X3 كرد ، مثلا Phenom X3 8750 ، اينها با رقم 8 در ابتدا شماره‌گذاري مي شوند.

از طرفي اكنون پردازنده‌هاي Phenom II را داريم كه پيشرفتهاي درخور توجهي را نشان ميدهد.

4 – Cache :

اندازه كاشه CPU سهم مهمي در كارائي آن دارد ، در مورد پردازندهاي Core 2 Duo ، كاشه L2 ابتدا 2MB بود اما در مورد E6600 به 4MB افزايش پيدا نمود ، همچنين برخي مدلها با شماره 20 در انتها و كاشه 4 مگابايت به بازار آمد مثل E6320 يا E4320 و ...

پردازنده‌هاي جديدتر اينتل با عدد 50 در آخر همگي داراي 4MB حافظه كش هستند.مثل E6550 ، E6850 و ... و سري 8000 مثلا E8500 داراي L2 برابر 6MB هستند ، در مورد Core2 Quad كاشه L2 برابر 6 يا 8 مگابايت است ، اما در مورد پردازنده‌هايي با عدد 50 در آخر مثلا Q9550 يا Q9650 كاشه L2 برابر با 12MB ميباشد پس علت گرانتر بودن آنها را در ميابيد.

پردازنده‌هاي X2 AMD متاسفانه فقط داراي يك مگابايت كش L2 هستند اما در مورد Phenom اندازه كش و تركيب آن افزايش و بهبود يافته‌است ، در اينجا يك كاشه L3 وجود دارد كه اندازه آن 2MB و مشترك بين تمامي سه يا چهار هسته است.

در مورد Phenom II اين كاشه L3 برابر با 6MB ميباشد.

5- فركانس :

وقتي صحبت از فركانس CPU ميشود ، دو مفهوم بذهن ميرسد ، يكي فركانس داخلي CPU و ديگري فركانس خارجي يا همان فركانس FSB آنست كه تحت اين فركانس با حافظه و كارت گرافيك ارتباط دارد.

اگر 2-3 سال است كه CPU نخريده‌ايد و تصور داريد فركانس پردازنده‌ها الان بايد به 5-6 هزار رسيده باشد ، اشتباه است ، فركانسها همان اعداد و ارقام 3 سال پيش و حتي كمتر از آن است ، بخاطر تعداد بسيار زياد ترانزيستورها در يك CPU كه در حال نزديكي به مرز يك ميليارد ميباشد ، امكان بالابردن فركانس نيست وگرنه اشكالات متعددي از جمله داغ شدن و مصرف توان شديد پيش ميايد ، در عوض سعي كرده‌اند فنآوري معماري قطعه را بهتر سازند.

AMD بود كه اولين دوهسته‌اي با فركانس 3.0 GHz را بنام Athlon 64 X2 6000+ عرضه نمود كه ابتدا بازار را شوكه كرد اما پس از چند هفته و مشاهده كارائي نااميدكننده آن و عدم توانائي Over Clock از رونق افتاد.

بالاترين فركانس در Intel هم در مورد دو هسته‌ايها 3.33 GHz است و در مورد Quadro حتي پايينتر از آن است وگرنه CPU شما 300-400 وات بتنهايي مصرف خواهد داشت! ( يك خانواده گرانقيمت از Quad تا فركانس 3.4 GHz ميرسد.)

پس ملاحظه ميفرماييد كه اينتل هم در پي AMD ديگر در قيد شماره گذاري بر حسب فركانس نيست ، E8400 بمعني فركانس 8.4GHz نيست بلكه نمادي از قدرت CPU در مقايسه با CPU هاي عادي پنتيوم 4 ميباشد.

خوب ، حال برويم سراغ FSB كه بعكس فركانس داخلي افزايش چشمگيري داشته است ، در حال حاضر شاهد FSB برابر با 1066 و 1333 هستيم.

يكبار ديگر پردازنده‌هاي جديد اينتل با عدد 50 در آخر پيشتاز FSB با سرعت 1333 هستند و داراي كارائي عالي.(E6550 ، E6750 ، E6850)

همچنين در مورد پردازنده‌هاي جديد 45 نانومتري E8500 ، E8400 و E8200 و سري 9000 از پردازنده‌هاي چهر هسته‌اي مثلا Q9550.

در مورد AMD ميدانيد كه FSB مطرح نيست و فركانس HT مطرح است.فركانس HT هم در حال حاضر در تمامي پردازنده‌هاي AM2 آن 1GHz ميباشد ، اما در مورد Phenom ، AMD از 1.6 GHz شروع ميشود و به 2 GHz هم ميرسد.

6- گذر از ميكرو به نانو و مصرف توان :

4-5 سال قبل شاهد تكنولوژي 18 صدم و پس از آن 13 صدم ميكرو در عرصه PC بوديم ، با افزايش روز افزون تعداد ترانزيستورها و مصرف توان آنها ، توليد كنندگان چيپ روز بروز بفكر كوچكتر نمودن تكنولوژي ساخت ميباشند بطوريكه امروزه شاهد پردازندهاي AMD با فن‌آوري 90 و 65 نانومتر و Intel 65 و 45 نانومتري هستيم ، AMD بتازگی در حال بکارگیری فن آوری 45 نانومتر است.

تكنولوژي ساخت يكي از عوامل مهم در مصرف توان و كارائي CPU در انجام Overclocking ميباشد.

عموما در اين چند سال بدين گونه بوده است كه مصرف توان AMD بيشتر و دماي آن بالاتر از اقسام Intel ميباشد و AMD معمولا يك گام ازين لحاظ موخر است ، در حال حاضر تكنولوژي ساخت Phenom II مانند اينتل 45 نانو است اما اينتل به زودي خود را به 32 نانو ميكشاند.

تغييرات جديد

اخيرا شاهد تغييرات ذيل بوده‌ايم كه به بازار ايران هم راه‌يافته‌اند :

1- اينتل تكنولوژي ساخت را از 65 به 45 نانومتر رسانيد ، CPUهاي جديد اينتل داراي 6 و برخي از آنها داراي 12 مگابايت كش و سري جديدي از دستورالعملهاي چندرسانه‌اي هستند.اين CPU ها با مادربوردهاي بروز فعلي مطابقند و فقط احتياج به ارتقاء BIOS بورد در برخی موارد خواهيد داشت.

پردازنده‌هاي 2008 و 2009 اينتل را ميتوان در سه گروه جاي داد :

- دو هسته‌اي ويژه دستگاههاي PC دسكتاپ معمولي با دو نام Wolfdale و Allendale با سري شماره مدلهاي E8000 (مثلا E8500) و E4000 (مشخصا E4700).يك نكته بسيار جالب اينست كه Wolfdale از همان روز اول با قيمت پايين عرضه شد نه با بهاي بالاي 1000 دلار.

براي افرادي كه مشتاق بازي هستند ، استفاده از E8200 ، E8400 و E8500 قويا توصيه ميشود ، اين گروه در تمامي گيمها داراي قدرت عالي هستند و تنها در برخي گيمها گروه Yorkfield كارائي بيشتري دارند كه قيمت بالاي آنها مانع خريد است ، پردازنده E8600 هم که چند ماه پیش در خارج از کشور عرضه شد ، کلا وارد ایران نگردیده است ، قدرت اورکلاک این پردازنده بحدی است که در مورد آن داستانهای عجیب مینویسند ولی قدر مسلم خیلی راحت تا 4.5GHz میرسد ، E8600 بهترین پردازنده برای گیم است (با توجه به شرایط ، کارائی و قیمت) که متاسفانه به کشور ما وارد نشد و توليد آن نيز توسط سازنده در حال توقف ميباشد.

- پردازنده‌هاي چهارهسته‌اي و گرانقيمت Yorkfield كه بصورت Q9000 و QX9000 (مثلا QX9650) شماره گذاري ميشوند.اين گروه جهت استفاده در سرورها نيز مناسبند ، اما قيمت بالائي دارند ، QX9750 قدرتمندترين در اين گروه ميباشد.

- Penryn كه براي نوت بوكها مورد استفاده است.

- ظهور Core i7 : گفته شد که فن آوری تحت عنوان Core و بعد از آن Core 2 باعث پیشتازی اینتل گردید ، اکنون اینتل چند ماهیست که پا را فراتر نهاده و معماری جدیدی را عرضه نموده است ، این معماری که بجای Core بنام Nehalem معروف است ، در واقع یک نوع تقلید از AMD محسوب میشود ، بدین ترتیب که CPU های اینتل از این پس به کنترلر حافظه (North Bridge) مجهز بوده و نیازی به چیپ پل شمال در مادربورد نیست.

واضح است که اصول اورکلاک در این پردازنده ها کاملا شبیه AMD (و قدری مشکلتر از OC عادی) است و مفهوم FSB هم در اینجا وجود ندارد چون اصولا FSB مربوط به ارتباط CPU با پل شمال است که در اینجا در خود CPU ادغام شده است.

با توجه باینکه Core i7 بخش مهمی از بازار پردازنده را در طی هفته ها و ماهای آتی خواهد داشت ، ارائه توضیحاتی در اینمورد واجب است :

اول از همه اینکه Core i7 فعلا فقط چهار هسته ای است و تعداد پایه های آن 1366 میباشد ، Core i7 از DDR3 پشتیبانی میکند پس باید بردی بخرید که ویژه این سری باشد.

دوم اینکه Core i7 ها تنها پردازنده های حال حاضر Quad هستند که کارائی آنها هم در گیم و هم در سایر نرم افزارها از دیگران بالاتر است.

سوم فعلا 5 مدل از آنها تحت عنوان Core i7 920 , 940 , 965 , 950 , 975 Extreme تولید میشود و همه مدلهاي آن هم اکنون در بازار خودمان وجود دارد.

چهارم قیمت آنها چندان ارزان نیست ، بویژه اینکه باید برد مخصوص (به راهنمای مادربورد مراجعه فرمائید.) و DDRIII بخرید.

چنانچه در مورد Core i7 سوالات بیشتری دارید ، از طریق فرم مشاوره رایگان در خدمت شما هستیم.

2- AMD تكنولوژي ساخت را به 65 و اخیرا به 45 نانومتر رساند و سوكتهاي جديدي ارائه نمود كه بواسطه آنها ماردبورد قابليت استفاده كامل از قدرت و مزاياي پردازنده را پيدا ميكند.نام اين پردازنده ها Phenom و Phenom II است و جهت استفاده از Phenom سوكت AM2+ مزيت است اما واجب نيست.پس بايد در آينده نزديك شاهد CPU هاي طرح AM2+ و سپس AM3 باشيم كه AM3 با AM2 سازگار نيست.اگر شما يك برد AM2 داريد ميتوانيد از پردازنده AM2+ استفاده كنيد ولي از حداكثر كارائي آن بهره نخواهيد برد.

واضح است از اي ام دي انتظار ميرود تا پردازنده‌هاي جديدش قابليت اوركلاك مطلوبي داشته باشند كه در مورد Phenom II چنين نيز هست اما هنوز هم Phenom II قابل رقابت با Core i7 نيست ، هرچند كه AMD از شماره گذاريهاي مشابه اينتل استفاده كرده‌است مثلا Phenom II X4 920 ، جديدترين اين سري Phenom II X4 955 ميباشد ، اگر قصد استفاده از Phenom II را داريد برويد سراغ برد AM3.

نتيجه گيري : كدام CPU را انتخاب كنم؟

اول : تعيين كنيم Intel يا AMD

در چند سال گذشته AMD همواره برغم وجود نقاط ضعف مانند تاخير در كوچك نمودن تكنولوژي ساخت و امكانات و سرمايه كمتر ، بالابودن حرارت و مصرف توان ، مشكل بودن نگهداري پردازنده و فركانس كلاك پايينتر ، جايگاه خود را در رقابت با اينتل به لطف پارامترهايي مثل كاشه L1 بزرگتر و استفاده از معماري پيشرفته‌تر همواره حفظ نموده يا حتي در مقاطعي در رتبه بالاتر قرار داشته است.

متاسفانه در مقطع كنوني شاهد افت AMD هستيم و 2-3 سالي است همواره عقب ميفتد ، هر چند از لحاظ قيمت و نسبت ارزش به بها واقعا بايد بر روي آن حساب باز كرد بويژه براي كاربردهاي اداري.

CPU های چهار هسته ای فنوم هم که در بازار ما نه تنها موجودند ، بلکه به اشباع رسیده اند! Phenom 9950 یا 9850 مدلهای برتر این گروهند که البته در مقایسه با اینتل واقعا کم میاورند ، Phenom II واقعا وضعيت بهتري دارد ولي باز با Core i7 قابل رقابت نيست.

در حال حاضر و تا ماههاي آينده AMD را به كاربراني كه بدنبال كارائي حداكثر هستند و كاربران گيم ، پيشنهاد نميكنيم ، اما در صورت استفاده براي ساير كاربردها يك PC مبتني بر AMD ميتواند كارا و مناسب باشد ، شما میتوانید یک دستگاه قدرتمند دفتری یا حتی جهت طراحی با قیمت مناسب و مبتنی بر AMD داشته باشید.

دوم : كدام پردازنده Intel :

اگر میخواهید یک رایانه همه منظوره و عادی داشته باشید E7300 و E7200 کافی هستند ، همینطور E8200 ، اگر طرفدار گیمهای سنگین هستید ، E8400 و E8500 و E8600 توصیه میشوند.(فعلا مورد آخر در بازار ما موجود نیست.)

اگر رایانه را جهت نرم افزارهای خاص طراحی ، مهندسی و محاسباتی ، انیمیشن سازی و مشابه آن میخواهید حتما بررسی فرمایید که آن برنامه خاص توانائی استفاده بهینه از Quad را دارد یا خیر زیرا در اینصورت ممکن است کارائی نرم افزار شما با استفاده از چهار هسته بطرز چشمگیری افزایش یابد ، از جمله چهار هسته ایهای مشهور Q6600 ، Q9300 ، Q9450 و Q9550 هستند.

اگر یک رایانه خیلی قدرتمند لازم دارید برای همه کاربردها و قیمتش هم چندان مطرح نیست سراغ Core i7 بروید و بخاطر داشته باشید قیمت رایانه Core i7 شما تا چند ماه دیگر حتما افت زیادی خواهد داشت.

پردازنده‌هاي Quad مناسبند؟

اکنون تعداد قابل توجهی از نرم افزارها توان استفاده از چهار هسته را دارند اما اکثر بازیها خیر! برای بازی اگر به کارائی بالا و قیمت مناسب میاندیشید دو هسته ای توصیه میشود ، اگر هم خواهان بازیهای سنگین با وضوح و فریم بالا و هم چهار هسته ای هستید و بودجه کافی دارید Core i7 را برگزینید.

AMD همه پردازنده های خود را به 45 نانو میرساند و سعی در بهبود Quad خواهد داشت ، اینتل احتمالا تا یک چند ماه دیگر به 32 نانو تغییر فن آوری میدهد و اقسام بیشتری از Core i7 را روانه بازار مینماید از جمله اقسام دو هسته ای آنها که قیمت مناسب و 1156 پین خواهند داشت ، همچنین اینتل پردازنده هایی خواهد ساخت که چیپ گرافیک هم در خود دارند! تا حال بردهایی با گرافیک Onboard دیده اید ولی اینبار کارت گرافیک به داخل CPU خواهد رفت.

آشنايي با انواع سي پي يو ها

مطالب مشابه :

انواع مدل شينيون مو عروس و زنانه

مدل های جدید مو , آموزش شینیون مو - ژورنال

مقايسه انواع مدلهاي توربولانس در جريانهاي آشفته

دوخت دستکش فر

HMM مدلهای مخفی مارکوف (Hidden Markov Models)

مدلهای جدیدی برای ساخت و تزیین هدیه

آشنايي با انواع سي پي يو ها