درباره ی معدن

تاریخچه

بهره برداری وکشف معادن و ذوب سنگ معدنها و استخراج فلزات از آنها به دوران باستان برمی گردد در مورد مس بعضی از باستان شناسان معتقدند که اولین بار مس در ایران شناخته و مورد استفاده قرار گرفته است. نمونه هایی ازسنگ معدن یافت شده در تل ابلیس در کرمان در حدود ۶۰۰۰ سال قدمت دارند. کهن ترین منطقه ای که آثار ذوب مس در آنجا به دست آمده در سیلک کاشان است. که قدیمی تر از تل ابلیس کرمان است.
سرزمین ما ایران به لحاظ داشتن پوسته ای ناهمگن وتاثیر حوادث مختلف زمین شناسی در شکل گیری آن، از نظر مواد معدنی، سرشار است چرا که تقریبا از تمامی مواد معدنی دنیا برخوردار است.
معادن موجود در ایران

اکتشاف معدن ایران به طریق علمى از ۱۳۱۸ ش آغاز گردید و در آن سال در اداره ى کل معادن وقت یک واحد زمینشناسى و اکتشافى دایر شد. در ۱۳۷۵ ش در سطح کشور۱.۲۵۷ تعاونى معدن به ثبت رسیده بود که از میان آنها ۷۳۰ واحد با سرمایهى ۱۹.۹۵۷ میلیون ریال فعال بودند.
ایران، دومین ذخایر نفتی جهان، یازده در صد ذخایر ثابت شده نفتی زمین معادل ۱۳۰ میلیارد بشکه، و نیز دومین ذخایر گازی جهان، هجده در صد ذخایر ثابت شده گاز طبیعی، معادل ۲۶ تریلیون متر مکعب را در اختیار خود دارد. دیگر معادن مهم کشور عبارتاند از: معادن ذغال سنگ، نیکل، کبالت، نقره، گوگود، و اورانیوم.
۱.زغال سنگ: معادن زغال سنگ شمال ایران از آذربایجان تا خراسان گسترده است. مرغوبترین جنس زغال سنگ منطقهى البرز از معادن زیراب به دست مى آید که به کارخانجات ذوب آهن اصفهان حمل مى شود و بقیه در کارخانجات نساجى مازندران (قائم شهر و بهشهر) یا در واحدهاى صنعتى اطراف تهران و کرج استفاده مىشود. از جمله معادن دیگر منطقه ى البرز مى توان از شمشک،گاجره، نساء، لالون، گرمابدر، الیکا و گلندرود نام برد. ذخیرهى قطعى زغال سنگ کشور را در حدود ۲۸۲.۹۳۹.۰۰۰ تن برآورد کردهاند. در ۱۳۷۶ش جمعاً ۱.۰۲۴.۰۰۰ تن زغال سنگ از معادن کشور استخراج شده است.
۲. آهن: سنگ آهن در بسیارى از نقاط کشور از جمله در بافق، سمنان، شمس آباد (اراک)، زنجان ،نزدیکی بندر عباس و محلات تاکنون شناسایى شده، و در حال بهرهبردارى است. سنگ آهن در ایران عمدتاً از نوع مانیتیت، هماتیت و یا لیموتیت و اندکى با ترکیبات سولفورى است ودرجهى خلوص بالایى (۶۰%) دارد. ذخایر احتمالى آهن ایران را ۷/۱ میلیارد تن و ذخایر قطعى آن را بیش از ۵۰۰ میلیون تن برآورد کردهاند. در ۱۳۷۶ ش از معادن کشور بالغ بر ۵.۶۳۲.۰۰۰ تن آهن استخراج شده است.
۳. مس: استخراج مس در ایران سابقه اى کهن دارد و معادن آن در سراسر فلات ایران پراکنده است. میزان ذخایر مس ایران را تا صدها میلیون تن برآورد کرده اند که مهمترین معادن فعال آن در سرچشمه است. افزون بر این، معادن مس فراوانى در نواحى انارک (یزد)، زنجان (بایچه باغ)، آذربایجان (سرنگون،مزرعه و هرواباد) وجود دارد. در ۱۳۷۶ ش جمعاً ۳۷۲ هزار تن سنگ مس در ایران استخراج شده است.
۴. سرب و روى: ذخایر معادن سرب و روى کشور را بیش از ۳۰ میلیون تن برآورد کردهاند که بیشتر آن در حواشى کویر لوت و ایران مرکزى (حوالى انارک، یزد، اصفهان و اراک) و نواحى پیرامونى البرز قرار دارد. در ۱۳۷۶ ش بالغ بر ۳۸۱ هزار تن سرب و روى در کشور استخراج شده است.
۵. فلزات قیمتى: بر اساس اکتشافات انجام شده در اطراف محلات، رگه هایى از طلا کشف شده که مقدار آن قابل توجه است. معدن دیگرى نیز میان دلیجان و میمه شناسایى شده که به علت کمى عیار استخراج آن مقرون به صرفه نیست. در اصفهان نیز در چندین نقطه از جمله در موته معدن طلا کشف شده است. در ایران نشانه هایى که دال بر وجود معادن نقره باشد، به دست نیامده است، ولى چون این فلز غالباً همراه سرب و نیکل و مس به دست مى آید، احتمال وجود آن در کانالهاى نواحى بیرجند و بلوچستان بسیار است.

درباره ی معدن

مطالب مشابه :

معادن ایران