آموزش نشانه ها

ساختار و محتوای فارسی اوّل دبستان

آموزش نشانه ها ( ١)

اين بخش که به آموزش نشانه ها (الفبای فارسی) اختصاص دارد از درس اوّل شروع می شود و

شامل شش قسمت زير است:

قسمت اوّل: تصوير بزرگی است که برای ايجاد فضای مناسب برای شروع آموزش، بهانهٔ ايجاد گفت وگو و يافتن واژهٔ کليدی طرّاحی شده است. معلّم می تواند برای ايجاد تحرّک و رقابت سالم در مشارکت جمعی از اين تصوير استفاده کند.

قسمت دوم: شامل سه تا شش تصوير کوچک است که از متن تصوير بزرگ صفحه استخراج و زير هر تصوير نام آن به خطّ خواندن نوشته شده است.

قسمت سوم: شامل واژه های کليدی هر درس است و در هر واژه يک صدا با رنگ قرمز آمده که هدف اصلی درس، تدريس همان صداست؛ با اين توضيح که چون صدا به صورت مجرّد برای نوآموز هيچ مفهومی را القا نمی کند، در قالب يک واژهٔ آشنا آمده است. سوق دادن نوآموز به يافتن رابطهٔ بين تصويرها و نام آنها (= واژه های کليدی) مهمترين بخش آموزش است.کار اصلی معلّم پس از يافتن واژه های کليدی، به همين قسمت متمرکز می شود. او ساده ترين واژ هٔ کليدی را از ميان واژه های کليد که از دهان بچّه ها گرفته است انتخاب می کند و پس از آن به سمت صدای مشترک در واژ ه ها حرکت می کند و صدای مشترک و جای آن را در واژه ها مشخص می نمايد و سپس به آموزش مکتوب آن می پردازد و روی تخته می نويسد. تنها تفاوت آموزش کنونی با آموزش قبلی، استفاده از خط انحنادار به جای خطّ زاويه دار است. پس از نوشتن و چند بار تمرين کردن، توجّه بچّه ها را به صفحهٔ قرينهٔ کتاب« کار » جلب می کند و از آنها می خواهد تا در کتاب کار بنويسند.اين تمرين پس از اتمام اين صفحه و تسلّط نسبی نوآموز بر آن، با نظارت معلّم انجام می گيرد.

توجّه: اگرچه برای شروع کار، بخش کردن واژه ها و صداکشی يادگيری را آسان می کند، تجربه نشان داده است که ادامهٔ آن به شکل افراطی و تأکيد بر بخش کردن و صداکشيدن به ويژه زمانی که نوآموز به حدّ قابل قبولی از تشخيص رسيده است، خسته کننده و ملال آور می شود و روند کار را کُند می کند. بنابراين، در شيوهٔ کنونی به کاربرد بيش از حد آن توصيه نمی شود. اين مهم به تشخيص همکاران محترم واگذار می شود تا در صورت ضرورت، به اندازهٔ لازم آن را به عنوان ابزاری برای پيشبرد تدريس، (نه در جهت کند ساختن روند آن) به کار گيرند. با وجود اين، در سراسر اين کتاب، تمرين های بخش کردن و شمردن صداها آمده است.

قسمت چهارم:متن آهنگين و تقريباً کوتاهی است که هدف از آن آشنا شدن چشم نوآموز به هيئت ديگری از واژه است؛ به شکلی يکپارچه به خطّ تحريری. معلّم می کوشد با کمک نوآموز، در خواندن نوشته های اين قسمت با کلاس همراهی کند. توجّه شود که تمامی واژه های اين قسمت در قسمت دوم با خطّ خواندن (نسخ) آمده است.

توجّه: هيچ ضرورتی ندارد که نوآموز صداهای اين واژه ها يا طرز نوشتن آنها را بداند؛ هدف آشنا ساختن چشم نوآموز با هيئت کلّی واژه است.

قسمت پنجم: هيئت درشت و خوانای شکل يا اشکال حرف تدريس شدهٔ امروز است تا نوآموز ابعاد مختلف آن را در گوشهٔ سمت چپ و پايين صفحه به خوبی از نظر بگذراند.

قسمت ششم: طرح انگشت اشاره است که حرف ديروز (با رنگ سياه)، حرف امروز (با رنگ قرمز) و حرف فردا (با رنگ آبی) در سه جای مشخّص بدنهٔ آن نقش بسته است. اين حرف ها تا پايان تدريس نشانه ها ( ١) افزايش خواهند يافت و نوآموز با يک نگاه به انگشت اشاره آنچه را تاکنون آموخته، هميشه پيش چشم خواهد داشت و از افزايش روند آموزش خوشحال می شود آنچه ممکن است در اين بخش (تنها در همين بخش) برای همکاران محترم ايجاد ابهام و نگرانی کند، استفاده از حروفی است که نوآموز نخوانده و نديده است. بايد توجّه داشت که کودک در اين مرحله از شکل هر تصوير، نام آن را کشف خواهد کرد و وقتی نام هر شکل را در زير آن می بيند، بين شکل و نام، رابطهٔ عينی برقرار می کند، از اي ن رو، همهٔ واژه هايی که در اين مرحله از آموزش برگزيده شده اند، واژه های عينی و محسوس يا ملموس زبان هستند تا به وسيلهٔ نشان دادن شکل، قابل شناسايی باشند. از آن گذشته با استفاده از اصل تمرين و تکرار و مطرح کردن همين واژه ها در درس بعدی، کار يادگيری آسان می شود.

توجّه: در نظر گرفتن اين اصل ضروری است که در اين مرحله از نوآموز انتظار نمی رود که تمامی واژه های داده شده را به راحتی بخواند و بنويسد، بلکه هدف از آموزش اين بخش، فقط يادگرفتن شکل های قرمز رنگ و صدای آنهاست. نبايد برای يادگيری تمام واژه ها، نوآموز را در فشار گذاشت. اگر در صفحهٔ ٢٧ تنها شکل« آ» را می آموزد، جای نگرانی نيست چون بعداً در صفحهٔ ٢٨با آموختن شکل « ب» می تواند واژه« آب و بابا » را به راحتی بخواند و بنويسد.

دریافت این مطلب

آموزش نشانه ها

مطالب مشابه :

آموزش خواندن و نوشتن در کلاس اوّل ابتدایی:

آموزش نشانه ها

روش تدریس نشانه ها در پایه اول ابتدایی

آموزش نشانه ها1+اول

آموزش نشانه ها اول ابتدایی(قسمت اول)

روش تدریس نشانه های 2 کتاب بخوانیم کلاس اول ابتدایی

آموزش نشانه‌ها با شعر

آزمون فارسی اول دبستان(نشانه ها)

آموزش نشانه های الفبا با شعر+اول+فارسی