مدرنیسم روستایی..(فرهنگ روستایی)

نوگرایی، که از آن به نام‌های تجدد یا مدرنیسم (modernism) نیز یاد می‌شود، به معنی گرایش فکری و رفتاری به پدیده‌های فرهنگی نو و پیشرفته‌تر و کنار گذاردن برخی از سنت‌های قدیمی است. نوگرایی فرایند گسترش خردگرایی در جامعه و تحقق آن در بستر مدرنیته است. نوگرایی یا مدرنیسم، گستره‌ای از جنبش‌های فرهنگی که ریشه در تغییرات جامعه غربی در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم دارد، را توصیف می‌کند. این واژه مجموعه‌ای از جنبش‌های هنری، معماری، موسیقی، ادبیات و هنرهای کاربردی را که در این دوره زمانی رخ داده اند، در بر دارد.

طي چند دهه اخير، روستاهاي ايران، تحت تأثير تغييرات اجتماعي، از لحاظ زيستي و فرهنگي،دچار دگرگوني فزايندهاي شده اند. رابطه کار، خانه و فرهنگ روستا سه ضلع اصلي اين تغييرات را شكل مي دهند. آشنایی فراگیر ایرانیان با دستاوردهای مدرنیته نه تنها شهرها، بلکه روستاها را هم تحت تأثیر قرار دارد. در دوره پیش از مدرن که مربوط به حدود نیم قرن پیش می باشد، فرهنگ غالب در روستا،فرهنگ کار بوده است. برای روستایی ساعات محدودکار معنی نداشت. کار از طلوع آفتاب آغاز می شد و تا هنگام غروب ادامه می یافت. مردان به کارهایی می پرداختند که نیاز به قدرت بدنی داشت: آبیاری،آماده سازی زمین کشاورزی، حرس کردن درختان،به چرا بردن دا مها، تهیه علوفه دامها، پاک سازی طویله ، کارهای ساختمانی و...بخشی از کارهایی بود که توسط مردها انجام می گرفت. و از طرف دیگر رسیدگی به امور خانه با زنها بود، جریانی از کار مداوم که تمامی نداشت: پخت و پز و درست کردن غذا، نظافت خانه، شستشوی ظروف و رخت و لباس،رسیدگی به طیور و مرغ و خروس ها، دوشیدن دامها، تبدیل شیر به فرآورده های دیگر، پختن نان،کمک کردن در میوه چینی به مردها و... در کنار نگهداری از فرزندان بخشی از کارهایی بود که باکمترین امکانات انجام می گرفت و تمام وقت افراد خانه را پر می کرد. بنابراین ارزش مسلط در روستا،ارزش کار بود. فرزندان در میان این فرهنگ متولد و بزرگ مي شدند و ارزشهای آن را درونی مي ساختند.از این رو مشارکت فرزندان در انجام کارهای روزانه بخشی از وظایف آنها محسوب می شد. اما فرهنگ روستا و روستایی در نیم قرن گذشته دچار تغییر و تحولاتی اساسی شده که تأثیر خود را بر خانه های روستا، کارکردها و کالاهای آن نیز گذاشته است. این تغییرات حاصل ورود مدرنیسم و پیامدهای آن در جامعه ایران است. یکی از اولین تغییراتی که جامعه پس از ورود مدرنيسم شاهد آن بود، پیدایش مدارس جدید و تغییر شکل آموزشهای همگانی، از شکل مکتب خانه اي به شکل مدرسه است.این نهاد به تدریج به روستا راه یافت و امکان تحصیل علم و سواد دار شدن، برای فرزندان روستا فراهم شد و در پی آن ارزشهای جدید از طریق کتابها و معلم ها وارد روستا شد. فرزندان روستا در خانه و خانواده با چیزی غیر از کار روبرو نبودند و این درحالي بود که فرهنگ مدرن نگاهی ابزاری به کار داشت و مصرف کالا را به منظور دستیابی به شرایط رفاهی، هدف از کار می دانست. بنابراین در کنار ایجاد مدارس در روستا، کالاهای جدید وارد روستا شد. یکی از اولین کالاهایی که وارد روستا شد و نقش مهمی در تغییرات فرهنگی روستا داشت رادیو بود. رادیو کالای جذابی بود که زمینه را برای اشاعه و بسط فرهنگ مدرن فراهم می کرد و نیازهای جدید را مطرح می ساخت. تغییرات ذهنی به تدریج شکل می گرفت و روستایی که تا این زمان جز به تولید نمی اندیشید، به سوي زندگي مصرفي كشيده شد.ساختار خانه روستایی تا دوره پیشامدرن مبتنی بر کار بود و توجه به هر یک از قسمت های خانه بر اساس نقشی بود که در فرآیند کار بازی می کرد. هر کدام از بخش ها و حتی مصالح و اجزاء ساختمانی به کار رفته جایگاه خاصی در خانه داشت که در بستر فرهنگی روستا و بخصوص رابطه آن با کار معنی می یافت.در دوره ساخت اين خانه ها هنوز خدمات رفاهی ناشی از نوسازی به روستا نرسیده بود. راه آسفالته وجود نداشت، برق به روستا نیامده بود، آب لوله کشی وجود نداشت، حمام روستا همچنان عمومی و به صورت خزینه بود. اما پس از گسترش مدرنیسم و با توسعه امکانات و خدمات رفاهی در روستا تغییراتی نیز در شیوه یا «سبک زندگی » روستایی پدید آمد که ساختار و شکل خانه نیز متناسب با آن دستخوش تغییر و تحول شد.همانطورکه در پیش آمد با تأسیس مدارس جدید و ورود رادیو به روستا ورود فرهنگ مدرن نیز وارد روستا شد و در ادامه با رفت و آمد روستاییان به شهرها و ساکنین شهرها به روستا ، اشاعه فرهنگ مدرن در روستا تداوم پیدا کرد. این تغییرات با ساختن جاده آسفالته، رسیدن شبکه های برق به روستا،امکان ادامه تحصیل فرزندان روستایی در مقاطع بالاتر از دبستان در روستاها و شهرهای هم جوار،تبدیل شدن خزینه به حمام دوشی، تأسیس شرکت تعاونی روستایی، احداث گیرنده تلویزيونی، آب لوله کشی و تلفن خانگی، سرعت بیشتری به خود گرفت و بستر فرهنگ روستایی را دچار تحول کرد.همزمان با ورود خدمات رفاهی به روستا نسل جدیدی در روستا پديد آمد که ارتباطات و اطلاعات گسترده تری نسبت به نسل پیش از خود داشت و ارزشها، باورها و نیازهایش متفاوت بود این نسل حاضر نشد در مسیر پدران خود بماند و مجذوب فرهنگ شهری شد،فرهنگی که مصرف کردن ویژگی اصلی آن است.از این رو تولید در روستا رفته رفته جای خود را به مصرف داد و فرهنگ کار و تولید ارزش سابق خود را از دست داد و روستا و روستایي که پیش از این تولیدکننده بود، تبدیل شد به مصرف کننده کالاهای لوکس جامعه صنعتی.بنابراین، تغییرات در بستر فرهنگی روستا، تأثیر خود را بر ساختار و شکل خانه ها نیز گذاشت و خانه روستايي که پیش از این خانه کار بود به تدریج با تغییراتی در شکل و ساختمان مواجه شد. تغییراتی که مهمترین عامل آن آسایش افراد خانه بود نه کار.

اين حادثه چنان در سراسر ايران به یک اپيدمي تبديل شده كه بايد خانه هاي روستايي را به عنوان موزه هاي
مردم شناسي براي نسل هاي آينده حفظ كرد تا ميراث گذشته یکسره به فراموشي سپرده نشود.

در روستای فالونک نیز این اتفاق در حال رخ دادن است..

اما یک سوال اساسی و مهم تاکنون بی جواب مانده است..اینکه آیا ساختار جامعه روستایی باید یک کپی در شکل کوچک از شهر باشد یا باید به همان سبک سنتی باقی بماند؟؟؟

مدرنیسم روستایی..(فرهنگ روستایی)

مطالب مشابه :

روش مناسب مبارزه با موش صحرایی..

مدرنیسم روستایی..(فرهنگ روستایی)

مشکلات و معضلات جامعه روستایی.

کشاورزی بیودینامیک..

چکیده مباحث مبارزه با علفهای هرز مزارع گندم و جو..

ایمنی و بهداشت در کشاورزی..

افزایش عملکرد گیاهان زراعی..

اقتصاد روستایی..

طرح هادی روستایی فالونک