گزارش نحوه اجرای ساخت بناهای اسکلت بتنی

اینجانب مهندس وحید لطفی فخار گزارش کامل ساخت سازه اسکلت بتنی پروژه فخار ۱ خود راهمراه با موضوعات مرتبط باموضوع اجرای سازه ای ساختمان بتن آرمه اراثه داده ام:

۱.آشنایی کلی با مکان کار

:که در آن به مکان کار و شرح مختصری از سازمان پرداخته ام که در مقدمه آورده شده.

کلیاتی از ساختمان و اجرای آن ۲ .شرح کاملی از آنچه در این پروژه اجرا شده

۳ .پیشنهادات و انتقادات ارزیابی

بخش های مرتبط در قرون اخیر که رشد جمعیت در دنیا و به طور چمشگیری رو به ازدیاد نهاد و بشر از لحاظ علمی و فنی مشکلات بسیاری را حل نمود در ساختن مسکن نیز مانند سایر امور تحولات عمده ای به وجود آورد و دیگر ساختن خانه های تک واحدی جوابگوی احتیاجات جوامع بشری نبوده و به همین علت سیستم خانه سازی به کلی دگرگون شده و استفاده از مصالح مقاوم نیز مانند فولاد و سیمان در ساختمان رایج گردید و در اثر دسترسی به این مصالح و امکانات دیگر ، گسترش شهرها از افقی به عمودی تبدیل شد و امر آپارتمان سازی در ساختمانهای چند طبقه متداول گردید .

انواع ساختمان از لحاظ مصالح مصرفی :

1 -ساختمانهای بتنی:ساختمان بتنی ساختمانی است که بر روی اسکلت اصلی آن از بتن آرمه (سیمان،شن،ماسه و فولاد به صورت میلگرد ساده و یا آجدار )استفاده شده باشد .

2 -ساختمانهای فلزی :

در این نوع ساختمانها برای ساختن ستونها و پلها از پروفیلهای فولادی استفاده می شود .

3 -ساختمانهای آجری

برای ساختمانهای کوچک که از چهار طبقه تجاوز نمی نمایند می توان از این نوع ساختمان استفاده نمود

۴ ساختمانهای خشتی و گلی :

کلیات ساختمبدرستی قدمت استفاده بشر از سرپناه ویا به طور کلی به مفهوم امروزی قدمت استفاده بشر از مسکن معلوم نیست ولی تقریباً آن را می توان همزمان با پیدایش بشریت دانست،زیرا چنین گمان می رود که بشر از همان ابتدا برای مصون ماندن از برف و باران و سرما و گرما و حمله حیوانات و همچنین حمله سایر اقوام به غار ها پناه برده و این غارها را می توان اولین محل سکونت برای بشر دانست و از آن زمان تاکنون انسانها همیشه به فکر آن بوده اند که مسکنی راحتتر و بهتر برای خود تهیه نمایند

این نوع ساختمانها در شهرها به علت گرانی زمین کمتر ساخته می شود و بیشتر در روستاههای دور که دسترسی مصالح ساختمانی مشکل تر است مورد استفاده قرار می گیرد .

انواع ساختمان از لحاظ کاربرد

ساختمانها از لحاظ کاربرد به انواع ساختمانهای مسکونی،اداری،بیمارستانها،انبارها،مدارس و مکانهای عمومی مانند باشگاهها و ورزشگاهها و غیره تقسیم می شود

مراحل عمومی اجرای ساختمان

بازدید زمین و ریشه کنی قبل از شروع هر نوع عملیات ساختمانی باید زمین محل ساختمان بازدید شده و وضعیت و فاصله آن نسبت به خیابانها و جاده های اطراف مورد بازرسی قرار گرفت و همچنین پستی و بلندی زمین با توجه به نقشه ساختمان مورد بازدید قرار گیرد

پیاده کردن نقشه

برای پیاده کردن نقشه ساختمانهای مهم معمولاً از دوربینهای نقشه برداری استفاده می شود ولی برای پیاده کردن نقشه ساختمانهای معمولی و کوچک از متر و ریسمان بنایی که به آن ریسمانکار هم می گویند استفاده می گردد.برای پیاده کردن نقشه با متر و ریسمان کار ابتدا باید محل کلی ساختمان را روی زمین مشخص نمود و بعد با کشیدن ریسمان در یکی از امتدادهای تعیین شده و ریختن گچ یکی از خطوط اصلی ساختمان تعیین شود. بعد خط دیگر ساختمان را که معمولاً عمود بر خط اول می باشد با استفاده از خاصیت قضیه فیثاغورث رسم می کنیم.معمولاًدر اصطلاح بنایی استفاده از این روش را 5و4و3 می گویند.زیرا در این طریق معمولاً اضلاع مثلث 3متر و4متر و وتر مثلث 5 متر است و برای مکانهای کوچکتر یا بزرگتر می توان از مضربهای این اعداد استفاده نمود. که با توجه به همین قضیه فیثاقورث نقشه دبستان توسط معمار بر روی زمین پیاده گردید . برای پیاده کردن بعد از اینکه خط تراز مبنا توسط مهندسین مشخص گردید رپریا یک نقطه مبنا که در زیر اشاره شده است به ارتفاع خاص یا نشانه گذاری خاص بر روی زمین و یا محوطه اطراف برای بهتر و سریعتر پیاده کردن نقشه اجرا شد . و سپس ایجاد پلان بر روی زمین با گچ ریخته شد.

با توجه به اینکه هر نقطه از ساختمان نسبت به سطح زمین دارای ارتفاع معینی می باشد که باید در طول مدت اجرا در هر زمان قابل کنترل باشد .برای جلوگیری از اشتباه قطعه بتنی با ابعاد دلخواه (مثلا"40*40 با ارتفاع 20سانتی متر )دز نقطه ای دورتر از محل ساختمان می سازند به طوری که در موقع گودبرداری و یا پی کنی به آن آسیب نرسد و در طول مدت ساختمان تمام ارتفاعات را با آن می سنجند به این قطعه بتنی اصطلاحا" رپر می گویند.در بعضی از ساخنمانهای کوچکتر روی اولین قسمتی که ساخته می شود(مانند اولین ستون)علامتی می گذارند و بقیه ارتفاعات را نسبت به آن می سنجند .

گود برداری

بعد از پیاده کردن نقشه و کنترل آن در صورت لزوم اقدام به گودبرداری می نمایند .گودبرداری برای آن قسمت از ساختمان انجام می شود که در طبقات پایین تر از کف طبیعی زمین ساخته می شود مانند موتور خانه و انبارها و پارکینگها و غیره. که پروژه دبستان ایزد به خاطر اینکه پلان آن فاقد فضای های این چنین بود نیازی به گود برداری نداشت .

روشهای پایداری گود برداریها

عملیات حفاری و گود برداری در مجاورت ساختمانهای موجود در صورت عدم رعایت نکات ایمنی و فنی باعث ایجاد صدمات غیر قابل جبران می شود.مسئولیت این آسیب به عهده عوامل اجرایی سازه می باشد بنابراین در هنگام احداث سازه ها به اولین مساله ای که برخورد خواهید کرد مساله گودبرداری برای ساختن سازه می باشد به همین لحاظ دانستن نکاتی در رابطه با ایمنی ساختمانهای مجاور در هنگام گودبرداری لازم و ضروری می باشد.پایداری جداره های خاکبرداری شده به کمک سازه های نگهبان موقت انجام می شود.برای انجام این کار روشهای مختلف موجود می باشد اما متداولترین روش، روش خرپا می باشد .

روش خرپا :

در این روش مهاربندی جداره های گود توسط خرپاهای فلزی انجام می گیرد این کار در فواصل مختلف و مناسب انجام می گیرد. به خاطر استفاده زیاد از این روش ،در زیر عملیات اجرایی آن به صورت گام به گام توضیح داده خواهد شد . 1- اگر در مجاورت زمین مورد نظر ما سازه ای وجود نداشته باشد می توانیم بدون نگرانی تا عمق 5/1-0/2 متر گودبرداری سرتاسری نموده و سپس مراحل بعدی را اجرا نماییم .

اما اگر در اطراف محل گودبرداری سازه ای چند طبقه و بخصوص در مرز گودبرداری وجود داشته باشد به خاطر رعایت حاشیه ایمنی گودبرداری انجام نمی شود . 2 - قبل از گودبرداری در این مرحله در پیرامون پلان گودبرداری چاههایی به قطر 80-100 سانتی متر به فواصل 3-5 متر روی پلان پیاده می شود.به طوری که مطمئن شویم محل این چاهکها با ستونها در هنگام اجرا تداخل نداشته باشد.سپس این چاهکها به عمق H+h حفاری می شود.که در آن Hعمق گودبرداری تا زیر بتن مگر و h عمق لازم برای اجرای شمع بتنی درجا زیر عضو قائم خرپا می باشد.توصیه می شود که به خاطر مسائل ایمنی اولا" حفر چاهکها به صورت یک در میان انجام شود و ثانیا" در صورت وجود عمق زیاد حتما" برای دیواره های چاهک دوز گزاری شود تا از ریزش دیواره چاه جلوگیری شود .

پی کنی

دلایل اصلی پی کنی : 1- دسترسی به زمین بکر 2- برای محافظت از پایه ساختمان ابعاد پی عرض و طول و عمق پی ها کاملاً بستگی به وزن ساختمان و قدرت تحمل خاک محل ساختمان دارد

انواع پی ها :

1-پی نقطه ای : 2-پی نواری : 3-پی عمومی :

شفته ریزی و سنگ کاری :

ارتفاع ملات شفته آهک در داخل پی های حفر شده معمولا می بایست cm20 طبق قرارداد باشد که به خاطر خاکبرداری زیاد و دستگاه مکانیکی در قسمتی از پی حدود cm 50 شفته ریزی نیز به چشم می خورد چون ملات شفته در داخل پی درست و مخلوط می شود امکان اینکه آهکها کاملا شکفته نشود وجود داشت . بعد از اتمام مرحله ی شفته ریزی اقدام به سنگ کاری بر روی ملات شفته آهک در داخل پی شد سنگ کاری بر روی ملات شفته با استفاده از ملات سیمان انجام گرفت که حدودا به ارتفاع 70-60 سانتیمتر سنگ کاری در داخل پی اجرا گردید. سپس بعد از رسیدن به ارتفاع مورد نظر یک لایه ی بتن یا نظافت بر روی سنگ کاری صورت گرفت و بدین وسیله ترتیب سطح مقاوم و مناسب برای اجرای پس برای ساختمانصورت گرفت .

بتن مگر روی سنگ کاری :

بتن مگریا همان بتن نظافت معمولا برای اینکه سطح کار را تمیز و یا اینکه تراز نمائیم از بتن مگر یا بتن لاغر به ضخامت cm10استفاده می شود. روی تمام قسمت سنگ کاری که قبلا انجام داده ایم را بتن مگر کار می کنیم تا بتوان سطح مناسبی را برای بتن ریزی شناژها و همچنین برای کف قالبهابدست آورد

قالب ها :

برای احداث یک سازه بتن آرمه باید بتن خمیری در قالبهایی ریخته شود تا پس از پر کردن تمام حجم قالبها و سفت شدن ،به شکل لازم در آید .از مهمترین گامها در احداث سازه های بتنی ، انجام قالب بندی است .

پس از استقرار قالبها در محل مربوطه باید از آنهاکاملا"بازدید نموده ودرزهایی که احتمالا" باعث بیرون زدن شیره بتن خواهد شد گرفته شود .

پایداری از مهمترین خصوصیاتی است که باید در قالب بندی رعایت شود .

راههای جلو گیری از چسبیدن قالب به بتن :

1- استعمال مایعی که جدار قالب را روغنی کند . 2- استعمال رزین یا روغن جلا . 3- استعمال مواد تاخیر کننده بر روی جدار برای جلو گیری از هیدراتاسیون لایه نازکی از بتن مجاور قالب . 4- استفاده از پوششهایی سخت و کاملا" صاف از قبیل قالبهای فایبر گلاس و یا پلاستیکی .

انواع مصالح قالب :

1- قالب آجری : این نوع قالب برای شالوده ها و دیوارهای حائل مجاور خاک مورد استفاده قرار می گیرد برای اجرا بسته به ارتفاع بتن در قالب و نیز نیروهای وارده ،یک دیوار 11 یا 22 سانتی متری احداث می شود . 2- قالب چوبی : این مصالح برای تمام کارهای قالب بندی از درست کردن قاب قالب تا جدار آن و پایه های اطمینان مورد استفاده قرار می گیرد . 3- قالب فولادی : در مواردی که حجم کار زیاد و تنوع سطوح و ابعاد کم باشد ،استفاده از قالبهای فولادی کاملا " به صرفه خواهد بود . 4- قالب آلومنیومی : آلومنیوم به دلیل سبکی و سهولت حمل روز به روز کاربرد بیشتری در ساخت قالب به دست می آورد . 5- قالب فایبر گلاس : برای استفاده از این قالبها باید هزینه اولیه نسبتا " زیادی را برای درست کردن قالب فولادی لازم متقبل شد ولی هزینه خود مصالح فایبر گلاس که شکل قالب را به خود می گیرند نسبتا" کم بوده که در صورت ساخت تعداد زیادی صفحه فایبر گلاس سرشکن می گردد . همانطورکه گفته شد قالبهای مختلف برای بتن ریزی وجود داردکه پروژه مذکور برای بتن ریزی کف از قالب آجری استفاده شد .

معمولا قالب آجری به ضخامت cm 10 و به ارتفاع حدود cm 60 اجرا گردید . قالبهای آجری در موقع بتن ریزی به خاطر اینکه شیده ی بتن را می مکد یا اینکه از بتن بندهای آن ممکن است شیده ی بتن خارج شود معمولا از نایلوناستفاده کرد و سپس بتن ریزی می نمائید .

یکی از عوامل مهم مهار کردن قالب در هنگام بتن ریزی می باشد که در این پروژه به همین خاطر در پشت قالبها را با استفاده از خاک محل که قبلا کنده بود در پشت آنها ریخته و تا بتوان بدنه قالبها را در مقابل فشاری که هنگام ریختن بتن به آنها وارد می شود محافظت نمود و مانع از فروریختن و یا حرکت کردن جانبی آن گردد . آرماتوربندی هدف از به کار بردن فولاد درقطعات بتنی بتن جسمی شکننده است که در مقابل نیروهای فشاری،مقاومتی در خور پسند دارد، اما مقاومت آن در مقابل نیروهای کششی ناچیز است وبه همین دلیل ، در محاسبات بتن آرمه ،این مقاومت در نظر گرفته نمی شود.مقاومت بتن درمقابل نیروهای برشی،تقریبا"مقاومت فشاری آن در نظر گرفته می شود.با توجه به اینکه قطعات بتنی ،توﺃما"تحت تاثیرانواع نیروهای فشاری،برشی و کششی قرار می گیرند،لازم است قطعات بتنی،برای مقاومت کافی در مقابل این نیروها ،با عناصر مناسبی مسلح گردند.با در نظر گرفتن مشخصات فیزیکی مواد مختلف ،فولاد با داشتن ضریب انبساط طولی 000012/0-که تقریبا"با ضریب انبساط طولی بتن (00001/0الی000015/0)برابر است ؛همچنین مناسب بودن ضریب ارتجاعی بتن و محاسن دیگر از قبیل فراوانی،شکل پذیری و غیره،مناسبترین عنصر برای این منظور است.فولاد بیشتر به صورت انواع میلگرد همراه با بتن ،بتن آرمه (بتن مسلح)را تشکیل می دهد .موارد استفاده از میلگردها درتیر بتنی الف)تحمل نیروهای کششی:یک تیر تخت بتنی یک دهانه را قبل از بارگذاری مشاهده می کنید. در وسط این تیر محوری است که به آن ((تار میانی ))یا تار خنثی می گویند. پس از بارگذاری تار خنثی نه فشرده می شود و نه کشیده ، اما لایه های بتن بالای تار خنثی فشرده می شوند.این لایه ها هرچه از تار خنثی دورتر باشند، فشرده تر و لایه های زیر تار خنثی کشیده می شوند. هر قدر این لایه ها از تار خنثی دورتر باشند، بیشتر کشیده می شوند، بدین ترتیب، مشخص می شود که در تیر ساده یک دهانه، پس از بارگذاری ، حداکثر کشش در ناحیه وسط تیر در زیر تار خنثی و در پایین ترین لایه تیر به وجود می آید؛ بنابرین، لازم است در سطح زیرین بتن، میلگردهایی برای تحمل نیروهای کششی قرار گیرند . سطح مقطع این میلگردها با توجه به مقدار نیروی کششی وارد بر هر ناحیه محاسبه می شود و به همین دلیل ،ممکن است میلگردهای کششی وسط دهانه ،از میلگردهای کششی در نزدیک تکیه گاهها که نیروی کششی کمتری وجود دارد،بیشتر باشد ب)تحمل نیروهای فشاری با توجه به مقاومت خوب بتن در مقابل فشار ،اکثراًکلیه نیروهای فشاری ،به وسیله بتن تحمل می شود.در تیر یک دهانه در بالای ناحیه بالای تار خنثی ،حداقل میلگردهای فشاری بر اساس استاندارد مربوط بدون محاسبه قرار داده می شود .

بعضی اوقات ممکن است سطح بتن بتنهایی قادر به تحمل نیروهای فشاری نباشد یا اینکه بنا به ضرورت لازم باشد ابعاد بتن کوچک انتخاب شود ؛در این صورت، قسمتی از نیروهای فشاری ،به وسیله میلگردهای فشاری تحمل می شود.این میلگردها در ناحیه فشاری (نزدیک سطح آزاد بتن)قرار می گیرند و سطح مقطع آنها در مقاطع مختلف تیر،بر اساس محاسبه تعیین می شود .

باید توجه داشت که در تیر یک دهانه ساده ،ناحیه کشش و فشار،به گونه ای است که ذکر آن رفت ،اما شکل خم شدن تیرها با شرایط دیگر،ممکن است تغییر کند .

بر اثر بار وارده از بالا ،تیر در قسمت پایین وسط دهانه کشیده ودر قسمت بالا فشرده می شود ،اما بر روی تکیه گاه به عکس ،تیر در قسمت فوقانی کشیده و در قسمت تحتانی فشرده می شود .

با عنایت به مطالب مذکور ،گاهی نیاز است که در مقاطع مختلف قطعات بتنی ،مقدار میلگردها تغییر کند (متناسب با نیروی کششی وارد بر هر مقطع تیر).این تغییرات گاهی با کم و زیاد کردن میلگردها ی راستا (سیتکا)و در مواردی ،با تغییر محل یک میلگرد از پایین به بالا یا از بالا به پایین ،تامین می شود . به میلگردهایی که بنا به نیاز خمیده می شوند و تغییر مسیر می دهند ،(اتکا)گفته می شود تحمل

نیروهای برشی:

اگر نیروی برشی واردبر سطح قطعه بتنی بیشتر از مقاومت برشی بتن باشد ،مطابق شکل ترکهایی در تیر بتنی ایجاد می شود که با زاویه حدود 45 درجه ،تار خنثی را قطع می کنند و در نهایت ممکن است موجب بریده شدن قطعه بتنی شود.

در مواقعی که بتن نتواند از به وجود آمدن این برش جلوگیری کند ،باید از میلگردهایی با فرم مناسب برای مقابله با برش استفاده شود

الف) میلگرد مقاوم ،عمود بر خط برش احتمالی در نظر گرفته می شود .این مقاومت ،به وسیله اتکای تکی یا مرکب تامین می شود .

ب)میلگرد مقاوم ،به صورت قائم در تیر بتنی قرار می گیرد . این عنصر مقاوم ((خاموت)) نامیده می شود .

خاموت

خاموتها میلگردهای شکل گرفته ای هستند که در تیر به صورت قاﺋم قرار می گیرند.معمولا" خاموتها را شکل مقطع تیر می سازند و ضمن اینکه در مقابل نیروهای برشی وارد آمده مقاومت می کنند،میلگردهای فشاری و کششی را در جای خود نگه می دارند.براساس آیین نامه های بتن آرمه ،حد اقل قطر و فاصله خاموتها مشخص می شود،اما برای مقاومت در مقابل نیروهای برشی ،تعداد و قطر میلگردها باید دقیقا"محاسبه شوند.با توجه به اینکه در تیر بتنی ،حداکثر نیروی برشی ،در نزدیکی تکیه گاهها ایجادمی شود ،قطر خاموتها را بیشتر و فاصله آنها را کمتر از نواحی دیگر در نظر می گیرند. در قسمتهای دورتر تکیه گاهها ،حداقل آیین نامه ای را به کار می برند انواع میلگردهای مورد مصرف در بتن میلگردها با توجه به نوع آلیاژ وشکل ظاهری،انواع مختلفی دارند که در ایران برای مصرف در بتن ،از 3نوع آن در قطرهای مختلف استفاده می کنند .

1-میلگردهای نرمه با مقطع دایره و سطح کاملا" صاف که صطلاحا"به آن ،(میلگرد ساده) می گویند .

2 - میلگردهای آجدار و آجدار تابیده(TOR)با دو آلیاژسخت و نیمه سخت موجود است .

3 - برای بتنهای پیش تنیده و پس تنیده ،از کابلهای فولادی (سیم بکسل) با تنشهای بسیار بالا استفاده می کنند تمیز کردن میلگردها چون چسبندگی مناسب بین فولاد وبتن از عوامل ﻣﺆثر در مقاومت بتن مسلح است ، باید میلگردهایی که در بتن مسلح به کار می روند ، تمیز و عاری از گل ، روغن ، زنگ زدگی ، پوسته ، خو ردگی یا سایر پوششهای غیر فلزی باشند . برای تمیز کردن زنگ از سطح میلگرد از برس سیمی ، سندبلاست استفاده کرد .

پوشش بتن روی میلگردهای فولادی

چون میلگردهای فولادی به عوامل خورنده جوی (رطوبت و رطوبتهای اسیدی)بسیار حساس هستند ؛بنابراین ،باید با پوشش کافی بتن روی آنها ،از زنگ زدگی آنها جلوگیری کرد؛همچنین چون فولاد در برابر آتش سوزی ، از مقاومت خوبی برخوردار نیست ،

در زمان آتش سوزی، پوشش بتن ، محافظ مناسبی برای فولاد است.پوشش بتن روی میلگردها برابر است با فاصله بین رویه میلگردها تا نزدیکترین سطح آزاد بتن. ضخامت پوشش بتنی محافظ میلگردها، متناسب با نوع وضعیت محیط ،کیفیت بتن و نوع قطعه مورد نظر ، بوسیله طراح ساختمان تعیین و در نقشه های اجرایی مشخص می شود .

برای ایجاد پوشش یکنواخت بتن روی میلگردها ،از قطعاتی به نام ((فاصله نگهدار)) (لقمه) استفاده می کنند.این قطعات ،قبل از بتن ریزی ،در فواصل متناسب به شبکه میلگرد متصل می شوند.در صورت عدم استفاده از فاصله نگهدار، ممکن است هنگام بتن ریزی ، به خصوص هنگام لرزاندن بتن ، میلگردها تغییر مکان دهند و در نتیجه،پوشش بتن کم وزیاد شود.گاهی این تغییر مکان آنقدر زیاد است که میلگردها به صفحات قالب می چسبند ودر نتیجه هیچگونه پوششی ایجاد نمی شود.فاصله نگهدارها را از جنس بتن ، مواد پلاستیکی ،فلزی و غیره به شکلهای مختلف می سازند.لقمه ها باید از جنس و نوع پایا باشند تا موجب خوردگی میلگرد و قلبه کن شدن پوشش بتن نشوند.بهتر است مخلوطی که در ساخت لقمه های بتنی استفاده می شود از نظر مقاومت ، پایایی ،تخلخل و ظاهر ،با بتن اصلی یکسان باشد

قلاب انتهای میلگردها و اندازه استاندارد آنها :

برای افزایش چسبندگی بین میلگردها و بتن ، باید در انتهای میلگردهای فولادی قلاب ایجاد کرد . حداقل اندازه قلابهای استاندارد در حالتهای متفاوت اجرایی به این شرح هستند :

الف)میلگردهای اصلی

1-خم 180درجه (خم نیم دایره

2-خم 135 درجه(چنگک )

3-خم 90 درجه(گونیا )

ب)میلگردهای تقسیم و خاموتها :

1-برای میلگردهایی به قطر 16 میلی متر و کمتر،خم 90 درجه گونیا به اضافه طول مستقیم (حداقل 6برابر قطر میلگرد) ،مشروط بر اینکه از 6 سانتی متر کمتر نباشد

۲-برای میلگردهایی به قطر 16 میلی متر و کمتر از 25 میلی متر،خم 90 درجه گونیا به اضافه طول مستقیم (حداقل 12برابر قطر میلگرد) در انتهای آزاد میلگرد .

3-خم 135 درجه (چنگک)به اضافه طول مستقیم (حداقل 6 برابر قطر میلگرد)به شرطی که از 6 سانتی متر کمتر نباشد .

4-خم 180 درجه (خم نیم دایره)به اضافه طول مستقیم (حداقل 4برابر قطر میلگرد)به شرطی که از 6 سانتی متر در انتهای آزاد میلگرد کمتر نباشد .

اندازه قطر قلابهای انتهایی :

به منظور جلوگیری از کششهای نامطلوب در میلگردها در هنگام خم کردن و همچنین پرهیز از ایجاد تنشهای زیاد در بتن (محل در گیری قلاب با بتن)،باید شعاع قوس، از حد معینی کمتر نباشد .

فاصله میلگردها از یکدیگر در قطعات بتنی :

در یک قطعه بتنی ، باید فاصله میلگردها از هم به اندازه ای باشد که مصالح تشکیل دهنده بتن بتواند از بین آنها عبور کرده در نتیجه ،بتن (کرمو)نشود .

بستن میلگردها به یکدیگر (گره زدن) :

میلگردهای فولادی باید قبل از بتن ریزی ، در محلهای پیش بینی شده و بر اساس طرح و محاسبه ،به یکدیگر بسته و یکپارچه شوند تا از جابه جا شدن آنها ، طی عملیات بتن ریزی تا خودگیری بتن ،جلو گیری شود .

برای بستن دو میلگرد به یکدیگر ، بیشتر از مفتول فلزی نرم با قطر 5/1تا2 میلی متر استفاده می کنند که اصطلاحاٌ به این عمل گره زدن می گویند همچنین می توان با استفاده از وسایل جوشکاری پنو ماتیک ،میلگردها را به یکدیگر متصل کرد

انواع گره های متداول برای بستن دو میلگرد به یکدیگر :

1-گره ساده(لغزان ) 2

-گره صلیبی

۳-گره پشت گردنی

4-گره اصطکاکی

طول چسبندگی میلگرد و بتن (مهاری) :

چسبندگی میلگرد وبتن،از طریق سطح تماس بین آنها ایجاد می شود.برای استفاده کامل از حداکثر مقاومت میلگردهای داخل بتن ،در مقابل نیروهای وارد شده ، لازم است سطح تماس با توجه به مقدار مقاومت چسبندگی بتن و فولاد در واحد سطح ،به اندازه ای باشد تا بتواند حد اکثر نیروهای وارده را تا حد مقاومت مجاز ،به میلگرد وارد کند وصله میلگردها میلگردهای مصرفی در بتن ، به علت محدودیت طولی ،گاهی لازم است به یکدیگر وصله شوند و در اکثر مواقع لازم است که نیرو از یک میلگرد به میلگرد دیگر منتقل شود.برای این کار ،از اتصالات پوششی ،جوشی یا مکانیکی استفاده می کنند.برای اتصال میلگردها به یکدیگر لازم است این نکات مورد توجه قرار گیرد

. 1-محلهای اتصال میلگردها حتی المقدور پراکنده باشند . 2-در صورت امکان ،وصله ها دور از نقاط کشش حداکثر واقع شوند . 3-میلگردهای ساده،در محل اتصال ،قلاب انتهایی داشته باشند .

انواع اتصالات میلگرد

الف) اتصال پوششی ب) اتصال جوشی ج) اتصال مکانیکی

میز میلگرد خم کنی

با توجه به سنگینی نسبی کار میلگرد خم کنی وفشارهای نسبتا" زیادی که در هنگام خم کردن میلگرد بر دستها و کمرو بعضا" کلیه اعضای بدن عامل وارد می شود، بهتر است برای کاهش این فشارها ، از میز میلگرد خم کنی استفاده شود .

صفحه خم کن میلگرد

صفحه خم کن میلگرد عبارت است از صفحه فولادی مربع یا مستطیلی که بر روی آن تعدادی خار فولادی تعبیه شده است که بوسیله آن از حرکت میلگرد در بعضی جهات جلوگیری می شود.صفحه خم کن میلگرد را از طریق پیچهایی بر روی میز ،ثابت کرده با استفاده از آچار F ،میلگردها را به شکلهای مورد نظر خم می کنند .

پتک : در کارگاههای کوچک فاقد دستگاه کشش برقی میلگرد صاف کن، ممکن است برای صاف کردن میلگردها ،از پتک و سندان استفاده شود.برای صاف کردن میلگردها ، باید حتما"توجه شود که وزن پتک انتخابی با توجه به قطر میلگرد سنگین نباشد

. برش میلگرد :

میلگردها را برای اعضا بتن مسلح ،معمولا"از شاخه های 12 متری یا کلاف میلگرد ،در طولهای لازم، برش می دهند.بریدن میلگرد به دو صورت سر و گرم انجام می شود که برش سرد از مزایای بیشتری برخوردار است و توصیه می شود حتی المقدور برشهای میلگردهای فولادی به صورت سرد با استفاده از وسایل مکانیکی انجام شوند .

وسایل برش میلگرد :

1-قیچیهای دستی 2-قیچیهای میلگرد بر دستی که بر روی پایه قرار دارند 3-قیچی پروفیل بر دستی 4-ماشین برقی برش میلگرد

آچار خم کن میلگرد )

آچار f)

ساده ترین وسیله دستی برای خم کردن مناسب میلگردهای نازک ، وسیله ای است به شکل F که اصطلاحا" به آن آچار F می گویند .

دستگاه میلگرد خم کن برقی

ماشینهای میلگرد خم کن برقی می توانند میلگردهای نازک و قطور را به شکلهای مورد نظر به طور سریع ، آسان و با دقت زیاد خم کنند .

یاد آور می شوم که قبل از اینکه آرماتور گذاری داخل قالب انجام شود لایه تمام ملات اضافه یا (پاکار) قالب که در درون آن ریخته شده را کاملا تمیز کرده و سپس هر گونه اجسام یا شی اضافی که داخل قالب باشد باید برداشته بعد آرماتور گذاری در درون قالب انجام گیرد. به هیچ وجه نباید آرماتور را از بالا به سمت داخل قالب پرتاب کرد چون علاوه بر اینکه اتصال آرماتورهاسست می شود شاید که به بدنه قالب آسیب وارد نماید و باعث تخریب با صدمه ای شود که مشمول زحمات زیادی برای درست کردن شود .قرار دادن کلی میلگرد در داخل قالب

( ایمنی در آرماتور بندی)

: مطالعات انجام شده نشان می دهد که به هنگام آرماتور بندی،فشار وارد بر دستها و کمر نسبتاً زیاد بوده و گاه بر کل بدن فشار بسیار زیادی وارد می گردد برای کاستن از صدمات ناشی از حوادث و خطرات و بروز حوادث ،رعایت موارد زیر مفید خواهند بود هنگام قرار دادن یک شبکه سخت شده میلگرد با استفاده از کابل و جرثقیل بر روی قالب،باید لقمه ها به صورتی قرار گیرند که باز کردن و برداشتن کابل بسته شده به دور شبکه به سهولت میسر باشد . قرار دادن تمام میلگردهای آرماتور در یک نقطه بر روی سکوی کار ممکن است باعث شکستن سکو گردد .به هنگام راه رفتن بر روی قالبهای آغشته به روغن ،نباید از کفشهایی با کف لغزنده استفاده شود . در صورتی که تردد کارگران از روی شبکه بسته شده میلگردها ضروری باشد باید با قرار دادن تعدادی تخته یا صفحه فولادی شطرنجی روی میلگردها ،گذرگاهی به وجود آید تا احتمال لغزیدن و سقوط کارگران کاهش یابد .

استفاده از میز آرماتور بندی و خم نشدن کارگر آرماتور بند روی زمین ،باعث کاهش فشارهای وارد بر کمر می شود .

بتن ریزی :

پیمانه کردن و اختلاط :

برای پیمانه کردن مصالح می توان از وسایل مختلف از قپانهای دستی تا توزین کننده های الکترونیکی بهره گیری نمود .

در صورتی که حجم بتن لازم کم باشد ، می توان از بتونیر های کوچک مکانیکی با ظرفیت حدود 200 لیتر استفاده نمود.در این گونه موارد معمولا"نسبت اختلاط حجمی می باشد.مصالح در یک محل جمع آوری شده و همان جا با هم در مخلوط کن ریخته می شود . برای حجم های متوسط بتن از بتونیر های 500تا 1000لیتری استفاده می شود.برداشت از دپو صورت گرفته و عمل اختلاط انجام می شود .

بتن ریزی در حجمهای زیاد به مخلوط کن های بزرگ با ظرفیت حتی تا 10000 لیتر نیاز دارد.نسبت اختلاط در این گونه موارد به علت نیاز به دقت زیاد ،معمولا" وزنی بوده و توزین با دستگاههای خودکار ونیمه خودکار انجام می شود.پس از انجام توزین ،مصالح درون جام بتونیر ریخته می شوند .این عمل توسط دراگ لاین یا لودر یا تسمه نقاله انجام می گیرد . زمان اختلاط مناسب برای دستیابی به یکنواختی لازم ظرفیت مخلوط کن (متر مکعب) 8/0 5/1 3/2 1/3 8/3 6/4 6/7 زمان اختلاط به توصیه ACI(دقیقه) 5/1 5/1 0/2 5/2 75/2 0/3 - زمان اختلاط به توصیه USBR (دقیقه) 0/1 25/1 5/1 75/1 0/2 25/2 25/3

انواع مخلوط کن ها

الف) مخلوط کنهایی با جام دوار

این مخلوط کنها دارای جامی هستند که حول محوری افقی یا مایل با زاویه کم با افق دوران می کند

. ب)مخلوط کنهایی با جام ثابت

: این مخلوط کنها دارای یک محور چرخان افقی یا قائم (گاه چند محور قائم )می باشند

. پ)کامیونهای مخلوط کن :

این مخلوط کنها دارای یک جام دوار حول محور افقی یا مایل چرخش که بر روی کامیون نسب شده است می باشند و برای مخلوط کردن و حمل بتن به کار می روند .

حمل بتن

بتن باید به گونه ای حمل شود که جدا شدن اجزاء ، کاهش اجزاء و کاهش اسلامپ آن حداقل باشد.بتن با اسلامپ کم و دارای حباب های هوا به دلیل قوام خمیری آن قابلیت حمل بهتری دارد .جدا شدن دانه های درشت گاه نامناسب نخواهد بود ،به شرط آنکه سنگدانه ها مجددا" با مصالح ریز مخلوط شوند و یا بتن مذکور به عنوان لایه فوقانی روی بتن قبلی ریخته شود، زیرا در این گونه موارد لرزاننده ها باعث متراکم شدن مصالح می گردند. ریختن بتن حمل شده در شوت یا از ارتفاع کم باعث کاهش امکان جداشدگی دانه ها می شود .

وسایل حمل بتن

وسیله بکار گرفته شده برای حمل بتن تابع مسافت حمل ،امتداد حمل ،حجم بتن، شرایط محل بتن ریزی و سایر مسائل فنی و اقتصادی و اجتماعی است

.حمل بتن توسط وسایل زیر صورت می پذیرد

. الف )کامیون مخلوط کن

این وسیله برای اختلاط و حمل بتن در مسافتهای کوتاه و بلند مورد استفاده قرار می گیرد .

ب )جرثقیل و جام

این وسیله برای بتن ریزی ساختمانهای بلند،وبا افزودن یک کابل به آن ،برای بتن ریزی سدها به کار می رود.در این مورد بتن از مرکز بتن سازی به محل ریخته شدن حمل می شود .

پ )فرغون دستی ،فرغون موتوری(دمپر)

این وسیله برای حمل بتن در مسافتهای کوتاه در انواع کارگاهها به خصوص در مواردی که محلهای ورود به محوطه کار نسبتا" محدود هستند به کار می رود .

ت )شوت

این وسیله برای حمل بتن به ترازهای پایین تر از محل تهیه بتن به خصوص در پایین تر از سطح زمین و برای تمام عملیات ساختمانی مناسب است .

ث )تسمه نقاله

این وسیله برای حمل بتن به صورت افقی و نیز به ترازهای بالاتر به کار می رود

. ج )پمپ بتن

پمپ بتن برای انتقال مستقیم بتن از محل تخلیه اصلی به قالبها یا محل تخلیه ثانوی به کار می رود .

چ )شوتهای سقوطی یا خرطوم فیلی

این وسیله برای بتن ریزی در انواع گوناگون قالبهای قائم مورد استفاده قرار می گیرد . ح )قیف و لوله این وسیله برای بتن ریزی در زیر آب به کار می رود

. خ )بتن پاش

در مواردی که باید در مکانهای مشکل بتن ریزی کرد و یا در محلهایی که باید مقاطع نازک با سطوح وسیع درست شوند از بتن پاش استفاده می شود جادادن و متراکم کردن بتن

پس از ریختن بتن در محل مربوطه باید آن را در قالبها جاداد به نحوی که تمام گوشه ها و زوایای قالب از بتن پر شود .سپس با وسایل لازم کار متراکم کردن بتن انجام می شود.برای متراکم کردن بتن بسته به نوع کار ،بزرگی کار و نوع بتن ریخته شده درون قالبها روشها و وسایل متفاوتی به کار می رود :

1) میل زدن یا وزنه کوبیدن بر روی بتن برای بتن های شل

2) استفاده از لرزاننده ها (ویبراتورها برای سایر بتن ها )

بتن ریزی در هوای گرم

بهترین درجه حرارت برای بتن تازه در هوای گرم در حدود 10تا16 درجه سانتی گراد است لیکن بسیاری از مشخصات فنی درجه حرارتی بین 29 تا 32 درجه سانتی گراد برای بتن تازه را نیز قابل قبول می دانند . گرمای هوا باعث می شود که

: 1) آب بتن سریعاً تبخیر شده و در نتیجه کارایی بتن سریعاً کاهش می یابد .

2) بتن زودتر بگیرد .

3) درجه حرارت بتن سریعتر بالا برود .

4) امکان به وجود آمدن تکهای پلاستیک بیشتر گردد .

5) کنترل میزان حبابهای ایجاد شده در بتن مشکلتر گردد .

عمده ترین تدابیر برای جلو گیری از کاهش آب بتن :

1- توقف بتن ریزی در ساعات گرم روز و ادامه آن در وقت مناسبتر . 2- احتراز از مصرف سیمان تازه و گرم . 3- به کار بردن آب سرد . 4- حفاظت سنگدانه ها از تابش آفتاب و مرطوب کردن آنها در هوای خشک چند ساعت قبل از مخلوط کردن . 5- احتراز از ساختن بتنهای خیلی خشک . 6- پوشاندن بتن در موقع حمل . 7- جادادن سریع بتن در کوتاهترین مدت پس از اختلاط . 8- استفاده از سایبان و غیره . 9- مرطوب نگه داشتن کامل سطح بتن به مدت 24 ساعت .

ایمنی

از عمده ترین مشخصات کارهای ساختمانی در این دوران اجرای سریع پروژه و استفاده وسیع از ماشینها و روندهای پیچیده مکانیزه است.این امر،احتمال وقوع حوادث برای نیروی انسانی را افزایش می دهد و تحت این شرایط ،برآورده ساختن اکید محافظت از نیروی انسانی در قبال حوادث ناشی از کار و به عبارت دیگر بهداشت صنعتی از اهمیت ویژه ای برخوردار می گردد .

پوشیدن لباسهای ایمنی (کلاه ایمنی،دست کش،گوشی،کفش ایمنی و غیره) ،روشهای درست برداشتن اشیاء ،به کار گیری صحیح ماشینها و تجهیزات ،روشهای درست علامت دادن به متصدیان ماشین آلات و چگونگی پاک کردن روغن قالب یا سیمان و غیره که پوست یا چشم را آلوده ساخته اند،از مهمترین مواردی هستند که باید به کارگران آموخته شود .

ایمنی در بتن ریزی برای تضمین سلامتی کارگران و متصدیان بتن ریزی ،رعایت موارد زیر ضروری است ۱- کار قالب بندی به هنگام قالب بندی یا نصب قطعات قالب ،باید قبلا" از استحکام داربستها،سکوی کار ،پله ها ،نرده های محافظ و آویزهای وسایل بلند کردن مصالح،اطمینان بعمل آید .

2- جوشکاری و کار با وسایل برقی

قبل از شروع جوشکاری باید تمام وسایل فلزی ،به زمین متصل شود . به هنگام استفاده از وسایل برقی باید دسترسی به ادوات گرم شونده با یک نرده و یا حفاظ ممحدود شده و علاوه بر آن علائم هشدار دهنده مناسب نیز روی حفاظ نصب شود .

3- کار با پمپ بتن و بتن پاش

در صورت قرار گیری پمپ بتن در گودی ،باید دور آن راهرویی به عرض یک متر برای عبور و مرور تعبیه نمود . برای حمل بتن در لوله بخصوص در فواصل زیاد و در هوای سرد،نباید کسی در فاصله کمتر از 10متر از خروجی لوله حضور داشته باشد . متصدیان دستگاه بتن پاش و تزریق سیمان باید حتما"از عینک ایمنی استفاده نمایند

. 4- کار با ویبراتور

به هنگام کار با ویبراتورهای بتن ،برای حفظ سلامت کارگر و نیز بیشتر شدن عمر دستگاه باید به موارد زیر توجه داشت . تمام سیمها و کابلهای برق باید از داخل لوله های لاستیکی عبور کرده باشد . قسمت لرزاننده دستگاه باید به وسیله فنر و یا لاستیک از قسمت فوقانی جدا شود .

دستگاه باید زمانی به کار افتد که میله ویبراتور روی جسم سختی نباشد .

باید از کارکردن با ویبراتور در بتن سخت شده ونیز زدن میله ویبراتوربه جدار قالب و نیز به میلگردهای آرماتور احتراز کرد . به مجرد گرم شدن بیش از اندازه دستگاه،باید آن را خاموش کرد . زیر پای کارگر مربوطه باید تخته ای ب

اشد که لرزشهای ویبراتور به بدن وی منتقل نشود یاد آوری :

قبل از بتن ریزی هر قسمت می بایست سطح داخل قالب را مرطوب نمائیم وتا حدی که آب درون قالب جمع نگردد وحتی امکان سعی شود بتن ریزی یک پارچه صورت گیرد وچنانچه ممکن نبود تقاطع بتن قبلی وجدید را با استفاده از میلگرد انتظار در بتن قدیمی ، امکان پیوستگی بیشتری را فراهم می نمایم.در مرحله بعد با ماله سطح بتن پرداخت ، و سپس عملیات حفاظت بتن شروع می شود . میلگردهای انتظار ستون باید بلافاصله بعد از بتن ریزی تمیز شود .

نکته : برای شناژ های غائم وستون ها از قالبهای فلزی باید استفاده کرد .

کرسی چینی : کرسی چینی ساختمان با استفاده از آجرحدود 80 سانتی متر بر روی شناژ انجام گرفت . اصولاً کرسی به خاطر اینکه تراز ارتفاعی سطح زمین نسبت به مبنا پایین بود و می بایست تا تراز مورد نظر کرسی چینی انجام گیرد .

دلایل کرسی چی انسان از قدیم ایام خواهان این بود که در سطح با لاتری از سطح زمین طبیعی ساختمان احداث و یا زندگی نماید که خود احساس امنیت آرامش را برای انسان به همراه داشت . برای جلوگیری از و رود گرد وخاک و آبهای سطحی ونیز عوامل طبیعی و ... عایق کاری عایق کاری به طور کلی برای حفاظت کرسی در مقابل عوامل جوی ونیز جلوگیری از نفوز ریوبت به قسمت های بالای ساختمان از طریق زمین مورد استفاده قرار می گیرید که دو لایه گونی وسه لایه قیر استفاده شده اجرای آن تحت شرایط خواص و نیاز به دقت زیادی دارد

اجرای دیوار محوطه : اجرای قالب زیر دیوار به خاطر کم کردن هزینه ها و همچنین وقت از سنگ کریستال می توان استفاده نمود که این به دان معناست که سنگ کریستال هم نقش قالب و هم نقش سنگ ازاره را دارد .

پروژه مذکور بعد از اجرای کرسی چینی دیوار محوطه و همچنین اسکوپ کردن سنگ کریستال اقدام به اجرای دیوار محوطه نمود . اسکوپ کردن سنگها به وسیله چسب سنگ و مفتول می باشد آجر کاری : آجر کاری با ملات ماسه سیمان و با رعایت کامل بند وکرمک بین آجر ها انجام گرفت. آجر ماشینی سوراخدار مرغوب که ضخامت بند بین آنها حدود 5 الی 11 سانتیمتر و نیز قسمت های از آجر کاری که در نما قرار نمی گرفت به صورت شاقول و ریسمانی و اجرای دوغاب سیمان پس از هر 13 رج آجر کاری و مرطوب نگه داشتن دیوار ها به مدت یک هفته پس از آجر کاری اجرا گردید رج ها می بایست طوری روی هم قرار گیرند که بند های عمودی در یک ردیف به چشم نخورد و به اصطلاح اصول پیوند آجر ها وقفل بست میان آنها به طور صحیح رعایت شود استفاده از آجر های مستعمل به هیچ وجه ممکن نبوده و زنجاب کردن آجر ها جز عوامل خیلی مهم در این قسمت اجرای می باشد در محل تقاطع دیوار می بایست دیوار ها با شناژ قائم مربوطه کلاف شود در هر چند متر ارتفاع آجر کاری نصب دستک های برای گیرایی بیشتر بین شناژ قائم و دیوار الزامیست .

سقف :از تیرچه بلوک ومی بایست توسط شرکت های مجاز و دارای مجوز اجرا گردد که به تائید کتبی وهمچنین در حضور ناظر اجرا شود شیب بندی آن نیز پس از اجرای کرم بندی آن به وسیله بتن سبک با خورده آجر و لیسه کردن سطح آن به نحو مناسب ورعایت جزئیات .

۱:استفاده از یونولیت مرغوب وسبک و تیرچه استاندارد و و مفاوم

۲.استفاده از جک های استاندارد در زمان بتن ریزی

تأسیسات لوله کشی و برقکاری استاندارد

نازک کاری زیبا

گزارش نحوه اجرای ساخت بناهای اسکلت بتنی

مطالب مشابه :

اسکلت بتنی

انعقاد قرارداد

مقایسه ساختمان اسکلت بتنی و اسکلت فلزی

گزارش نحوه اجرای ساخت بناهای اسکلت بتنی

سازه با اسکلت بتنی یا فولادی؟ ...

نکات اجرایی ساختمانهای اسکلت بتنی و فلزی

سقف عرشه فولادی یا متال دک