شیراز زیر چکمه های سرمایه داران عرب !!!

توسعه ی لیبرال و شهری که قرار نیست سومین حرم اهل بیت (ع) باشد!

زمانی که حجم وسیعی از درخواست ها برای احداث مجتمع های تجاری به شورای دوم و سوم شهر شیراز آمد و بدون کار کارشناسی و در نظر گرفتن آسیب های پیش رو مجوز ها یکی پس از دیگری صادر شد. کمتر کسی فکر می کرد که امروز این مجتمع ها به جدی ترین چالش فرهنگی،‌ اقتصادی، ‌امنیتی شهر تبدیل شود. گرچه در همان زمان عده ای مخالف رشد قارچ گونه اینگونه مجتمع ها بودند. اما متاسفانه به تندروی و فراری دادن سرمایه گذار متهم شدند. اتهامی که نه تنها واقعیت نداشت بلکه یک اجحاف بزرگ در حق کسانی بود که شیراز را برای همه ی شیرازی ها و شیراز را یک شهر بالنده در تمام عرصه ها می خواستند.

امروز و با افتتاح فاز تجاری مجتمع خلیج فارس، بسیاری از نگاه ها معطوف به این پروژه شده است. حال آنکه اوضاع بسیار وخیم تر از آن است که گمان می کنیم. عقیده نگارنده بر آن است که با توجه به دور جدید صدور مجوز و ساخت مجتمع های تجاری، باید نگاهی وسیع تر و جامع تر به مباحث اینگونه مسائل و نوع نگاه مسئولین به توسعه ی شیراز داشت.

در چند روز گذشته و پس از افتتاح مجتمع خلیج فارس و توهین به ساحت مقدس ام ابیها،بانو فاطمه ی زهرا(س) مطالب بسیاری مطرح شده، اما در این مطلب به برخی معضلات دیگر و همچنین چند راه کار اشاره خواهیم کرد.

1)مجتمع های تجاری و توسعه ی لیبرال

آمارهای رشد مجتمع های تجاری نشان دهنده علاقه سرمایه گذاران به سود بسیار در مدت کوتاه از طریق ساخت اینگونه بناها می باشد. از طرفی مسئولینی که توسعه ی شهر را در ساخت برج های تجاری می دانند خود مشوق سرمایه گذاران برای ساخت اینگونه پروژه ها هستند.

آنگونه که استاندار فارس و شهردار محترم شیراز عنوان نموده اند، آماده اند تا از سایر سرمایه گذارها در این بخش حمایت کنند، مدل توسعه ی مد نظر مسئولین محترم، چیزی شبیه مناطق آزاد در دوبی، کیش و شهرهای دیگر این چنینی است.

در چشم اندازی که مسئولین فعلی در دولت و شهرداری و شورای شهر ترسیم کرده اند، ظاهرا قرار است،‌ شیراز در سال 1400 چیزی شبیه شهرهای مرفه نشین ، گران و سرمایه سالار با فرهنگی متانسب با اینگونه شهرها باشد. آنچه در عمل مشاهده می شود چیزی غیر از این نمی تواند باشد. اما سوال ما این است که این مدل چه توجیه علمی دارد و ما با این سیاست توسعه ی شهری قرار است به کجا برسیم؟

آخرین اتفاقی که در جهت ورورد شیراز به دنیای توسعه یافته و رسیدن به توسعه ی شهرهایی مانند دوبی صورت گرفته، احداث مجتمع خلیج فارس بوده.

مجتمع خلیج فارس در محور شمال غرب شیراز در ابتدای جاده صدرا و مقابل شهرک گلستان با حجم سرمایه گذاری 550 میلیارد تومان احداث شده است.

سهم سرمایه گذاری شرکت مجموعه های تجاری ستاره با مدیر عاملی به نام حسینی قشمی در این مجتمع 51 درصد و سهم سرمایه گذاری شرکت رویال سیتی بیلدینگ کشور امارات 49 درصد می باشد. بخش تجاری آن 2500 واحد تجاری و 17 هزار متر مربع هایپراستار(کارفور) است. این مجتمع از نظر حجم واحدهای تجاری اولین مجتمع تجاری دنیا به شمار می رود.

افرادی که چنین پروژه هائی را به زعم خود باعث خروج شیراز از عقب ماندگی و پیوستن به دنیای توسعه یافته می دانند، باید امروز توضیح دهند که آیا شهرهای به مراتب بزرگتر از شیراز و با جمعیت هایی حتی 15 برابر در دنیا چرا حاضر نشده اند بزرگترین مجتمع تجاری دنیا را احداث کنند؟ اما شیراز ما با جمعیت یک میلیون و سیصدهزار نفری چنین کاری را انجام داده است. در تهران نیز به گروه مجتمع خلیج فارس، مجوزی بیش از 500 واحد تجاری داده نشد (مجتمع تهران مال)، اما در شیرازی که جمعیتش کمتر از یک پنجم جمعیت تهران است، مجتمع ساخته شده پنج برابر (2500 واحد) است!

آیا به راستی توسعه ی شهر تنها از مسیر ساخت اینگونه مجتمع ها می گذرد؟ اگر اینگونه است چرا شهر اصفهان که به مراتب از شیراز بزرگتر،‌پرجمعیت تر و پیشرفته تر است، از اینگونه اقدامات پرهیز می کند، اما در شیراز روز به روز آمار رشد مجتمع های تجاری بیشتر شده و قرار هم نیست متوقف شود.

اگر واقعا قرار است ما با اینگونه مجتمع ها معضل بیکاری، عقب ماندگی، رفاه و نشاط عمومی و صنعت گردشگری را حل کنیم، چرا تا به حال و با ساخت بیش از 30 مجتمع تجاری و حدود 20 مجتمع در دست احداث این مشکلات حل نشده، بلکه بیشتر هم شده است.

حال اگر این معضلات را به ناهنجاری های فرهنگی اضافه کنید، تفاوت آن را با مدل توسعه و پیشرفت ایرانی اسلامی، بیشتر درک خواهید کرد. این مدل شاید ظاهرا ما را به کعبه ی آمال برخی مسئولین یعنی شهرهایی مانند دوبی برساند، اما مطمئنا به سومین حرم اهل بیت نخواهیم رسید.

2) معضل ترافیک شهری

در یک مطالعه ی موردی که در شهر مشهد در سال 85 صورت گرفت، تبعات صدور مجوز 3500 واحدتجاری در هسته ی مرکزی شهر ارزیابی گردید. براساس نتایج حاصل از خروجی نرم افزارهای پیشرفته خسارت اقتصادی ناشی از صدور 3500 واحد تجاری در هسته ی مرکزی شهر مشهد(به استثنا خسارات ناشی از آلاینده ها که ارزیابی نشده) بر اساس برآورد اولیه سالیانه 20 میلیارد تومان بود. چنانچه این خسارت را تنها در یک بازه زمانی سی ساله ارزیابی کنیم، رقم خسارت بیش از 600 میلیارد تومان خواهد بود. (چون واحدهای تجاری مجوز دار هیچ گاه تعطیل نخواهند شد، پس باید تا مدت نامشخصی این بازه زمانی را افزایش داد)

در همان سال اعلام شد، شهرداری شیراز از ابتدای تاسیس یعنی حدود یک قرن گذشته، تا سال 1380 در هسته مرکزی شهر بالغ بر 16685 فقره مجوز تجاری صادر نموده است. این در حالی است که تنها ظرف سه سال(1382 تا 1385) شهرداری شیراز در همین ناحیه برای بالغ بر 5000 واحد تجاری مجوز صادر نموده. قیاس میان آمار و ارقام ذکر شده خود نشان دهنده آن است که تا چه میزان روش های مدیریتی کنترل ترافیک را نادیده گرفته ایم. حال باید به این ارقام حدود چندهزار واحد تجاری مجوز داده شده بین سال های 85تا 91 را نیز اضافه کنیم تا عمق فاجعه را راحت تر درک کنیم.

استدلال شهرداری محترم آن است که از ره آورد درآمد ناشی از احداث چنین مجتمع هایی می توان به فعالیت های دیگر پرداخت و با ساخت تقاطع و پل و ... مشکلات ترافیکی را حل نمود. در حالی که با توجه به خسارات های فوق، دچار زیان هایی به مراتب بیش تر از درآمد حاصله خواهیم شد. ثانیا بسیار بیش از درآمد حاصله را باید صرف از بین بردن تبعات ترافیکی ساخت اینگونه بناها کنند. اینگونه مجوزات معمولا خیابان ها و میادین اطراف خود، تا فاصله های دور را از نقطه نظر ترافیکی تحت تاثیر قرار خواهند داد.

3) ایجاد طبقه ی جدید

قیمت بالای مغازه و اجاره ی سنگین در برخی مجتمع های تجاری، فروشندگان را مجبور می سازد که هزینه ی اجاره و خرید مغازه را از خریداران بگیرند، که در این صورت خریداران، جز یک طبقه خاص نمی توانند باشند.

اینگونه است که پس از مدت زمانی تمام این مجتمع ها به پاتوق یک اقلیت ثروتمند تبدیل می شود و سایر مردم نیز باید نظاره گر مانور تجمل چند درصد مردم باشند. نوع کالاهای عرضه شده در بسیاری از این مجتمع های تجاری مخصوص یک طبقه خاص اقتصادی اجتماعی از مردم است. به راستی چه کسانی قادرند کالاهای گران قیمت و لوکس و همچنین غذاهای اشرافی برخی مجتمع های تجاری را مصرف کنند؟

درست است که برخی از این مجتمع ها اینگونه نیستند، اما نیم نگاهی به مجتمع های بالا شهر شیراز به خوبی نمایانگر این واقعیت است. در این مدل توسعه هیچ جایی برای اکثریت و اقشار متوسط جامعه دیده نشده و هرچه هست مبتنی بر قدرت سرمایه،‌ثروت،‌مصرف و تجمل است.

مسئولین امروز شیراز و فارس، سیاست "بازار و مناطق آزاد" را در پیش گرفته اند. تغییر ذائقه ی مردم به سمت مصرف گرایی و اشرافی گری و مدل زندگی غربی، نمونه ی دیگری از نتایج اینگونه رویکردهاست. در کشوری که مردم سگ را نجس می شمارند آشکارا غذای سگ و گربه می فروشند، چون عده ای علاقه دارند و خرید می کنند. با این منطق لابد چند مدت دیگر مشروب و الکل هم باید بفروشند، چون عده ای می نوشند و مدتی دیگر هم حجاب را بردارند، چون عده ای دوست ندارند با حجاب باشند. و سوال اینجاست که آیا دولت و نهادهای حکومتی در جمهوری اسلامی تنها وظیفه ی تامین معاش و تفریح و لذت مردم را بر عهده دارند، یا وسیله ی آخرت جویی و زمینه ی رشد و کمال معنوی را نیز باید فراهم کنند؟

از طرفی دیگر ما شاهد حضور قشر دیگری از مردم در بازارهای بی رونق قدیمی هستیم.

بازارهای سنتی و تاریخی ایران طی سال‌های متمادی همراه با حفظ بار سنتی و فرهنگ بومی هر منطقه، مهم‌ترین محور ارتباطی فضای شهری به شمار می‌رفته‌اند. این بازارها نه فقط محلی برای دیدارها، مذاكرات و انجام معاملات اقتصادی بودند، بلكه مكانی برای صلح و نزاع یا آشتی‌ها و پیمان‌ها به حساب می‌آمدند و در زندگی اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و دینی مردم نقش موثری داشتند. بقیه متن در ادامه مطلب...

بازارهای قدیمی به عنوان نمونه ای از مجتمع های تجاری ایرانی اسلامی، نقش بسیار حیاتی در تحولات تاریخ معاصر ایران داشته است. این بازارها دارای ساختاری اجتماعی با ترکیبی از همه مردم بود، اما امروز بافت قدیمی و بازارهای تاریخی شیراز، به شدت تحت تاثیر فضاهای تجاری قرار گرفته است. با افزایش مجتمع های تجاری در نقاط مختلف شهر بازارهای قدیمی که اغلب محل فروش تولیدات داخلی و تولیدکنندگان خرد و صنایع دستی بومی محلی بود، کارکرد خود را از دست داده اند و شیراز به سرعت از یک شهر فرهنگی، مذهبی با جاذبه های گردشگری بسیار، به یک شهر تجاری با ذائقه های اشرافی تبدیل می شود.

این روزها برخی بازارهای سنتی و تاریخی بی‌رونق‌تر از گذشته‌اند و قشر خاصی از مردم هستند كه به دلیل پایین بودن قیمت برخی اجناس، مایحتاجشان را از بازار تامین می‌كنند. اما آنچه مسلم است در شیراز كنونی پاساژهای لوكس و شیك با دكوراسیون‌های مغازه‌های گوناگون، توجه همه را به خود جلب و آنها را جادو می‌كنند.

همچنین نگاهی به کارکرد فرهنگی این بازارها در ایام محرم و مناسبات مذهبی و سنتی، نشان دهنده ی نقش تاثیرگزار آن ها در اشاعه فرهنگی ایرانی اسلامی است .در مقابل مجتمع های تجاری امروزه به محل ترویج فرق ضاله، شیطان پرستی و مدهای مبتذل روز و توپخانه ی استکبار در جهت تهاجم فرهنگی تبدیل شده است.

از همین رو در مدل توسعه ی لیبرالی یا بازار آزاد مدنظر مسئولین محترم در شیراز سال 1400 دو دسته مردم وجود دارند. یک دسته اقلیت مرفهین و اغنیا که می توان آنان را در مجتمع های لوکس و گران بالای شهر مشاهده نمود و دیگری اکثریت قشر ضعیف و متوسط جامعه که در بازارهای قدیمی و ارزان قیمت تردد می کنند و این یعنی ایجاد یک "طبقه ی جدید" که پس از مدتی شما محکوم به برآوردن نیازها و خواسته های آنان خواهید بود.

4) چه باید کرد؟

در نهایت امروز دو سناریو پیش روی دلسوزان، متدینین، مسئولین و متولیان امر قرار دارد.

الف) در مقابل وضع موجود باید تسلیم شویم و واقعیت موجود را بپذیریم. وضعیت نابه سامان فرهنگی اجتماعی را به عنوان یک معضل تحمیلی پذیرفته و به هشدارها و سخنرانی ها اکتفا کنیم. بی شک این سناریو که تا به حال تقریبا همینگونه بوده، بدترین و غیر منطقی ترین نگاهی است که می تواند وجود داشته باشد و متاسفانه به شکلی وجود دارد.

ب) سناریو دوم مبتنی بر سوال چه باید کرد است؟

در این خصوص دو سطح را باید در نظر گرفت. اول اینکه ما واقعیت موجود را با حفظ اعتراضات خود نسبت به اقدامات نسنجیده گذشته بپذیریم و نسبت به اصلاح و کم کردن تبعات وضع موجود نیز اقدام کنیم. بی شک این اتفاق نخواهد افتاد مگر با همدلی و عزم راسخ مسئولین استانی.

اولین اقدام می تواند تشکیل کارگروهی ویژه و فوری زیر نظر شخص نماینده محترم ولی فقیه و متشکل از نمایندگان مجلس ، شورای شهر، شهرداری، ‌حوزه های علمیه، اساتید دانشگاه ها، نیروی انتظامی٬ دادگستری٬ اداره اماک ٬ ستاد امر به معروف و نهی از منکر٬‌سازمان تبلیغات اسلامی و ...باشد.

سپس با فراخوان و جمع آوری طرح ها و ایده ها و همچنین برقراری نظارت قوی و اتمام حجت با مدیران مجتمع های تجاری در یک اقدام منطقی اما جهاد گونه نسبت به اصلاح وضع نامطلوب موجود اقدام شود.

در این مسیر باید از نگاه شعاری،‌مقطعی و احساسی پرهیز شود. همه چیز باید ظابطه مند و در قالب مصوبه ی شورای محترم شهر و ضمانت اجرای قوی باشد.

مرحله دوم از راه کار پیش رو تدوین مدل توسعه ی شهر شیراز با محوریت شیراز سومین حرم اهل بیت" است. این مدل که مبتنی بر نقشه ی جامع توسعه ی شهر شیراز است، باید با همکاری کلیه مسئولین و نخبگان و گروه های فکری، فرهنگی توسط یک گروه متخصص تدوین شود، تا نقشه ی راهی باشد برای تمامی اقدامات و برنامه ریزی های آینده. واقعیت این است، تازمانی که مدل مدون بر اساس معیارهای علمی و اسلامی بر روی میز نداشته باشیم، همیشه موضع ما منفعلانه و اعتراض آمیز خواهد بود. در نتیجه معترضین و دلسوزان متهم به تندروی و تحلیل های احساسی می شوند و کسانی که شیراز را به منجلاب توسعه ی لیبرال می کشانند، پیروز این میدان خواهند بود و اعتراضات نیز بعد از گذشت مدت زمانی دوباره خاموش می شود و باز "همان آش و همان کاسه".

منبع:http://11-22.blogfa.com/

شیراز زیر چکمه های سرمایه داران عرب !!!

مطالب مشابه :

شیراز

صنعت شیراز و استقلال لطیفی به لیگ برتر صعود نمودند ...

سایت دانشگاههای پیام نور وسایر دانشگاهها

شیراز زیر چکمه های سرمایه داران عرب !!!

شیراز

شرح وظایف نظافت

پخش زنده رادیو و تلویزیون استانها

رشته مهندسی هوافضا