انس با قرآن کریم دردوره پيش‌دبستانی

جايگاه ويژه و بنيادين آموزش و پرورش در دوره پيش دبستان، تأثيرپذيری ماندگار و ژرف شخصيت انسان از آموخته‌های دوران كودكی، همگان به ويژه والدين و مربيان را برمی‌انگيزد تا گام‌هايی استوار در عرصه تربيت فرزندانمان برداريم.

بر اين اساس و بر اساس رسالت آموزش و پرورش و مأموريت سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی، برنامه‌ مستقلی به منظور ساماندهی و توسعه آموزش قرآن دوره پيش دبستانی در سطح كشور تنظيم و به تصويب شورای عالی وزارت آموزش و پرورش رسيده است.

با توجه به سياست كلی نظام آموزشی مبنی بر بهره‌مندی از ظرفيت‌ها و توانمندی‌های بومی و استانی، توليد محتوای آموزشی در دوره پيش دبستانی به استان‌ها واگذار گرديده است از اين رو اين برنامه مبنای توليد محتوا برای دست‌اندركاران است. گزارش زير به رويكرد، اهداف و جزئيات بيشتر اين طرح می‌پردازد.

رويكرد

رويكرد برنامه قرآن در دوره پيش دبستانی «انس كودك با قرآن كريم و علاقه به يادگيری آن» است. اين رويكرد با توجه به مبنای تعليم و تربيت اسلامی و برنامه درسی دوره پيش دبستانی (شكوفايی فطرت الهی) انتخاب شده است. با توجه به اين رويكرد هر نوع ياددهی و يادگيری براساس علاقه و پذيرش كودك بوده و از اجبار و تحميل به دور است.

براين اساس هر فعاليتی كه زمينه آشنايی، علاقه و ارتباط كودك را با قرآن كريم فراهم آورد و موجب علاقه او به قرآن و يادگيری آن شود، انس با قرآن در دوره پيش دبستانی محسوب می‌شود. اين امر می‌تواند از طريق گوش دادن به قرائت قرآن و الگوگيری از آن، حفظ برخی از سوره‌ها و آيات، خواندن قرآن، آشنايی با برخی از داستان‌ها و معنای آيات متناسب با درك كودك در قالب فعاليت‌های ياددهی ـ يادگيری پيش دبستانی طراحی شود به شرط آن كه اين فعاليت‌ها در چارچوب اصول مندرج در اين برنامه باشد.

قابل ذكر است انجام اين فعاليت‌های قرآنی لزوما به معنای رسيدن به حد خاصی از يادگيری نيست، بلكه زمينه‌ساز علاقه كودك به قرآن كريم و يادگيری آن است.

هدف از این طرح؛ علاقه به قرآن كريم و يادگيری آن

اين هدف در قالب فعاليت‌های متنوع و جذاب ياددهی ـ يادگيری دوره پيش دبستانی و در قلمروهای زير محقق می‌شود.

الف ـ علاقه به شنيدن قرائت زيبا و جذاب آيات قرآن كريم

علاقه به شركت در جمع‌خوانی‌ سوره‌های كوتاه قرآن و سعی در تقليد از قرائت زيبای آن

ب ـ علاقه به حفظ برخی آيات و سوره‌های كوتاه قرآن كريم

حفظ برخی سوره‌هايی كه دارای آيات ساده، موزون و كوتاه است؛ مانند: سوره‌های توحيد، كوثر، ناس، عصر، نصر، حد، فلق، قدر

حفظ برخی از عبارات و آياتی كه دارای تركيب‌های ساده، روان، موزون و كوتاه باشد (حدود 5 كلمه).

ج ـ آشنايی با برخی از آموزه‌های قرآنی

آشنايی با برخی از آموزه‌های اخلاقی و رفتاری از قرآن كريم يا درباره قرآن كريم

آشنايی با برخی از صفات خدا مانند مهربانی، بخشندگی، توانايی در قالب آموزه‌های قرآنی مانند: احترام به قرآن، نيكی به والدين و ديگران، بهداشت، مهربانی و خوش رفتاری

آشنايی به حفظ اشعار و سرودهای قرآنی

5- علاقه به شنيدن برخی از داستان‌های قرآنی

آشنايی با برخی از داستان‌های قرآن كريم

آشنايی با داستان‌هايی درباره قرآن كريم يا آموزه‌های قرآنی

هــ ـ علاقه به يادگيری خواندن قرآن كريم

علاقه به خواندن كلمات، عبارات و آيات ساده و كوتاه قرآن كريم

تذکر مهم

فعاليت‌های ياددهی قرآن كريم در قلمروهای فوق، زمينه‌ساز انس و علاقه به قرآن كريم است. انس با قرآن، محصول علاقه و ارتباط مستمر با آن است كه به تدريج حاصل می‌شود. كودكان با توجه به ويژگی‌های فردی و استعدادهای ذهنی خود به بخشی از اين توانايی‌ها دست می‌يابند؛ از اين رو، هر نوع آموزش به كودكان از الزام و اجبار به دور بوده و دستيابی به حد خاصی از يادگيری مورد نظر نيست.

اصول حاكم بر برنامه

1-برنامه‌های قرآن كريم بايد لذت‌بخش و زمينه‌ساز علاقه‌مندی كودك به قرآن باشد.

2-پيام‌ها و آموزه‌های قرآنی بايد متناسب با سن كودك انتخاب شود.

3-برنامه قرآن كريم دوره پيش‌دبستانی بايد مبتنی بر ظرفيت و توانايی كودك باشد.

4-در برنامه‌ قرآن كريم بايد بر جنبه‌های رحمت و لطف الهی تأكيد شود.

5-برنامه قرآن مبتنی بر دستورات الهی و سنت معصومين(ع) است.

6-برنامه قرآن كريم دوره پيش دبستانی بايد مطابق رغبت و علاقه‌ او بوده و از هرگونه الزام و اجبار به دور باشد.

7-هر نوع برنامه قرآنی بايد در قالب فعاليت‌های جذاب ياددهی ــ يادگيری پيش دبستانی عرضه شود.

8-برنامه قرآن كريم دوره پيش دبستانی بايد در راستای هدف و در چارچوب برنامه درسی دوره پيش دبستانی باشد.

9-برنامه قرآن كريم دوره پيش دبستانی نبايد در تعارض با برنامه رسمی آموزش دوره ابتدايی باشد.

10-ارزشيابی بايد، به منظور سنجش ميزان دستيابی به اهداف برنامه بوده و از شيوه‌های اضطراب آور، مقايسه كودكان با يكديگر و نيز انتظار رسيدن همه كودكان به حد خاصی از يادگيری به دور باشد.

11-در فرايند ياددهی ــ يادگيری به نقش الگو بودن مربی توجه شود، به نحوی كه نتيجه انس با قرآن كريم در رفتار مربی تبلور داشته باشد.

روش ارائه فعاليت‌های قرآنی در پيش دبستانی

برنامه قرآن كريم در دوره پيش دبستانی با «روش تلفيقی» ارائه می‌شود؛ اين روش بر گرفته از برنامه‌های مختلف قرآن كريم مانند حفظ، آموزه‌ها، داستان‌ها و خواندن است، تا از اين طريق به تحقق رويكرد هدف برنامه منجر گردد. اين روش‌ها براساس فعاليت‌های ياددهی ـ يادگيری پش دبستانی در قالب بازی، قصه، شعر، نقاشی، كاردستی، نمايش خلاق، گردش علمی، بحث و گفت‌وگو، مشاهده و آزمايش طراحی و ارائه می‌شود.

ارزشیابی

در ارزش‌يابی برنامه انس با قرآن كريم علاوه بر رعايت اصول و نكات مندرج در راهنمايی برنامه دوره پيش‌دبستانی توجه به نكات زير لازم است.

1- باتوجه به رويكرد اين برنامه يعنی «انس با قرآن كريم و علاقه به يادگيری آن» و همچنين اصول حاكم بر آن رسيدن به حد معينی از يادگيری محتوای آموزشی به مدنظر نيست. از اين رو دستيابی كودك به هر ميزان از يادگيری محتوای ارائه شده مطلوب و مورد قبول است. اين مهم بايد مورد توجه مربيان و والدين قرار گيرد.

2-عملكرد كودك را نبايد با عملكرد كودك ديگر مقايسه كرد و رفتار هر كودك تنها با رفتار گذشته خودش قابل مقايسه است؛ بنابراين باتوجه به اصول و اهداف برنامه، دستيابی كودك به حد معينی از يادگيری مورد انتظار نيست.

3-ارزشيابی به منظور ارائه گزارش به اولياء در راستای همكاری و هماهنگی بيشتر آن‌هاست.

ويژگی‌های مربيان پيش دبستانی

از آنجا كه تمام فعاليت‌های ياددهی ـ يادگيری مربوط به آموزش قرآن و ساير واحدهای ياددهی توسط يك مربی در دوره پيش دبستانی انجام می‌شود، از اين رو مربی علاوه بر صلاحيت‌های عمومی از منظر برنامه انس با قرآن كريم بايد واجد ويژگی‌های زير باشد.

از سواد قرآنی(برخورداری از توانايی روان‌خوانی، درك معنای عبارات و آيات ساده و پركاربرد قرآن كريم، انس و ارتباط مستمر و دائمی با آن) برخوردار باشد.

به انجام برنامه قرآن در دوره پيش دبستانی علاقه‌مند باشد.

با عناصر راهنمايی تفصيلی «برنامه قرآن» طی گذراندن دوره مربوط آشنا شده باشد.

توانايی نسبی در طراحی واحدهای كار قرآن دوره پيش دبستانی داشته باشد.

از مهارت كافی در ياددهی با روش تلفيقی از موضوعات حفظ، آموزه‌ها، داستان‌ها و خواندن قرآن كريم طی گذراندن دوره مربوط برخوردار باشد.

امید است همکاران محترم مربی ومدیران عزیز در اجرای این طرح اهتمام بیشتری بورزند باشد که مورد قبول حضرت احدیت قرار بگیرد.

انس با قرآن کریم دردوره پيش‌دبستانی

مطالب مشابه :

طرح درس روزانه ویژه مربیان پیش دبستانی

طرح درس دوره پیش دبستانی

واحد کار در دوره ی پیش دبستانی و چگونگی اجرای آن

نمونه پیشنهادی طرح درس روزانه دوره پیش دبستانی

طرح درس آمادگی

طرح درس دوره پیش دبستانی

طرح درس

دانلود رایگان طرح درس های روزانه و سالانه

مراحل تنظیم یک طرح درس -چندنمونه طرح درس

انس با قرآن کریم دردوره پيش‌دبستانی