سگ نژاد قفقازی

قفقازی

موطن اصلی سگهای قفقازی سرزمین ها و کوهستانهای بین دریای سیاه و دریای خزرمی باشد،این سگ درمناطق مختلف جغرافیایی به علت تکامل وسازگارنمودن خود با شرایط جغرافیایی و زیستی ان مناطق،درکشورهای مختلف وهمسایه با قلمرو وی دارای انواع گوناگون بوده،به طوری که گونه های مختلفی ازقفقازی ها به وجود امده است وهرکدام بانامهای بومی ومحلی کشورهای خود خوانده می شوند،درایران سگ قفقازی را با نامهای سگ شاهسون،سگ قفقازی شاهسون،سگ سنگسری و...می شناسند،البته برخی سرابی موبلند راهم به اشتباه جزاین نژاد تقسیم بندی می کنند،سرابی موبلند ازامیزش سگهای قفقازی شاهسون"سگ شاهسون"بانژاد"سگ سرابی"به وجود امده و نوعی سگ سرابی به شمارمی رود،درفدراسیونهای جهانی کشورمنصوب به این نژاد به اشتباه روسیه نام برده شده،باید گفت جدا ازاینکه روزی سرزمین قفقازجزئی ازقلمرو ایران بزرگ بوده وزمیمه خاک کشورپهناورایران به شمارمی رفته وحتی سالیان درازروسها بعدازجدایی قفقازطی عهدنامه ننگین ترکمانچای ازکشورمادر،یعنی ایران،حتی ازوجود این نژاد بی اطلاع بودنند وتا سالیان درازنسبت به قفقازی ها بی توجهی میشده،درضمن باید گفت قلمرو زیستی قفقازی ها مناطق وسیعی ازسرزمینها وکشورهایی بوده که ما بین دریای سیاه ودریای خزروکشورهای همسایه با این قلمرو قراردارند به شمار می رود و این نژاد درتمامی این نواحی یافت می شود،حتی به دلیل سابقه فرهنگی وارتباط جوامع کشورهای قلمرواین نژاد به خصوص عشایرنواحی مختلف،این نژاد درسرتاسراین سرزمینهای پهناورموجود بوده وبه درستی میتوان گفت سگ نژاد قفقازی به تمامی این کشورها به خصوص ایران تعلق دارد،قفقازی ها درایران قدمت وسابقه طولانی دارند و اسارتاریخی براین ادعاگواهی می دهند،قفقازی هاهمواره به عنوان سگ گله عشایرایران به خصوص عشایر"شاهسون" و"قشقایی" به شمارمی رفته اند،بعدها برای اولین بارغربی ها درسال"1930"با این نژاد اشنا شدنند وسالها بعد درسال"1960" میلادی اولین نمونه های اولیه این نژاد درنمایشگاهای بین المللی حضوریافت،سگ قفقازی به عنوان تنها سگ بومی منطقه قفقاز به شمارمی رود و در3گونه ارمنی،گرجی،اذری یافت می شود که این خود نشان دهنده ان است که این نژاد لااعقل کمترین ربطی به کشورمنصوب درفدراسیونهای جهانی،یعنی روسیه دارد،به علت سوابق فرهنگی وارتباطی نزدیک کشورهای همسایه وکوچ گردی عشایردراین مناطق به خصوص عشایر ایران میتوان تمامی انواع قفقازی ها را درایران مشاهده کرد، قلمرو زیستی این سگ درکشورایران به سرتاسراستانهای اذربایجان غربی وشرقی،شمال غرب،غرب کشور و شهرهای سنگسر،سراب،تبریز،رضایه وتا استان لرستان واستان فارس وبه خصوص دربین عشایر قشقایی وشاهسون و...بوده،دلیل این گستردگی زیاد زیستی قفقازی ها راهم میتوان به کوچ عشایراین نواحی به نواحی مختلف دیگرومناطق جغرافیایی مختلف اشاره کرد،به خصوص عشایرایل قشقایی استان فارس که همواره به مناطق جغرافیایی قلمرو این نژاد ومناطق دیگر کوچ می کردنند،اشاره کرد، ،درقفقازاین نژاد را با نام"کاوساکیان اووچارکا"به معنی"سگ خرس کش منطقه کوهستان قفقاز"می خوانند نام کاوساکیان ویا کاوساسیان اووچارکا از روی توانایی بالای این سگ در حفاظت از دامداران،گله ها و احشام در برابر حملات درندگان به خصوص خرس ها گرفته شده است،قفقازی ها رابانامهای"ortcharka"به معنی سگ گله و"caucasian"و "mountaindog"نیزمی خوانند،تا سالیان دراز نسبت به سگ قفقازی توجهی نمی شد و نژاد شناخته شده ای نبود ولی طی دهه ها وسالهای اخیرمورد توجه غرب وکشورهای مختلف به خصوص علاقه مندان به پرورش این نژاد درکشورهای امریکا،المان،اسپانیا،مجارستان،لهستان وحتی کشورهایی مانند چین،کامرون،کره جنوبی،هند و...قرار گرفت.

خصوصیات نژادی:

این نژاد جزء گروه سگهای ماستیف وازدسته سگهای کاری می باشد،درکشورهای همسایه با موطن اصلی این نژاد دارای گوناگونی و انواع مختلف بوده و به طورعمده بر3نوع مختلف زیر تقسیم بندی می شود:

1.نوع گرجی یا گرجستانی سگهای قفقازی که به"سگ خرسی" هم شهرت دارند ودر میان قفقازی ها بزرگترین وزن،جثه و سر وجمجمه را دارد.

2.نوع ارمنی که کمی ازنوع گرجی کوچکتراست،با بدنی مربع شکل وموها بلند ولی کمی کوتاهترازنوع گرجی،موهای بلند وی درنواحی پشت دست پاها ودم وی مشهودهستند،رنگ امیزی وی نسبت به دیگرقفقازی ها متفاوت بوده وبه رنگهای خاکستری وترکیب چند رنگ مختلف می باشند.

3.نوع اذری که خود به دوگونه"کوهپایه ای" و"قله ای"تقسیم می شود.نوع قله ای این گونه پاهای بلندی دارد وبه رنگهای زرد روشن ونارنجی بوده ودارای پوزه با صورت سیاه رنگ است، ازلحاظ ظاهرگونه قله ای به گرجستانی نزدیکتراست،نوع کوهپایه ای ازتمام گونه ها کم موتروکوچکتربوده وکارشناسان به این گونه خاص"گامپر"می گویند.

البته این نوع درنقاط مختلف جغرافیایی وکشورهای همجوارمانند ترکیه وایران به اسامی گوناگون ومختلف خوانده می شود.

سگ نوع بی موی قفقازی شباهت بسیاری به"سگ الابای"ایرانی دارد.

درایران به علت شرایط اب وهوایی وجغرافیایی که وجود دارد تقریبا تمامی گونه ها قابل رویت است،به طورکلی حیوان دارای جثه بزرگ وعظلانی،قوی و سنگین وزن با جمجمه ای بزرگ و پهن که به خوبی توسعه یافته و به سرخرس شباهت دارد،پوزه کوتاه،جمجمه کمی مخروطی،بینی بزرگ و بازبه رنگ سفید یا سیاه،چشمها تیره و کوچک و تخم مرغی شکل دربرخی ازگونه های قفقازی چشم به رنگ قرمزمحصوص می باشد،گوش اویزان قد نسبت به جثه بزرگ کمی کوتاه،پشت صاف وعظلانی،پاها راست وموازی با استخوانهای قوی،دم بلند و پرپشت که با موهای انبوه پوشیده شده وبه صورت خاصی به شکل داس حلقه می شود،گوشهای قفقازی ها معمولا اگربرای امرپاسبانی گله و...استفاده می شوند کوتاه می شود ولی به طورکلی گوشها و دم این نژاد به صورت بلند می باشد این نژاد تنوع رنگی زیادی برخورداراست و به رنگهای سفید،خاکستری با حاله ای به رنگ روشن و یا قرمز،قهوه ای مایل به قرمز،خال خالی یا راه راه و.. است این نژاد دارای قدرت فوق العاده بوده ، پوشش بدن پرمو،بلند وضخیم این نژاد باعث می شود تا سرمای37تا45درجه کوهستانهای موطن خود رابتواند تحمل کند، این نژاد توانایی بالایی در زندگی درکوهستان و راهپیمایی درکوهستانها دارد ونسبتا به غذای کمی احتیاج دارد

اندازه ووزن در انواع مختلف قفقازی گوناگون است ولی به طور کلی:

اندازه و وزن درنرها68تا75سانتیمتر "مطلوب72تا75"سانتیمتر وزن درحدود حداعقل50تابه بالا150کیلوگرم است.

وزن واندازه درماده ها از7064سانتیمتر"مطلوب67تا70" سانتیمتر و وزن حداعقل 45کیلوگرم به بالامی باشد.

جثه ووزن ماده ها نسبت به نرهاکوچکتراست

طول عمرقفقازی ها نسبتا زیاد است،میانگین10تا12سال می باشد.

قفقازی ها سازگاری بالا باشرایط اب وهوایی گوناگون وسخت به خصوص شرایط اب وهوایی سخت و سرد مناطق کوهستانی دارند ونسبت به بیماریها و کمبود غذا مقاوم هستند.

خلق وخو:

قفقازی ها قاطع،بی باک،شجاع،نترس،سرسخت،سلطه جو، بدگمان نسبت به بیگانگان درنده خوهستند،باید برای اجتناب ازحوادث ناگواربه دست قفقازی ها دربزرگسالی، این نژاد را ازتولگی اجتماعی کرد وتربیت اطاعت پذیری برروی این نژاد انجام شود

این نژاد دارای حس ششم وغریزه بسیارقوی بوده به طوری که هرانچه که مربوط به صاحب وی وخانواده اش می شود چه از ملک واشیا وحتی حیوانات وسگهای دیگر را بخشی خانواده صاحب خود به محصوب می کند واز هیچ کاری برای حفاظت ازانها دریغ نمی کند.

به علت داشتن روحیه سلطه جو،خشن وقدرت فوق العاده ازتنها گذاشتن وی با کودکان اجتناب شود چون حتی شوخی وبازی نژاد های قدرتمند وبزرگ جثه مانند قفقازی با کودکان هم میتواند باخطر برای کودکان همراه باشد.

قفقازی ها حتی نصبت به سگهای دیگرهم روحیه سلطه جویی وقدرت طلبی دارند که با اجتماعی کردن و تربیت اطاعت پذیری درسنین تولگی میتوان این روحیه سلطه جویی را کنترل کرد،

به عقیده کارشناسان سگی بسیار قدرتمند، فعال، قابل اعتماد،مناسب برای امرپاسبانی،باخصوصیات ممتازاست،در بعضی ازمقالات علمی خارجی قدرت این نژاد را باتفنگ کالیبر 45ارزیابی کرده اند.

شریط نگهداری:

قفقازی برای زندگی دراپارتمان و خانه های کوچک توصیه نمی شود این،نژاد احتیاج به فعالیت فیزیکی و ورزش زیاد دارد و بهترین مکان زندگی،نگهداری درمنازل بزرگ با حیاط وسیع ودرمزارع و باغها برای امرنگهبانی می باشد.

همچنین به این نژاد برای نگهداری درمناطق گرم وخشک وبیابانی توصیه نمی شود بیشتربرای مناطق جغرافیایی که دارای اب وهوا و اقلیم سرد و معتدل وخنک می باشند مناسب است.