آموزش آنتن مرکزی

1- تجهيزات ابتدايي تهيه سيگنال ( HEADEND equipment ) :
اين تجهيزات شامل آنتن و تقويت کنند. فيلترها ، مبدل هاي فرکانسي ، تله موج ها و
مچينگ ها مي باشد که براي پردازش سيگنال تلويزيوني و رساندن آن به اندازه و کيفيت
مطلوب براي گيرنده. ها به کار مي روند .

2- تجهيزات توزيع سيگنال ( DISTRIBUTION equipment ) :
شامل قطعاتي چون تقسيم کننده هاي انشعابي يا تقسيم انتهايي ( SPLITTER ) و تقسيم
کننده عبوري يا مياني ( (TAP OFF و مقاومت هاي انتهايي ( TERMINATOR ) و غيره براي
تحويل سيگنال به گيرنده. ها و جدا سازي ( ISOLOTION ) هر گيرنده از سيستم مي باشد .
اکنون به شرح تجهيزات مورد استفاده در سيستم هاي MATV مي پردازيم .

تجهيزات ابتدايي تهيه سيگنال (HEADEND EQUIPMENT)

آنتن (ANTENNA) :
اين وسيله داراي شاخه هايي از جنس آلومينيوم و به صورت لوله هاي توخالي مي باشد که
در اندازه هاي مختلف ( بسته به فرکانس مورد دريافت ) روي يک محور مرکزي وبه صورت
عمود بر آن چيده شده اند وامواج تلويزيوني موجود در فضا سيگنالي در آن القا مي کند
و اين سيگنال توسط کابل به گيرنده منتقل مي گردد . طبق تجربه براي دريافت تصوير با
کيفيت مطلوب، آنتن بايد حداقل سطح سيگنال . 1000 ميکرو ولت را محيا کند .
آنتن ها به دو صورت پهن باند ( BROAD BAND ) براي دريافت چندين کانال توسط يک آنتن
و يا به صورت تک کانال براي دريافت يک کانال (معمولا آنتن ياگي) وجود دارند . هنگام
انتخاب آنتن بايد تعداد کانال هاي مورد دريافت جهت فرستنده هاي تلويزيوني و نوع
سيگنال مورد دريافت وسطح سيگنال قابل دريافت را در نظر داشت . آنتن هاي مخصوص
دريافت سيگنال هاي UHF معمولا داراي شاخه هاي بلندتري نسبت به آنتن هاي VHF مي
باشند .يک نوع از آنتن ها نيز ترکيبي مي باشند يعني داراي دو قسمت دريافت UHF وVHF
مي باشند. یک آنتن ترکیبی در شکل زیر نشان داده شده است.

بالن (BALUN):
آنتن ها معمولا امپدانس 300 اهم دارند در درحالي که تجهيزات MATV داراي امپدانس 75
اهم مي باشند لذا براي انتقال سيگنال با مقدار حداکثر بايد از وسيله اي که بالون
ناميده مي شود استفاده گردد تا امپدانس 300 اهم آنتن با امپدانس 75 اهم ساير
تجهيزات منطبق گردد . بالون را در نزديک ترين فاصله نسبت به ترمينال آنتن وصل مي
کنند .

پيش تقويت کننده ها ( PREAMPLIFIERS ) :
در محل هايي که سيگنال دريافت شده توسط آنتن ضعيف باشد براي اينکه سطح سيگنال لازم
براي ورودي تقويت کننده را فراهم کنيم ممکن است مجبور شويم از پيش تقويت کننده
استفاده کنيم . اين پري آمپلي فايرها گاهي به عنوان مبدل امپدانس 300 به 75 اهم نيز
عمل ميکند ونياز به بالون را مرتفع مي سازند . پري آمپلي فاير بايد با دقت و کيفيت
بالا انتخاب گردد و نسبت سيگنال به نويز آن ( S/N RATIO ) بالا باشد چون نويز در
پري آمپلي فاير مبنايي براي کل سيستم خواهد بود .

مبدل هاي VHF CONVERTERS) VHF) :
از آنجا که به دليل فرکانس بالاتر افت سيگنال UHF در سيستم نسبت به VHF بيشتر است
لذا در سيستمهاي MATV ميتوان کانال هاي UHF را با استفاده از مبدل ها قبل از ورود
به آمپلي فاير به کانال هاي استفاده نشده VHF تبديل کرد . البته براي هر کانال يک
مبدل مجزا مورد نياز است . در برخي از مبدل ها امکان ميکس يک سيگنال ورودي ديگر با
سيگنال تبديل شده وجود دارد مبدل ها سيگنال تبديل شده را تقويت نيز مي کنند لذا
بايد در محاسبات سيستم مقدار اين تقويت را نيز در نظر گرفت به دليل اينکه تغييرات
وسيع دما باعث عدم پايداري در خروجي مبدل مي شود لذا بايد مبدل را در مکاني با هواي
متعادل نصب کرد .

تلفيق کننده ها (MOD ULATORS) :
از اين وسيله براي تلفيق سيگنال صوتي و تصويري باهم و تبديل آن به کانال RF استفاده
مي گردد. سطح خروجي براي بهترين حالت قابل تنظيم است .

فيلترها و مسدود کننده ها ( FILTERS AND TRAPS ) :
از اين وسايل براي حذف فرکانس هاي ناخواسته و دريافت سيگنال بدون تداخل و نويز
استفاده مي شود. همچنين مي توان باند مربوط به يک کانال را مسدود کرده و يک کانال
ويدئويي يا هر منبع ديگري به جاي آن قرار داد.

تضعيف کننده ها ( ATTENUATORS ) :
چون ممکن است سيگنال مربوط به بعضي کانال ها بسيار قوي تر از کانال هاي ديگر باشد و
سيگنال هاي قوي سيگنال هاي ضعيف را تحت تاثير قرار دهند و در نتيجه سطح سيگنال ها
يکسان نباشد واين امر باعث ايجاد نويز گردد بايد با استفاده از تضعيف کننده ها
سيگنال هاي قوي را کاهش دهيم. تضعيف کننده ها مي توانند ثابت يا قابل تنظيم باشند.
چون تضعيف کننده ها تمام سيگنال عبوري را به يک اندازه تضعيف مي کند.لذا بايد
فرکانس هايي را که مي خواهيم تضعيف شوند از ساير فرکانس ها جدا کنيم.

ترکيب کننده ها ( COMBINERS ) ( MIXERS ) :
در صورتي که از سيستم MATV بيش از يک آنتن مورد استفاده قرار گيرد بايد قبل از
اعمال سيگنال به تقويت کننده از ما را توسط ميکسر با هم ترکيب کنيم. ميکسر شامل
تعدادي فيلتر با باند گذر مشخص مي باشد که کانال هاي TV جداگانه توسط اين فيلترها
در يک خروجي مشترک ظاهر شده و به آمپلي فاير اعمال مي گردد. علاوه برآن فرکانس هاي
مزاحم نيز توسط اين دستگاه ها فيلتر مي گردند . براي مثال در صورتي که يک ميکسر
براي کانال 2 و 4 تنظيم شده باشد در صورت وجود کانال 3 اين کانال توسط ميکسر فيلتر
خواهد شد. البته در چنين موردي که کانال هاي باند پايين و غير پشت سر هم ( يعني 2 و
4 ) به ميکسر اعمال شده اند اگر کانال 3 قوي باشد باعث ايجاد تداخل مي شود ولازم مي
گردد يک مسدود کننده ( TRAP ) براي کانال 3 نصب گردد . ميکسر همچنين مي تواند به
صورت معکوس براي جدا کردن سيگنال هاي حاصل از آنتن به صورت خطوط مجزا استفاده گردد
تا سيگنال هاي قوي تا سطح سيگنال هاي ضعيف تضعيف شده و سپس به تقويت کننده اعمال
شوند .

تقويت کننده ها ( AMPLIFIERS ) :
براي بالا بردن سطح سيگنال دريافت شده توسط آنتن از تقويت کننده استفاده مي گردد تا
افت سيستم توزيع جبران شود و سيگنال مناسب به هر تلويزيون برسد . مقدار توانايي
آمپلي فاير در تقويت کننده برحسب دسي بل بيان مي شود و ضريب بهره تقويت سيگنال(
GAIN ) نام دارد . هنگام انتخاب آمپلي فاير بايد مشخصات آن را دقيقا مورد مطالعه
قرار داد نبايد مجموع سيگنال ورودي و ضريب تقويت آمپلي فاير از مقدار قابليت خروجي
آمپلي فاير بيشتر شود چون اين امر باعث حالت اضافه بار در خروجي ( over load ) و
خرابي سيگنال مي گردد . آمپلي فاير ها يا به صورت پهن باند هستند که چندين کانال را
به طور يکسان تقويت مي کنند يا به صورت تک کانال که براي مهيا کردن يک سيگنال با
سطح يکنواخت به کار مي روند و در هر کانال تنظيم سطح خروجي تک تک کانال ها به کمک
مدار کنترل تقويت اتوماتيک ( AGC ) امکان پذير است . آمپلي فايرها بسته به محل مورد
استفاده به دو نوع تقسيم ميگردند:
الف :آمپلي فاير توزيع ( DISTRIBUTION AMP )
ب : آمپلي فاير خط ( LINE AMP )

آمپلي فاير توزيع در ابتدا براي توزيع سيگنال بين شاخه ها استفاده مي گردد ولي
آمپلي فاير خط در طول خطوط براي تقويت سيگنال در محل هايي که سطح سيگنال به قدري
افت کند که کيفيت تصوير لازم را ايجاه نکند و افت بقيه سيستم را جبران ننمايد
استفاده مي شود. در حقيقت هر گاه افت هاي سيستم آن قدر زياد باشد که آمپلي فاير ها
ساخته شده قادر به جبران آن نباشد بايد سيگنال را بعد از فرستاده شدن به خط توزيع
در جا هايي که سطح آن از مقدار مورد نياز پايين مي آيد به کمک آمپلي فايرهاي خط
تقويت کنيم .در زير چند نمونه آمپلي فاير و دياگرام اتصال يک نوع خانگي ( ATBC124 )
را مي بينيد که براي استفاده 4 تلويزيون از يک پريز کاربرد دارد.

تجهيزات سيستم توزيع ( DISTRIBUTION EQUIPMENT ) :

تقسيم کننده انشعابي ( SPLITTER ) :
کابل هايي که سيگنال را از تجهيزات اوليه ( HEAD END ) به دستگاه هاي گيرنده مي
رسانند خطوط اصلي ( (TRUNK ناميده مي شود . اسپليترها قطعات الکترونيکي هستند که
روي خطوط اصلي قرار مي گيرند و يک ورودي اصلي دارند که سيگنال را دريافت کرده و بين
چندين خط خروجي به تساوي تقسيم مي کنند . در حقيقت براي گرفتن انشعاب از خطوط اصلي
از اسپليتر استفاده مي گردد . اسپليتر ها در انواع 2 راه ( 2WAY ) - 4 راه - 8 راه
– 12 راه - 14 راه و 16 راه ساخته شده اند که اين اعداد تعداد خروجي هاي آن را مشخص
مي کنند.

تقسيم کننده هاي عبوري (TAP OFF) :
اگر بخواهيم از يک خط اصلي در طول مسير انشعاب هايي بگيريم و سپس خط را ادامه دهيم
بايد از TAP OFF استفاده کنيم. تپ آف داراي يک ورودي اصلي و يک خروجي اصلي با افت
کم نسبت به ورودي است و داراي چند خروجي فرعي نيز مي باشد که سطح سيگنال آن ها نسبت
به ورودي اصلي خيلي پايين است و اين خروجي هاي فرعي براي مسير هاي انشعابي استفاده
مي گردند. به عنوان مثال براي انشعاب گرفتن از خط اصلي در طبقه چهارم و سوم از دو
عدد تپ آف خط استفاده مي شود که خط اصلي از خروجي تپ آف طبقه چهارم به ورودي تپ آف
طبقه سوم اتصال مي يابد و از خروجي تپ آف طبقه سوم نيز به طبقات پايين تر مي رود.
انشعابات لازم براي دستگاه هاي گيرنده در هر طبقه نيز از خروجي هاي فرعي تپ آف آن
طبقه گرفته مي شود . بعضي از تپ آف ها به صورت توکار در داخل ديوار قرار مي گيرند (
WALL TAP ) و داراي خروجي 300 يا 75 اهم و يا هر دو مي باشند .بعضي تپ آف ها ممکن
است قادر باشند ولتاژ DC/AC را از خود عبور دهند تا قابليت تغذيه تجهيزات را از
طريق خط سيگنال فراهم آورند. تپ آف ها در انواع يک راه - 2 راه - 3 راه - 4 راه و
غيره ساخته شد اند و تعداد راه ها تعداد خروجي هاي فرعي تپ آف را نشان مي دهد .

پريز ها (OUT LET):
پريزهاي آنتن معمولا به صورت تو کار نصب مي گردند و قابليت تطبيق امپدانس را بين خط
سيگنال 75 اهم و ورودي 300 اهم تلويزيون دارند . بعضي از تپ آف هاي ديواري( WALL
TAP ) نيز داراي خروجي 300 اهم مي باشند ولي بهتر است در محل هايي که سيگنال قوي
است براي جلوگيري از سايه روي تصوير و برداشت مستقيم سيگنال توسط تپ آف ها و
جلوگيري از بروز اختلال در تصوير از مبدل 75 به 300 اهم جداگانه استفاده گردد .
پريزها در دو نوع مياني و انتهايي ساخته مي شوند . نوع مياني داراي امکان انشعاب
گرفتن براي پريز بعدي نيز مي باشد و براي آخرين پريز در مسير پريز انتهايي استفاده
مي شود .

جدا کننده هاي باند ( DIPLEXER ) :
براي جدا کردن سيگنال UHF از VHF قبل از اعمال آن به تلويزيون يا براي جدا کردن
باند FM و VHF در سيستم هاي VHF/FM از جدا کننده ها استفاده مي گردد . دو مدل
DIPLEXER را در زير مي بينيد:

انتهايي ها (DIPLEXER) :
براي پايان دادن به هر خط 75 اهمي در سيستم MATV يا پورت هاي استفاده نشده در
تجهيزات بايد يک مقاومت 75 اهمي براي جلوگيري از برگشت سيگنال به خط و ايجاد شبح در
تصوير استفاده گردد. در صورتي که تغذيه برق تجهيزات از طريق خط سيگنال انجام شده
باشد بايد از ترميناتور بلوکه کننده ولتاژ استفاده مي شود .

دسي بل ( db ) :
مقدار سيگنال تلويزيوني را عموما با واحد ميکرو ولت اندازه مي گيرند و براي سادگي
محاسبات وکم شدن اعشار از دسي بل ( db ) استفاده مي گردد که مقدار آن از رابطه ( db
= 20 log( E1/E2 محاسبه مي گردد.
در حقيقت دسي بل چند مرتبه بزرگ يا کوچک بودن سيگنال را نسبت به يک سطح مبنا نشان
مي دهد . در سيستم هاي MATV اين سطح مبنا ( E2 ) را برابر 1000 ميکرو ولت ميگيرند
لذا براي خروجي 1000 ميکرو ولت بهره برابر صفر دسي بل ميشود. تمام مقادير ضريب
تقويت آمپلي فاير ها و افت هاي سيستم و مقادير ايزولاسيون به db بيان مي شود . در
محاسبات بر حسب دسي بل به راحتي مي توان مقادير را جمع يا تفريق کرد. در ادامه بحث
ما مبناي بالا را در نظر ميگيريم.لازم به ذکر است در بعضي سيستمها ولتاژ مبنا( E2 )
را برابر يک ميکرو ولت ميگيرند و از رابطه db = 20 log El مقدار بهره را به دست مي
آورند و بر حسب دبي ميکرو ولت بيان ميکنند که براي ولتاژ خروجي ( El ) يک ميکرو ولت
مقدار بهره برابر صفر دبي ميکرو ولت بدست مي آيد. در اين صورت براي مقدار مبناي
1000 ميکرو ولت که در حالت قبلي صفر دسي بل به دست مي آمد 60 دبي ميکرو ولت بيان
ميشود.

کابل هاي مورد استفاده در MATV :
در کابل کشي سيستم هاي MATV از کابل کواکسيال 75 اهمي استفاده مي گردد . اين کابل
ها که به آن ها کابل هم محور هم اطلاق مي شود داراي يک هادي مرکزي از جنس مس مي
باشند که وظيفه حمل سيگنال را به عهده دارد و يک شيلد به صورت بافته مسي که دور
کابل را گرفته و از اثر القا و تداخل روي سيگنال توسط عوامل خارجي جلوگيري مي کند و
امکان جذب مستقيم سيگنال توسط هادي مرکزي را از بين مي برد . براي اتصال کابل هاي
کواکسيال به تجهيزات MATV از کانکتور هاي نوع F استفاده مي گردد که بسته به نوع
کابل سايز آن انتخاب مي گردد . کابل هاي مورد استفاده در سيستم MATV براي خطوط اصلي
RG6 – RG11 - RG59 مي باشد که تفاوت آن ها در مقدار افت کابل به ازاي طول مشخص مي
باشد . براي فواصل طولاني ( بين چندين ساختمان ) و يا براي مواراي که نياز به خاک
کردن کابل باشد کابل RG11/U استفاده مي گردد . در داخل ساختمان نيز معمولا براي
تمام مسيرها به طور يکسان کابل RG59 به کار مي رود . براي اتصال پريزها به سيستم
بين تپ آف و پريز و يا بين اسپليتر و پريز بسته به فاصله و تعداد پريزهاي مسير از
کابل هاي 3C-2V و 4/SC-2V و 5C-2V استفاده مي گردد هرچه ضريب حرف C بالاتر باشد افت
کابل کمتر است. در شکلهاي زير سه نوع کابل با نمودار مقدار تضعيف سيگنال بر حسب طول
کابل و انواع کانکتورها را ميبينيد:

طراحي سيستم MATV :

الف : طراحي سيستم توزيع
از آنجا که افت سيستم توزيع آنتن مرکزي در انتخاب تجهيزات اوليه ( HEAD END ) موثر
است لذا بايد ابتدا سيستم توزيع را طراحي و محاسبه نمود . قدم اول تهيه نقشه
ساختمان و علامت گذاري محل پريزها و محل آمپلي فاير است . نحوه توزيع کابل ها نيز
از نظر عمودي يا افقي بودن نسبت به شکل ساختمان بايد تعيين شود وسپس کابل هاي لازم
تعيين شود . از کابل کشي طولاني و کابل کشي زيگزاگ و حلقوي بايد اجتناب کرد و کابل
ها را حد الامکان به طور مستقيم کشيد . بعد محل تپ آف ها واسپليتر ها را تعيين مي
کنيم . طولاني ترين کابل يا کابل با بيشترين تعداد تپ آف ها و اسپليتر ها را بايد
براي محاسبه افت سيستم در نظر گرفت . در صورت عدم اطمينان در مورد شاخه با بيشترين
افت بايد در چندين شاخه افت را محاسبه کرد وشاخه با بيشترين افت را انتخاب نمود .

افت هاي سيستم توزيع :
1- افت کابل ها : مقداري از سيگنال در حين عبور از کابل کواکسيال افت خواهد کرد
مقدار اين افت به نوع کابل مورد استفاده و فرکانس سيگنال عبوري بستگي دارد در
فرکانس هاي بالاتر افت بيشتري وجود خواهد داشت . بهتر است افت کابل را براي
بالاترين فرکانس موجود يا فرکانسي که ممکن است در آينده دريافت شود محاسبه نمود .
2 – افت اسپليترها (INSERTION LOSS) : مقدار افت در اسپليتر عبارت است از مقدار
ورودي بر حسب db منهاي مقدار خروجي. به عنوان مثال اين مقدار براي اسپليتر دو راه
حدود 5/3 db و براي اسپليتر 4 راه حدود 5/6 الي 2/7 دسي بل خواهد بود . معمولا
کارخانجات سازنده مقدار اين افت را براي فرکانس هاي مختلف در جدولي ارائه مي کنند .
3 - افت جداسازي : ( TAP LOSS) ( ISOLATION LOSS ) : هر تپ آف براي ايزولاسيون
گيرنده ها از يکديگر سيگنال ورودي را مقداري کاهش مي دهد وآن را به خروجي فرعي مي
دهد اين افت را افت جداسازي (ايزولاسيون ) مي نامند مثلا اگر يک سيگنال 25db به يک
تپ آف با افت ايزولاسيون 23db اعمال شود در خروجي فرعي مقدار 2db سيگنال قابل دسترس
خواهد بود .
4 – افت عبوري ( INSERTION LOSS)(Trough loss ) : هنگام عبور سيگنال از داخل تپ آف
از ورودي اصلي به خروجي اصلي مقداري افت ايجاه مي شود که بايد مقدار آن را در
محاسبات مد نظر قرار داد . مقدار اين افت براي فرکانس هاي مختلف فرق مي کند و توسط
کارخانه سارنده جدولي ارائه مي گردد ولي معمولا تپ آف هاي با مقدار ايزولاسيون بالا
افت عبوري کمتري دارند .
نحوه انتخاب تپ آف : بايد در يک سيستم MATV تپ آف هايي انتخاب شود که حداقل 1000
ميکرو ولت را براي هر گيرنده تامين کند و ايزولاسيون کافي بين گيرنده و سيستم جهت
جلوگيري از تداخل ايجاد کند دريافت سيگنال بيشتر از1000 ميکرو ولت ( صفر دسي بل )
به گيرنده آسيبي نمي رساند و بسياري از طراحان سيستم هاي MATV سطح خروجي هاي فرعي
را تا 10 db نيز در نظر مي گيرند . در طراحي سيستم افت ايزولاسيون آخرين تپ آف قبل
از آمپلي فاير را در نظر مي گيرند و در صورت طولاني بودن مسير بين تپ آف و دستگاه
تلويزيون بايد افت کابل آن را نيز در نظر گرفت . در صورت استفاده از تپ آف هاي
ديواري ( wall tap ) به علت کم بودن فاصله بين تپ آف و تلويزيون مي توان از اين افت
صرف نظر کرد .
انتخاب آنتن :.
سه فاکتور اساسي بايد در انتخاب آنتن در نظر گرفته شود .
1 - نوع آنتن
2 - بهره. آنتن
3 - جهت آنتن
نوع آنتن باتوجه به تعداد و فرکانس کانال هاي مورد دريافت تعيين مي گردد. جهت آنتن
نيز نسبت به فرستنده تلويزيوني تنظيم مي شود. اگر تمام فرستنده ها يا تعدادي از آن
ها در يک جهت باشند از آنتن پهن باند ( BROAD BAND ) استفاده مي شود و اگر در جهت
هاي متفاوت باشند از آنتن تک کانال استفاده مي گردد . انواع معمول آنتن ها عبارتند
از :

VHF UHF VHF/UHF VHF/UHF/FM
البته براي دريافت سيگنال FM بهتر است از آنتن جداگانه FM استفاده مي گردد .بهره
آنتن يک مساله مهم است بايد آنتن حداقل سيگنال 0db را براي ورودي آمپلي فاير مهيا
نمايد . در محل هاي با سيگنال ضعيف بايد از آنتن با بهره و اندازه بزرگتر استفاده
کرد . در صورتي که باز هم سيگنال مناسب به دست نيامد مجبوريم از پري آمپلي فاير
استفاده کنيم . جهت آنتن نيز بايد به دقت تنظيم شود . اگر آنتن خوب تنظيم شده باشد
نسبت سيگنال هايي که با قسمت جلو آنتن دريافت مي گردد به سيگنال هايي که با عقب
آنتن دريافت مي گردد بيشتر خواهد بود .

برآورد سطح سيگنال :
تعيين دقيق سطح سيگنال براي طراحي صحيح سيستم مهم و اساسي است . لذا با استفاده از
يک آنتن با بهره مشخص ( در صورت امکان همان آنتي که نصب خواهد شد ) و يک تلويزيون
رنگي قابل حمل و نقل و يک ميدان سنج ميتوان مقدار سيگنال را در محل نصب آنتن تعيين
کرد . در محل هايي که سيگنال ضعيف است محل آنتن بسيار حساس است . ممکن است در يک
محدوده 15 متري تفاوت هاي فاحشي در مقدار سيگنال وجود داشته باشد . ارتفاع آنتن نيز
در مقدار سيگنال موثر است . ولي اين مطلب را بايد در نظر داشت که هميشه ارتفاع
بالاتر باعث ايجاد سيگنال بيشتر نمي شود بلکه بايد مناسب ترين ارتفاع را با آزمايش
به دست آورد . ميدان سنج نيز براي اندازه گيري سيگنال دريافت شده براي هر کانال به
کار مي رود.اين تست بايد در چند جاي سايت انجام گيرد و بهترين محل براي آنتن انتخاب
گردد . در صورتي که آنتن به دقت انتخاب شود حتي مي تواند بعضي تداخل ها را از بين
ببرد . با استفاده از تلويزيون رنگي مي توان کيفت سيگنال را در هر کانال مشخص کرد و
در صورت وجود تداخل امواج اثر آن را روي تصوير مشاهده نمود .

انتخاب پيش تقويت کننده ( PRE AMPLIFIRE ) :
در محل هايي که سيگنال ضعيف است ممکن است تقويت اوليه سيگنال لازم شود . در انتخاب
پري آمپلي فاير بايد چهار نکته را در نظر گرفت .
1 - پوشش باند فرکانسي
2 - بهره (GAIN)
3- مقدار نويز
4 - توان خروجي
پري آمپلي فاير ها به صورت UHF يا VHF يا VHF/UHF ساخته شده اند بعضي از آن ها
داراي مسدود کننده هاي موج FM هستند تا اگر دريافت FM باعث ايجاد نويز شود آن را
بلوکه کنند . پري آمپلي فاير بايد سطح سيگنال کافي براي آمپلي فاير توزيع را فراهم
کند . هنگام استفاده از آمپلي فايرهاي تک کانال هم ممکن است يک پري آمپلي فاير لازم
شود . تا سيگنال کافي براي عمل کرد صحيح AGC فراهم گردد . مقدار نويز توليد شده
توسط پري آمپلي فاير يا همان عدد نويز( figure noise ) نيز بايد پايين باشد تا
کيفيت سيگنال حفظ شود . تغذيه پري آمپلي فاير که در نزديکترين فاصله از آنتن نصب
شده است از طريق يک منبع تغذيه در داخل ساختمان نيز ممکن است و پس از کاهش دادن
ولتاژ به مقدار لازم توسط خطوط سيگنال به پري آمپلي فاير اعمال مي شود . توجه کنيد
بين منبع تغذيه و پري آمپلي فاير يک اسپليتر معمولي قرار ندهيد چون باعث اتصال
کوتاه منبع تغذيه مي گردد . از مبدل تطبيق امپدانس نيز نبايد استفاده نماييد .

پردازش و ترکيب سيگنال :
عمل پردازش سيگنال توسط فيلترها - مسدود کننده ها - ترکيب کنند. ها و تضعيف کننده
ها انجام مي گيرد . در صورت لزوم از مبدل فرکانس UHF به VHF نيز مي توان استفاده
کرد .
انتخاب آمپلي فاير :
در انتخاب آمپلي فاير بايد 3 مورد را درنظر گرفت :
1- فرکانس و تعداد کانال هاي مورد دریافت
2 - افت کل سيستم
3- نوع سيگنال ورودي
اگر کانال هاي هم جوار زياي دريافت شود هر کانال براي جلوگيري از تداخل بايد فيلتر
شود و براي اين منظور معمولا از آمپلي فايرهاي تک کانال ( STRIP ) استفاده مي گردد
. مقدار ورودي به علاوه بهره تقويت کننده بايد از افت کل سيستم بيشتر شود ومعمولا
6db نيز به اين مقدار اضافه مي کنند . آمپلي فايرهاي تک کانال بعد از فيلتر کردن و
بلوکه کردن تمام کانال هاي ديگر به کار مي روند و داراي 2 نوع کنترل بهره اتوماتيک
( AGC ) و دستي هستند . که نوع AGC در شرايط آب و هوايي و محيطي مختلف سطح سيگنال
را ثابت نگه مي دارند . آمپلي فايرها با ورودي UHF/VHF , VHF ساخته شده اند .در
ضمن مقدار سيگنال ورودي به علاوه بهره تقويت کننده نبايد از توان خروجي آمپلي فاير
بيشتر شود . قابليت يا مقدار خروجي آمپلي فاير مقداريست که تقويت کننده بدون برش و
يا مدولاسيون عرضي مي تواند تحويل دهد . بعضي از آمپلي فايرها داراي کنترل بهره و
اعوجاج و نوسان وتضعيف کننده قابل تنظيم مي باشد تا سطح سيگنال يکساني را براي تمام
کانال ها ايجاد کنند .

محاسبه يک سيستم نمونه :
براي يک ساختمان پنج طبقه مي خواهيم سيستمي را طراحي کنيم که داراي دوشاخه اصلي مي
باشد ودر هر مسير پنج تپ آف وجود دارد . افت هاي ايزولاسيون را براي تپ آف هاي هر
دو شاخه يکسان در نظر مي گيريم ولي در يک سيستم با شاخه هاي نا برابر بايد محاسبات
را بر اساس شاخه با افت بيشتر انجام دهيم . اولين قدم تعيين افت هاي سيستم است :
1 - افت کابل ها : براي اين سيستم کابلي را در نظر مي گيريم که افت آن در هر 100
فوت برابر 4.2db است . لذا باتوجه به اينکه کل مسير از اسپليتر تا آخرين تپ آف 190
فوت است:

4.2X1.9= 8db= افت کابل

1 – افت اسپليتر : چون اسپليتر مورد استفاده دو راه است لذا افت آن را 5/3 دسي بل
در نظر مي گيريم
2 - افت عبوري تپ آف ها : اگر افت ايزولاسيون را برابر 17db بگيريم به طور متوسط
مي توان افت عبوري تمام تپ آف ها راه. 7db در نظر گرفت و در نتيجه براي پنج تپ آف
در مسير داريم :
0.7x5 = 3.5 db = افت عبوري تپ آف ها

3 - افت ايزولاسيون تپ آف : آخرين تپ آف را با افت ايزولاسيون 12db انتخاب مي کنيم.
باتوجه به مقدار موارد بالا افت کل سيستم برابر خواهد بود با:
27db= 8 + 3.5 + 3.5 + 12= افت جدا سازي + افت عبوري + افت اسپليتر + افت کابل ها

نحوه تعيين آمپلي فاير :
بايد آمپلي فايري را انتخاب نماييم که بتواند به افت 27db سيستم غلبه کند معمولا
6db نيز اضافه تر در نظر مي گيرند . بنابراين بايد آن آمپلي فاير 33db بايد استفاده
نماييم ولي باتوجه به آمپلي فايرهاي موجود ساخته شده يک آمپلي فاير 30db را انتخاب
مي کنيم.
انتخاب اسپليتر .
در اين سيستم چون از اسپليتر دو راه استفاده شده است لذا افت اسپليتر را 3،5 دسي بل
در نظر مي گيريم . مقدار سيگنال در خروجي هاي اسپليتر که ورودي هر شاخه مي باشد
برابر خواهد شد :30-3.5=26.5db

انتخاب تپ آف ها :
براي اين سيستم سه نوع تپ آف را درنظر مي گيريم :
1 - تپ آف با افت ايزولاسيون 23db و افت 0.3db
2 - تپ آف با افت ايزولاسيون 17db و افت عبوري0.9db
3 - تپ آف با افت ايزولاسيون 12db و افت عبوري 0.9db
در انتخاب تپ آف بايد سعي کنيم در صورتي که مقدار سيگنال اجازه دهد از تپ آف با
بالاترين مقدار افت ايزولاسيون استفاده کنيم تا افت عبوري کمتري داشته باشيم .
تعيين اولين تپ آف: چون سيگنال خروجي از اسپليتر 26.5db است بعداز عبور از 50 فوت
کابل که مقدار افت آن براي 100 فوت 4.2 دسي بل است درنتيجه براي 50 فوت 2.1 دسي بل
است مقدار آن 26.5-2.1=24.4db مي شود .اين مقدار ورودي اولين تپ آف است . درصورت
استفاده از تپ آف با مقدار افت ايزولاسيون 23db مقدار سيگنال تغذيه شده به گيرنده
تلويزيوني برابر 24.4-23=1.4db به دست مي آيد.اين مقدار بيش ازهزار ميکرو ولت (صفر
دسي بل ) است . باتوجه به اينکه افت عبوري اين تپ آف معادله.0.3 است لذا خروجي آن
برابر خواهد بود :24.4-0.3=24.1db
تعيين تپ آف هاي بعدي نيز به همين شيوه ادامه مي يابد
(30/100)4.2=1.3db افت کابل تا تپ آف دوم
24.1-1.3=22.8 ورودي تپ آف دوم
براي تپ آف دوم تپ آف با مقدار ايزولاسيون 17db انتخاب مي گردد :
22.8-17=5.8db مقدار خروجي فرعي تپ آف 2
=22.1(افت عبوري)22.8-0.7 مقدار خروجي اصلي تپ آف 2
= 20.8db(افت کابل) 22.1-1.3 مقدار ورودي تپ آف 3

انواع تداخل و روش هاي از بين بردن آن :
1 – تداخل مدولاسيون عرضي : اين نوع تداخل در خروجي آمپلي فايرها و پري آمپلي
فايرها در مواقعي که مقدار خروجي از حد معين شده تجاوز کند ( OVER LOAD ) اتفاق مي
افتد . اثر آن به صورت تداخل 2 يا چند کانال باهم ظاهر مي شود و اطلاعات تصوير يک
کانال روي ديگري به صورت خطوط عمودي يا افقي و تصوير نگاتيوي جاروب شده ظاهر مي
گردد . اين تداخل با کمک آنتن هاي جهتي بالا و با استفاده از فيلترها و تضعيف کننده
هاي سيگنال تداخل کننده حذف شود . چون هميشه قويترين سيگنال باعث تداخل مي گردد لذا
با تضعيف کننده مي توان آن را کاهش داد .
2 – اعوجاج حاصل از اضافه بار :اين اعوجاج در آمپلي فايرهاي تک باند اتفاق مي افتد
و به صورت تصويري خيلي تاريک و با کنتراست بالا و خطوط روشن نا منظم روي تصوير ظاهر
مي گردد . در اين حالت سيگنال اعمال شده با آمپلي فاير چنان قوي است که آمپلي فاير
در ناحيه غير خطي کار مي کند و موج حاصل صدا و تصوير با هم تداخل مي کنند . در
نهايت اين اضافه بار باعث از دست رفتن سنکرونيزاسيون تصوير و پارگي در تصوير مي
گردد . با استفاده از کاهش سيگنال توسط تضعيف کننده مي توان اين اعوجاج را بر طرف
کرد .
3 - تداخل کانال هاي هم جوار :اين تداخل ناشي از غلبه سيگنال قوي يک کانال بر
سيگنال ضعيف کانال مجاور است و به آن اثر HERRINGBONE گفته مي شود . کانال مجاور
کانالي است که درست بعد از کانال ديگر است مانند کانال 2 و 3 . اين اثر را مي توان
با قوي تر کردن کانال ضعيف يا تضعيف کانال قوي هر کدام که مناسب تر باشد از بين برد
.
4 – اثر تداخلي CO-CHANNEL : اين تداخل در صورتي ايجاد مي شود که دو ايستگاه
فرستنده در دو شهر مختلف از يک فرکانس همسان براي يک کانال استفاده نمايند . روي
تلويزيون دو تصوير مختلف يکي روي ديگري ظاهر مي شود . با آنتن هاي جهتي بالا (HIGH
DIRECTIONAL) مي توان اين مسئله را رفع کرد .
5 – تداخل ناشي از خطوط برق : اين تداخل ناشي از ميدان اطراف سيم هاي برق با ولتاژ
بالا است . براي از بين بردن آن بايد آنتن را دور از خطوط برق نصب کرد . بالون 300
به 75 اهم بين آنتن و سيستم MATV را نيز بايد تا حد امکان نزديک به ترمينال هاي
آنتن نصب کرد تا القاي ميدان مغناطيسي خطوط برق روي سيم زج به حداقل برسد. زمين
کردن صحيح سيستم نيز از تداخل ناشي از خطوط برق جلوگيري مي کند .

شبح يا سايه در تصوير :
سه علت براي ايجاد شبح يا سايه در تصوير وجود دارد:
1 - گرفتن سيگنال هاي منعکس شده توسط آنتن
2 - جذب مستقيم سيگنال توسط گيرنده تلويزيوني يا خطوط انتقال سيگنال
3 - نصب غير صحيح تجهيزات .
سيگنال هاي منعکس شده از ساختمان ها و برج ها و مخازن و کوه ها مي توانند باعث
ايجاد سايه در تصوير شوند . اين امواج منعکس شده چند ميکروثانيه بعداز سيگنال اصلي
به آنتن مي رسند وباعث ايجاد تصوير دوم کم رنگ در سمت راست تصوير اصلي مي شوند با
تنظيم دقيق تر جهت آنتن مي توان آن را حذف کرد . در مواراي نيز سيگنال به طور
مستقيم توسط تکه کوتاه زوج 300 اهمي بين ترمينال هاي آنتن و بقيه تجهيزات جذب شده
وايجاد شبح در تصوير مي نمايد . اين اثر در محل هاي با سيگنال قوي بيشتر اتفاق مي
افتد و سيگنال گرفته شده چند ميکرو ثانيه قبل از سيگنال اصلي نمايش داده مي شود .
براي رفع اين اثر بايد از سيم جفت 300 اهمي حد الامکان استفاده نگردد و يک بالون در
نزديکي ترمينال هاي آنتن نصب گردد ودر بقيه مسير از کابل کواکسيال استفاده شود .
همچنين با نصب مسدود کننده در سيستم هاي بزرگ و قوي کردن سيگنال گرفته شده توسط
آنتن اين سيگنال ضعيف در مقابل آن اثر خود را از دست مي دهد . با تبديل کانال به يک
کانال غير مجاور نيز مي توان اين تداخل را حذف کرد .روش هاي غير فني نصب تجهيزات
مانند استفاده نکردن از ترميناتورها و محکم نکردن صحبح اتصالات که باعث عدم تطبيق
امپدانس مي گردد نيز باعث بروز اين مشکل مي شود .

سيستم هاي ويدئو مرکزي :
در صورتي که آمپلي فاير توريع بيش از يک ورودي VHF يا UHF داشته باشد مي توان با
سيگنال RF را از خروجي ويدئو به آمپلي فاير وصل کرده و يک سيستم ويدئو مرکزي برقرار
کرد .

سيستم هاي ماهواره مرکزي (MSTV):
اين سيستم ها معمولا در هتل هايي که مجوز لازم را دارند برقرار مي گردند واز
تجهيزاتي نظير ديش - سويچر و LNB هاي چند خروجي و آمپلي فاير مخصوص فرکانس هاي
ماهواره اي استفاده مي کنند .
براي نصب سيستم هاي ماهواره مرکزي دو روش وجود دارد که در ادامه به شرح آنها مي
پردازيم :

1 - استفاده از رسيورهايي با توانايي پخش چند کانال بصورت همزمان :
در اين روش از ال ان بي هايي با 6 خروجي استفاده مي شود و براي هر 6 کانال يک ديش
نياز است ، رسيورهايي که بعنوان سرور در اين مدل استفاده مي شوند معمولا توانايي
دريافت و پخش 6 کانال را بصورت همزمان دارند.
در هر طبقه با استفاده از يک دستگاه آمپلي فاير سيگنال ها تقويت شده و سپس به چندن
بخش تقسيم مي شود .

مزايا و معايب :
تعداد رسيور کمتر و جعبه محافظ کوچکتر
محدوديت قطعات يدکي در صورت خرابي هاي احتمالي
از کار افتادن 6 کانال در صورت از کار افتادن يک دستگاه
2 - روش استفاده از چندين رسيور :
در اين روش چندين رسيور بصورت حلقه اي به يکديگر متصل شده و سپس خروجي آنها به
دستگاهي به نام head end amplifier داده مي شود . در هر طبقه از يک دستگاه آمپلي
فاير جهت تقويت سيگنالها و در صورت لزوم از يک دستگاه تقسيم کننده براي داشتن خروجي
هاي بيشتر استفاده مي گردد .

مزايا و معايب :
دسترسي آسانتر به قطعات يدکي
توسعه پذيري آسان
نياز به فضاي بيشتر جهت نصب و پياده سازي
در انتها فرکانس و طول موج محدوده هاي فرکانسي مختلف را ذکر مي نماييم:

آموزش آنتن مرکزی

مطالب مشابه :

آموزش نصب آنتن مرکزی

آموزش آنتن مرکزی

آموزش آنتن مرکزی

آموزش نصب آنتن مرکزی به همراه نقشه

انتن مرکزی

راهنمای نصب آیفون تصویری کوماکس(تک واحدی)

آنتن مرکزی

مقاله سیستم آنتن مرکزی

انتن مرکزی وماهواره استانی