چرا تبریز شهر اولین هاست؟

اولین چاپخانه، اولین خیابانی که در ایران دارای برق شد، اولین پستخانه و اولین خط انتقال پست و... در تبریز بوده‌اند و به‌همین علت، تبریز شهر اولین‌ها نامیده می‌شود.

توضیحات مقدماتی:
اولین چاپخانه در سال 1227 توسط شاهزاده عباس میرزا در تبریز تاسیس شد و 12 سال بعد دومین چاپخانه در تهران تاسیس گردید.

برای اولین بار کتب خارجی در تبریز ترجمه گردید که از آن جمله عبارتند از: پطر کبیر، شارل دوازدهم، اسکندر کبیر

اولین رمان ایران به نام ((ستارگان فریب خورده- حکایت یوسف شاه سراج)) توسط میرزا فتحعلی آخوند زاده در تبریز به رشته تحریر در آمد.

اولین دایرهّ المعارف توسط محمد رضا زنوزی تبریزی نوشته شد.

اولین کتابخانه عمومی توسط میرزاحسن خان خازن لشگر در سال 1312 در تبریز تاسیس شد

اولین سینمای ایران پس از پنج سال از اختراع جهانی آن (توسط برادرن لومیر)، در تبریز با نام سولّی(آفتاب) تاسیس گردید

اولین نمایشنامه و تئاتر در تبریز به سال 1261 شکل گرفت.

اولین عکاسخانه توسط قاسم میرزا در تبریز راه اندازی شد.

اولین فوتبالیست شاغل در اروپا (بلژیک) به نام حسین صدقیانی از اهالی تبریز در سالهای 1309-1311 بهترین گل زن باشگاههای این کشور بود و در فینال جام باشگاههای بلژیک با به ثمر رساندن سه گل باعث قهرمانی تیم رویال شالروا اسپورتینگ کلوپ در مقابل تیم بروکسل گردید.

در زمینه پزشکی:

- نخستین طبیب محصل فرنگ

- نخستین کتابهای پزشکی

-نخستین آبله‌کوبی

- نخستین دانشکده پرستاری مامائی

- نخستین دندانهای مصنوعی

- اولین عمل قلب باز

- پیوند قلب برروی سگها

و نخستین عمل پیوند کلیه توسط دکتر جواد هیات در سال 1347در تبریز به انجام رسید

اولین هوانورد ایرانی به نام کلنل محمد تقی خان پسیان از اهالی تبریز بود.

اولین کارخانه اسلحه و مهمات در شهر تبریز بنا نهاده شد.

اولین کارخانه چینی سازی در شهر تبریز ساخته شد

اولین کارخانه تولید برق در این شهر و اولین خیابانی که در آن از چراغهای برقی استفاده شد خیابان چراغ گازی تبریز بود

اولین ضرابخانه ماشینی و انتشار اسکناس از فعالیت های این شهر اولین ها بود.

اولین شهر ایران که صاحب تلفن شد تبریز بود.

اولین انجمن زنان در تبریز توسط صاحب سلطان خانم تشکیل گردید.

اولین بلدیه و نظمیه پلیس مردمی و شهرداری ایران متعلق به تبریز است

اولین مهمانخانه توسط میرزا اسحق خان معززالدوله در تبریز پذیرای مهمان گردید.

اولین مدرسه کر و لال ها توسط جبار باغچه بان و اولین مدرسه نابینایان توسط یک میسیون آلمانی و اولین مدارس حرفه ای و بازرگانی توسط محمدعلی تربیت و اولین کودکستان توسط ابوالقاسم فیوضات در تبریز بنا گذاشته شد.

اولین پایگاه لرزه نگاری در تبریز (شهر زلزله خیز) بنا گذاشته شد.

چاپ و چاپخانه
نخستین چاپخانهٔ سربی با حروف فارسی و عربی
در مورد اینکه چه کسی ابتدا چاپخانه را در ایران دایر کرد و همچنین محل چاپ اولین قرآن اختلاف نظر وجود دارد.

کتابخانه
نخستین کتابخانهٔ دولتی ایران در سال ۱۳۰۰
وقف‌نامه ربع رشیدی که اولین اثر ثبت‌شدهٔ ایران در حافظهٔ جهانی است، در کتابخانه دولتی در تبریز نگهداری می‌شود.

سینما
نخستین سینمای عمومی ایران

مدرسه
نخستین مدرسهٔ تحصیلات ابتدایی به‌شیوهٔ نوین در ایران

کودکستان و مدرسهٔ کر و لال‌ها
نخستین کودکستان و نخستین مدرسهٔ کر و لال‌های ایران
مؤسس نخستین مدرسهٔ کر و لال‌های ایران، جبار باغچه‌بان، اولین مؤلف و ناشر کتاب کودک در ایران نیز است. یکی از کتاب‌های وی با عنوان «بابابرفی» توسط «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» به‌چاپ رسیده‌است و شورای جهانی کتاب کودک، آن‌را به‌عنوان بهترین کتاب کودک انتخاب کرد.

ادبیات نوین
بنیان‌گذار انشای جدید؛ نمایشنامه‌نویسی به‌زبان ترکی و فارسی

پول کاغذی
نخستین پول کاغذی
در دورهٔ «گیخاتوخان» مغول، نام پول «چاو» بود. اما مردم آن را نپذیرفتند و پس از مدتی چاپ آن متوقف شد.

سکهٔ ماشینی
تهیه حدود ۲۰۰قطعه سکهٔ سیمین
به‌سال ۱۲۲۲هجری قمری در زمان ولی‌عهدی عباس‌میرزا نایب‌السلطنه، ضرابخانه تأسیس شد، ولی به‌دلیل گرانی هزینه تعطیل شد.

اتاق تجارت
نخستین «اتاق بازرگانی ایران» به‌سال ۱۲۸۵خورشیدی

شهربانی
نخستین نظمیه یا شهربانی به‌مفهوم امروزی در سال ۱۳۲۵هجری قمری

شهرداری
نخستین شهرداری یا به‌اصطلاح آن روز، «بلدیه» در سال ۱۲۸۷خورشیدی

تلفن
نخستین مرکز تلفن ایران در سال ۱۲۸۰خورشیدی

برق
امتیاز نخستین کارخانهٔ برق ایران در سال ۱۲۸۱خورشیدی

کارت اعتباری اتوبوس شهری
استفادهٔ اتوبوس‌های شهری از «کارت‌های هوشمند بدون تماس» به‌جای بلیت‌های کاغذی

آتش‌نشانی
اولین آتش‌نشانی ایران در سال ۱۲۲۱خورشیدی
احداث در زمان استقرار نیروهای روسی در تبریز

مؤسسهٔ خیریهٔ غیردولتی
نخستین مؤسسهٔ خیریهٔ غیردولتی در سال ۱۳۳۱

نخستین سینمای خودرویی کشور
نخستین سینمای خودرویی کشور در تبریز
تکنولوژی ساخت این سینمای خورویی متعلق به کشور انگلستان است.

سامانه بلیط الکترونیکی
این سامانه برای اولین بار در ورزشگاه سهند تبریز اجراشد.
این سامانه با صعود تیم تراکتورسازی تبریز به لیگ برتر در استادیوم تبریز به اجرا درآمد.

چاپ و چاپخانه

در مورد اینکه چه کسی ابتدا چاپخانه را در ایران دایر کرد اختلاف استاما اولین چاپخانه سربی با حروف فارسی و عربی توسط میرزا زین العابدین تبریزی در تبریز دایر شد. اولین کتاب منتشرشده توسط این چاپخانه رساله جهادیه میرزاعیسی خان قائم مقام بود. این چاپخانه در سال ۱۲۴۵تعطیل شد. در آن زمان هنوز واژه چاپ متداول نشده بود و به این دلیل آن را باسمه‌خانه، بصمه‌خانه، مطبعه، دارالطباعه و دارالطبع می‌نامیدند.

بعد از دایر شدن چاپخانه سربی در تبریز، اولین روزنامه شهرستان‌های ایران به نام «روزنامه ملتی» نیز در تبریز منتشر شد که خبری از آن در شماره‌های سال ۱۲۷۵هجری قمری وقایع اتفاقیه دیده می‌شود.

راجع‌به محل چاپ اولین قرآن در ایران اختلاف نظر وجود دارد. به‌عقیده برخی از مورخین در اواسط سال‌های ۱۱۹۹هجری شمسی قرآنی توسط میرزاحسین خطاطی شده و توسط میرزا اسدالّله لیتوگرافی (چاپ سنگی) شد، در حالی که کمی قبل از آن میرزا عبدالوهاب به سال ۱۱۹۵/۱۱۹۶هجری شمسی قرآنی را چاپ کرده بود. گزارش تاریخی دیگر حاکی از آن است که از بین چاپ‌های قرآن که با استفاده از روش لیتوگرافی انجام شده‌اند، اولین در سال ۱۲۱۲هجری شمسی در تبریز انجام شد.

کتابخانه

کتابخانهٔ عمومی تربیت، نخستین کتابخانهٔ دولتی ایران است که در سال ۱۳۰۰ به همت محمدعلی تربیت در شهر تبریز ایجاد شد. این کتابخانه در ابتدا «کتابخانه و قرائتخانهٔ عمومی معارف» نامیده می‌شد که بعدها به احترام بنیانگذار آن، تربیت نامیده‌شد. در سال ۱۳۳۵به علت کمبود فضای مطالعه، کتابخانهٔ ملی تبریز تأسیس شد که نسخه‌های خطی کتابخانهٔ تربیت پس از انقلاب به آن منتقل شده‌است. همچنین وقف‌نامه ربع رشیدی که اولین اثر ثبت‌شدهٔ ایران در حافظهٔ جهانی است، در این کتابخانه نگهداری می‌شود.

سینما

اولین سینمای عمومی ایران، به نام سینما سولی (خورشید) در سال ۱۲۷۹ در سالن نسبتاً بزرگی در طبقه دوم آموزشگاه کاتولیک فرانسوی در جنب کلیسای کاتولیک‌ها توسط آنان در تبریز تأسیس شد. تاسیس نخستین سالن سینمای عمومی تهران توسط میرزا ابراهیم خان صحاف باشی در سال ۱۲۸۴به چهار سال بعد مربوط است.

مدرسه

نخستین مدرسه تحصیلات ابتدایی به شیوه نوین در ایران توسط میرزا حسن رشدیه در ششگلان تبریز بنیاد نهاده شد.

میرزا حسن رشدیه در جوانی به بیروت رفت و در آنجا روش آموزش در دبستان‌ها را بررسی کرد پس از آن عازم استانبول شد آنگاه به مصر سفر کرد و پس از بازگشت به تبریز دبستانی به شیوهٔ آنها تاسیس کرد.

مدرسه مموریال نیز از مدارس قدیم شهر تبریز است که توسط آمریکایی‌ها اداره می‌شد.

کودکستان و مدرسه کر و لال‌ها

نخستین کودکستان و نخستین مدرسه کر و لال‌های ایران نیز در تبریز بنیاد گذاشته شد. جبار باغچه‌بان ابتدا در تبریز کودکستانی را تحت عنوان «باغچه اطفال» دایر کرد و به این دلیل خود را باغچه‌بان نامید.صمد سرداری‌نیا در کتاب «مشاهیر آذربایجان» در شرح زندگانی جبار باغچه‌بان می‌نویسد:

مدرسه کر و لال‌ها را جبار باغچه‌بان در سال ۱۳۰۳با وجود مخالفت‌های زیاد از جمله رییس فرهنگ وقت دکتر محسنی در تبریز دایر کرد. این کلاس جنب باغچه اطفال باغچه‌بان در کوچه انجمن در ساختمان معروف به عمارت انجمن تأسیس شد.

جبار باغچه‌بان اولین مؤلف و ناشر کتاب کودک در ایران است. او از سال ۱۳۰۷خورشیدی علیرغم دشواری‌های وسیع چاپ و کلیشه، چاپ کتاب‌های ویژه کودکان را با نقاشی‌هایی که خود می‌کشید آغاز کرد. یکی از کتاب‌های وی با عنوان «بابا برفی» توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسیده و شورای جهانی کتاب کودک آن را به عنوان بهترین کتاب کودک انتخاب کرد.

ادبیات نوین

میرزا فتحعلی آخوندزاده

میرزا عبدالرحیم نجارزاده تبریزی معروف به «طالبوف» بنیانگذار انشای جدید نامیده شده‌است. وی با کنار گذاشتن نوشتار ثقیل آن زمان، مطالب خود را با زبانی ساده و بی تکلف نشر داد و بدین ترتیب تأثیر زیادی بر متون فارسی گذاشت. وی به همراه میرزا زین‌العابدین مراغه‌ای در نثر و داستان نویسی و میرزا جعفر خامنه‌ای در شعر نخستین کسان بودند که تحول شگرفی را موجب شدند.

میرزا فتحعلی آخوندزاده بنیانگذار نمایشنامه‌نویسی ایران محسوب می‌شود. آخوندزاده نخستین ایرانی‌الاصلی بود که نمایشنامه‌نویسی را آغاز کرد. وی به دلیل اقامت در تفلیس از طریق سنت تئاتری آنجا با جهان تئاتر آشنا شده و آن را بهترین وسیله برای ترویج افکار نو یافته بود. آخوندزاده با شیوه‌ای متاثر از مولیر، پنج نمایشنامه به زبان ترکی نوشت. همچنین وی با نوشتن نخستین رمان ایرانی با عنوان ستارگان فریب خورده - حکایت یوسف شاه سراج در سال ۱۸۵۷ میلادی پیشکسوت نویسندگان این رشته ادبی نیز به شمار می‌آید.

همچنین میرزا آقا تبریزی اولین نمایش‌نامه‌نویس ایرانی است که نمایش‌نامه‌های فارسی نگاشته‌است.

پول کاغذی

در سال ۶۹۳هجری قمری در دوره گیخاتوخان مغول اولین پول کاغذی به نام چاو در تبریز چاپ شد. اما مردم آن را نپذیرفتند و پس از مدتی چاپ آن متوقف شد.

سکه ماشینی

از سال ۱۲۹۸هجری قمری ضرابخانه ماشینی به طور رسمی در ایران برقرار و تمام ضرابخانه‌های شهرهای معتبر برچیده شد. فکر ایجاد چنین ضرابخانه، سال‌ها قبل از این تاریخ، یعنی به سال ۱۲۲۲هجری قمری در زمان ولیعهدی عباس‌میرزا نایب‌السلطنه در تبریز مورد توجه بوده و اقدام به تهیه مسکوک رسمی یا چرخی گردیده ولی به علت گرانی هزینه در حدود ۲۰۰قطعه سکه سیمین تهیه و ضرابخانه تعطیل شد.

اتاق تجارت

نخستین اتاق بازرگانی ایران نیز در تبریز بنیاد نهاده شده‌است. تاریخ تأسیس اتاق تجارت در تبریز به سال ۱۲۸۵هجری خورشیدی بر می‌گردد و اولین اتاق تجارت در سطح کشور بوده‌است. اتاق تجارت تهران بعد از اتاق تجارت تبریز بنیاد یافته‌است.

شهربانی

اولین نظمیه یا شهربانی به مفهوم امروزی توسط انجمن ایالتی آذربایجان در سال ۱۳۲۵هجری قمری در تبریز به وجود آمد. اجلال‌الملک که نماینده انجمن ایالتی آذربایجان بود به سمت نخستین رییس شهربانی انتخاب شد. از جمله کارهای این سازمان انتشار نشریه‌ای بود که به نام«نظمیه تبریز» منتشر شد.

شهرداری
کاخ شهرداری تبریز

شهرداری تبریز نخستین شهرداری - یا به اصطلاح آن روز، بلدیه - ایران بود که در سال ۱۲۸۷بنیاد یافت و قاسم خان والی تحصیل کرده دانشگاه سن سیر (saint cyr) فرانسه به عنوان اولین شهردار تبریز انتخاب شد.

تلفن

اولین مرکز تلفن ایران در سال ۱۲۸۰به همت قاسم خان والی در تبریز ساخته شد که وی چند سال بعد به عنوان اولین شهردار تبریز انتخاب شد.

برق

قاسم خان والی در سال ۱۲۸۱، امتیاز اولین کارخانه برق ایران را برای احداث در تبریز به‌دست آورد. وی در ابتدا توانست اطراف خیابان مجیدی (مجدالملک) را روشن نماید.

کارت اعتباری اتوبوس شهری

اولین شهری در ایران است که اتوبوس‌های شهری آن از کارت‌های هوشمند بدون تماس به جای بلیت‌های کاغذی استفاده می‌کنند.

کارت هوشمند مسابقات فوتبال

اولین شهری در ایران است که برای تماشای مسابقات فوتبال، به جای بلیط کاغذی، از کارت هوشمند غیر تماسی استفاده می شود.

آتش‌نشانی

تبریز نخستین شهر ایران است که دارای آتش‌نشانی است. اولین آتش‌نشانی در تبریز در سال ۱۲۲۱هجری شمسی هنگامی که نیروهای روسی در تبریز مستقر بودند، ساخته شد. این شهر در حال حاضر دارای ۱۵ایستگاه آتش‌نشانی است که بر اساس استاندارد جهانی (یک ایستگاه برای هر ۵۰٬۰۰۰نفر)، شهر تبریز باید ۳۰ایستگاه داشته باشد

مؤسسه خیریه غیردولتی

اولین و قدیمی‌ترین مؤسسه خیریه غیردولتی در ایران، جمعیت خیریه نوبر تبریز است. این تشکل در سال ۱۳۲۶توسط عده‌ای از خیرین محله نوبر تبریز با هدف مبارزه با فقر و کمک به مستمندان تأسیس شد و در سال ۱۳۳۱رسماً به ثبت رسید.

منبع:سایت سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی

چرا تبریز شهر اولین هاست؟

مطالب مشابه :

تبریز شهر اولین هاست !!؟؟

سایت پارچه و دست پاکنی ما

بازار کار و آینده رشته الکترونیک

کتابهای مدرسان شریف

چرا تبریز شهر اولین هاست؟

آیا آرایش ساده زینت محسوب می شود؟

دانلود فیلم جدید Parker 2013 با کیفیت پرده ای خوب – TS

دل نوشته ای زیبا در مورد حجاب

دانشگاه های تبریز

با رسول ترک بیشتر آشنا بشیم