تأثيرات درمان سرطان برروي روابط جنسي مردان وزنان
توجه: این مطالب جنبه اطلاع رسانی دارد. توصیه میشود با پزشک معالجتان مشورت نمائید.
هم مرد وهم زن غالباً تمايل جنسي خود را در طول درمان سرطان از دست مي‌دهند. مشخص است كه فكر بيمار بيشتر متمركز به بهبود سلامتي اوست تا رابطه جنسي واين كاملاً طبيعي است. پس از شروع درمان ممكن است تمايلات جنسي كاهش يابند، عدم تمايلات جنسي ممكن است به علت اضطراب، افسردگي، تهوع ويادرد باشد همچنين گاهي درمانهاي سرطان با اختلال درتعادلات هورموني موجب كاهش ميل جنسي مي‌شوند. اگر مشگلي درروابط جنسي بوجود آمده باشد حتماًيكي از دوشريك جنسي دچارفقدان ميل جنسي شده است. هر احساس يا فكري كه موجب هيجانات زن يا مرد شود مي‌توانايي درنعوظ ويا عدم احساس رضايت همسر ميباشد بسياري ازبيماران سرطاني نگرانند كه با احساس رضايت همسر ميباشد. بسياري از بيماران سرطاني نگرانند كه با تغييرات فيزيكي بدن آنها همسرشان تمايلي به آنها ندارند و يا واژن خشك و سفت در زنان موجب نزديكي دردناك ميشود. هرقسمتي از چرخه جنسي مرد به ديگر قسمت‌هاي چرخه وابستگي ندارد. به همين دليل پس از درمان برخي از سرطان‌ها ممكن است يك مرد تحريك جنسي شود و تمايلات جنسي داشته باشد اما نعوظ نداشته باشد. ممكن است مردي احساس لذت كامل جنسي به علت انقباضات عضلاني داشته باشد اما مايع مني ترشح نكند.
نعوظ
با آسيب اعصاب وعروق خوني لگن و يا اختلالات هورموني ممكن است اختلالاتي درنعوظ ايجاد شود گاهي با كنترل سرطان‌هم نمي‌توان از اين امرجلوگيري كرد، با ادامه درمان دارويي يا جراحي ممكن است اين اختلال برطرف شود.
اژاكولاسيون قبل ازموعد
به معني تحريك بسيار سريع است. غالب مرداني كه اختلال نعوظ دارند،توانايي كنترل درتأخير لذت كامل راندارند. تحريك قبل ازموعد اختلال بسيار شايعي است كه حتي درمردان سالم هم وجوددارد. دراين گروه مي‌توان با تمرين‌هايي هيجانات را كنترل كرد. همچنين داروهاي ضد افسردگي وجود دارند كه از عوارض جانبي آنها تأخير لذت جنسي ميباشد كه مي‌توان ازآنها براي اين گروه از مردان استفاده كرد. تعدادي از مردان به هنگام آميزش احساس ضعف مي‌كنند. با افزايش سن اندكي كاهش درلذت، طبيعي است. اما دربيماران سرطاني مي‌تواند اين امر با شدت بيشتري اتفاق بيفتد.
درد
گاهي اوقات رابطه جنسي براي مرد دردناك است. التهاب پروستات يا پيشابراه مي‌تواند موجب تحريك دردناك شود. دردآلت درحين نعوظ معمول نيست اما درمردان بالاي 40 سال ممكن است آلت درحين نعوظ انحنايي پيدا كند و دردناك شود. اما اين امر درمردان مبتلا به سرطان شايع نيست به اين اختلال بيماري گفته ميشود درصورت بروز هرگونه دردناحيه تناسلي بايد باپزشك صحبت كرد.
جراحي ونعوظ
دردرمان سرطان از جراحي‌هاي متفاوتي استفاده ميشود كه موجب اختلال درنعوظ مي‌شوند آن موارد عبارتند از:
پروستاتكتومي راديكال- برداشت پروستات و وزيكول سمينال در سرطان پروستات.
*سيتكتومي راديكال برداشت مثانه، پروستات پيشابراه فوقاني و وزيكول سمينال درسرطان مثانه وايجاد يك راه جديد براي جمع آوري ادرار از طريق اوروستومي بداخل يك كيسه خارجي يا ساختن يك مثانه جديد در داخل بدن.
* رزكسيون شكمي لگني(AP)– برداشت كولون نزولي وراست روده بعلت سرطان كولون وايجاد كولستومي.
*تخليه كامل لگن – برداشت مثانه، پروستات، وزيكول سمينال وركتوم معمولاً درتومورهاي بزرگ كولون و ايجاد كولستومي واوروستومي.درتمام اين جراحيها اعصاب كنترل كننده جريان خون آلت، آسيب مي‌بيند، اين وضعيت روندي مانند سيم تلفن پيدا مي‌كند تا به اين ترتيب پيام نعوظ ضعيف شده و يا كاملاً از بين مي‌رود. اين اعصاب پشت وكناره‌هاي غده پروستات را احاطه مي‌كنند و چسبيده به ركتوم درپشت آن قرار مي‌گيرند ومانند تارعنكبوت اطراف پروستات پخش مي‌شوند. بنابراين درحين جراحي، جراح قادر به ديدن اين اعصاب نيست و به آنها صدمه مي‌زند. چندين روش جراحي وجود دارد كه امكان برداشت پروستات را با جدا كردن اعصاب اطراف آن به وجود دارد كه امكان برداشت پروستات را با جدا كردن اعصاب اطراف آن به وجود مي‌آورد. بعضي از جراحان حتي سعي دارند با استفاده ازجريانهاي الكتريكي نقاطي محرك براي نعوظ بيابند و آنها را تحريك كنند،زمانيكه اندازه ومحل تومور براي جراحان حتي سعي دارند با استفاده ازجريانهاي الكتريكي نقاطي محرك براي نعوظ بيابند وآنها را تحريك كنند. زمانيكه اندازه ومحل تومور براي جراحي جداسازي اعصاب مناسب است بيشتر مردان اختلالي درنعوظ پيدانمي‌كنند. اين روش گاهي در پروستاتكتومي راديكال، سيستكتومي راديكال يا برداشت AP انجام ميشود. گاهي اختلالات نعوظ پس از جراحي، به علت فقدان جريان خون درآلت ميباشد. جراح بايد بعضي از شريانهاي كوچك را به دورگ خوني اصلي درگير درنعوظ پيوند دهد. بنابراين جريان خون كاهش مي‌يابد مانند اينكه رودي به دريا بريزد معمولاً اين مردان نعوظ‌هاي ناقص دارند. آلت آنها به هنگام هيجانات جنسي متورم ميشود ولي آلت توانايي سفت شدن براي نعوظ ندارد اما حساسيت پوستي ولذت، طبيعي مي‌ماند.
بعضي ازمردان پس از يك سال به نعوظ طبيعي برمي‌گردند و گروهي همچنان مشكل دارند. درعين حال زماني كه نعوظ طبيعي ميشود كه اعصاب هردوسمت راست و چپ پروستات جداشده باقي بمانند بهبودرشد عروق جديد هم به برگشت جريان خون آلت كمك مي‌كند. بعضي ازاعمال جراحي اختلالات عملكرد جنسي بيشتري ايجاد مي‌كنند . نمي‌دانيم چه تعداد از مرداني كه تحت رزكسيون كامل شكمي لگني قرارمي‌گيرند، به نعوظ طبيعي برمي‌گردند، چون اين عمل بندرت انجام ميشود اما حداقل 15% مرداني كه تحت عمل جراحي استاندارد سيستكتومي يا پروستاتكتومي قرارمي‌گيرند به نعوظ طبيعي برمي‌گردند. جراحان آمار بهتري را پس از جداسازي اعصاب ارائه داده‌اند. غالباً پس از رزكسيون AP هم بهبود نعوظ رخ مي‌دهد. بطور كلي درمردان جوان احتمال برگشت نعوظ بيشتر وجود دارد. در مردان زير60 سال وخصوصاً زير50 سال احتمال بهبودي بيشتر است. مرداني كه قبل از جراحي سرطاني نعوظ مناسبي دارند بيش از مرداني كه اختلالات نعوظ قبل از درمان داشته‌اند، بهبودي خواهند داشت.
پرتودرماني ونعوظ
غالباً دردرمان سرطان پروستات، مثانه يا كولون، پرتو درماني لگني انجام ميشود كه مي‌تواند موجب اختلالاتي درنعوظ گردد. هرچه سطح پرتو درماني ودوز مصرفي بيشتر باشد احتمال اين اختلال بيشتر خواهد بود. پرتو درماني با آسيب رساندن به شريانهايي كه جريان خون آلت را به عهده دارند موجب اختلال نعوظ ميشود. زمانيكه التهاب منطقه ترميم بايد بافت داخلي بصورت جاي زخم تغيير مي‌كند، ديواره عروق خاصيت فشاري خود را از دست مي‌دهند و جريان رسيدن خون كافي براي نعوظ به آساني ميسر نخواهد شد. همچنين پرتو درماني موجب سفت شدن (آترواسكلروز)باريك شدن و حتي بسته شدن شريانهاي لگني ميشود. بطور تقريبي 4/3 مرداني كه تحت پرتودرماني قرار مي‌گيرند، تغييراتي در نعوظ خواهند يافت و غالباً اين تغييرات درطول سال اول يا پس از پرتو درماني به آرامي برطرف مي‌شوند گروهي از مردان نعوظ سفتي خواهند داشت اما قبل ازلذت آن را از دست مي‌دهند و گروهي ديگر اصلاًنعوظ نخواهند داشت. مرداني كه فشار خون بالاييي دارند و يا بسيار سيگار مي‌كشند بيشتر درمعرض اين اختلال هستند. چون شريانهاي آنها قبل از درمان آسيب جزئي داشته است. درگروه كوچكي از مردان پس از پرتودرماني لگن، توليد تستوسترون كاهش مي‌يابد. بيضه‌ها تحت‌تأثير ميزان كم پرتودرماني يا اضطراب ناشي از آن قرار مي‌گيرند، چنانچه مردي پس از درمان سرطان دچار اختلال نعوظ يافقدان ميل جنسي شود بهتر است تستوسترون خويش را اندازه‌گيري كند. معمولاً مي‌يابد. تستوسترون خويش را اندازه‌گيري كند. معمولاً ميزان تستوسترون 6ماه پس از پرتودرماني به حد طبيعي برمي‌گردد. پس نيازي به داروهاي هورموني جايگزين نيست. مردي كه سرطان‌پروستات دارد نبايد هورمون تستوسترون جايگزين را مورد استفاده قرار دهد چون موجب رشد تومور ميشود.
تأثير شيمي درماني برروي ميل جنسي و نعوظ
غالباً مرداني كه تحت شيمي درماني قرار مي‌گيرند نعوظ طبيعي دارند. البته نعوظ وميل جنسي پس از هرجلسه شيمي درماني كاهش مي‌يابد اما يك تا دوهفته بعد بهبود پيدا مي‌كند. گاهي شيمي درماني با كاهش توليد تستوسترون برروي ميل جنسي و نعوظ تأثير مي‌گذارد. تعدادي از داروهاي جلوگيري كننده ازتهوع درزمان شيمي‌درماني موجب اختلال هورموني مردانه ميشود اما پس از پايان درمان سطوح هورموني به صورت طبيعي درخواهد آمد.
تعدادي از داروهاي شيمي درماني مانند سيس پلاتين با وين كريستين به بخشي از سيستم عصبي كه كنترل كننده نعوظ هستند آسيب مي‌رساند اماهنوز اين مطلب ثابت نشده است.
درمان‌هورموني
درمان سرطان‌پروستات با گستردگي زيرموجب تغييراتي درتعادل هورموني مي‌شوداين درمان‌ها شامل:
* برداشتن بيضه‌هاي مرد
* مصرف داروهاي متوقف كننده توليد تستوسترون
* مصرف داروهايي كه مانع مصرف تستوسترون توسط سلولهاي پروستات ميشود.
* تركيبي از اين درمان‌ها.
هدف درمان هورموني محروم ماندن سلولهاي سرطاني از تستوسترون ميباشد تا از سرعت رشد سرطان كاسته شودهورمون‌هاي زنانه (استروژن) معمولاً براي توقف اثرات تستوسترون مصرف مي‌شدند كه امروز بندرت ازآنها استفاده ميشود. همه اين درمان‌ها عوارض جانبي مشابه دارند شايعترين عارضه، كاهش ميل جنسي است شايد به همين دليل مردان غالباً درنعوظ بارسيدن به لذت جنسي است شايد به همين دليل مردان غالباً درنعوظ با رسيدن به لذت جنسي است شايد به همين دليل مردان غالباً درنعوظ با رسيدن به لذت جنسي دچار مشكل مي‌شوند. اين تغييرات با هورمون درماني ممكن است كمتر بروز كند، اما اكثريت مردم به اين تفاوت‌ها توجهي ندارند. تعدادي از مرداني كه درمان هورموني مي‌شوند عقيده دارند كه ميل جنسي آنها قويتر ميشود اما همين عده دررسيدن به نعوظ و يا لذت كامل مشكل دارند اثر هورمونها برروي نعوظ هنوز به خوبي مشخص نيست و عوارض درمان هورموني، غيرقابل پيش بيني است تعدادي از مردان حتي بدون تستوسترون هم ميل جنسي به نعوظ ولذت را دارند تعدادي ديگر براي چندين سال عملكرد جنسي خوبي دارند اما بتدريج ازآن كاسته ميشود. شايد كليد حل اين ماجرا اشتياق به فعال بودن در اعمال جنسي باشد.
اثرات رواني درمان هورموني چيست؟
مرداني كه بيضه‌هايشان برداشته شده و يا تحت درمان هورموني قرار مي‌گيرند احساس مي‌كنند كه ديگر مرد نيستند. حتي مي‌ترسند كه از نظر ظاهري وشخصيت زن شوند. اين فكر غلط است. ژنتيك مردانه به هورمونها وابسته نيست اما هورمونها خصوصيات مردانه را ايجاد مي‌كنند. ممكن است درمان هورموني براي سرطان پروستات موجب كاهش ميل جنسي يك مرد شود ولي در نوع فعاليت جنسي مورد علاقه او تغييري ايجاد نمي‌كند. به عنوان مثال مردي كه هميشه به خانم‌ها متمايل است به طور ناگهاني ويا به تدريج هم جنس بازنمي‌شود.
اثرات رواني‌درمان برنعوظ
ترس از توانايي‌ها و تغيير در ظاهر شخص، گاهي منتهي به اختلالات نعوظ ميشود. به جاي اضطراب بهتراست مرد خود را درحين رابطه جنسي ببيند تا متوجه توانايي‌هاي خود شود. ترس از شكست درروابط جنسي موجب افسردگي ميشود. خود را سرزنش مي‌كند، چرا كه علت را مصرف دارو براي بيماري خود مي‌داند هرچند ممكن است با كنترل اضطراب و ايجاد آرامش، نعوظ طبيعي داشته باشد. رفتار درماني جنسي غالباً براي رفع اشكالات نعوظ ناشي از استرس و اضطراب، مفيد خواهد بود. درمان بايد براساس نتايج، ارزيابي شود اين ارزيابي بايد شامل مصاحبه و تست‌هاي باليني خاصي باشد.
درمان سرطان و اژاكولاسيون
به علت آسيب اعصاب پروستات وزيكول سمينال و سوراخ مثانه در طي درمان سرطان، تحريك جنسي مختل ميشود. حتي گاهي توليد مايع مني در پروستات و وزيكول سمينال متوقف ميشود. عليرغم اين آسيب يك مرد هنوز هم احساس لذت را خواهد داشت ولي درحين لذت مايع مني كمي ترشح ميشود. گروهي از مردان مي‌گويند لذت بدون مايع مني كاملاً طبيعي است ولي گروه زيادي عقيده دارند كه بدون مايع مني لذت قوي، طولاني ولذت بخش نخواهد بود. درتعدادي از مردان مشكل اصلي، عدم احساس رضايت است كه در مقايسه با گذشته به وجود مي‌آيد و گروهي ديگر از تحريك خشك شاكي هستند چون اين قطع شدن را، درقطع ادامه‌ي نسل مي‌پندارند.
جراحي واژاكولاسيون
دراين دونوع جراحي‌سرطان، غده پروستات و وزيكول سمينال برداشته ميشود.
*پروستاتكتومي راديكال
* سيستكتومي
پس از اين دونوع جراحي، به اندازه سابقه مايع مني ساخته نمي‌شود. اسپرم‌ها دربيضه‌ها باريك مي‌شوند اما بدن به راحتي سلولهاي اسپرم را بدون هيچگونه اثر مخربي مجدداً جذب مي‌كند پس از اين جراحيها مرد لذت خشك بدون مايع مني خواهد داشت. جراحي‌هاي ديگر موجب برگشت تحريك به داخل بدن ميشود. درزمان لذت مايع مني به سمت مثانه تخليه ميشود به جاي اينكه به داخل آلت فرستاده شود. به همين دليل دريچه بين مثانه و پيشابراه پس از جراحي باز باقي مي‌ماند. به طور معمول اين دريچه درحين انزال محكم بسته مي‌ماند. حداقل مقاومت دربرابر خروج مايع مني موجب برگشت آن به مثانه ميشود. رزكسيون ترانس اورترال يك روش جراحي است كه توسط يك لوله نمايشگر از طريق پيشابراه مي‌توان پروستات رابرداشت اين روش معمولاً موجب برگشت انزال به دليل آسيب دريچه ميشود اين روش جراحي براي درمان سرطان بكارنمي‌رود اما گاهي اوقات براي تشخيص سرطان كاربرد دارد. دونوع جراحي سرطان وجود دارد كه با آسيب اعصاب كنترل كننده انزال موجب لذت خشك مي‌شوند.
*رزكسيون شكمي لگني(AP) كه راست روده وكولون نزولي را برميدارند.(تخليه كامل شكم و لگن)
* برداشت گره‌هاي لنفي و رتروپريتونئال، كه گره‌هاي لنفي شكم را معمولاً براي درمان سرطان بيضه برميدارند.
گروهي از اعصابي كه انزال را كنترل مي‌كنند به كولون نزولي چسبيده‌اند درنتيجه بارزكسيون AP آسيب مي‌بينند برداشت غدد لنفي اعصاب بالاتر را كه دراطراف آئورت قرار گرفته تخريب مي‌كند. (آئورت شريان مركزي شكمي است.)
اثرات اين دونوع جراحي مشابه هم ميباشد اما عوارض جنسي ناشي از ديسكسيون غدد لنفي شناخته شده‌تر است. گاهي اوقات ديسكسيون غدد لنفي فقط موجب برگشت انزال نمي‌گردد اما معمولاً موجب فلج انزال ميشود. اين امكان زماني صورت مي‌پذيرد كه پروستات وزيكول سمينال توانايي تركيب مايع مني واسپرم راندارند. درنتيجه لذت خشك روي مي‌دهد تفاوت گذاشتن بين عدم انزال وبرگشت انزال براي مردي كه مي‌خواهد پدرشود بسيار اهميت است. دانستن اينكه برگشت انزال خواهد داشت بهتر است چون سلولهاي اسپرم رامي‌توان از مرد برداشت و براي باروري زن استفاده كرد. گاهي اوقات به مرور زمان به دنبال برداشت غدد لنفي و رتروپريتونئال، تخريب اعصاب ترميم ميشود،كه اين زمان گاهي به 3-1 سال مي‌رسد از آنجايي كه مردان مبتلا به سرطان بيضه غالباً جوان هستند و تمايل به بچه‌دار شدن دارند جراحان اكثراً تكنيك جداسازي اعصاب را بكارمي‌برند تا امكان تحريك پس از برداشتن غدد لنفي و تروپريتوئنال را داشته باشند. اگر اسپرم‌ها درمايعد مني يا ادراروجود نداشته باشند. متخصصان نازايي قادرند از طريق جراحي ظريف، اسپرم را مستقيماً از بيضه بردارند و براي باروري زن استفاده كنند. ديكسيون غدد لنفي و رترپريتوئنال موجب عدم توانايي درنعوظ يا لذت نمي‌شود. اما امكان دارد كه ازاحساس رضايت ناشي از لذت بكاهد.
درمانهاي ديگر سرطان و اژاكولاسيون
دربعضي از درمانهاي سرطان، ازميزان مايع مني كاسته ميشود. پس از پرتودرماني شخص فقط احساس درد تير كشنده درحين انزال حس مي‌كند كه به علت التهاب پيشابراه ميباشد وطي چند هفته پس از درمان از شدت آن كاسته ميشود. معمولاً درمرداني كه براي سرطان پروستات هورمون درماني مي‌شوند مايع مني كمتري ساخته ميشود. شيمي درماني به ندرت برروي انزال تأثير مي‌گذارد اما چندين دارو با آسيب اعصاب موجب برگشت انزال مي‌شوند. وين كريستين يكي از اين داروهاست. جدول صفحه بعد خلاصه‌اي از درمانهاي سرطان واثرات آن برروي باروري و رابطه جنسي مرد ميباشد.
تأثير درمان سرطان برروي روابط جنسي زنان
درد
شايعترين مشكل زنان به هنگام نزديكي، درد ميباشد كه غالباً به تغييرات اندازه و يا رطوبت واژن وابسته است اين تغييرات، مي‌توانند بعد از جراحي لگن، پرتودرماني يا هورمون درماني رخ دهند. دربعضي مواقع درد بعلت اسپاسم واژن رخ مي‌دهد دراين وضعيت عضلات اطراف مدخل واژن بدون اراده ژن سفت ميشود و امكان نزديكي وجود ندارد. فشار بيشتر، موجب افزايش درد درزن ميشود، چون عضلات واژن كاملاً فشرده مي‌شوند. اين حالت با مشاوره وآموزش تكنيكهاي شل كننده بهتر ميشود.
يائسگي زودرس
مشكل شايع ديگر يائسگي زودرس است كه غالباً علائم آن از يائسگي طبيعي شديدتر است. زماني كه تخمدان زن به علت جراحي برداشته ميشود و يا تحت‌تأثير شيمي‌درماني يا پرتو درماني لگن قرار مي‌گيرد، فقدان استروژن موجب گرگرفتگي و آتروفي واژن (واژن سفت وخشك)ميشود. گاهي اوقات جايگزيني هورموني كمك كننده است. اما به زناني كه سرطان رحم يا پستان دارند نمي‌توان استروژن تجويز كرد. تنها مي‌توانند از توصيه‌هاي پزشك استفاده كنند. دربعضي مواقع زناني كه دچار يائسگي زودرس شده‌اند، سطح اندروژن‌ها كاهش وميل جنسي كم ميشود. تجويز هورمون‌هاي اندروژن، گاهي سبب بهبودي ميشود. براي انجام هرگونه جايگزين هورموني درمورد فوايد و اثرات سوءاحتمالي از پزشكتان بپرسيد.
اركاسم
حتي با وجود آسيب طناب نخاعي كه موجب بي‌حسي ناحيه تناسلي ميشود و يا حتي درجراحي‌هاي سرطان كه منجر به برداشتن نقاط حساس مانند كليتوريس يا منطقه پايين واژن مي‌شوند بازهم يك زن توانايي رسيدن به لذت نهايي را دارد. گاهي اوقات درد مانع لذت ميشود اما در بعضي موارد، نياز به وضعيت متفاوت با تحريكات تماسي متفاوت، دررسيدن به لذت نهايي براي زن به وجود مي‌آيد.
اعضايي كه ممكن است به دنبال جراحي لگن درسرطان درگير شوند، عبارتند از:
اعضاي تناسلي زنانه شامل رحم، گردن رحم، لوله‌هاي فالوپ، تخمدانها، واژن، فرج، مثانه وراست روده است.
هيستركتومي راديكال
عملي است كه براي درمان بعضي از سرطان‌هاي گردن رحم انجام ميشود وجراح، رحم، رباطها(بافتهاي فيبري)كه بافتهاي نگهدارنده رحم هستند را برمي‌دارد. گردن رحم و 1يا2 اينچ ازعمق واژن را كه اطراف گردن رحم قرارداردبرمي‌دارند اين نوع هيستركتومي كه براي سرطان رحم يا تخمدان انجام ميشود به نسبت روش توتال بافت كمتري را برداشت مي‌كند. پس از درآوردن گردن رحم جراح انتهاي واژن را مي‌بندد. مقداري مايع از واژن درحين ترميم ترشح ميشود و واژن به صورت يك لوله، بسته ميشود. اگر زني كمتر از 40سال سن داشته باشد، جراح غالباً يكي از تخمدانها را نگه مي‌دارد. حتي يك تخمدان هم مي‌تواند به اندازه كافي هورمون ترشح كند تا دچار يائسگي زودرس نشود. اما وقتي رحم برداشته ميشود ديگر خونريزي ماهيانه وجود ندارد و بيمار باردار نمي‌شود. درزنان بين 40 تا 50 سال درزمان جراحي، پزشك وضعيت بيمار را ارزيابي مي‌كند كه آيا تخمدانها را باهم بردارد تا ازسرطان تخمدان جلوگيري شود، يا اين كه دچار يائسگي زودرس گردد. قبل از جراحي بايد با پزشك صحبت كرد. در بسياري ازسرطان‌ها با آموزش متخصصان اختلالات جنسي بهبود مي‌يابد. درزنان بالاي 50 سال غالباً هردوتخمدان را باهم برميدارند ولي احساسات جنسي زن تغييري نمي‌كند. جراحي، توانايي جنسي زن را تغيير نمي‌دهد. اگر چه واژن كوتاه ميشود اما نواحي اطراف كليتوريس وباقي مانده واژن مانند قبل حساس مي‌شوند.بعضي از زنان پس از هيستركتومي احساس مي‌كنند كه از زنانگي‌شان كاسته شده و خود را مانند يك پوسته، توخالي حس مي‌كنند دراين زمينه‌ها بايد منفي انديشيدن را از خود دور كرد، آموزش متخصصان معمولاً مي‌تواند مؤثر باشد. زماني كه سرطان موجب درد ويا خونريزي درحين نزديكي ميشود انجام هيستركتومي موجب بهبود وضعيت جنسي به دليل برطرف شدن علائم بيماري درزن ميشود هرچند واژن، كوتاه‌تر ميشود، اما همسران، معمولاً با اين تغيير خود را تطبيق مي‌دهند و زمان بيشتري صرف تحريك و نوازش خواهد شد تا واژن به اندازه كافي طويل شود تا در انجام نزديكي مشكل پيش نيايد. اگرواژن بسيار كم عمق شده‌باشد، روش‌هايي وجود دارند، تا زن بتواند احساس عمق بيشتر واژن رابه مرد منتقل كند. زن مي‌تواند از ژل لغزنده برروي لبهاي تناسلي وبالاي ران استفاده كند و درحين نزديكي ران‌هاي خود رابه هم بچسباند. همچنين مي‌تواند دستهاي خود را به دور آلت همسرش درحين نزديكي حلقه كند. شايد هيستركتومي راديكال به طور موقت برروي توانايي ادراركردن زن به علت اعصاب اطراف رحم تأثير بگذارد. غالباً يك زن تا چند هفته پس ازجراحي نمي‌تواند ادرار خود را كامل تخليه كند براي جلوگيري از عفونت ادراري بايد ازلوله‌هاي كوچك براي تخليه ادرار از مثانه به پيشابراه استفاده كند تا ادرار باقيمانده تخليه شود. تعدادي از زنان نياز دارند كه اين عمل را چندين بار درروز انجام دهند اگر سوندگذاري انجام مي‌دهيد بايد قبل از نزديكي مثانه خود را خالي كنيد تا از عفونت ادراري ومشكلات حين نزديكي پيشگيري كنيد.
سيستكتومي راديكال
براي كنترل سرطان مثانه انجام ميشود بدين معني كه جراح مثانه، رحم، تخمدانها، لوله‌هاي فالوپ، گردن رحم، ديواره قدامي واژن و پيشابراه را برمي‌دارد، اگر چه زناني كه تحت اين جراحي قرار مي‌گيرند غالباً ازسن يائسگي گذشته اند اما همچنان از نظر جنسي فعال باقي مي‌مانند.
دراين روش جراحي، غالباً نيمي ازواژن برداشته مي‌شوداما هنوز نزديكي امكان پذير است. غالباً جراحان،واژن را با پيوند پوستي يا بطور شايع‌تربا استفاده از ديواره خلفي باقيمانده واژن، لوله واژن را بازسازي مي‌كنند هردونوع اين باسازي فوايد ومضراتي دارد. زماني كه آلت مردانه وارد واژن باريك ميشود مي‌تواند موجب درد شود، خصوصاً اگر زن پرتودرماني مثانه شده باشد. در اين صورت خاصيت كشساني ديواره واژن كاهش مي‌يابد. شروع نزديكي زماني كه واژن كوتاه‌تر و گشادتر است راحت‌تر به نظر مي‌رسد اما فروكردن به علت كاهش عمق واژن سخت انجام ميشود. معمولاً سعي جراحاند براين است كه ديواره قدامي واژن را تاحد امكان جداسازند. با استفاده ازژل‌هاي لغزنده يا مرطوب كننده‌هاي واژن، جايگزين‌هاي هورموني وگشاد كننده‌هاي واژن مي‌توان درد ناشي از نزديكي را كاست. چنانچه بيمار،واژن كوتاهي داشته باشد و يا دچار انقباضات آن نشود. باز هم مي‌تواند ازنزديكي لذت ببرد. تغيير وضعيت درنزديكي (پهلو به پهلو و زن در بالا) ازعمق نفوذ آلت مي‌كاهد و مي‌تواندبه بيمار كمك كند. همچنين مي‌توان ژل لغزنده را برروي لبهاي تناسلي وبالاي ران بمالد و درحين نزديكي ران‌ها را به هم نزديك كرد. چنانچه نزديكي براي بيمار دردناك باشد همسرش مي‌تواند با تماس متقابل به لذت جنسي برسد. زنان كه سيستكتومي راديكال مي‌شوند ممكن است يك استومي (يك منفذ ازراه پوست) هم داشته باشند. استومي سوراخي درشكم زن ميباشد كه امكان تخليه ادرار به او مي‌دهد جريان ادرار به داخل يك كيسه‌ي پلاستيكي مي‌ريزد كه در اطراف منفذ استومي چسبيده شده براي اينكه از چگونگي رابطه جنسي همراه با استومي مطلع شويد. بخش اثرات درمان سرطان را بخوانيد. تعدادي از زنان استومي‌هاي قطعه‌اي دارند كه توسط يك كانتر (مجرا) تخليه ميشود وخشك باقي مي‌ماند.
لذت پس از جراحي
براي زناني كه تحت هيستركتومي يا سيستكتومي راديكال قرار مي‌گيرند اين سؤال پيش مي‌آيد كه آيا جراحي برروي توانايي آنها درايجاد لذت نقشي دارد يا خير؟ زناني كه ديواره قدامي واژن آنها درطي سيستكتومي برداشته شده مي‌گويند كه اين جراحي تأثيري برروي لذت آنها نداشته است، اين زنان همچنان قادر به رسيدن به لذت درهنگام نزديكي هستند و مي‌گويند كه از شدت آن كاسته نشده است و زمان طولاني‌تري هم براي رسيدن به لذت صرف نمي‌كنند. درحقيقت يكي از اين زنان گفته است كه پس از جراحي براي اولين بار در زندگي چندين بار به رابطه جنسي تمايل پيدا كرده است.
رزكسيون شكمي لگني
اين روش كه براي درمان سرطان كولون به كار مي‌رود كولون نزولي و راست روده را برميدارند و يك كولستومي جهت تخليه مدفوع از بدن تعبيه ميشود. غالباً به كارگيري كولستومي ساده‌تر است چون تخليه ادرار روزانه يك يا دوبار ميباشد، ولي ادرار هميشه ساخته ميشود. رزكسيون AP مي‌تواند به طور متفاوتي انجام شود. درزنان جوانتر فقط كولون و راست روده برداشته ميشود، اما گاهي اوقات جراح ناچار است رحم، تخمدانها وحتي ديواره پشتي واژن را بردارد. واژن باقي مانده با پيوند پوستي بايك فلاپ پوستي يا عضلاني ترميم ميشود. دراين روش اعصاب كنترل كننده شهوت يا احساسات جنسي زنانه آسيب نمي‌بينند گاهي اوقات خصوصاً درصورت درآوردن تخمدانها، رطوبت داخل واژن كاهش مي‌يابد. دراين صورت مصرف ژلهاي محلول درآب مي‌تواند به نزديكي راحت‌تر كمك كند. ممكن است نزديكي دربعضي وضعيت‌ها ناراحت كننده و يا دردناك باشد. بدون وجود راست روده كه در حين نزديكي به واژن فشاروارد ميشود، واژن آزادانه حركت مي‌كند، به همين دليل ممكن است ازبافتهاي اطراف جهت تثبيت رحم وواژن درداخل لگن كمك بگيرند ممكن است يك زوج جنسي وضعيتهاي بدن متفاوتي را امتحان كنند درصورتيكه براي ترميم واژن ازفلاپ يا پيوند پوستي استفاده شده باشد. مبحث تخليه كامل را مطالعه كنيد. براي آشنايي يا چگونگي كنارآمدن رابطه جنسي واستومي به مبحث عوارض درمانهاي سرطان مراجعه كنيد.
درمان سرطان فرج(ولوكتومي)
گاهي اوقات سرطان فرج با يك عمل جراحي به نام ولوكتومي راديكال درمان ميشود. كه جراح تمام فرج را برمي‌دارد، كه شامل لبهاي داخلي،خارجي، كليتوريس وغالباً همراه با غدد لنفي كه مايع لنف فرج را تخليه مي‌كنند ميباشد. واژن رحم وتخمدان‌ها سالم باقي مي‌مانند. پزشكان سعي مي‌كنند تا حد امكان بافت فرج را تا جائيكه سلامت بيمار به خطر نيفتد باقي گذارند. پس از اين جراحي غالباً زنان به هنگام پوشيدن شلوار جين تنگ كه به اطراف منفذ پيشابراه و واژن فشار مي‌آورد احساس ناراحتي مي‌كنند. ظاهر اين مناطق بسيار متفاوت به نظر مي‌رسد. اكثر زنان مي‌ترسند كه همسر آنها با ديدن جاي زخم و ظاهر نازيباي دستگاه تناسلي خارجي آنها از رابطه جنسي صرف نظر كند خصوصاً اگر آنها رابطه جنسي دهاني هم داشته باشند. تعدادي زنان موفق مي‌شوند كه با جراحي بازسازي اين مناطق را انجام دهند. زناني كه تحت ولوكتومي قرار گرفته‌اند ممكن است دررسيدن به شهوت جنسي دچار مشكل شوند. دستگاه ژنتيال خارجي خصوصاً كليتوريس، بخش مهمي دررضايت جنسي ميباشد. دربسياري اززنان واژن بخش حساسي به حساب نمي‌آيد. عده‌اي از اين زنان احساس بي‌حسي درناحيه تناسلي پس ازانجام ولوكتومي راديكال دارند. كه ممكن است چندين ماه بعد برگشت كند براي تماس ناحيه اطراف واژن وخصوصاً پيشابراه نوازش ملايم واستفاده از ژلهاي لغزنده از تحريك دردناك جلوگيري مي‌كنند در صورتي كه جاي زخم، مدخل واژن را باريك كند، گشادكننده‌هاي واژن گاهي سودمند خواهند بود. زماني كه جاي زخم عميق شد با انجام يك پيوند پوستي مي‌توان مدخل واژن را گشاد كرد. وقتي كه غدد لنفي ناحيه كشاله ران برداشته مي‌شوند غالباً ناحيه تناسلي يا پاها متورم مي‌شوند اين امر موجب خستگي ودرد ميشود ونزديكي به سختي انجام مي‌گيرد. بنابراين شريك‌هاي جنسي نياز به ارتباط خوب براي مقابله با اين مشكل دارند.
تخليه كامل لگن
گاهي اوقات پيش از پرتودرماني، جراحي براي برداشتن غدد لگن لازم ميشود. به اين ترتيب رحم، گردن، رحم، تخمدانها و لوله‌هاي فالوپ، مثانه، پيشابراه و راست روده برداشته مي‌شوند. دواستومي تعبيه ميشود يكي براي ادرار وديگري براي مدفوع به علاوه واژن هم معمولاً بازسازي ميشود. بهبودي ناشي ازاين نوع جراحي، زمان زيادي به طول مي‌انجامد. اكثريت زنان تا 6ماه پس ازجراحي با تغييرات بوجود آمده تطابق كنند. با اين وجود زنان مي‌توانند اميال جنسي وشهوت داشته باشند، غالباً دستگاه تناسلي خارج شامل كليتوريس برداشته نمي‌شود تا امكان لذت ناشي از تماس جنسي وجود داشته باشد.
بازسازي واژن
تاهمين سال‌هاي اخير يك روش براي بازسازي واژن وجود داشت كه در اين روش از پيوند‌هاي پوستي يا قطعاتي از روده باريك واژن جديد ساخته مي‌شد. اگرچه روده باريك يك لوله آماده است اما مشكلاتي مانند بوي نامطبوع و ترشحات موكوسي وجود دارد. زماني كه واژن با يك پيوند پوستي ترميم مي‌شودزن بايد از يك Stent واژني استفاده كند. اين Stent يك شكل خاص با يك فنر است كه داخل واژن قرار مي‌گيرد تا موجب كشش شود. پس از 3ماه نزديكي‌هاي منظم ويا استفاده از لوله پلاستيكي براي چند دقيقه درهرروز مي‌تواند به اندازه كافي موجب باز ماندن واژن شود. بدون بازنگهداشتن واژن جديد، امكان انسداد وجود دارد. پيوند پوستي بدون مشكل نخواهد بود اما بهترين روش ترميم واژن پس از تخليه كامل لگن ميباشد. پذيرفته شده‌ترين روش بازسازي قسمت داخلي واژن استفاده از قلب (پيوند عروقي) عضلاني و پوستي از قسمت داخلي ران‌هاست. عروق و اعصاب بافت باقيمانده به منطقه اوليه چسبندگي دارند بنابراين واژن جديد حساس است وبدون استنت بازمي‌ماند. جراحان قلب‌هايي را بداخل يك لوله بسته ايجاد مي‌كنند كه توسط پوست روكش شده‌است سپس آن را به محل كه واژن برداشته شده مي‌دوزند. واژن جديد پس از ترميم از نظر اندازه و شكل شبيه واژن قبلي است.
واژن بازسازي شده بافلپ‌هاي عضلاني
واژن بازسازي شده لغزندگي طبيعيد را به هنگام تحريك جنسي ندارد و نياز به مصرف ژل به هنگام نزديكي ميباشد ممكن است پس از ترميم درداخل واژن تعدادي مو رشد كند. به هنگام نزديكي با واژن بازسازي شده ممكن است زن احساس كند كه قسمت داخلي ران مورد تحريك قرار گرفته است. چرا كه ديواره‌هاي واژن هنوز به منبع عصبي اوليه چسبندگي دارد و مغز هنوز فكر مي‌كند كه پاي او درتماس قرار گرفته است. به مرور زمان اين احساس كاذب كاهش مي‌يابد و مي‌تواندبه راحتي تحريك جنسي راباور كند. يك واژن طبيعي سيستم تميزكننده دارد. درهر زماني كه سلولهاي مرده وجود داشته باشند مايعي از واژن خارج مي‌گردد اما واژن بازسازي شده براي جلوگيري از ترشحات نامطبوع و بوي نامناسب نياز به روش شستشو دارد كه غالباً پزشك يا پرستار توصيه‌هاي لازم براي انجام اين روش را توسط آب يا سركه مي‌دهد. همچنين ممكن است زنان متوجه شوند كه مانند سابق نمي‌توانند عضلات اطراف مدخل واژن را منقبض كنند و توانايي سفت كردن واژن را از دست داده‌اند. پس از بازسازي واژن، زوجين نيازمند وضعيتهاي متفاوتي درانجام نزديكي هستند. خونريزي اندك يا لكه بيني پس از نزديكي خطرناك نيست اما درصورتي خونريزي زياد بايد حتماً به پزشك اطلاع داده شود.
پرتو درماني لگن
معمولاً پرتو درماني لگن تأثيري بررابطه جنسي زن نخواهد داشت مگر اينكه تخمدانها تحت اشعه بالايي قرار گيرند و از كار بيفتند گاهي اوقات اين مشكل موقتي است اما اغلب دائمي خواهد بود. درزناني كه قبل از پرتو درماني به يائسگي رسيدند اين اختلال كمتر بروز مي‌كند چون تخمدانها قبلاً از كار افتاده‌اند و هورمون سازي نمي‌كنند. چنانچه به سن يائسگي نرسيده باشد پرتو درماني موجب تغييرات ناگهاني در زندگي بصورت گرگرفتگي وخشكي واژن ميشود. درمان اين مشكلات در قسمت بعدي (برخورد با مشكلات جنسي) توضيح داده خواهد شد. زنان جواني كه به علت بيماري هوچكين اشعه كمي دريافت مي‌كنند ممكن است پس از بهبودي تخمدانها به فاز عادت ماهيانه برگردند درروزهاي بالاتر پرتو درماني مانند سرطان گردن رحم آسيب‌ها معمولاً دائمي هستند. بدون درنظر گرفتن ميزان اشعه پرتو درماني زنان جوانتر از 50 سال در صورتيكه تمايل به باروري دارند بايد قبل از توقف باروري با پزشك خود صحبت كنند. دردوران پرتودرماني بافتهاي تحت درمان صورتي وملتهب وگاهي اوقات آفتاب سوخته مي‌شوند . ممكن است تا چندين هفته پس از بهبودي بافت، زخم باقي مي‌ماند و ديواره‌هاي واژن سفت و فيبروتيك و ضخيم مي‌شوند و امكان كشش درحين تحريكات جنسي ونزديكي وجودندارد. پرتو درماني واژن همچنين موجب نازك شدن و شكنندگي واژن ميشود و گاهي اوقات خونريزي‌هاي اندكي بعد از نزديكي حتي بدون درد وجود خواهد داشت. حتي ماهها پس از پرتو درماني هم زخم‌هاي كوچكي در واژن ديده خواهد شد. زخم‌هايي كه به طور معمول پس از پرتو درماني لگن درواژن ايجاد مي‌شوند موجب كوتاهي و باريكي واژن خواهد شد اين امر موجب بافتي سفت، درواژن مي‌گردد اما با كشيدگي واژن درحين نزديكي و يا استفاده از گشادكننده‌هاي واژن(هفته‌اي 3تا 4بار) اين مشكل حل ميشود. گشادكننده واژن يك لوله پلاستيكي يا لاستيكي است كه براي نگهداشتن واژن استفاده ميشود و مانند اين است كه يك تامپون بزرگ براي چند دقيقه داخل واژن قرارداده شود. حتي اگر زني تمايلي به فعاليت جنسي نداشته باشد. باز نگهداشتن واژن مانند پاپ اسمير موجب راحتي آزمون‌هاي زنانگي ميشود كه امري مهم در پيگيري پس از درمان است.
آيا يك زن مي‌تواند درحين دريافت پرتودرماني لگن نزديكي داشته باشد؟
تازماني كه يك زن خونريزي شديد ناشي از تومور مثانه، راست روده، رحم، گردن رحم يا واژن نداشته باشد، مي‌تواند درحين پرتو درماني لگن نزديكي داشته باشد واژن و دستگاه تناسلي خارجي مانند گذشته حساس هستند (زن توانايي رسيدن به لذت را دارد مگرآنكه تماس يانزديكي دردناك باشد).
زنان بايد براي نزديكي درحين پرتو درماني به توصيه‌هاي پزشك توجه كنند، پرتودرماني خارجي موجب راديواكتيويته شدن بدن نمي‌شود. گاهي اوقات پرتو درماني توسط ايمپلنت صورت مي‌گيرد. ايمپلنت يك منبع پرتو درماني داخل مثانه، رحم يا واژن است كه براي چند روز باقي مي‌ماند و پس از برداشتن ايمپلنت ديگر راديو اكتيويته منتقل نمي‌شود.
مبنع مورد استفاده: سرطان و روابط خانوادگی- ترجمه دکتر مژگان سرافرازی- انجمن امداد ایران
تلفن: 2222655-0111مطالب مشابه :
عوارض مکمل های بدنسازی
تا خون‌سازي خانم‌ها هم اين عوارض بروز مي‌کند: کلفتي صدا، بزرگي ناحيه تناسلي
کامل ترين مجموعه ي ژل هاي آميزشي و کاندوم هاي زنانه و مردانه
برای زوج های جوان و خصوصا شب اول کننده ناحيه تناسلي در آقايان و خانم ها
رابطه جنسي در دوران بارداري
عفونت ناحيه تناسلي تحتاني باکتري‌ها در راه‌هاي تناسلي زناني آماده‌سازي
جايگذاري سوند ادراري در زنان
کار را با مشاهده ناحيه تناسلي به منظور آماده‌سازي با دقت و توجه در خانم ها,
هورمون هاي جنسي
سه هورمون استروژن مهم كه در بدن خانم‌ها ها در راستاي آماده‌سازي تناسلي زن (تخمدان ها
تأثيرات درمان سرطان برروي روابط جنسي مردان وزنان
به عنوان مثال مردي كه هميشه به خانم‌ها جوان هستند حسي ناحيه تناسلي مي
مراقبتهای دوران بارداری
بيشتر و مواد ايمن سازي مشابه واكسن است ناحيه بخيه ها هاي ناحيه تناسلي حدود
برچسب :
جوان سازي ناحيه تناسلي خانم ها