درباره ساخته شدن قزوین - بانی شهر قزوین

درباره ساخته شدن قزوین

(بانی شهر قزوین)

از کتاب هفت اقلیم صفحه

465-امین احمد رازی:

درباره شهر قزوین اختلاف است

.ابن فقیه همدانی-امام ابوالقاسم عبدالکریم بن محمد رافعی-محمد مکمونی-یاقوت حموی-شاهزاده فرهاد میرزا معتمدالدوله هر کدام در کتابهایشان شهرت قزوین را از بناهای شاپورذوالاکتاف نگاشته اند.

ولی احمد بن ابی عبدالله برقی

-خواجه حمدالله مستوفی در کتاب" تاریخ گزیده"و محمد حسنخان اعتمادالسلطنه- امین احمد رازی-استاد بارتولیخاورشناس نامی روسی بنای شهر قزوین را به شاپور اول نسبت داشته اند.

شمس الدین سامی بیگ در قابوس الاعلام

در این باره تردید کرده و نوشته که ایرانیان شاپور ذوالاکتاف یا یکی از بهرام ها شهر قزوین را بنیاد نموده اند.

حمدالله مستوفی در تاریخ گزیده بنقل از کتاب البنین نوشته شهر قزوین را شاپور بن اردشیر بابکان ساخته و آنرا شاد شاپور نام کرده

محمد حسنخان اعتمادالسلطنه

نیز در کتاب مرآت البلدان نوشته قزوین را شاپور بن اردشیر بابکان ساخت و شاد شاپور نام نهاد.همانا آن شهری بود در میان رودخانه های خرود و ابهررود میساخته اند.

واکنون هم این ناحیه یعنی سرزمین واقع در بین خرود و ابهر رود یکی از نواحی بسیار معمور قزوین است وآبادیهای آمجا مانند

:تاکستان(سیادهن سابق)-ضیاآباد-ابهر خرمدره نهاوند-فارسجین-ساج-شکین-نرگه و غیره تمامی از آباده های مهم حوزه این دو رودخانه هستند.

شاردن چنین نقل میکند

:شهری که موسوم بوده به شاپور خود قزوین نبوده بلکه شهری بوده که قریب 12 کیلومتر اینطرف تر بطرف مغرب بنا شده بود یعنی در محل تلاقی دو رودخانه یکی هررود(خرود)-و آن یکی ابهر رود.معلوم نیست که شاردن این مطالب را از روی استماع از این و آن ذکر کرده یا در نسخه ای که برای او ترجمه می کرده اند انمطالب مندرج بوده.و در هر حال مسافت بین قزوین تا رود خانه خرودو ابهر رود لااقل 40 کیلومتر است نه 12 کیلومتر و جانب مغرب قزوین هم نیست لکه در جنوب غربی قزوین واقع شده است؟!!!

حمدالله مستوفی در تاریخ گزیده در سبب قزوین نوشته است

زمانیکه شاپورذوالاکتاف از روم گریخته و به ایران آمد در هیج جا مامون نبود تا رسید ب سرزمین قزوین در آنجا بر کنار رود به صومعه یزدان پرستی که اکنون در کوه های رودبار توقف کر و وزیرش و جمعی از امرا که گریخته بودن در رودبار به او پیوستند

.و با او به جنگ قیصر رفتند و مظفر شدند.شاپور زمین قزوین بر خود مبارک دانست و فرمود در آنجا شهری بسازند چون دست بکار شدند دیلمان مزاحم میشدند و هر چه بروز میشاختند آنها خراب می کردند.چگونگی بعرض شاپور رسید فرمان داددیالمه را ب مال مشغول کنند و شهر را بسازند و چنان کردند و شهر را بساختند.

یکن ژرژرلنسن در تارخ ساسانیان بنقل از مسعودی داستان شاپور را که بطور ناشناس بکشور روم رفته و گرفتار شد چنین نقل میکند

قیصر روم شاپور را در پوست گاوی زندانی ساخته بود با لشگری فراوان به تسخیر ایرا شتافت پس از کشتار بسیار و یغمای بیشمار و ویرانی های بیشمارو ویرانی های بیحساب شهر گندیشاپور

(جند یشاپور) را محاصره کرد در اثنای محاصره یکی از اعیاد بزرگ رومیان پیش آمد که در آن روز مردم اردو به عیش و نوش بر خاسته و بباده گساری پرداختند.

شاپور چون پاسبانان خود را سرگرم و از شراب صافی سرمست دید بدستیاری اسرای ایرانیبا کنیزکی ایرانی که دلباخته او بود را از بند رهانید و بپای دژ رسانید محصورین او را شناخته با طناب به درون دژ بالا کشیدند انگاه بفرمان شاپور خزائن شهر را گشوده و مردان کار را مسلح ساختند محصورین که از حضور شاپور قویدل شده بودند به دستور وی پیرامون اردوی رومیان را در هم شکسته بسیار ی را کشتند و باقیمانده را با قیصر روم دستگیر کرده نزد شاپور آوردند چون چشم بر قیصر افتاد شرمش آمد و از کشتنش در گذشت و او را مکاف نمود

.و ویرانی های وارده به کشور را جبران کردو یه جای نخل های بریده شده زیتون بکاردند.از نوشته های مسعودی که منبع موثقی است بر می آید که شاپور پس از رهاییاز بند رومیان به قزوین نیامده و افسانه ای که حمدالله مستوفی ذکر کرده با حقیقت وفق نمی دهد.

ذکر کرده اند که

(تاریخ گزیده):...تا این حدود لشگر کشید برای سرکوب کردن دیالمه. و دیالمه را به سختی سرکوب کرد و تا کنار دریای قزوین جلو رفتو از راه تارم(مملکت آل مسافر)بازگشت نمود پس همینکه دژ ساخته شد سپاهی در آنجا مستقر شد(قلعه ای برای بدور ماندن از نفوذ دیالمه)چون عده هر پادگان برای خود غذا-دوخت و دوز-لباس-تعمیرمرمت ...به اهل کسب و پیشه وران نیازمند است از این رو پیشه وران و اهل کسب به انجا رو آوردند.در پیرامون دژ به کس مشغول شدند.چون جمعیت رو به فزونی بود آنگاه ب طرح شهر و ساختن حصار مبادرت کردند و پس از ساخته شدن حصار دژ قزوین در میان ان واقع گردید ه است و این دژ در سده هفتم نیز بوده است و رافعی در تدوین گوید:حصار شهرستان قزوین اکنون محلتی است در میان شهر شاپور ذوالاکتاف.

الحال اگر بنای قزوین

را از آغاز شهریاری شاپور اول (271-242م) یعنی از سال 242 میلادی بگیریم.از تاریخ بنای قزوین تا اکنون که سل1956 میلادیست و مطابق با سال 1375 هجری شمسی میباشد.یکهزار هفتصد و چهارده سال 1714 میگذرد.

اگر سال

310میلادی را که آغاز پادشاهی شاپورذوالاکتاف است در نظر بگیریم از تاریخ بنای قزوین تا اکنون که سال 1956 میلادی و 1375 هجری قمری و 1335 خورسیدی اشت 1646 سال میگذرد.

وگلچینی از نوشته ها

( اوضاع شهر قزوین) در زمان های گذشته:

بلوکات و بخشهای مجاور خاک قزوین

در قسمتهای شمال منجیل

-اشگور-عمارلو-و تنکابن

در قسمت شمال خاوری و خاور و جنوب

.به ترتیب طاقان-ساوجبلا-شهرستان ساوه-و بخش زرند از خاک تهران.

نقشه قزوین را روس ها در سال

1332 هجری قمری -1915 میلادی ترسیم کردند.

در روی نقشه عکس هوایی که گرفته شده بود در سال

1936 میلادی توسط روسها.این محله ها و کوچه ها و خیابانها به چشم می خورد:

محله دباغ ها

-محله آخوند-محله راه ری-محله پنبه ریسه-محله شیخ اباد-محله گل پنبه-محله راه چمان-محله قملاق-محله بلاغی-محله دربکوشک-محله سر کوچه ریحان-محله دیج-میدان پسته-میدان شاهپور-خیلبان سعدی-خیابان مولوی-خیابان فردوسی-کوچه خیام-کوچه مستوفی-کوچه قجر-بیمارستان بو علی سینا-کارخانه های روغن کشی-کارخانه آرد ایران-باغ سپهدار اداره کشاورزی-خیابان تبریز-خیابان سپه...

در سال

1320 روس و انگلیس در شب 3 شهریور 1320 بزور ایران را اشغال کردند.روسها یک چاه عمیق برای آرام کردن مردم در میدان سعادت حفر کردند.بین سالهای 1325-1334 خورشیدی 5 حلقه چاه حفر شد در محله پنبه ریسه-راه ری-در خیابان فردوسی-درب کوشک-خیابان مولوی به هزینه شهرداری واصل و چاه حفر شد.

هزینه هر چاه باه جز هزینه جایگه نصب موتور

600000ریال تمام شد.

از سفر نامه بی اتر ودل لاواله مهمان پادشاه شاه عباس بود نوشته که

:برای آمدن شاه به قزوین شب ها میدان بزرگ شهر را چراغان می کردند.

عیب میدان قزوین این بود که دیوار های اطرافش کوتاه بود و نمی توان در سایه آنها از آفتاب سوزان پناه برد

.از این رو مردم عصر ها برای گردش به میدان می آمدند.

آداب و رسوم مردم قزوین در گذشته

ناخن گرفتن در خانه دیگری را بد می دانند

وقتی گربه ها دعوا می کنند گوشه فرش را جمع می کنند معتقد هستند که با ری به خانه می آید

(بار میوه-خشکبار و ....)

شبها ی شنبه و چهارشنبه را مناسب دعا می دانند

.و این شبها اگر مهمانی داشته باشند به فال نیک میگیرند و نمی گذارند به خانه خود برود.

ظروف و سینی میوه و شیرینی که برای روز عقد به خانه عروس فرستاده می شود

12 پارچه می باشد.

پس از اجرای عقد شب دختر را نمی گذارند در خانه پدر بماند و یکی از بسگن او را به عنوان مهمان به خانه خود می برد

آبرا روی اتش نمی ریزند

شب سر پا ایستاده آب نمی خورند

شب جاروب نمب کنند می گویند برکت از خانه می رود

هر کس عطسه بکند حاضرین می گویند خیر باشد او هم می گوید خیر باشد

سماور سوت بکشد می گویند ارزانی می آید

وقتی کسی به سفر می رود او را

3 مرتبه از زیر قر آن رد می کنند.و پشت سرش آب میریزند که زود بر گردد.

اگر لقمه از دست کسی بیافتد نشانه مهمان است

هرکسی

40 روز جلوی خانه را تاریک روشن جارو کند حضرت خضرع را ملاقات میکند از این رو زنها برای رفتن به زیارت و دختر ها برای شوهر کردن این کار را میکنند.

دختر دم بخت را شب چهارشنبه سوری به دباغ خانه می برند و دختر از روی هفت تغار دباغی می پردو از آب تغار بسرش می ریزند و بکار گارگر دباغ خانه پول می دهند

نشستن در آستانه در را خوب نمی دانند می گویند مورد بهتان واقع میشود

برگ چای شناور باشد نشانه مهمان است

زن حامله اگر تنبلی کند می گویند بچه اش دختر است و اگر جست و چالاک باشد بچه اش می گویند پسر است

-کتابخانه قزوین-و در صورت استفاده با ذکر منبع مجاز است.

وب لاگ نویس شهر صنعتی البرز

- قزوین

درباره ساخته شدن قزوین - بانی شهر قزوین

مطالب مشابه :

كسب رتبه‌های برتر در دومین جشنواره درون دانشگاهي حركت توسط مركز آموزش علمي كاربردي علوم و فنون قزوين

آغاز ثبت نام کارشناسی ناپیوسته پودمانی ومدارک لازم ثبت نام

تبریک

کسب عنوان انجمن علمی- دانشجویی برگزیده در بخش اختراع ، توسط انجمن علمی دانشجویی برق در هفتمین جشنوار

دانشگاه جامع علمی کاربردی از بهمن‌ماه در مقطع کارشناسی ارشد دانشجو می پذیرد

qazvin قزوین سایتهای قزوین لیست سایت های قزوین آدرس سایت های قزوین

درباره ساخته شدن قزوین - بانی شهر قزوین