جدیدترین مونوگرافی شهرستان سروآباد

مونوگرافی سروآباد وشهرستان سروآباد

فروردین ۱۷م, ۱۳۸۹ |

جدیدترین مونوگرافی شهرستان سروآباد کاری از کیوان خدمتگزار دانشجوی کارشناسی ارشد رشته ی جغرافیا و برنامه ریزی شهری فروردین ۱۳۸۹

-مونو گرافی سروآباد و شهرستان سروآباد

مونوگرافی

مونوگرافی واژهای لاتینی مرکب از دو واژه mono به معنی یک و یکی و گرافی graphy به معنای ثبت کردن و نوشتن ، این دو واژه وقتی باهم ترکیب شوند معنای جدیدی مییابند به این ترتیب که گزارش کتبی و مفصلی در بارۀ یک چیز یا تشریح مفصل از یک موضوع میباشد همچنین لفظ مونوگرافی به معنای کلّیت نگاریست و چنانچه در مقدمه کتاب خارک آمده و توصیفی جامع و نکته بین که با روش علمی دربارۀ واحد اجتماعی صورت گیرد اطلاق میشود. مونوگرافی در جامعه شناسی اصطلاحاً تفصیری از چیزی است که تنهاست و در حقیقت نکاتی از موضوع مورد نظر را نگهداری میکند و مونوگرافی نخستین بار در جامعه شناسی توسط لوپلر بکار برده شده است .

هدف از مونوگرافی

توصیفی دقیق و روشن از یک واحد اجتماعی است . مونوگرافی به سطح نمینگرد بلکه ژرف بین است و واقعیت را از یک روزنه نظاره نمیکند جنبهها و جلوههای گوناگون پژوهش را در نظر میآورد و زمانی که به توصیف ده ، شهر یا منطقه میپردازد به عوامل زیر میپردازد :۱)جغرافیا ۲)نحوه سکونت ۳) اقتصاد ۴) جمعیت ۵) نظام اجتماعی ۶) ترکیب طبقات و گروهها ۷) مناسبات و روابط مردم ۸) قوانین و مقررات ۹) عقاید و آداب و رسوم .

مونوگرافی در واقع بر مشاهدهی مستقیم واقعیت اجتماعی مبتنی است و بیشتر به درک عین واقعیتها کوشاست . و یک واحد اجتماعی را از تمامی جنبهها مورد بررسی قرار میدهد.

تعریف شهر:

هر ملاک و ضابطه ای به تنهایی نمی تواند معرف واقعی شهر باشد و تعریف شهر از زاویه ضوابط قرار دادی و آماری « ضابطه ی جمعیتی ، ضابطه ی عملکردی ، ضابطه ی اداری – سیاسی ، شیوه ی زندگی خاص ، تنوع بافت اجتماعی ، ضابطه ی تراکم نظم هندسی یا مورفولوژی ، ضابطه ی قوانین و مقررات ، ضابطه ی عنصر شهری ، و ضابطه ی حقوقی » ، ضوابط علمی «۱- شاخص های حیاتی انسان مثل شاخص های سکونت ، اشتغال ، آمد و شد ، آموزش دادن و آموزش دیدن ،تدارک دیدن ، تفریح و گذران اوقات فراغت و تولید مثل ۲- ضابطه ی فلسفی شهر مثل نیاز انسان به اجتماعی زیستن ، نیاز های فطری انسان از جمله تجمع گرایی ، نظم گرایی و طبیعت گرایی ۳- ضابطه ی فضایی مثل مشخصات فضا و نوع عملکرد فضا » و غیره رسا و به دور از اشکال نبوده است و به همین دلیل هرگز این قبیل تعاریف نتوانستند عبارت کلی یابند.زیرا شهر واقعیتی کلی تر از آن است که بتوان آن را بر یک ضابطه خاص بنا نهاد.

همانطور که اشاره شد نمی توا ن یک تعریف خاصی را که بیانگر همه خصوصیات و ویژگی های شهرباشد را بیان کرد.لذا بر حسب ضرورت تحقیق چند تعریف از شهر ذکر خواهد شد تا شاید در مجموع تمام ویژگی های شهر را دارا باشد.

۱- تعریف شهر بر اساس آزاد شدن از قیود محیط طبیعی : برخی معتقد هستند که آزاد شدن از قیود محیط طبیعی می تواند ملاک خوبی برای تعریف شهر قرار گیرد و می گویند که باید ماهیت شهر را در آزاد شدن نسبی از محیط جستجو کرد و آن را معیاری برای درک مفهوم شهر و رسیدن به تعریف مناسب تلقی کرد . تردیدی نیست که شهر بیشتر از سکونتگاههای دیگر انسانی از قید محیط طبیعی رسته است . (برنامه ریزی و ساخت شهرهای کوچک پروفسور ف . م .حسین اف ، ص ۱۶ )

۲- تعریف شهر از دید گاه آماری در ایران : شهر واحد جغرافیایی می باشد که عدد جمعیت آن از ۱۰۰۰۰ نفر بگذرد و جمعیت فعال غیرزراعی ۱۵ سال به بالا ی ان از ۵۰ درصد کل جمعیت فعال شهری کم تر نباشد .( روابط متقابل شهر و روستا با تأکید بر ایران ، دکتر رضوانی ، ص ۱۱ )

۳- برای جغرافیدان ، شهر فضای پویای ، رفت و آمد و حرکت انسانهاست و ایثن فضا بایستی خود را با تکنیک دوران معاصر و وسایل نقلیه سازگار کند . علاوه بر این شهر فضای زیستی و سکونتی ویزه ای است ، خانه های شهر فشرده و بیشتر در ارتفاع ساخته می شوند. ( روابط شهر و روستا ، د .رضوانی ف ص ۱۳ )

مو قعیت جغرافیای سروآباد

شهرستان سروآباد با وسعت ۱۰۰۲ کیلو متر مربع یکی از شهر ستان های استان کردستان در غرب ایران است که از سمت غرب با کشور عراق هم مرز است . این شهرستان با موقعیت ۴۶ درجه و ۴ دقیقه تا ۴۶درجه و ۴۳ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه و ۳ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۲۵ دقیقه ی عرض شمالی از شمال به شهرستان مریوان ، از شرق به شهرستان سنندج و از جنوب به شهرستان کامیاران محدود می شود. مرکز این شهرستان شهر سرواباد است که با موقعیت ریاضی ۴۶درجه و ۲۲دقیقه ی شرقی و ۳۵ درجه و ۱۸ دقیقه ی شمالی با ارتفاع ۱۲۷۰متر از سطح دریا تقریباً در ۸۰ کیلو متری غرب سنندج قرار دارد.

بررسی وضعیت توپو گرافی شهر و شیب های اصلی در طرح ، عوارض و عوامل طبیعی و هم چنین عوامل محدود کننده ی توسعه ی شهر :

شهر در دامنه ی جنوبی کوه و روی محور ارتبا طی اصلی مریوان – سنندج قرار گرفته است. به علت قرار گیری شهر در دامنه ی کوه شیب عمومی به طرف رود خانه بوده و تمامی آب های سطحی ناشی از بارند گی و یا فاضلاب شهر به رود خانه سرازیر می شود . از نظر توپوگرافی باید گفت ارتفاعات شمالببسیار پر شیب و سخت و در سمت جنوب با یک شکستگی به دره و رودخانه محدود می شود .که البته در محدوده ی اراضی کشاورزی و باغات نیز وجود دارند . از نظر شیب عمومی به د لیل ساختار توپو گرافی و مرفولوژی زمین ، جهت شیب از شمال به طرف جنوب می باشد که طبیعتاً جهت ساخت و اجرای شبکه ی معابر و ساخت و ساز ها را تحت تأثیر قرار داده و می دهد.

همان طور که پیش تر بیان شده شهر سروآباد ما بین ارتفاعات شمالی و شرقی و اراضی کشاورزی و باغات و رود خانه ای در جنوب و جنوب غربی به شکل خطی قرار گرفته است بر همین اساس می توان گفت در جهت شمال و شمال غربی به دلیل شیب بیش از ۱۵ درصد توسعه و ساخت و ساز مقدور نبوده و در قسمت جنوب و در محدوده ی اراضی کشاورزی و باغات درجه یک به عنوان موانع توسعه قلمداد می گردند.

بررسی سیستم فاضلاب شهر و نحوه ی دفع آن

در حال حاضر جمع آوری و دفع فاضلاب یکی از مهم ترین ارکان تأسیسات شهری محسوب می شود . نحوه ی دفع فاضلاب سروآباد به صورت کاملاً سنتی است و به وسیله ی لوله های سیمانی از محلات سطح شهر جمع آوری شده و در پایین تر از منابع ذخیره ی آب شهر ( چاه های عمیق و نیمه عمیق ) به رود خانه ی جنوب شهر سروآباد به حالت کاملاض غیر بهداشتی هدایت و رها می شود .

از نظر ظرفیت لوله های انتقال فاضلاب باید گفت در حال حاضر با توجه به ورود آب های سطحی داخل شهر به آن ، جوابگو نبوده وبه دلیل گذشت ۸-۷ سال دیگر و بالا رفتن جمعیت در سطح شهر جزء مشکلات خاص قلمداد می شود.

جمعیت و پراکندگی آن

بر اساس آخرین سر شماری عمومی نفوس و مسکن مرکز آمار ایران در آبان ۱۳۸۵جمعیت شهرستان ۵۴۸۳۲ نفر که۸۱ /۵۰ درصد آن مرد و مابقی زن می باشند . از این جمعیت ۴۲۶۳ نفر در شهر سرو آباد ساکن و بقیه در ۷۷روستا واقع در این شهرستان ساکن می باشند .

خانوار	زن	مرد	جمعیت شهری	خانوار	زن	مرد	جمعیت کل شهرستان
۹۶۷	۲۱۰۴	۲۲۲۳	۴۳۰۷	۱۲۶۶۷	۲۶۹۶۹	۲۷۸۶۳	۵۴۸۳۲

آمار جمیتی شهرستان سروآباد بر اساس سر شماری سال ۱۳۸۸

درصد نرخ رشد	جمعیت
۸۵ – ۷۵	۷۵ – ۶۵	۶۵ – ۵۵	۵۵-۴۵	۱۳۸۵	۱۳۸۰	۱۳۷۵	۱۳۶۵	۱۳۵۵	۱۳۴۵
۷۴ /۲	۰۲ /۳	۵۹ /۱۰	۷/۲	۴۳۰۷	۳۷۷۴	۳۲۸۸	۲۴۴۱	۸۹۲	۶۸۱

روند تحولات جمعیت و رشد آن در شهر سروآباد طی سال های ۱۳۴۵ تا۱۳۸۵

مقایسه ی متوسط رشد سالانه ی جمعیت شهر سرو آباد با جمعیت شهری کل کشور و استان گویای آن است که متوسط رشد سالانه ی جمعیت این شهر نشانگر صعود شاخص های جمعیتی و مجدداً کاهش یا تعادل نسبی در افزایش جمعیت است. ( گازرانی مشاور شهر نقش و اندیشه ، طرح توسعه و عمران (جامع ) شهر سروآباد ، ویرایش نهایی ، اسفند ماه ۱۳۸۷ )

تراکم نسبی و محله بندی شهر سروآباد

شهر سروآباد با تراکم نسبی ۸۲ /۱۵ نفر در هکتار ( مساحت کلیه ی کاربری های دایر و ساخته شده به میزان ۵۶/۳۹ هکتار می باشد براین اساس می توان گفت تراکم ۸۷ /۱۰۸ نفر در هکتار است.)

از نظر تقسیما ت فضایی – کالبدی و ساختار محله بندی به دلیل پیشینه ی روستایی و سنتی ، شهر درقالب محله بندی سنتی نقش یافته است که شامل ۹ محله با اسامی محلی می باشند . که به طور خاص عبارتند از : محله ی اردوگاه ، محله ی دزآوری ، محله ی معلم ، کمربندی ۲ ، کمربندی ۳ ، محله ی فرمانداری ، محله ی بهداری ، محله ی پمپ بنزین و محله ی فرهنگیان ( گازرانی مشاور شهر نقش و اندیشه ، طرح توسعه و عمران (جامع ) شهر سروآباد ، ویرایش نهایی ، اسفند ماه ۱۳۸۷ )

مشخصات اقلیمی و تقسیمات کشوری

شهرستان سروآباد با مساحت تقریبی ۱۰۰۲ کیلومتر مربع در جنوب شهرستان مریوان از استان کردستان دارای ۲ بخش ، ۱ شهر و ۸ دهستان به شرح زیر می باشد که این دهستان ها دارای ۸۲ روستا می باشند که ۵ تا از آن ها خالی از سکنه است.

بخش مرکزی

۱ - دهستان بیساران

۲ - دهستان پایگلان

۳ – دهستان رزاب

۴ – دهستان ژریزه

۵ – دهستان کوسالان

۶ – دهستان دزلی

بخش اورامان

۱ – دهستان اورامان تخت

۲ – دهستان شالیار

شهرستان سروآباد با میکرو کلیماهای متفاوت شامل مناطق کوهستانی و سرد سیر تا مناطقی با آب و هوای تقریباً معتدل می گردد و حتی در بعضی از نقاط درختان نیمه گرمسیری جزء درختان بومی منطقه محسوب می شوند.و این مسأ له دامنه ی برداشت یک نوع محصول را وسیع که حتی پایان برداشت در یک نقطه همزمان با رسیدن ان در نقطه دیگر از شهرستان برای ان محصول می باشد.

با توجه به عوامل و فاکتورهای مؤثر و پدید آورنده ی اقلیم به ویژه ارتفاع ، عرض جغرافیایی ، توده های هوا و توپوگرافی محل شرایط اقلیمی متفاوت و متنوعی به وجود می آید. عامل ارتفاع مهم ترین عامل تعیین کننده ی اقلیم می باشد که در منطقه اورامانات و شاهو شرایط نسبتاً مساعدی برای ریزشهای جوی از جمله برف و ایجاد پوشش گیاهی مناسب فراهم آورده است و آن را مکانی مستعدبرای پرورش زنبور عسل ، پرورش دام و کشت دیم نموده است . بر اساس نتایج آمار بارندگی های ایستگاه مجاور منطقه ، میانگین نزولات جوی در حدود ۶۵۰ میلیمتر برآورد گردیده است که حداکثر تعداد روزهای بارانی غالباً در اسفند ماه و گاهی در فروردین ماه و حداقل وقوع روز های بارانی در شهریور ماه می باشد.

متوسط سالیانه حرارت و دمای منطقه ۹/۱۳ درجه ی سانتی گراد بوده که در طی ماه های سال دامنه ی آن از ۲/۷ درجه سانتی گراد تا ۶/۲۰ درجه سانتی گراد تغییر داشته است. حداقل دمای ثبت شده در این شهرستان منفی ۵/۲۳ درجه سانتی گراد و حداکثر آن ۵/۴۱ درجه سانتی گراد بوده است . میانگین رطوبت هوای منطقه حدود ۵۶ درصد بوده که در طول فصول مختلف سال از حداقل ۱۹ درصد تا حداکثر ۷۵ درصد نیز می رسد .

بادها :

مهمترین بادهایی که در کردستان جریان دارد بادهای مرطوب غربی و شمال غربی است.این بادها در فصل بهار و پاییز باران زا و در فصل زمستان به علت برود ت هوا باعث ریزش فراوان برف در سراسر منطقه می شوند.بادهای غربی و شمال غربی همانند سایر بادها در مناطق مختلف اسامی متفاوتی دارند.چنانکه باد جنوبی مهمترین این بادهاست در سراسر کردستان به نام باد شمال(شه مال ) مشهور است.باد مذکور مبدأش دریای مدیترانه است که به سمت شرق و جنوب شرقی می وزد که پس از رسیدن به کوه های مرزی با دنبال کردن جهت کوه ها از جنوب غربی به سمت شمال متمایل است.این جریان هوا مرطوب و باران آور است که ضمن برخورد را بادهای سرد و آسیای مرکزی رطوبت خود را به صورت برف و باران در این ناحیه از دست می دهند.

هم زمان با بادهای غربی در فصل زمستان گاهی وزش باد سرد و خشک فلات شرقی از فلات مرکزی شدت بیشتری می گیرد و باعث پراکندگی ابرها می شود.این باد در منطقه ای به نام باد زریان مشهور است.( جغرافیای استان کردستان)

پوشش گیاهی و جنگل ها :

تنوع گیاهی و پوشش جنگلی یکی از جاذبه ها و ویژگی های بارز شهرستان است.سطح جنگل ها و مراتع در شهرستان ۷۹۸۰۰هکتار و اراضی مزروعی و باغات در حدود ۱۴۲۰۰هکتار می باشد .جنگل های سروآباد از نظر جنگل شناسی جز ء تیپ مدیترانه ای و مناطق نیمه مرطوب بوده و دانه دار و شاخه زا هستند . بلوط ۸۳ درصد ، پسته ی وحشی (بنه )۷ درصد گلابی وحشی و زالزالک ۴ درصد افرا ۳ درصد و سایر گونه ها حدود ۳ درصد جنگل های شهرستان را شامل می شوند. در حال حاضر از میوه و سایر محصولات فرعی ( شیره سقز کتیرا ، مازوج و …… ) بهره برداری می گردد.

سابقه ی تاریخی استان کردستان و سروآباد

کُردها که امروزه به نام مکریان و اردلان گفته میشود مردمانی هستند آریایی نژاد از جنس هند و اروپایی ومنطقهای که در آن زندگی کُردهاند از هزاران سال قبل از میلاد مسیح تا به امروز آباد بوده است در سالهلی اخیر باستان شناسان به دنبال کشف آثار باستانی در منطقه سلماس که یکی از شهرهای سرزمین پهناور کردستان میباشد مصداق این می باشد آثار شهر زیویه در اطراف سقز نیز گواه آن است که کُردها از هزاران سال قبل از میلاد مصیح فرهنگ و تمدن داشتهاند .دیاکنوف نویسنده روسی کتاب تاریخ ماد میگوید:واقعیت آن است که تاکنون دقیقا مشخص نشده انسانها از چه زمانی بر سرزمین ماد قدم نهادهاند و نمی دانیم از چه تاریخی مکریان که بخشی از ماد بود سکونتگاه آدمیان شده اما دانش تا آنجا پیش رفت که گفت:انسانها از دوران سنگی قدیم که بدان ((پالئویت)) می گویند دراین ناحیه زیسته اند. جغرافیدانان عهدقدیم ماد را به دو ناحیه تقسیم میکنند :

۱- ماد بزرگ که شامل همدان ری اصفهان میباشد

۲-ماد کوچک که همان آذربیجان غربی و کردستان می باشد(فرمانداری مکریان در کردستان ،نویسنده محمد محیل روژدیباتی (مترجم شهباز محسنی))

شناخت تاریخچه ی شهر ، نام و سابقه تاریخی شهر ، مقر یا منشا ء پیدایش و روند گسترش شهر تا حال حاضر

به جرأت می توان گفت که سرو آباد یکی از قدیمی ترین مناطق مسکونی ایران بوده است . شهر زیبا و دلنشین سروآباد که در میان کوه کوسالان و کوه کره میانه واقع است گویا برگرفته از نام حاکم و فرمانروای این مکان در زمان قدیم و قبل از اسلام است ، سروه یا به زبان کردی «سوله » اسم دختر فرمانروای شهر مریوان است که بعداً به سرو آباد یا «سولاوا » تغییر یافته است.

بر اساس بررسی ها و اطلاعات محلی ، اسناد و اطلاعات دقیقی از تاریخچه ی شهر سروآباد در دست نیست و فقط از احوال و اسناد این گونه بر می آید که به دلیل وجود چشم انداز و مشرفیت بر دره های سر سبز و رود خانه پر آب در این منطقه ی روستایی سکونت آغاز شده و نام روستا از نام زنی موسوم به سوله از اعضای خاندان شاهی رژه دربار گرفته شده و به این روستا و اطراف اطلاق گردیده است.

بقایای آثار قدیمی از جمله قلعه ی قدیمی همجوار حوزه ی انتظامی در کنار جاده ی منتهی به روستای دورود نشان از قدمت سکونت در این محدوده را دارد.

تا چند دهه ی اخیر سروآباد روستایی از توابع شهرستان مریوان بوده و ابتدا نقطه ی آغازین سکونت در روستای سروآباد قدیم بوده که به دلیل عدم امکان توسعه ، ساکنان به جوار جاده ی اصلی مریوان – سنندج آمده و سروآباد کنونی شکل گرفته است.از سال ۱۳۶۵ به بعد سروآباد جدید به عنوان شهری مستقل زیر نظر استان و شهرستان مریوان قرار گرفت و در سال ۱۳۸۱ به عنوان مرکز شهرستان سروآباد تعیین گردید .

هسته ی اولیه ی شهر سروآباد ابتد ا از از سروآباد قدیم و سپس از محل ورودی سرواباد فعلی آغاز گردید ، در سال ۱۳۵۷ با پیروزی انقلاب اسلامی ساخت و ساز ها در بخش های شمالی شهر شروع شده تا آن جا که ساختار اصلی شهر شکل گرفته و جمعیتی معادل ۲۰۰۰ نفر در شهر ساکن شدند . بعد از این دوره با تهیه ی طرح هادی شهری تا سال ۱۳۷۵ قسمت های شمال و شمال غرب به طرف مریوان در حاشیه ی راه سنندج – مریوان توسعه پیدا کرد و متعاقب آن طی سال های ۱۳۷۵ تا۱۳۸۰ حواشی و حد فاصل ساخت و ساز ها و ارتفاعات توسعه پیدا کرد و با مواجهه شدن با محدودیت توسعه در کناره ها به ویژه ارتفاعات و دره ی مقابل سروآباد ، توجه به بافت خالی درون شهر و ورودی و خروجی شهر بیشتر شده تا آن جا که طی سال های ۱۳۸۰ تا۱۳۸۵ لکه های وسیعی در شهر سروآباد مورد توجه و ساخت و ساز قرار گرفته است .

در یک دسته بندی توسعه ادواری شهر سروآباد به شرح زیر می باشد .

هسته ی اولیه سکونت گزینی در روستای سروآباد ( سروآباد بالا )

مرحله ی اول : توسعه ی داخلی روستا

مرحله ی دوم : ساخت و ساز در محله ی فرمانداری فعلی و قلعه ی مجاور ساختمان فعلی نیروی انتظامی

مرحله ی سوم : ساخت و ساز قبل از انقلاب و مجاور محله ی کمربندی

مرحله ی چهارم : توسعه از سال ۱۳۵۷ تا سال۱۳۶۵ در شمال و محله ی معلم

مرحله ی پنجم : توسعه از سال ۱۳۶۵ تا سال ۱۳۷۵ جنوب شهر و محلات بهداری و دزآوری

مرحله ی ششم : از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۷ توسعه در محلات جدید و طول محور سنندج مریوان شایان ذکر است. ( گازرانی مشاور شهر نقش و اندیشه ، طرح توسعه و عمران (جامع ) شهر سروآباد ، ویرایش نهایی ، اسفند ماه ۱۳۸۷ )

ویژگیهای فرهنگی

زبان :

زبان مردم کردستان کُردی است که شاخه ای از زبان های هندو اروپایی به حساب میآید و دستور زبان خاصی دارد بر طبق تحقیقات دکتر (سپانداز ) راطوایتی اربعه منظومه زاگرس یعنی انداداکراد قسمت آرارات که عبارتاند از کُرد ،لولو،گوتی،کاس،شوبارو هستند هر یک دارای زبان مخصوص به خود بودهاند ولی به همدیگر نزدیک بودهاند مانند طوایف اکراد امروز که هرچند شاخ و برگ کلمات متفاوتاند ولی اصول کلمات در زبان همه یکی است و نز دیک به هم است (تاریخ مردوخ،ص۵۳)

به هرحال کُردها امروز از حین زبان به چهار شاخه تقسیم میشوند:

۱- کرمانج۲- گوران۳- لور۴- کلهر

۱-شاخه کرمانج شمال : کُردهای اطراف دریاچه ارومیه . شمال استان آذربایجانغربی و شمال استان خراسان و همچنین کُرد های ترکیه،سوریه و شمال کردستان عراق به این گویش تکلم میکنند .

۲-شاخه کرمانج مرکزی:اکثریت کُردهای ایران –از جنوب دریاچه ارومیه تا مغرب ناحیه کرمانشاه و بین النهرین (عراق) به این لهجه صحبت میکنند ای لهجه دارای سه گویش فرعی است :الف:کرمانج عراق .ب،کرمانج مکری(مهاباد-سردشت) پ : کرمانج سنندج .

۳-شاخه کرمانج جنوب: این شاخه دارای لهجه های فلی،کرمانشاهی،لکی،کلهری،خانقین و گویشهای لوری است.

شاخه گوران :

زازای:در استان کردستان شعبه فرعی لهجه گورانی عبارتاند از:گویش اورامان تخت،گویش اورامان لهون،گویش ژاورود. گویش زازای بیشتر در کردستان ترکیه تکلم میشود و به لهجه گورانی بسیار شبیه است.

لهجه سورانی از شاخههای کرمانج مرکزی از دیر باز در کردستان رایج بوده و ادبیات کُردی به این لهجه است.

علاوه بر زبان کُردی زبان ترکی در مناطق محدودی از قروه و بیجار تکلم میشود.

مردم در شهرستان سروآباد به گویش سورانی از شاخه ی کرمانج مرکزی و گویش های اورامان تخت در دهستان های اورامان و شالیار ، زاورود در دهستان های رزاب ، پایگلان ، ژریزه و بیساران تکلم می نمایند . و در سطح شهر نیز متکلمین هر سه گویش مذکور یافت می شوند .

خط :

کُردها دارای خط مخصوصی نبودهاند . قبل از اسلام خط رایج خط میخی بوده است پس از غلبه و توسعه اسلام حروف کُردی،میخی و آرامی و یونانی به کلی متروک وبه جای آنها حروف کوفی معمول گردیده و پس از آن خط نستعلیق دایر شده است.

کُرد و پارس در خط هم دوش به دوش همدیگر رفتهاند. در کردستان زبان کُردی مانند حروف فارسی وتعداد علائم قراردادی خاص نوشته میشود. در رسم الخط کردی حروف ( ث ، ص ، ض ، ذ ، ظ ، ط )وجود ندارند و به جای ث و ص ، ( س )، به جای ض ، ظ و ذ ، ( ز ) و به جای ط ( ت ) نوشته می شود .

حروف صدادار ( اَ و َ ) به صورت ( ئه – ه ) و حرف ( اﻴ ) به صورت ( ﺋﻴ ) و حروف ( اُ و – ُ ) به صورت ( ﺋﯙ - ﯙ ) و حرف آ به صورت ( ﺋا ) و حروف (او – و ) به صورت ( ﺋوو - وو ) و حروف ( اِ – ِ )به صورت (ئێ – ێ ) نوشته می شوند

در زبان کردی چهار حرف ( ﯞ ،ﭫ، ڵ ، ڒ ) وجود دارد که معادل آن ها در زبان فارسی یافت نمی شود .

نژاد :

کُردها مرد مانی هستند از نژاد آریایی از جنس هند و اروپایی که چند هزار سال پیش از میلاد مسیح به اراضی و اماکن کنونی که کردستان نام دارد آمدهاند از بررسیهای کتیبههای تاریخی، بدست آمده که کُردهای این دیار از نوادههای ماد و از اصیلترین و قدیمیترین ملت هند و اروپایی و آریایی هستند .

نژاد کُرد از کهن ترین نژادهای خاورمیانه است و کردستان مهد تمدن شناخته شده است آنچه مسلم است این که کُردها از قدیمیترین نژاد آریایی بودهاند امروزه براساس بررسیهای علمی مشخص شده که قوم کُرد از ریشه عشایر زاگرس ((گوتی))و((لولویی)) است که در روزگاران قدیم در محدودهی رشته کوه های زاگرس ساکن بودهاند.

این اعتقاد که کُرد ها یکی از اقوام مادها هستند قویتر است. تاریخ آنها با تصرف سهل نینوا آغاز میشود ۶۱۲ پیش از میلاد به دست کیاکسار پادشاه ماد هااتفاق افتاده است.کتیبههای آشوری کُردها را “کورتیک”و”کُرد کورتی”خواندهاند و نیاکان آنان را “کاسویاکاسیت”میدانند که در ۱۸۰۰ سال پیش از میلاد در بابل حکومت میکرددهاند.(جغرافیای استان کردستان)

دین و مذهب :

کُردها پیش از اسلام اهورا پرست بودهاند یعنی روشنای پرست.زیرا اهورا و اهیرا به معنای آتش است. آثار آتشکدهها و آتشگاهایی هم که در آماکن کُردنشین موجود و باقی هستند دلالت دارند که کُردها آتشپرست بودهاند با ظهور دین اسلام طوایف کُرد در قرن اول هجری بعد از تحمیل مصائب و خسارات بسیار،عاقبت مذهب حنیف اسلام را پذیرفتند .(تاریخ مردوخ صفحه ۵۳) مردم سروآباد اهل تسنن و شافعی مذهب هستند . (جغرافیای استان کردستان)

پوشاک :

پوشاک مردم و زنان کُرد شامل سرپوش و تن پوش است ساخت و کاربرد هر یک از این اجزاء بسته به فصل نوع کار ، معشیت و مراسم و جشنها با یکدیگر تفاوت دارند .

هر چند پوشاک نواحی مختلف کردستان مانند:اورامان تخت،مریوان،سقز،سنندج و … متفاوت است اما از نظر پوشش کامل بدن همه با هم یکسان هستند.

پوشاک مردان کُرد:

۱-چوخه :نیم تنهای پنبهای یا پشمی است که ناحیه سقز، بانه و مریوان به آن ((کوا)) می گویند ودر سنندج آن را “چوخه” میگویند.

۲-رانک:شلواری گشاد و دمپای تنگ است که “پانتول” نامیده میشود.

۳-مکلی:نیمتنهای بی یقه است که از پایین نیم تنه تا بالا به وسیلهی دکمه بسته میشود .

۴-لفکه سورانی:نیم تنهای بدون یقه است ،پیراهن باآستین بلند که آن را در حال حاضر به دور مچ و بازو میپیچند.

۵-شال :که به آن پشتون و پشتیز نیز میگویند پارچهایست تقریبا به طول یک تا سه متر که بر روی لباس در ناحیه کمر بسته می شود.

دستار یا کلاغه:که به آن دشلمه،مندلی،رشتی و سروین (سرسبز)میگویند ومردان همراه کلاه برای پوشش سر از آن استفاده میکنند .

۷-فرنجی:که ویژه مردان ناحیه اورامانات است و از نمد ساخته وآماده میشود .

۸-لکد بال:نوعی از نمد پوششی است که چوپانان در مناطق چرای گله در صحرا استفاده میکنند.

پوشاک زنان کُرد:

۱-کراس:پیراهن بلند و گشاد که دارای آستین گشاد و بلندی میباشد .

۲-جاخی:شلواری همانند شلوار مردان است این شلوار زنان کُرد به ویژه زنان روستایی هنگام کار میپوشند و در سایر مراتع زنان شلوار گشادی از جنس حریر می پوشند که به آن “پاپوش” می گویند.

۳-کلنجه:نیم تنهایست که روی پیراهن بلند میپوشند و در اورامانات آن را “سوخمه” مینامند و از پارچه ای زری یا مخمل دوخته میشود.

۴-کلاوه:از جنس مقوا وبه شکل استوانه کوتاه است که آن را با پولک هایی رنگین به صورت بسیار زیبای تزئین میکنند .

۵-کلکه:روسری یا دستاری است که به جای کلاه مورد استفاده قرار میگیرد که دارای رشته بلندی از ابریشم سیاه وسفید یا با ملیله دوزی است.

وضع سوا د شهر سروآباد :

بر اساس آمار نامه ی سال ۱۳۸۵ از جمعیت ۴۳۰۷ نفری شهر سروآباد در گروه سنی ۶ ساله و بیش تر حدود که ۱۸ /۸۱ درصد از کل این جمعیت با سواد بوده اند. در واقع هنوز ۸۲ /۱۸ درصد ساکنان این شهر بی سوادند. در این سال میزان باسوادی مردان حدود ۶ / ۸۶ در صد و زنان حدود ۶۹ / ۵۷ در صد بوده است .

جشن‌های ملی و مذهبی

در شهرستان سروآباد مراسم و اعیاد ملی برگزار می‌شود. از میان این مراسم، جشن‌های ملی چهارشنبه سوری، عید نوروز، سیزده بدر، عید قربان، عید فطرعید مبعث و… با شور و شوقی زایدالوصف برگزار می‌شود. عید نوروز ومراسم مربوط به آن نیز، با شور و شعف وصف‌ناپذیر برگزار می‌شود و شیوه برگزاری این مراسم در سروآباد نیز مانند سایر نقاط ایران است.

شاخص های مکان یابی شهر سروآباد

شاخص های فیزیکی :

مهمترین مواردی که در این شاخص ها برای مکان یابی شهر مطالعه می شودبه قرار زیر می باشد

شیب : معمولا برای احداث شهرها در مطالعات مکان یابی آن ها شیب تا۱۵درصد در نظر گرفته می شود ودرشیب های بالا ی۱۵ درصدساخت وسازی انجام نمی شودزیرا ساخت شهر در این شیبها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست مناسب ترین شیب ها برای ساخت وساز ،شیب ۵ / ۰ تا ۶ درصد است اما در شیب های تا۹ درصد نیز مجتمع های مسکونی وتاًسیسات وتجهیزات شهری ساخته می شود.

شیب محلات قدیمی شهر سروآباد در بعضی جاها از ۹ درصد بیش تر است اما در محلات جدید شیب در حدود ۵ درصد می باشد.

قابلیت اراضی : اراضی درجه یک ،درجه دو وسه به نسبت برای کشاورزی مناسب هستند واراضی درجه چهار به بالا برای احداث شهر انتخاب می شوند.

احداث محلات جدید سروآباد در زمین هایی صورت می گیرد که از طریق عکس های هوایی به عنوان اراضی درجه دو کشاورزی تشخیص داده شده اند

دسترسی مناسب به منابع آب : ازآن جا که توسعه ی شهری بدون وجود منابع آب کافی امکان پذیر نیست ،جاهایی که منابع آب کافی دارند را اراضی مساعد برای توسعه ی شهر می شناسند.بنا برتحقیقات سازمان برنامه و بودجه و وزارت نیرو حداکثر مصرف سرانه روزانه ی آب نسبت به شرایط آب وهوایی در هر منطقه متفاوت است

در حال حاضر آب شهر سروآباد از طریق آب های زیر زمینی با احداث چاه نیمه عمیق تاُمین می گردد که چاههای موجود برای آبرسانی به محلات که قرار است در چند سال آینده ساخته شوند کافی نبوده به همین دلیل اداره آب وفاضلاب اقدام به احداث یک حلقه چاه عمیق در کنار رودخانه روبه رو ی روستای دورود نمو ده بود (۱۸۰ متر عمق) ولی به علت بالا بودن سطح آب های تحت ارضی منطقه (در حدود ۳۰ متر از سطح زمین ) دسترسی به آب ممکن نبودو به ناچار تصمیم گرفتند که آب را از نقاط دورتر تاُمین نمایند(روستای قلعه جی)که در این خصوص دو حلقه چاه نیمه عمیق حفر گردیده است که آب آن ها می تواند تا چند سال آینده آب استحصالی شهر را تأ مین نمایدولی متأسفانه هزینه ی زیادی برای انتقال آب مورد نیاز می باشد

سرانه آب شهری در شهر سروآباد به طور متوسط ۵۰ لیتر در روز می باشد.

آسیب پذیری : وضعیت مکان شهر را از نظر زلزله ، گسل ، آتشفشان،لغزش زمین ، سیل و …. باید به طور دقیق مورد بررسی همه جانبه قرار داد ونیز نقشه های آسیب پذیری ناحیه را ترسیم نمود تا بتوان با توجه به شدت و ضعف درجه آسیب استحکام مناسبی برای ساخت و ساز ها در نظر گرفت.

مکان شهر سروآباد از نظر آتشفشان ، لغزش زمین وسیل به علت پوشش گیاهی مناسب به صورت طبیعی برای کاشت درختان در اطراف شهر ،مشکلی ندارد و از نظر وقوع زلزله متأسفانه بر روی دو گسل زلزله خیز با خطر نسبی بسیار زیاد قرار گرفته است وقریب به ۷۰ درصد از امکان مسکونی شهر بافت قدیمی دارد و هیچ گونه اقدامی برای ایمن سازی ،آنها در مقابل زلزله صورت نگرفته است و ۳۰درصدباقی مانده ز بنیاد مسکن با دادن وام مسکن و ارائه آن را منوط به بستن شنا‍ژ و ایمن سازی ،تا حدودی در این زمینه اقداماتی صورت گرفته است. از نظر زیر ساخت های اصلی از جمله شبکه ی آبرسانی ، برق رسانی ، گاز رسانی ،فاضلاب ،تلفن و… اقدام آن چنانی صورت نگرفته است وخدای نکرده با وقوع زلزله ۷ ریشتری یا بیش تر باید شاهد قطع دائمی این شبکه ها باشیم

دسترسی : معمولاُ سه نوع دسترسی به یک شهر وجود دارد :دسترسی زیر زمینی برای تجهیزات عمومی وزیر بنایی ،دسترسی رو زمینی برای وسایط نقلیه ی موتوری ،آبی وراه آهن و بالاخره دسترسی فضایی برای هواپیما و هلیکوپتر ،بیشتر عواملی که موقعیت این سه سطح را تعیین می کنند به توپوگرافی یعنی وضعیت خاک یا زمین (توان زمین برای تحمل حمل ونقل زمینی )و وضعیت ژئولوژیکی (توانایی خاک برای تحمل ساختمان های زیر زمینی با در نظر گر فتن گسل ها ،لغزش ها ، نشست ها )مربوط می شود .هم چنین حرکت در بالای زمین به وضعیت هوا بستگی دارد.

با توجه به محدودیت های طبیعی وسایر محدودیت ها در حال حاضر دسترسی به شهر سروآباد فقط از طریق زمینی مقدور می باشد و متأسفانه راههای ارتباطی این شهر با سایر نقاط دارای وضعیت مطلوبی نیستند و به همین خاطر سالانه شاهد تصادفات زیادی هستیم که تلفات جانی زیادی را در پی دارد .به خصوص آمار تصادفات در ورودی وخروجی شهر سروآباد بالا می باشد .

شاخص های اجتماعی- اقتصادی :

برای احداث شهر جدید ،آگاهی از خد مات اجتماعی،تسهیلات اوقات فراغت و وجود توان های طبیعی ناحیه لازم وضروری است؛ زیرا وجود این متغییرها باعث افزایش ارزش شهر ومهاجرپذیری آن میشود. اندازه ی شهر جدید پیشنهادی بر انتخاب محل،اثرمستقیم دارد ؛ زیرا بر این اساس مجری طرح می تواند میزان جمعیت را مشخص کند .در مواردی شهر به عنوان قطب رشد در مرکز ناحیه واقع می شود و این نوع مکان یابی از نظر مرکز بودن جغرافیایی درآن ناحیه اهمیت دارد .واین مرکز بودن از نظر استعداد بالقوه رشد اقتصادی ،آموزشی و امکانات اشتغال برای توسعه ی شهر جدید مهم است ،هم چنین قیمت زمین در توسعه ی شهر اثر می گذارد و عواملی مانند تقاضای زیاد ،مجاورت زمین با شاهراهها و شبکه های ارتباطی و هم چنین دسترسی به آنها باعث افزایش آن می شود.

با توجه به این که شهرستان سروآباد اغلب روستا نشین هستند واقتصاد روستایی به خاطر چند پارچگی اراضی و کشت سنتی ، زمین های کوهستانی و بارندگی نامنظم در سطح نازلی قرار دارد.شهر سروآباد چون در مرکز حوزه نفوذ خود قرار دارد می تواند به عنوان مکان صنعتی ،مرکز بیمارستان ،توسعه ی مراکز آموزشی، مر کز کشت وصنعت ،محل ساخت انواع کمپ ها ،مرکز خدمات وماشین آلات،مراکز بازرگانی و…. به بهبود اقتصاد منطقه کمک نماید ولی متاسفانه بنا به دلایلی توان های بالقوه آن به بالفعل نرسیده وکمتر اقدامی در این شهر انجام گرفته است.

شاخص ها ی محیط زیست :

مکان شهر باید امکان توسعه ی گوناگون مناظر طبیعی و فضای سبز را برای غنی سازی شکل زندگی داشته باشد همچنین چگونگی استفاده از آب وگیاه در طراحی شهر مهم است.و می توان با استفاده از گیاهان به زیبایی های محیط مصنوعی افزود وچشم انداز های متفاوتی ایجاد نمود. این تفاوت باعث متمایز شدن یک محل از اطراف خود خواهد شد.توجه به مسائلی چون برگشت هوای الوده به سطح زمین (اینورژن)به خصوص اگر با آلودگی های صنعتی ومراتع توپوگرا فی همراه باشد.از تهویه جلوگیری می کندو وضع نامطلوبی را به وجود می آورد.،وجود نداشتن مرداب و محل دفن زباله در نزدیکی شهر و سرانجام وضعیت آب وهوایی آن مهم است. در بررسی وضعیت آب وهوایی باید به جهت نور گیری آفتاب ،میزان بارندگی ،درجه حرارت و….. توجه نمود. به طور کلی توسعه نباید باعث فرسایش خاک شود،گیاهان وحیوانات را از بین نبرد یا گونه های جانوران غیره بومی را به وجود آورد ،تپه ها را بخراشد ، آب وهوا را آلوده سازد ومواد سمی را وارد محیط کند ؛به سخن دیگر توسعه باید با حداقل آسیب ممکن به محیط زیست انجام شود.

شهرستان سروآباد در منطقه ای قرار گرفته است که از لحاظ پوشش گیاهی و فضای سبز مشکلی ندارد وچون از لحاظ صنعتی هیچ اقدامی در این شهر صورت نگرفته است لذا دارای هوای پاک وعاری از هر گونه آلودگی صنعتی می باشد.زباله های این شهر در محیطی دور از شهر ریخته می شود که در آلودگی خود شهر تاُثیری ندارد ولی چون به روش صحیح دفن نمی شوند باعث آلودگی محیط زیست و به وجود آوردن چشم انداز نامطلوبی در مسیر جاده اصلی سنندج- مریوان شده است.

این شهر تقریباً دارای آب وهوای معتدل که تحت تاُثیر توده های باران زای مدیترانه ای قرار می گیرد به همین خاطر دارای زمستانی نسبتاً سرد و تابستانی نسبتاًگرم می باشد میانگین سالانه ی بارش در این شهر در حدود ۶۰۰ میلیمتر است اما تغییرات نامنظم بارندگی و وقوع خشکسالی به خصوص در چند سال اخیر وتعداد متوسط ۱۱۰ روز یخبندان درسال باعث بروز یک سری تنگناها ومحدودیت های دراین شهر گردیده است.

ساخت و ساز های محیط مسکونی به علت شیب مناسب محیط باعث فرسایش خاک نمی گردد. اما ساخت پارک سیاحتی – تفریحی که در حا ل حاضر در شرف احداث می باشد چون در زمین شیب دار و تقریباً رسی قرار دارد وتراس بندی این زمین ها احتمال نفوذ آب را افزایش می دهد وممکن است باعث لغزش زمین گردد ، گذشته از این مسائل چون باعث صرف هزینه گزافی در حدود ۳۴۰۰۰۰۰۰۰۰۰ریال معادل سه میلیارد وچهار صد میلیون تومان می گردد و به سبب قرار گیر ی شهر سروآباد در محیطی که واجد پوشش گیاهی مناسب و چشم اندازها جذاب طبیعی برای گردشگری می باشد نیاز به ساخت پارکی با چنین هزینه ای نمی باشد و لازم است که نیاز سنجی های اساسی در شهرستان انجام گردد این هزینه ها در بخش ها ی مصرف گردد که باعث ترقی اقتصادی شهرستان گردد.

شاخص ها ی تهیه ی نقشه ی مبنا :

پس از انتخاب مکان شهر ،چندین نقشه از ناحیه و مکان باید تهیه شود؛زیرا کسب اطلاعات اساسی فیزیکی برای ارزیابی صحیح از ناحیه و نیز کمک به انتخاب محدوده ی شهر ضروری است .فقدان نقشه ی کامل از جزئیات ، ممکن است باعث دو باره کاری در مراحل بعدی شود . به علت این که تهیه ی نقشه ها نیاز به صرف وقت بسیار دارد ، باید در همان ابتدای انتخاب مکان شهر جدید تهیه شوند .

عکس های هوایی از هر مکانی بهترین منبع برای تهیه نقشه هستند که از آن ها می توان کمک گرفت.

شهر سروآباد در حال حاضر دارای طرح جامع شهری می باشد ،که نقشه های آن بیشتر از طریق نقشه برداری زمینی که توسط مشاورین شخصی تهیه می شود وپس از به تصویب رسیدن از طرف دفتر فنی استان قابل اجرا ست. وگویا به صورت محدود هم از عکس های هوایی استفاده می شود. اما به علت مسائل مدیریت و نظارت موجود در شهر اغلب ضابطه های موجود در طرح جامع در این شهر رعایت نمی گردد.

شاخص های سیاسی :

برای جلب همکاری در زمینه ی اقدام هایی مثل محله بندی باید ساختار سیاسی در محدوده شهر جدید و محیط اطراف آن بررسی می شود .معمولاً ساختار سیاسی محله های نزدیک به شهر با محله های که در نواحی روستایی قرارداردند متفاوت است .شاید محله ای واقع در نواحی روستایی به اندازه ی کافی قدرت لازم را برای کسب خدمات وارائه ی آن در مقایسه با محله ای در نزدیکی شهر ،نداشته باشد.

بافت محله بندی شهر سروآباد اغلب از قبل تعیین شده است واز نظر معماری شهری هیچ توجه ای به شهر نشده است.

اقتصاد سروآباد

شهرستان سروآباد با برخورداری از موقعیت استراتژیکی و منابع غنی شرایط جغرافیایی مناسب و مستعدی رابرای توسعه اقتصادی در بخش های کشاورزی ، صنعت و خدمات دارا می باشد اما عقب ماندگی تاریخی شهرستان در زمینه مسائل اقتصادی جایگاه این استان را در میان شهرستان های کشور در رده های آخر قرار داده است . در سالهای گذشته به دلیل عدم سرمایه گذاری دولتی ، میزان سرمایه گذاری ناچیز بوده و با ترویج نبود امنیت ، گرایش به سرمایه گذاری بخش خصوصی نیز بسیار محدود گشت این وضعیت روند توسعه شهرستان رادرهاله ای از ابهام قرارداده است شهرستان سروآباد به دلیل همجوار بودن با کشور عراق به صورت طبیعی از پتانسیل های بسیار بالایی برای ایجاد روابط تجاری و اقتصادی برخوردار است و می تواند پل ارتباطی بسیار خوبی برای فعالیت اقتصادی سایر نقاط کشور نیز باشد.

عوامل متعددی می تواند شهرستان را از وضعیت فعلی خارج کنند از جمله با اتکا به منابع طبیعی سرشاری که این شهرستان دارا می باشد مهمترین ظرفیت های توسعهشهرستان را بر می شماریم.

وجود منابع آب فراوان وقرار گرفتن بر سر شاخه ی حوزه آبخیز رود سیروان آب و هوای مناسب برای کشت انواع محصولات کشاورزی و فعالیت های پرورش دام و طیور، وجود ذخایر غنی و متنوع معدنی فلزی و غیر فلزی خصوصاً سنگ آهک ، سنگ های تزئینی و…

موقعیت مناسب جغرافیایی ناشی از استقرار بر محور شمال غربی – جنوب غربی کشور و هم مرز بودن با کشور عراق و امکان توسعه ی مبادلات با این کشور، برخورداری از عرصه ها و چشم انداز های طبیعی و جاذبه های فرهنگی ، تاریخی ، گردشگری، قابلیت احداث نیروگاههای آبی کوچک با توجه به منابع آبهای سطحی و توپوگرافی شهرستان ، وجود نیروی انسانی جوان ، کارآمد مستعد و علاقمند به فناوری های نوین، شرایط مناسب برای ایجاد مناطق آزاد تجاری، فقدان سیاست مهار ، ذخیره و انتقال آب، توسعه نیافتگی بخش صنعت و معدن متناسب با قابلیت هایشهرستان ،کمبود امکانات و تاسیسات اقامتی و گردشگری، پایین بودن سطح مهارت و سواد بیکاران و کمبود ، ضعف شبکه ارتباط جاده ای نیروی انسانی متخصص، پر هزینه بود احداث راههای زمینی با توجه به کوهستانی و صعب العبور بودن آنها، بیکاری شدید و مهاجر فرستی ، بالا بودن بار تکفل و پایین بودن درآمد سرانه بی توجه قرار گرفتن پتانسیل های طبیعی به علت عدم سرمایه گذاری است که آن هم به نوبه ی خود از نبود امنیت منطقه ناشی می شودو این دو واژه بحران و عقب ماندگی تاثیر علت و معلولی بر هم دارند.بی سوادی به عنوان یک عامل عمده درنا آگاهی وعدم درک صحیح از وقایع می تواند تأثیر زیادی در ایجاد نا آرامیها وعقب ماندگی مردم آن نواحی به جا گذارد . در یک بیان کلی می توان دریافت که علل عقب ماندگی و بی سوادی در کردستان معلول عواملی از جمله کمبود و عدم توسعه به موقع موسسات آموزشی ، اندیشه دولتمردان کشور زنام قبیله ای و سنتی و…. است.

شناخت توانمندی ها و کاستی های منطقه از اهم مسائلی لست که بدون آن پیمودن مسیر توسعه مقدور نیست چگونه می توان در تداوم وضعیت فعلی برنامه ریزی نمود در حالیکه ندانیم مردم از وضعیت فعلی راضی هستند یا نه؟
وقوف به منابع طبیعی و پتانسیل های اقتصادی و نیز ظرفیت های بازار درسروآباد از شرایط لازم برای توسعه برخوردار است ولی اینها مورد کم توجهی قرار گرفته اند . مثلاً وجود معادن غنی سنگ آهک ، و سنگ های تزئینی می توانست سروآبادرا به یک قطب صنایع غیر فلزی تبدیل کند

منابع ومأخذ :

۱- رضوانی ، علی اصغر ، روابط متقابل شهر و روستا با تأکید بر ایران ، انتشارات دانشگاه پیام نور ، چاپ پنجم ، ۱۳۸۲

۲- زیاری ، کرامت الله ، برنامه ریزی شهرهای جدید ، انتشارات سمت ، چاپ اول ، ۱۳۷۸

۳ - گازرانی ، طرح تو سعه و عمران ( طرح جامع ) شهر سروآباد ، مشاور شهر نقش و اندیشه ، ۱۳۸۷

۴ - محمد مردوخ کردستانی ، تاریخ کردستان ، چاپخانه ی سلیمانی عراق ، چاپ چهارم ، ۲۰۰۱

۵- جغرافیای استان کردستان ، کتب درسی دوم دبیرستان ، ۱۳۸۸

۶ - محمد محیل رژدیباتی ، مترجم شهباز محسنی ، فرمانداری مکریان در کردستان

۷- دکتر رهنمایی و شاحسینی ، فرآیند برنامه ریزی شهری ایران

کاری از کیوان خدمتگزار دانشجوی کارشناسی ارشد رشته ی جغرافیا و برنامه ریزی شهری فرودین ۱۳۸۹

جدیدترین مونوگرافی شهرستان سروآباد

مونوگرافی سروآباد وشهرستان سروآباد

مطالب مشابه :

نقشه ستاد اسکان (خانه معلم) شهرستان محلات

5500 مسافر نوروزی در مدارس محلات اسکان یافتند

اسكان مسافران نوروزی در مدارس محلات 60 درصد افزایش یافت

اسکان 9890 مسافر نوروزی در ستاد اسکان فرهنگیان محلات

شهر ما خانه ما

چرخنامه ی زاگرس

جدیدترین مونوگرافی شهرستان سروآباد

علت انتشار بوی گاز در برخی از محلات گنبد کاووس مشخص شد.

هیچ جا خونه ی خود آدم نمیشه.