همدان پایتخت تاریخ وتمدن (آرامگاه بوعلی سینا -آرامگاه باباطاهر)

آرامگاه بوعلی سینا

طرح ونقشه گنبد آرامگاه با توجه به سبک معماری قرنی که حکیم در آن می زیسته و از روی قدیمیترین بنای تاریخ در صدر اسلام در ایران یعنی بنای معظم گنبد قابوس که یکی از شاهکارهای معماری به شمار می رود اقتباس شده است . اما به جای ده ترک در اینجا دوازده ترک منظور شده وبیانگر دوازده رشته علوم و دانشهای عصر ابن سیناست که این دانشمند بزرگ در آنها تبحر داشته است . ارتفاع هر پایه برج از کف زیرین آرامگاه تا زیر گنبد جمعا22/95 متر وپهنای هر پایه که قسمت کوچکی از شعاع برج به شمار می رود در پایین 1/17 متر و در بالا 92 س.م است. ضخامت هر پایه که طبعا قسمت کوچکی از محیط برج را تشکیل می دهد 35 س.م است. ارتفاع مخروط 3/40 ، وارتفاع تمام هیئت گنبدی شکل آرامگاه 23 متر از روی سقف آرامگاه است . ارتفاع اتاق اصلی آرامگاه 6/10 وبلندی مجموع بنا تا نوک برج کمی بیش از28 متر است. مدخل اصلی بنا از سمت مشرق است وایوانی به طول 30 متر وعرض 3/15 متر با یک ردیف ستون ساده شامل 10 ستون مدور که قطر هر کدام در پایین 95س.م و در بالا 75س.م است با ارتفاع 4/10 متر از سنگ یکپارچه گرانیت ساخته شده که هر کدام نمودار گذشت یک قرن از ولادت حکیم می باشد.(جمعا هزار سال )ایوانی که در جلو بنا تعبیه شده با دری چوبی به ارتفاع 3/24 به سرسرای آرامگاه متصل می شود . در طرفین سرسرا دو سنگ قبر مشاهده می شود. که آنکه در سمت راست گذارده شده است سنگ قبر قدیم بوعلی سیناست که قدمتش به 110 سال می رسد.

بنای ابتدایی این آرامگاه در زمان قاجاریه ساخته شد. در سال ۱۳۳۰ انجمن آثار ملی ایران به مناسبت هزارمین سالروز تولد ابوعلی سینا تصمیم به تجدید بنای آن گرفت. طرح ونقشه بنای فعلی توسط مهندس هوشنگ سیحون به سبک معماری قرنی که بوعلی سینا در آن می زیسته از روی قدیمی‌ترین بنای تاریخ دار اسلامی یعنی برج گنبد در شهر گنبد کاووس اقتباس شده است.

بنای آرامگاه تلفیقی از دو سبک معماری ایران باستان و ایران بعد از اسلام است. در طراحی این مجموعه از عناصری از هنرمعماری سنتی ایرانی استفاده شده است. عناصری مانند برج، الهام گرفته از برج گنبد قابوس، باغچه‌ها متاثر از باغهای ایرانی، آب نماها الهام گرفته از حوض خانه‌های سنتی و نمائی با روکار سنگهای حجیم که با سنگ گرانیت کوهستان الوند آراسته شده و نمودار کاخهای باستانی ایرانیان است.

کار ساخت بنای جدید آرامگاه در سال ۱۳۳۳ هجری شمسی به پایان رسید. محل فعلی آرامگاه بوعلی منزل مسکونی ابو سعید دخوک ، دوست صمیمی بوعلی سینا بوده است که او نیز در جوار بوعلی سینا مدفون می باشد. درحال حاضر تالار جنوبی آرامگاه به عنوان موزه محل نگهداری سکه، سفال، برنز و سایر اشیاء کشف شده مربوط به هزاره‌های قبل از میلاد و دوران اسلامی اختصاص یافته و در تالار شمالی کتابخانه ای مشتمل بر ۸۰۰۰ جلد کتاب خطی و چاپی نفیس ایرانی و خارجی و غرفه هایی مربوط به آثار بو علی سینا و شعرا و نویسندگان همدانی نگهداری می شود. در غرفه آثار بوعلی عکسی از جمجه بوعلی نیز در معرض دید گذاشته شده که گمان می رود به هنگام تخریب مقبره قدیمی تهیه شده است. مکمل این بنا بوستانی به شکل نیم دایره با فضای سبز است و نیز تندیس ابوعلی سینا در حالی که کتابی در دست دارد در ضلع شرقی میدان نصب شده است.

آرامگاه باباطاهر

عارف اندیشمند همدانی از فرزانگان نیمه نخست قرن پنجم است از زندگی او اطلاعات چندانی در دست نیست مطابق آرا و نظرات اندیشمندان و پژوهشگران ایرانی و غیر ایرانی که با استفاده از دوبیتی های وی ارائه شده گفته می شود باباطاهر در سال380 ه.ق در همدان متولد شد و در حدود سال 450 ه.ق در همین شهر وفات یافته است.

باباطاهر زندگی بسیار ساده و بدون پیرایه داشته به همین دلیل به عریان معروف شده است علاوه بر دوبیتی ها کتابی به زبان عربی بنام کلمات قصار از او باقی مانده است که در معرفی عرفان اسلامی است. دوبیتی های باباطاهر در ادبیات فارسی به ترانه معروفند .باباطاهر کوشیده است در ترانه های خود از واژه های پهلوی که زبان عامیانه مردم در سده های نخستین هجری بوده استفاده کند .بر مزار باباطاهر بنائی به عنوان آرامگاه و زیارتگاه وجود داشته که در ادوار مختلف به عللی تجدید بنا شده بود تا اینکه در سال 1339 به دنبال تجدید بنای آرامگاه بوعلی سینا بنای آرامگاه جدید باباطاهر نیز طراحی و ساخته شد.

در سطح محوطه داخلی آرامگاه کاشیکاری معرق و تزئینات بسیار ظریفی بکار رفته که جلوه خاصی به قسمتهای داخلی مزار داده است.بیست وچهار دوبیتی از سروده های باباطاهر روی بیست وچهار قطعه سنگ مرمر درقسمت پایین اطراف محوطه داخلی جایگاه نصب شده است . مساحت کل زیربنا و باغ آرامگاه 8965 متر مربع است و کار ساختمان در سال 1349 به اتمام رسیده است .

منبع :لوح چند رسانه ای همدان-سازمان میراث فرهنگی٬صنایع دستی وگردشگری استان همدان و ویکی پدیا

همدان پایتخت تاریخ وتمدن (آرامگاه بوعلی سینا -آرامگاه باباطاهر)

مطالب مشابه :

همدان پایتخت تاریخ وتمدن (آرامگاه بوعلی سینا -آرامگاه باباطاهر)

معارف اسلامی (دکتر میرنظامی)

کارورزی (استاد یوسفی)

لیست دانشگاههای غیرانتفاعی

اسامی موسسات آموزش عالی آزاد مجاز برگزاری دوره های آمادگی فراگیر پیام نور اعلام شد

لیست دانشگاهها و موسسات غیرانتفاعی

لیست دانشگاههای غیر انتفاعی ایران

مهندسی برق

نمایشگاه گروهی پوسترهای عاشورایی در محل موسسه آموزش عالی فردوس مشهد