واکنش های ازدیاد حساسیت(الرژی)

واکنش های آلرژیک

انواع بیماری آلرژی (حساسیت)

آلرژی

یکی از مهم ترین اثرات جانبی سیستم ایمنی بدن است که در بعضی از شرایط پدیدار می شود

آلرژی

اختلال در دستگاه ایمنی بدن است

پاسخ شدید دستگاه ایمنی در مقابل برخی از آنتی ژن ها

آنتی ژنی را که باعث ایجاد آلرژی می شود راآلرژن یاماده حساسیت زا می گویند .

شروع آلرژی

هنگامی که فردی برای اولین بار در معرض ماده آلرژن ( مواد آلرژن مانند برخی داروها ، مو ، پر ، بوی گل ها و ...) قرار می گیرد، در بدن او نوع خاصی پادتن تولید می شود

ماستوسیت ها

ماده آلرژن به پادتن های موجود در سطح ماستوسیت ها ( سلول هایی مشابه بازوفیل خون ) متصل می شود ، در نتیجه این سلول موادی به نام هیستامین ها را آزاد می کند.

هیستامین

سبب بروز علائم آلرژی مانند تورم ، قرمزی ، خارش چشم ها ، گرفتگی و آبریزش بینی می شود.

افراد مبتلا به آلرژی برای مقابله با اثرات شدید هیستامین باید از دارو های آنتی هیستامین استفاده کنند.

البته در شرایط خاص

آنافیلاکسی ( ANAPHYLAXIS )

واکنش های آلرژیک در برخی از موارد خفیف است

گاهی مانند شوک آنافیلاکسی به شدت خطرناک می باشد .

ماستوسیت ها به طور ناگهانی مقدار زیادی مواد شیمیایی آزاد می کنند.

رگ های خونی فرد به سرعت گشاد می شوند و در این حالت فشار خون شخص به شدت کاهش می یابد

آنا فیلاکسی

شدید ترین شکل واکنش الرژیک است و اغب حیات فرد را به خطر می اندازد .

آنا فیلاکسی

هنگامی که یک آنتی ‌ژن اختصاصی مستقیما به‌داخل گردش خون تزریق می‌شود می‌تواند در مناطق گسترده‌ای از بدن با بازوفیلهای خون و ماستوسیتهایی که بلافاصله درخارج رگهای خونی قرار گرفته‌اند وارد واکنش شود.

انا فیلاکسی

یک واکنش گسترده آلرژیک در سراسر سیستم عروقی و در‌ بافتهایی که ارتباط نزدیکی با آنها دارند بوجود می‌آید

انواع واکنش ها

واکنش موضعی

واکنش سیستمیک

البته واکنش سیستمیک و آنافیلاکسی از هم جدا نمی شوند.

یعنی به غیر از موضعی همه موارد شامل مسائل سیستمیک می شود.

انواع واکنش های اعضاء

سیستم تنفس

گردش خون

راه هوایی

پوست

گوارش

علائم اعضاء

پوست :

در 80% وجود دارد و در 10 % دیده نمی شود.

علائمی مثل :

- خارش ، بثورات ، کهیر ، تغییرات جغرافیایی شکل ، ضایعات برجسته ، آنژیو ادم ، برافروختگی ، گرگرفتگی

علائم اعضاء

- علائم عمومی دیگر مثل :

آبریزش ، خارش ته حلق ، توده ای در گلو،احساس خفگی ، سنکوپ ، افت فشارخون ،

و تغییرات گوارشی مثل :

اسهال ، درد شکم ،تهوع ، استفراغ

برخورد با بیماری

اگر علائم محدود به محل ورود شد بعنوان واکنش موضعی قلمداد می شود.

اگر علائم عمومی و سیستمیک به غیر از محل ورود آنتی ژن وجود داشت به عنوان انافیلاکسی اطلاق می شود.

اگر علائم عمومی هنوز وجود نداشت :

- حتما سابقه دو بیماری پرسیده شود :

1- مصرف داروهای بتابلوکر

2- بیماران با سابقه آسم

در صورت وجود هر کدام از موارد بالا هم با وجود نبود علائم عمومی بعنوان سیستمیک محسوب و یا تحت نظر گرفته می شود.

مراقبت ها

یکساعت بعد از تماس خیلی خطرناک است.

لذا دراین فاصله بیمار باید تحت نظر باشد

هر 5 دقیقه باید پی گیری کنیم حتی با تلفن

مالش ناحیه قدغن است

شستشو محل با آب معمولی و یا صابون غیر معطر توصیه

شستشو با بتادین در صورت نداشتن حساسیت

بالا نگه داشتن عضو از سطح قلب

انا فیلاکسی

هیستامین آزاد شده به داخل گردش خون موجب گشادی رگها در تمام بدن و همچنین افزایش نفوذ‌پذیری مویرگها و لذا دفع قابل ملاحظه پلاسما از گردش خون می‌شود.

بسیاری از افرادی که دچار این واکنش می‌شوند، در ظرف چند دقیقه بر اثر شوک گردش خونی می‌میرند

کهیر (urticaria)

ناشی از آنتی ژنی است که وارد مناطق خاصی از پوست شده و موجب واکنشهای شبه ‌آنا فیلاکتیک موضعی می‌گردد.

هیستامینی که آزاد می‌شود گشادی رگها را که یک قرمزی فوری در پوست تولید می‌کند و افزایش نفوذ‌پذیری مویرگها را که منجر به تورم نواحی کوچکی در پوست می‌گردد، را باعث می‌شود.

درمان کهیر

تجویز داروهای ضد‌هیستامینی به شخص قبل از قرار ‌گرفتن در معرض آنتی ژن از ایجاد کهیر جلوگیری خواهد کرد .

البته بحث کهیر حاد و مزمن مهم است

تب یونجه (Hay fever)

در تب یونجه واکنشهای آلرژیک در بینی حادث می‌شود.

هیستامین آزاد شده در جواب به آنتی ژنهای محیطی مانند دانه گرده گلها موجب اتساع عروق موضعی و در نتیجه افزایش فشار مویرگی می‌گردد.

تب یونجه (Hay fever)

این دو اثر موجب نشت سریع مایع به داخل بافتهای بینی می‌شود و مخاط بینی متورم و مترشح می‌شود.

استعمال داروهای ضد ‌هیستامینی می‌تواند از این واکنش تورمی جلوگیری کند.

نکته اسیب شناسی

پاسخ الرژیک به یک انتی ژن برای حذف سریع انتی ژن طراحی شده است .

در بیشتر افراد خفیف است .

اگر به انتی ژن حساس شده باشند پاسخ می تواند شدید وحتی مرگبار باشد .

آبشار رویدادها رخ می دهد .

اسپاسم در برونش ها و سرفه باعث پیشگیری از ورود الرژن به ریه می شود .

نکته اسیب شناسی

سرفه و خلط باعث خروج انتی ژنها می شود .

ماستو سیتها و بازوفیل ها ،هیستامین ازاد می کنند

هیستامین باعث اسپاسم برونش ونشت مایع از درون مویرگ به فضای بینابینی می شود .

پاسخ های الرژیک که باعث دفع الرژن

اسهال

استفراغ

اسپاسم

نشت مایع بین بافتی

سرفه و دفع خلط

شدید بودن پاسخ آلرژیک

کلاپس قلبی – عروقی

اسپاسم شدید در برونشها

شیفت مایعات بدن

EMT-1 مجبور به مداخله فوری با داروهای مثل اپی نفرین و حتی دیفن هیدرامین تزریقی

نکته

هرگونه یافته غیرطبیعی در بررسی راه هوایی، تهویه تنفسی یا گردش خون فرد گزیده شده، باید به درمان شوک آنافیلاکسی توجه گردد.

یافته های ارزیابی در آنافیلاکسی

نشانه های آنا فیلاکسی در عرض 30 تا 60ثانیه

درصد کمی از بیماران شروع علایم تا یک ساعت بعد از تماس با الرژن

شرح حال مختصر

سطح هوشیاری بیمار را ارزیابی کنید

راه هوایی و تورم حنجره

یافته های ارزیابی در انافیلاکسی

سرعت شروع علایم

شرح حال مختصر

سطح هوشیاری

راه هوایی با علائم ادم حنجره

کلاپس قلبی –عروقی

کوما

بررسی گردش خون

تعداد نبض و یا فشار خون می تواند بدلیل رها سازی کاتکولامین ها ناشی از درد و استرس و یا به علتی نامرتبط با گزیدگی یا ورود یک آنتی ژن، بالا باشد.

واکنش سمی

واکنش سمی معمولا در اثر گزش های متعدد (معمولا توسط زنبورهای عسل، زنبورهای قاتل یا مورچه های آتشین) ایجاد شده ممکن است با آنافیلاکسی قابل تمایر نباشد.

علایم واکنش سمی

تهوع، استفراغ و اسهال

احساس سبکی سر (lightheadedness)

سنکوپ

سردرد

تب

خواب آلودگی

علایم واکنش سمی

اسپاسم های غیرارادی عضلانی

ادم بدون کهیر

تشنج های گهگاه

نارسایی و ایست تنفسی

حتی در غیاب کهیر و برونکواسپاسم

نارسایی کبدی

کلیوی

و حتی DIC

درمان آنافیلاکسی

امنیت صحنه وجود مواد شیمیایی ، حتی زنبورهای آتشی

دورکردن بیمار از محل خطر

نیش زنبور وکیسه زهر باید با ناخن انگشت و یالبه تیز اسکالپ برداشته شود .

احتمال تروما و لذا محافظت از ستون فقرات گردنی

مراقبت های طبی اورژانس برای شوک آنافیلاکسی

حفظ و نگهداری راه هوایی بیمار

تجویز اکسیژن

در صورت عدم تنفس یا ناکافی بودن آن تهویه با فشار مثبت

تجویز مایعات

تزریق اپی نفرین

حفاطت از راه هوایی

راه هوایی را باز

هایپوونتیله بودن با ماسک اکسیژن شروع تهویه کمکی

اختلال راه هوا یی

لوله هایی هوایی دهانی- حلقی یا بینی-حلقی با احتیاط

لو له گذاری داخل تراشه در مواقع خاص

مایع درمانی

اصول درمان

داروی خط اول :

ABC و اپی نفرین

البته شستشوی معده لازم نیست.

و درمان هر 5 تا 10 دقیقه قابل تکرار است. بدون منع مصرف

تزریق فقط عضلانی

اصول درمان

داروهای بعدی آنتی هیستامین مثل :

کلرفنیرامین ، کلماستین ، پرومتازین و دیفن هیدرامین، رانیتیدین و هیدروکورتیزون ،

دگزامتازون برای مصرف جایی ندارد

سالبوتامول هر ده دقیقه

تجویز دارو

درمان اولیه آنافیلاکی دارواست

اکسیژن

اپی نفرین

انتی هیستامین ها

کورتیکواستروید ها

وازوپرسورها

بتا اگونیستهای استنشافی

روش استفاده از داروی خودتزریق

اپینفرین

افزایش سرعت ضربان قلب

افزایش قدرت انقباض قلب

تنگ شدن عروق محیطی

از بین بردن افزایش نفوذ پذیری مویرگها ناشی از هیستامین

اپینفرین

اپینفرین داروی اولیه درمان انافیلاکسی

دوزبالغین 3/0 تا 5/ 0میلیگرم

و دوز کودکان 01/ 0میلیگرم پر کیلوگرم

درمان

- درمان در صورت شک به آنافیلاکسی

اپی نفرین بوده که باید بصورت عضلانی تجویز شود.

- فقط تکرار هر 10 دقیقه

- منع مصرف ندارد

- محدودیت دفعات ندارد

دوز درمانی

-عضلانی حدود mg 3/. تا 5/. mg /Kg 01/. در کودکان حداکثر mg3/. - تکرار هر 5 تا 10 دقیقه در صورت عدم بهبودی یا عود علائم

انتی هیستامین

خط دوم درمان :

داروهای دیگر هستند

کورتیکو استروید ها

پیشگیری و درمان موثر هستند

در مراحل اولیه سود کمی دارند

درمان واکنشهای الرژیک

تطاهرات شایع خارش ،بثورات پوستی ،کهیر

خارش ساده با انتی هیستامین درمان

در در مان کهیر گاهی اپینفرین تجویز

هر بیمار با واکنش الرژیک و تنگی نفس اکسیژن و اپینفرین 1/1000

درمان بصورت عضلانی

مراقبت های طبی اورژانس برای گزیدگی ها

اگر خود نیش هنوز در محل وجود دارد با لیه چاقو یا یک کارت آرام بیرون بکشید.

اطراف ناحیه گزش را با یک فراورده صابونی خنثی بشویید.

هرگز ناحیه را مالش ندهید.

همه زیور آلات یا اشیا تنگ را به سرعت خارج کنید.

محل تزریق را به پایین تر از سطح قلب بیاورید.

کیسه سردی را در محل گزیدگی یا گزش حشره بگذارید.

به بیمار آرامش دهید.

فعالیت جسمانی بیمار را محدود کنید.

بیمار را گرم نگه دارید.

در صورت نیاز از آنتی هیستامین خوراکی استفاده نمایید.

واکنش های ازدیاد حساسیت(الرژی)

مطالب مشابه :

شایعترین عارضه تزریق خیلی سریع وریدی آمپول دگزامتازون چیست؟

آشنایی با ضوابط بیمه 53 قسمت دوم

واکنش های ازدیاد حساسیت(الرژی)

لیست داروهای اورژانسی

معنی OTC چیست

لیست داروهای اورژانسی

ليست دارو هاي اعتياد آور

فارماکولوژی

عوارض حاد همودیالیز

داروها درحاملگی و شیردهی