اقلیم پارس آباد مغان به روشهای مختلف دانشمندان جغرافیا

سيستم طبقه بندي دومارتن[1] :

دومارتن با تغييراتي در فرمول ترانسو[2] و جايگزين كردن عامل تبخير با نمايه اي از دماي هوا، فرمول زير را پيشناهد نمود :

( 3-3)

در رابطه فوق :

T = متوسط دماي سالانه بر حسب درجه سانتي گراد ،

I= ضريب خشكي دومارتن مي باشد.

جدول ( 4-1) سيستم طبقه بندي دمارتن ( نقل از: عليزاده، 1381، ص252)

نام اقليم	محدوده ضريب خشكي دومارتن (I)
خشك	كوچكتر از 10
نيمه خشكي	10 تا 9/19
مديترانه اي	20تا 9/23
نيمه مرطوب	24تا 9/27
مرطوب	28 تا9/24
بسيار مرطوب	بزرگتر از 35

با توجه به ميانگين بارندگي سالانه در پارس آباد مغان، 2/271 ميليمتر و دماي سالانه هوا 94/14 درجه سانتيگراد است كه ضريب خشكي دومارتن 87/10 مي باشد، و در نتيجه آب و هواي منطقه در محدوده آب و هوايي نيمه خشك واقعه شده است.

4-12-3- سيستم طبقه بندي سليانينوف[3] :

اين روش براساس نسبت بارندگي به گرما، استوار است. ضريب اصطلاح هيدروترميك سليانينوف از فرمول زير محاسبه مي گردد :

( 3-12)

= ضريب سليانينف ،

= مقدار كل بارندگي سالانه ( برحسب ميلي متر)،

= مجموع درجه – روز سالانه بر مبناي صفر ، مي باشد (عليزاده، 1381، ص 255).

جدول ( 4-4) محدوده هاي طبقه بندي اقليمي به روش سليانينوف (نقل از: عليزاده، 1381، ص254)

نوع اقليم	ضريب سليانينوف
بياباني	I <0/5
استپ بياباني	0/5 < I <0/7
استپ خشك	0/7 < I <1
استپ جنگلي	I >1

با توجه به اينكه در دوره آماري 2005- 1984 مجموع بارندگي سالانه پارس آباد مغان 2/271 ميلي متر، مجموع درجه – روز سالانه ( بر مبناي صفر درجه سانتي گراد)، حدود 1/5453 و ضريب سليانينوف 49/0 محاسبه شده است، نوع اقليم ((اقليم بياباني )) تعيين مي گردد.

ضريب رطوبتي ايوانف[4]:

روش ايوانف براساس مقايسه بارندگي و تبخير استوار است. در اين روش ضريب رطوبتي I با استفاده از فرمول زير محاسبه مي شود :

(4-13)

در رابطه فوق:

I= ضريب ايوانف،

P= مجموع بارش سالانه بر حسب ميلي متر،

E= تبخير ماهانه بر حسب سانتي متر، مي باشد ( عليزاده و همكاران، 1384، ص 340).

(4-14)

T= متوسط درجه حرارت ماهانه ( )

r= متوسط رطوبت نسبي ماهانه (%)

= جمع تبخير در ماههاي سال (cm)

جدول (4-5) محدوده هاي طبقه بندي اقليمي با ضريب ايوانف ( نقل از عليزاده و همكاران، 1384، ص 340).

نوع اقليم	محدوده ضريب رطوبتي ايوانف
مناطق بسيار مرطوب جنگلي	I ≥ 1/5
مناطق مرطوب جنگلي	1/49 ≥ I ≥ 1
مناطق استپي جنگلي	0/99 ≥ I ≥ 0/6
استپي	0/59 ≥ I ≥ 0/3
بياباني	I 0/13 0/29 ≥
صحرايي	0 ≤I 0/12 ≥

با توجه به داده هاي جدول ( 4-5)، ضريب رطوبتي ايوانف حدود 11/1 % بر آورد شده و نوع اقليم آن، (( مرطوب جنگلي )) تعيين مي گردد.

سيستم طبقه بندي كوپن[5] :

سيستم طبقه بندي كوپن (دانشمند اقليم شناس اتريشي) كه مورد قبول اكثر اقليم شناسان مي باشد اصولاً بر اساس رابطه بين بارندگي – مقدار و توزيع آن در طول سال- و درجه حرارت استواراست. ( عليزاده و همكاران، 1384، ص 336). در اين روش فرض شده است كه :

1) هر چه درجه حرارت زياد شود، براي آنكه درجه خشكي ثابت باشد، لازم است كه مقدار بارندگي نيز افزايش يابد.

2) اگر تمام بارندگي در فصل سرما براي يك دوره خشكي معين صورت گيرد، به مقدار نسبتاً كمي بارندگي نياز است، ولي اگر بارندگي به طور يكنواخت در سراسر سال توزيع شده باشد به مقدار زيادتري باران احتياج است. حداكثر بارندگي زماني مورد نياز است كه اكثر ريزش هاي جوي در طول فصل گرما صورت گيرد (جعفري ، 1385 ص 13). .

طبقه بندی اقليمی کوپن بر اساس بارش و ميانگين دمای ماهانه و سالانه انجام شده است. براين اساس، ابتدا با توجه به تاثير آب و هوا در پوشش گياهی زمين، پنچ گروه آب و هوا را، با علامت های اختصاری (A = حاره ای) – (.B= خشک=.)- (معتدل=C) - (سرد = D) (قطبيE =.) مشخص می کند، پس از آن هر کدام از پنج گروه ياد شده با توجه به ويژگيهای ديگر، به گروههای کوجکتر تقسيم ميشوند (کاوياني و عليجانی،1383، ص362-366).

مراحل تعيين اقليم به روش کوپن

ميانگين دماي گرمترين ماه سال در پارس آباد مغان بيش از 10سانتيگراد است، بنابراين جزء (A، B، C، ِD) بشمار مي آيد. برای تمايز بين چهار اقليم، بارش شش ماه سرد سال پارش آباد، 55 درصد بارش سالانه است. چون بارش سالانه ايستگاه (2/27 سانتيمتر)، بيش از دو برابر ميانگين دماي سالانه (94/14) بارش سالانه نيست، اين شهر جزو آب و هواي گروه B مي باشد. براي مشخص كردن حرف دوم با استفاده از فرمول (7+t) 2 < = BS چون بارش سالانه از دو برابر دماي سالانه به اضافه 7 كمتر است پس پارس آباد جزو گروه BS قرار مي گيرد و نيز چون ميانگين دماي سالانه كمتر از 18 مي باشد پس حرف سوم (K)، مشخص كننده آب و هواي ايستگاه پارس آباد مغان مي باشد بنابراين علامت اختصاري، آب و هواي پارس آباد مغانBsk) ) است، يعني آب و هواي اين شهر جزو آب و هواي نيمه بياباني قرار مي گيرد.

نمودارهاي اقليمي

از مقايسه مقدار بارندگي ماهانه با تبخير - تعرق مطلق در شرايط مختلف يك منطقه بررسي پراكندگي مكاني و دوره هاي فراواني و كمبود آب (الگوهاي تعادلي آبي) مربوط به بارندگي ماهانه، امكان پذير مي باشد. با انجام چنين كاري توجه محقق به ماهيت مشكلات و احتياجات آبي يك منطقه جهت زراعت و دامپروري موفقيت آميز، جلب مي گردد (دهقانيان و همكاران، 1374، ص 128).

نمودارهايي كه براي اين منظور به كار گرفته مي شوند عموماً شامل منحني آمبروترميك، منحني هايترگراف و آمبرژه مي باشد.

روش آمبرژه[6]:

با توجه به آنكه ميانگين بارش سالانه دروه آماري منطقه مورد مطالعه حدود 2/271 ميليمتر بوده و از طرفي ميانگين حداكثر دما در گرمترين ماه سال 34 درجه سانتيگراد و ميانگين حداقل آن در سردترين ماه سال در ژانويه 7/0- درجه سانتيگراد بوده ودر فرمول آمبرژه داريم:

Q2= ضريب آمبرژه

P= ميانگين بارندگي سالانه به ميليمتر

M = ميانگين حداكثر درجه حرارت در گرمترين ماه سال (كلوين) M=273+34=307

M = ميانگين حداقل درجه حرارت در سردترين ماه سال (كلوين) m=273+(-0/7)

(4-11)

نمودار (3- ) اقليم نماي آمبرژه

با توجه به ميانگين حاصل از دوره آماري 2005- 1984 پارس آباد مغان جدول (4-1)، ضريب ، حدود 27 محاسبه شده و اقليم پارس آباد مغان (( نيم خشك سرد ))، تعيين مي گردد.

1- De Martonne

2- Transeau

1- Selyaninow

1-Ivanov

1- Koppen

1- Emberger

اقلیم پارس آباد مغان به روشهای مختلف دانشمندان جغرافیا

مطالب مشابه :

اقلیم پارس آباد مغان به روشهای مختلف دانشمندان جغرافیا

موقعيت جغرافيايي شهرستان پارس آبادمغان

نتایج آگهی استخدام ادارات استان اردبیل

خلاصه برنامه ريزي آموزشي ودرسي