دستورالعمل كشت ديم گل محمدي:

، كانون اصلي اين گياه در سرزمين فارس كه مركز شعر و فرهنگ و ادب مشرق زمين بوده است قرار داشته و بيشترين كارگاههاي توليد گلاب درميمند و فيروز آباد فارس بر پا بوده است. تاخت و تاز مغولان همراه با نابودي همه چيز اين صنعت را نيز دچار ركود نمود وليكن مجدداً رونق يافت. هم اكنون نيز اين استان با سطح زير كشت4309 هكتار بيشترين سطح زير كشت را به خود اختصاص داده است كه بيشتر كشت به صورت ديم انجام مي شود.

در حال حاضر نيز ايران از بزرگ ترين توليد كنندگان گلاب دنيا مي باشدوكارخانه هاي زيادي در استانهاي عمده توليد مستقر مي باشند كشورهاي حوزه خليج فارس از خريداران عمده گلاب ايران مي باشند . اسانس اين گياه كه از باارزشترين اسانس هاي گياهي محسوب مي شود و داراي ارزش افزوده بالايي مي باشد نيز هر ساله به كشورهاي اروپايي در سطح محدودتري در بازارهاي جهاني عرضه مي گردد .

تاريخچه گل محمدي Rosa damascena Mill.

فسيل هاي بجا مانده از دوره اليگاسه، از كلرادو در كشور آمريكا نشان مي دهد كه منشأ رزها مربوط به 35 ميليون سال پيش بوده است. در بوند هشن ( دايره المعارف زردتشتيها) از گل محمدي ونسترن به تكريم ياد شده و ابو منصور در قرن دهم ميلادي، ضمن تعريف خواص داروئي گل محمدي ، خاطر نشان نموده است كه بهترين گلها، گل سرخ ايراني است Weiss, E. A. (1997)).

در موزه بريتانيا رزها و گلاب را بطور جداگانه به معرض نمايش گذاشته اند. در بين قبايل مادها و پارس ها، گل محمدي يك سمبل مذهبي داشت و در بين فرقه هاي دراويش شكل رز نشاندهنده كمال بود. گل محمدي و مشتقات آن در يونان و روم قديم مصرف گسترده اي داشت.

(Weiss, E. A. 1997). طبق اسناد بين المللي مبداء توليد گلاب (Rose Water) ايران و مبداء توليد اسانس (Rose oil) و عصاره گلبرگ هاي تازه( Extract )، يونان ذكر شده است

طبق گفته بعضي منابع در قرن 9 ، روزانه 30000 بطري از ميمند فارس ايران به بغداد بين سالهاي قبل از 817- 810 حمل مي شد.صادرات گلاب همچنين از طريق جاده ابريشم به چين انجام مي شده است.

خصوصيات گياهشناسي

ارقام تجاري R. damascena بوته هاي دائمي با قدرت شاخه زايي زياد، پر خار و با گلهاي بسيار معطر بزرگ و رزت هستند. اگر چه قسمت هاي مختلف گياه معطر مي باشند ولي از گلها، گلاب گيري و اسانس گيري انجام مي شود. گياهان بالغ داراي ريشه هاي وسيع و خوب توسعه يافته هستند و سرعت رشد و گسترش ريشه به نوع خاک و عمق کشت بستگي زيادي دارد .

برگ ها مرکب، متناوب و داراي 7-5 برگچه ميباشند. دمبرگ ها با کرکهاي قهوه اي متمايل به قرمز پوشانده شده اند.رويه برگ ها سبز تيره و سطح زيرين برگ ها سبز روشن مي باشد.طول دوره زندگي برگ ها بين 4-1 ماه ميباشد. برگ ها در ابتدا تا انتهاي فصل رشد تشکيل شده و کوتاهترين طول دوره زندگي را دارند.

گل آذين د يهيم بوده و از 3 تا 9 گل متفاوت مي باشد. در اکثر مواقع تعداد گلهاي تشکيل شده بستگي به فصل داشته وليکن در اصل مرتبط با کولتيوار مي باشد.

نيازهاي اکولوژيک

از شاخص ترين صفاتي که در گل محمدي مي توان ذکر کرد بقاء و سازگاري اين گياه به خشکي است. گواه اين مسئله گلستانهاي مختلف در مناطق کاشان، فارس،کرمان که در طول سال فقط 2 تا 3 بار و بعضاً مناطقي که اصلاً آبياري انجام نمي شود. و به تجربه ثابت شده در مناطقي که بارندگي از 250 ميلي متر بيشتر باشد کشت ديم آن امکان پذير است .گرچه به طور مسلم کاهش عملکرد اقتصادي در آن مشاهده مي شود.

اين گياه در هر ارتفاعي قابل كشت بوده و ليكن در مناطق گرمسيري در ارتفاعات بالاتر گلها داراي كيفيت اسانس بالاتري مي باشند كه ناشي از رفع نياز سرمايي گياه مي باشد.

حدود سازگاري به شوري خاک، درEC 5 دسي متر هم مشاهده شده که گياه رشد کرده و توليد گل دارد. همچنين در مناطق سردسير كشور بطور مثال بردسير و روستاي گنبرف اسکو كه بارش سنگين برف ودماي هوا گاه تا منهاي بيست درجه سانتيگراد مي رسد، اين گياه بخوبي رشد مي كند كه بعلت وجود ارقام مقاوم به سرما در اين مناطق مي باشد

· مصارف گل محمدي

- فرآورده هاي اين گياه شامل: گلاب،اسانس،کانکريت(concrete )،ابسولوت((absolute[1] و غنچه خشک مي باشد. مصرف گلاب بيشتر در ايران و کشورهاي همجوار بوده و از اسانس اين محصول بطور گسترده به کشورهاي اروپايي، آمريكا و كانادا صادر مي شود که موارد استفاده و مصارف عمده اسانس به شرح ذيل است:

1- صنايع عطر سازي و مواد آروماتيک

2- صنايع داروسازي

3- فرآورده هاي بهداشتي،آرايشي شامل انواع كرمهاي آرايشي، لوسيونها و صابونها، شامپو،شير پاک کن و حمام هاي زيبايي

4- صنايع غذايي شامل انواع شيريني جات،نوشيدنيها،پودينگ، ژله و...

5- استفاده از غنچه و گلبرگ خشك در تزئين سبدهاي گل خشک و گل آرايي

- خواص دارويي

با توجه به وجود مقداري تانن، اسيد گاليک، اسانس، مواد چرب و ماده رنگي در گلبرگ ها ، اين گياه داراي خواص دارويي مختلفي بوده كه برخي به شرح ذيل مي باشد:

- گلبرگ هاي برخي از ژنوتيپ ها اثر ملين ملايم دارند و از اينرو براي رفع يبوست کودکان،اشخاص مسن و بيماران در دوره نقاهت مصرف مي شود. البته بعضي ژنوتيپ ها بعلت داشتن تانن بعنوان داروي قابض نيز استفاده مي گردند.

- اين گياه از قديم در طب سنتي براي درمان دردهاي روماتيسمي، ناراحتي هاي خوني و گلودرد استفاده مي شده وهمچنين براي درمان عارضه هاي يائسگي، بيماريها و نارسائيهاي دستگاه تنفسي، زخم دهان،بي خوابي و افسردگي نيز بسيار مفيد مي باشد.

- گلبرگ هاي خشك آن داراي اثرات بالايي از خواص ضدباكتريايي بوده و طبق منابع جديد داراي اثرات ضدعفوني كننده قوي بر عليه 15 گونه باكتري مي باشد و مي توان بصورت نوشابه هاي گرم غني از مواد آنتي اكسيدانت بصورت جداگانه و يا مخلوط با ساير مواد استفاده شود.

- از ديگرخواص دارويی گلبرگ ها، ضداضطراب، ضد اسپاسم، داروي مسکن، تقويت کليه، تقويت خون، تنظيم قاعدگي، ضد التهاب است. از گلبرگ ها در تهيه سرکه داروئي به نام سرکه رز نيزاستفاده مي شود.

-خواص ميوه

ميوه آن حاوي 5/0تا 7/1 درصد اسيد اسکوربيک مي باشد. شربتي تحت نام رزهيپ Rose hip از آن تهيه مي گردد. مواد استخراج شده از ميوه که به آن شکر اضافه مي کنند بعنوان منبع ويتامين ث با مقدار 150 mg/100gr مصرف مي کنند و به آن Rose hip Syrup می گويند.

ارقام رزهای اسانس دار

در اصطلاح رايج، به تمام رزهاي داراي روغن (Rose oil ) گل محمدي گفته مي شود وليكن از رزهاي زيادي اسانس، استخراج مي شود كه عمده ترين آنها به شرح ذيل مي باشد:

1- R. damascene

- عمده ترين رز مولد اسانس و داراي گرانبهاترين اسانس است.

- بيشترين سطح زيركشت را در سطح جهان داراست.

- داراي گلبرگهاي صورتي پررنگ و خار زياد

2- R. centifolia

- فقط براي گلابگيري استفاده شده واسانس استخراج شده از اين گياه كيفيت چنداني ندارد.

- طبق گفته بعضي از منابع اكثر مناطق فارس داراي اين رقم مي باشد.

- غنچه خشك اين رقم داراي كيفيت بالايي است.

3- R. alba

- بوته هاي آن داراي گلهاي سفيد و گياهي بسيار پرگل است.

- داراي خار كم و درصد اسانس كمتر ميباشد.

- بعضي شركتهاي داروسازي بسيار طالب اسانس اين گياه بوده كه طبق گفته آنها درمان خوبي براي انواع آلرژي ها مي باشد.

4- R. rogusta

_ منشأ اين گياه متعلق به روسيه است.

- داراي گلهاي قرمز رنگ و مقاوم به سرما و جهت كارهاي كلكسيون از آن استفاده مي شود.

كشت گل محمدي در ايران :

طبق آمار سال 85 هم‌اكنون گل محمدي در 30 استان كشور و با سطح 10382 هكتار كشت مي‌گردد كه بيشترين سطح آن در پنج استان فارس، كرمان، اصفهان ، آذربايجان شرقي و كرمانشاه مي‌باشد.

استان فارس: 4309 هكتار كه5/41 درصد از كشت را به خود اختصاص داده است.

كرمان:2860هكتار كه5/27 درصد از كل كشت را به خود اختصاص داده است

اصفهان :1206هكتار كه12 درصد ازكل كشت را به خود اختصاص داده است

آذربايجان شرقي:760هكتار كه3/7 درصد ازكل كشت را به خود اختصاص داده است

كرمانشاه:381هكتار كه4 درصد ازكل كشت را به خود اختصاص داده است

تعريف كشت ديم:

كشت ديم، نوعي كشت محصول است كه براي مرحله كاشت يا داشت آن عمل آبياري پيش‌بيني نشده است و آب مورد استفاده گياه مستقيماً از نزولات آسماني يا آب تحت‌الارضي تأمين مي‌شود. كشت ديم عموماً در زمين كشاورزي ديم انجام مي‌شود ولي كشت اين گياه به طور استثنا ممكن است به صورت تناوبي در زمين كشاورزي آبي نيز انجام گيرد.

راهكارهاي كليدي

ايجاد ارقام مقاوم به تنش هاي خشكي را مي توان با ساير رهيافت ها مانند بهبود حاصلخيزي خاك ، استقرار بهتر بوته ها و كنترل خوب علف هاي هرز توأم نمود.

با اين روش آب بيشتري براي گياهان زراعي تامين شده و فرسايش آبي خاك هاي زراعي كاهش مي يابد.

كاربرد روش خاك ورزي حفاظتي چند مانع دارد و اين موانع شامل نياز به سرمايه گذاري ، تامين ماشين آلات جديد خاك ورزي و بذر كاري و كاربرد علفكش ها جهت كنترل علف هاي هرز براي حفظ بقاياي گياهان زراعي و علوفه اي مي باشد. اغلب نسبت به كاهش خاك ورزي مقاومت فرهنگي وجود دارد. بهر حال ، فوايد آن بقدري زياد مي باشد كه انجام تحقيقات دريافتن روش هايي پيرامون رفع اين موانع از اولويت زيادي برخوردار ست.

خسارت وارده به سيستم ريشه گياهان زراعي در اثر حمله نماتدها و بيماريهاي خاكزي در اراضي مناطق خشك مخصوصا" در شرايط تك كشتي مستمر غلات شديد مي باشد، كه به نظر مي رسد در خصوص گل محمدي مشكل ساز نخواهد بود.

راهكار مهم ديگر جهت كاهش خسارت اين عوامل زيان آور به سيستم ريشه، كشت گياهان زراعي غير ميزبان مي باشد. اين تغيير سيستم كشت در خصوص گندم، كه پذيرش آن براي كشاورزان مشكل بود در استراليا جنوبي بسيار موفقيت آميز بوده است. و انجام تحقيق مشابه جهت يافتن تناوب زراعي مناسب در كشورهاي در حال توسعه بسيار خوب است.

در كشورهاي در حال توسعه ، دام ها معمولا" بخشي از سيستم هاي كشاورزي ديم هستند و دام ها به مدت چند هفته از گياهان زراعي ، ضايعات گياهان زراعي ، كاه و كلش گياهان زراعي ، آيش هاي پر علف و مرتع حاشيه مزارع مجاور تغذيه مي كنند. دام ها هميشه در آغل بسر مي برند. كود حيواني آنها براي چرخه عناصر غذايي خاك مهم است. اما بجز در مزارع نزديك به آغل ها ، اين كود حيواني كافي و كار آمد نيست.

در مناطق خشك از دام ها در آمد قابل توجهي بدست مي آيد و مي توان در تحقق يافتن اين امرگياهان علوفه اي لگومينوزه را جهت كشت ديم در اراضي خشك گنجاند. در شرايط كمبود عمومي آب براي اجراي كشت مخلوط گياهان يكساله و درختان، گاهي آزادي عمل وجود دارد و گاهي آزادي عمل وجود نخواهد داشت.

هر چند رهيافت آبياري تكميلي مي تواند راندمان مصرف آب در گياهان را افزايش دهد، اما براي استفاده از آب گران بايد توجيه اقتصادي كافي وجود داشته باشد.

علت انتخاب گل محمدي براي كشت ديم:

1- مقاوم بودن اين گياه به شرايط كم آب

از شاخص ترين صفاتي که در گل محمدي مي توان ذکر کرد بقاء و سازگاري اين گياه به خشکي است. هم اكنون 40٪ از گلستانهاي كشور به صورت ديم كشت گرديده اند و ساير گلستانها در مناطق مختلف فارس،کرمان، کاشان، آذربايجان شرقي و ساير استانها است، که در طول سال فقط 2 تا 3 بار آبياري مي گردند. به تجربه ثابت شده در مناطقي که بارندگي از 350 ميلي متر بيشتر باشد کشت ديم آن امکان پذير است .گرچه به طور مسلم کاهش عملکرد اقتصادي در آن مشاهده مي شود.

تحمل به شوري خاک، درEC 5 دسي متر(زيمنس) هم مشاهده شده که گياه رشد کرده و توليد گل دارد.

2- عجين بودن فرآورده‌هاي اين محصول با فرهنگ كشورمان

از دير باز اين گياه كشت و كار گرديده و طبق اسناد و مدارك اين گياه بومي كشور بوده و اولين بار گلابگيري در كشورمان انجام گرديده است. اين گياه كاملا شناخته شده براي كشاورزان مي باشد.

3- مقاوم بودن به شرايط نامساعد محيطي و خاكي

هم اكنون گل محمدي در اراضي شيب دار و اراضي كه امكان كشت هيچ گياهي نيست كشت مي گردد و داراي توجيه اقتصادي بالايي است بطوريكه بسيبار از كشاورزان مايل به توسعه بالاتر اين گياه مي باشند.

4- مقاوم بودن به حمله آفات و بيماريها و امكان كشت ارگانيك آن

قيمت محصو لات ارگانيك ( گلاب و اسانس) در بازارهاي جهاني چند برابر محصولات غير ارگانيك ميباشد و با توجه به اينكه گل محمدي گياهي است كه بسيار مقاوم به حمله آفات و بيماريها مي باشد و به راحتي امكان كشت ارگانيك آن در عرصه هاي بكر و دا منه هاي طبيعي وجود دارد امكان توسعه كشت آن براحتي امكان پذير مي باشد، به طوريكه هم اكنون نيز بسياري از گلستانها در نقاط مختلف ايران بعلت عدم استفاده از سم و قابليت اخذ گواهي ارگانيك بين المللي را دارند .

دلايل استفاده از محصولات ارگانيك :

كشاورزي هميشه يكي از عوامل تاثير گزار روي محيط ، زراعت ، كيفيت و سلامتي غذا به حساب مي آيد. تاثيرغذايي كه مي خوريم بر روي سلامتي بدن به قدري مهم است كه كميته جهاني و يك شبكه اختصاصي جهت نظارت بر كالاها سازمان يافته است.اين تشكيلات آينده بهتر غذايي و كشاورزي را پيش بيني مي كند. در اين رابطه برخي از مشخصات اينگونه محصولات عبارتند از:

1 -طعم: بسياري از مردم معتقدند كه غذاهاي ارگانيك طعم بهتري دارند.

2-افزايش كيفيت: چون در كشاورزي ارگانيك از سم پاش ها و مواد شيميايي استفاده نمي شود ارزش غذايي بالايي حاصل مي. غذاهاي ارگانيك ويتامين cبالايي دارد و داراي مواد معدني مثل كلسيم، منيزيم و آهن مي باشد كه براي جلوگيري ازابتلا به سرطان وانواع بيماريها مفيد است. به عنوان مثال شير ارگانيك از امگا تري بالاتري برخوردار است و داراي ويتامين E ،ويتامين A وديگر آنتي اكسيدهاي بالاتري نسبت به شير غير ارگانيك است.

3-محيط زيست : كشاورزي ارگانيك به عنوان دوست محيط زيست وپرندگان و گياهان مي باشد.

4-حيوانات اهلي : در كشاورزي ارگانيك اين حيوانات تحت پوشش رژيم غذايي استاندارد قرار مي گيرند.

5-هزينه پايين: با در نظر گرفتن كيفيت و ساير خصوصيات مثبت، اين محصولات قيمت پاييني دارند.

6_ وجود بازارهاي مطمئن جهت صادرات

هم اكنون محصولات اين گياه در بازارهاي داخلي و خارجي عرضه شده و در بازارهاي جهاني محصولات فرآوري شده گل محمدي شناخته شده هستند.

7_ سهولت در امر تهيه فرآورده‌هاي اين محصول و قدرت ماندگاري آن

8_ جلوگيري از فرسايش خاك با استفاده از كشت اين گياه در سراشيبهاي تند

حفظ خاك و مراتع از مسايل مهم و استرتژيك مي باشد . اين گياه با دارا بودن ريشه هاي عميق و مقاومت بالاي آن قابل كشت مي باشد.

9_ جاذبه‌هاي گردشگري

با كشت وسيع آن در عرصه هاي طبيعي مي توان هر ساله گردشگران زيادي در فصل برداشت تشويق به آمدن نمود.

10_ وجود كارخانه‌هاي سازنده صنايع تبديلي اين محصول در داخل كشور

با استفاده از صنايع داخلي و اندك اصلاح در دستگاههاي موجود مي توان ارزشمند ترين فرآورده هاي اين گياه را توليد نمود.

ديدگاه كلي:

جهت اصلاح و احياء مراتع بيا باني و كويري و جهت احياء مراتع كوهستاني و نيمه استپي مي توان از گل محمدي به تنهايي و يا بصورت مخلوط با ساير گونه هاي ديم انجام گردد.

انتخاب محل كشت:

- حداقل ميزان بارندگي 350 ميليمتر در نظر گرفته مي شود.

- در فلور گياهي منطقه توجه شود كه نسترن هاي بومي و يا گل محمدي به صورت خودرو وجود داشته باشد.

- به تجربه ثابت شده است كه اسانس گل محمدي در ارتفاعات بالاتر از ميزان و كيفيت بالاتري برخوردار است.

- طي تحقيق به عمل آمده در موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع، اسانس گل محمدي در شرايط ديم از كيفيت بالاتري برخوردار است.

- امكان ايجاد صنايع فرآوري فراهم باشد.

- براي ايجاد كشت ارگانيك حتي المقدور از مناطق بكر استفاده شوند.

- براي محصول مازاد انبارهاي خشك كردن ديده شود

- در هنگام انتخاب محل ، بايد دقت شود كه باد و گرمانبايد به گونه اي باشد كه تبخير شديد در هنگام مراحل رشد بحراني گياه باشد.

گل محمدي به صورت ديم:

زمان كشت:

در شرايط زراعت ديم ، زمان كاشت به موقع و مديريت حاصلخيزي خاك اهميت بيشتري دارد. حفظ حاصلخيزي خاك مي تواند پايداري توليد را بهبود ببخشد. كشت ديم بايد زماني انجام گيرد كه رطوبت و دما مناسب باشد( كشت پائيزه )

مراحل انجام عمليات:

- تهيه نقشه كاشت با توجه به ميزان بارندگي ، شيب زمين ، وضعيت توپو گرافي

- پياده كردن نقشه

- فواصل كشت در كشت آبي 2× 2 در نظر گرفته مي شود ولي در كشت ديم فواصل با توجه به ميزان بارندگي و شيب زمين انتخاب گرددحداقل حدود3×2 و حداكثر 5×5 در نظر گرفته شود.

- عمق كاشت و ابعاد گودالها با توجه به مشخصات خاك به طور متوسط 1×1×1 متر در نظر گرفته شود.

- چاله هاي كشت حداقل 6 ماه قبل از كشت ايجاد و توسط كودهاي حيواني آماده سازي شوند.

- نحوه پر كردن گودالها :لازم است هنگام گود برداري خاك زراعي رويي در پايين از خاك زيرين جدا ريخته شود و در پايين گودال ريخته شود.

- در مناطق بكر و سراشيب ها ،حداقل خاك ورزي در منطقه انجام شود.

- براي نهاده هاي اوليه كشت حتي المقدور از ارقام بومي منطقه استفاده شود.

- از قلمه ريشه دار استفاده شده و به طريق گلدان منتقل و حمل شود.

- با انجام هرس تناسب بين اندام هوايي و زميني برقرار شود.

- بديهي است گياه عمود بر شيب بايد كشت گردد.

- در بعضي شرايط استفاده از مواد جاذبه الطوبت براي حفظ رطوبت خاك و ماندگاري گياه ضروري است.

- جمع آوري روان آب ها در مكان هاي محدود جهت آبياري اراضي خشك در مواقع بحراني ضروري است .

_ بعلت وجود آفات و بيماريهاي مشترك با تيره رزاسه حتي الامكان در نزديكي آنها كشت انجام نگردد.

- كشت محصول در خطوط عمود بر شيب ها و در خطوط همتراز

نكات مهم:

- عمليات كشاورزي طوري بايد به كار گرفته شود كه از بارش هاي ساليانه بيشترين استفاده شود. خاك ورزي بايد به گونه اي باشد كه خاك بيشترين آب را جذب كند و كمترين ازدست دادن آب از طريق تبخير و تعريق انجام شود.

- در زراعت ديم ، بهترين عمق خاك 3 متر با هيچگونه وجود رس و شن و هرگونه ماده اي كه از حركت مويينگي خاك تداخل ايجاد كند.

افزايش جذب خاك در زراعت ديم :

- جلوگيري از سله بستن خاك

در اغلب خاك ها مخصوصا خاك هاي سنگين با ميزان رس بالا اگر فاصله زماني دو بارندگي زياد باشد در اثر نزديك شدن ذرات خاك به همديگر در سطح زمين شكاف هايي ايجاد مي گردد كه به آن سله مي گويند. در اثر سله بستن سطح خاك، رطوبت سطح زيرين از محل شكاف هاي سله ها به طرف سطح خاك حركت مي كند و تبخير مي شود لذا لازم است بين دو بارندگي نسبت به شكستن سله ها اقدام گردد. همچنين وجود شكاف ها و سله ها در خاك مانع جذب آب گرديده و هدر رفتگي خاك را بيشتر مي كند.

- با ايجاد شخم و ايجاد سطح ناصاف باعث طولاني تر شدن زمان نفوذ آب به داخل خاك شده وجذب بيشتر آب در خاك مي شود.

_ استفاده از مالچ ها

يكي از تمهيدات در زراعت ديم استفاده از مالچ بوده كه داراي مزاياي ذيل مي باشد:

- مانع شدن هدر روي آب بارندگي ،

- افزايش زمان جذب و نفوذ بيشتر آب به سمت داخل خاك.

- جلوگيري از روان شدن آب بر روي زمين

- باعث كاهش سرعت باد تا حد 99٪ شده كه به طور چشمگيري مانع تبخير مي شود.

- استفاده از مالچ در فصول خشك فعاليت هاي ميكروارگانيسم هاي بيماريزا راحداقل مي كند. در هنگام استفاده از مالچ هاي كلش با نسبت C/N 25 تا 30 مناسب است وكلش هاي خشك ، چوبي و كلش هاي غير سبز داراي نسبت هاي بالاتر50 تا 100 مي باشند كه تجزيه آهسته تر بوده و لازم است از نيتروژن استفاده شود.

· شخم كم عمق با مالچ هاي تيره رنگ به ميزان 2 تا 3 اينچي باعث ايجاد يك لايه غير پيوسته با لايه پايينمي شود.اين لايه به آساني خشك شده و مانع از دست دادن آب بيشتر مي شود

· .شخم سبك بعد از هر بارندگي باعث ذخيره بيشتر آب مي گردد.

-مكانيسم كاهش تبخير آب از سطح و تمهيدات لازم

آب موجود در خاك، هر ذره خاك را به صورت لايه بسيار نازكي احاطه نموده وقتي كه آب قسمت هاي سطحي خاك بخار مي شود آب از سطوح پايين منتقل گرديده و جايگزين مي شود. وقتي لايه احاطه كننده هر ذره زيادي باريك شود پژمردگي در گياه اتفاق مي افتد.با ايجاد تمهيدات ذيل مي توان آب داخل خاك را حفظ نمود.تمهيدات جلوگيري از تبخير شديد آب خاك به شرح ذيل مي باشد:

· ايجاد كمربند سبز و حفاظتي با استفاده از درختان و بوته ها كه باعث كاهش سرعت باد ، ايجاد سايه و كم شدن تبخير تا حد 10 تا 30 درصد و كاهش فرسايش بادي مي شود.

· استفاده از مالچ ، مالچ ها سرعت باد و درجه حرارت خاك را كاهش مي دهند

2-كاهش تعريق

· علف هاي هرز نه تنها براي جذب مواد غذايي رقابت مي كنند در جذب آب نيز رقابت مي كنند.و كنترل آنها ضروري مي باشد.

· استفاده از واريته هاي كوتاهتر به علت سطح كمتر ،تعريق كمتر دارند.در زراعت ديم تراكم گياهي كمتر بوده پس رقابت براي جذب آب كمتر است.

· در مناطقي كه ميزان بارندگي نامطمئن و ناكافي مي باشد بيمه خشكسالي كارساز است.

· با شخم پس از برداشت ،باعث ايجاد يك لايه مالچ از كلش ، حذف علف هاي هرز پيش از حمله آنها در فصل خشك مي شود.

ايجاد سد و مانع(bunding)

اولين مرحله در كشاورزي ديم ساختن موانع و سد باشد. در شيب هاي غيرمعمول و تند ارتفاع 25 تا 60 سانتي متر مناسب است.حتي در زمينهاي كم شيب تر نيز ايجاد سدها و موانع 30 سانتي متري مناسب است. براي ساختن اين ديواره هاي كوتاه ابتدا توسط نقشه برداري جاي خطوط همتراز بايد مشخص گردد.سپس زمين شخم زده شده و كلوخ ها نرم مي شوند.شكل باند به صورت دوطرفه بوده و وسط آن يك جوي حفر شده و با خاك واز خاك شخم شده استفاده مي شود. و براي ايجاد ديوارهاي كوتاه از سنگ استفاده مي شود.

اپتيمم پهناي نوارها

پهنا ( متر)	شيب درصد
50	1٪ و زير آن
26	2٪ -1 ٪
15	3٪_2٪
7	5٪_3٪
3	بيشتر از 5٪

- كشت نواري محصولات

يكي از تكنيك هاي كنترل فرسايش خاك و جذب بيشتر آب و نهايتا حفظ و نگهداري حاصلخيزي خاك كشت نواري مي باشد . نوارها بايد عمود بر سطح شيب باشد.

مزاياي كشت نواري :

- تراكم برگها مانع از برخورد مستقيم باران به سطح خاك مي گردد.

- حركت آب بر روي زمين كنترل ميشود

- جذب بيشتر آب در خاك و جلوگيري از هدر رفتن آب

- حفظ طول شيب

1 کانکريت عصاره استخراج شده از گلها توسط حلال و ابسولوت از عصاره گيري بيشتر کانکريت و با حذف ترکيبات مومي بدست مي آيد كه داراي ارزش بالاي اقتصادي مي باشد.

دستورالعمل كشت ديم گل محمدي:

مطالب مشابه :

پاور پوینت درس اصول و تکنیکهای روابط عمومی

روانشناسي و جامعه شناسي

حسابداري و اقتصاد

فارسي

روشی که با آن از درس خواندن لذت می بریم

دستورالعمل كشت ديم گل محمدي:

سال آينده پايه ششم ابتدايي در كشور اجرايي مي‌شود.

فرايند بررسي عوامل داخلي

احمد شاه و جنگ جهانی اول

حرفه و فن – سال سوم دوره راهنمايي تحصيلي واحد 8 – كشاورزي