عوامل موثر بر درصد چربی و پروتئین شیر

عوامل موثر بر درصد چربی و پروتئین شیر

چکیده

انتخاب ژنتیکی مهم ترین روش برای افزایش تولید به ازاء هر گاو می باشد. انتخاب برای افزایش تولید شیر موجب کاهش عملکرد تولید مثلی در گاوهای شیرده شده است. چربی شیر مهم ترین ترکیب انرژی زای شیر بوده که خواص فیزیکی شیر و فرآورده های آن را تحت تاثیر قرار می دهد. چربی شیر حاوی 98-95 درصد تری گلیسرید می باشد. در نشخوارکنندگان، قسمتی از اسیدهای چرب شیر در بافت پستان ساخته می شوند و قسمتی از چربی پلاسما منشاء می گیرند. حدود 50 درصد اسیدهای چرب شیر از لیپیدهای پلاسما منشاء می گیرندکه حدود 88 درصد از اسیدهای پلاسما از خوراک و 12 درصد باقیمانده نیز از اسیدهای چرب آزاد شده از بافت چربی مشتق می شوند. چربی شیر به علت نسبت بالای اسیدهای چرب اشباع سبب افزایش مشکلات قلبی-عروقی در انسان می شود. مقدار و ترکیب چربی شیر را می توان از راه تغییر در ترکیبات خوراک تحت تاثیر قرار داد . افزایش غلظت اسیدهای چرب غیر اشباع در جیره سبب کاهش سطوح اسیدهای چرب اشباع و افزایش سطوح اسیدهای چرب غیر اشباع در چربی شیر می شود . متابولیسم اسیدهای چرب غیر اشباع توسط میکروارگانیسم ها در شکمبه موجب تولید اسیدهای چرب ترانس (اسید واکسینیک) و اسیدهای لینولئیک کونژوگه می شود که برای سلامتی انسان مفید می باشند همچنین افزودن روغن ماهی به جیره گاوهای شیرده باعث افزایش اسیدهای چرب امگا-3 در چربی شیر می شود.

ترکیب لیپیدهای جیره

لیپیدهای جیره نشخوارکنندگان از علوفه ها و مکمل های کنسانتره ای منشاء می گیرند. لیپیدهای علوفه ها حدود 7-6 درصد وزن خشک برگها را به خود اختصاص می دهند و عمدتا شامل گلیکولیپیدها و فسفولیپیدها می باشند. اسیدهای چرب غالب در ترکیب لیپید علوفه ها شامل اسید لینولئیک (18:2) و اسید لینولنیک (18:3) می باشند. لیپیدها در دانه ها و مواد کنسانتره ای بیشتر به شکل تری گلیسرید بوده و دارای مقادیر بالاتری از اسید لینولئیک (18:2) و اسید اولئیک (18:1) می باشند.

اثر چربی بر تولید و ترکیب شیر

تولید شیر

اثر مکمل های چربی بر تولید شیر به عوامل زیادی از قبیل جیره پایه، مرحله شیردهی، تعادل انرژی، ترکیب چربی و مقدار مکمل چربی بستگی دارد ( NRC2001). اگر تغذیه مکمل چربی در اوایل دوره بعد از زایش شروع شود، قبل از افزایش تولید شیر یک دوره تاخیر وجود دارد.

چیلیارد (1993) بیان کرد که مکمل چربی در اوایل دوره شیردهی (هفته 11-4 شیردهی) تولید شیر را 31/. کیلوگرم در روز افزایش داد، اما از نظر آماری با گروه شاهد، تفاوت معنی دار نداشت. مکمل چربی در پیک تولید شیر و از اواسط تا اواخر دوره شیردهی به ترتیب تولید شیر را 72/. و 65/. کیلوگرم در روز افزایش داد.

ویتلوک و همکاران (2002) اثر منابع اسیدهای چرب امگا-3 (روغن ماهی) و امگا-6 (دانه کامل سویا) را بر تولید و ترکیب شیر گاوهای هلشتاین یررسی کردند. جیره های آزمایشی شامل جیره شاهد، جیره با 2 درصد روغن ماهی، جیره با یک درصد روغن ماهی و یک درصد روغن سویا و جیره با 2 درصد روغن سویا بودند. تولید شیر گاوهای تغذیه شده با جیره شاهد در مقایسه با گاوهای تغذیه شده با مکمل روغن تفاوتی نداشت. البته منبع چربی، تولید شیر را تحت تاثیر قرار داد بطوریکه جیره دارای 2 درصد روغن ماهی و 2 درصد روغن سویا در مقایسه با گروه شاهد به ترتیب سبب کاهش و افزایش تولید شیر شدند. روغن ماهی در مقایسه با روغن سویا تولید شیر را کاهش داد. جیره های دارای مکمل روغن در مقایسه با گروه شاهد سبب کاهش تولید شیر تصحیح شده برای انرژی[1] و شیر تصحیح شده برای چربی شدند.

چربی شیر

چربی شیر مهم ترین ترکیب انرژی زای شیر بوده که خواص فیزیکی شیر و فرآورده های آن را تحت تاثیر قرار می دهد. چربی شیر نشخوارکنندگان دارای بیش از 400 نوع اسید چرب مختلف است که عمدتا در اثر متابولیسم لیپیدهای خوراک در شکمبه بوجود می آیند. بیشتر این اسیدهای چرب به مقدار کم در چربی شیر وجود دارند. اسیدهای چرب عمده موجود در چربی شیر شامل اسیدهای چرب اشباع 18-4 کربنه و اسیدهای چرب غیر اشباع از قبیل پالمیتولئیک (16:1)، اولئیک (18:1)، لینولئیک (18:2) و واکسینیک (18:1 ترانس) می باشند.

عوامل موثر بر چربی شیر

چربی متغیرترین ترکیب شیر بوده که توسط عوامل فیزیولوژیکی و محیطی تحت تاثیر قرار می گیرد (پالمکوئیست و همکاران1993و دوریو و همکاران1999). عوامل فیزیولوژیکی، عموما سبب تغیر در تعادل انرژی می شوند و پتانسیل پایینی برای تغییر چربی شیر دارند. تغذیه مهمترین عامل محیطی موثر بر چربی شیر می باشد که می توان از آن به عنوان یک وسیله کاربردی برای تغییر مقدار و ترکیب چربی شیر استفاده کرد (باومن و گریناری2001). عوامل تغذیه ای با تاثیر بر شکمبه و بافت پستان، چربی شیر را تحت تاثیر قرار می دهند (باومن و همکاران2005).

پروتئین شیر

ازت موجود در شیر شامل سه دسته کازئین، آب پنیر[1] و ازت غیر پروتئینی می باشد که به ترتیب حدود 78، 17 و 5 درصد از کل ازت شیر را به خود اختصاص می دهند. عوامل تغذیه ای موثر بر پروتئین شیر شامل نسبت علوفه به کنسانتره، مقدار و منبع پروتئین و چربی جیره می باشد. پروتئینهای اصلی شیر شامل کازئین ها[1]، آلفالاکتالبومین[2] و بتالاکتوگلوبولین[3] می باشند که بیش از 90 درصد پروتئینهای شیر را در بر می گیرند. تمامی این پروتئینها در سلولهای ترشحی پستان و از اسیدهای آمینه ساخته می شوند. گروه دیگر از پروتئینهای شیر مانند ایمیونوگلوبولینها[4] و آلبومینها از راه خون وارد سلولهای ترشحی شده و بدون تغییر، وارد حفره های آلوئول می شوند. مکمل چربی معمولا سبب کاهش درصد پروتئین شیر می شود. البته این کاهش در بعد از پیک تولید شیر، بیشتر دیده می شود. چربیهای محافظت شده گیاهی در مقایسه با چربیهای حیوانی، بر درصد پروتئین شیر اثر منفی بیشتری دارند. چربی بالای جیره در اوایل دوره شیردهی بر درصد پروتئین شیر اثر منفی کمتری دارد. کاهش در درصد پروتئین شیر عمدتا در اثر کاهش در مقدار کازئین می باشد. بطور متوسط، به ازاء مصرف هر 100 گرم مکمل چربی، پروتئین شیر حدود 03/0 درصد کاهش می یابد. مکمل چربی به ترتیب سبب کاهش و افزایش کازئین و ازت غیر پروتئینی شیر می شود ولی اثر آن بر آب پنیر، متفاوت می باشد .مکمل چربی، جریان خون به بافت پستان را حدود 7 درصد کاهش می دهد و در نتیجه، جذب اسیدهای آمینه برای تولید پروتئین شیر را کاهش می دهد

عوامل موثر بر درصد چربی و پروتئین شیر

مطالب مشابه :

جیره بز

پرورش گوسفند به روش پرواربندی

بز مرخز

تاثیر جیره غذایی(علوفه ای) بر خصوصیات فیزیکی ـ شیمیایی و ترکیب اسیدهای چرب شیر بز

نژادها ی :شتر- بز- گوسفند -گاو -گاوميش

سمینار کارشناسی تاثیر مکمل های چربی بر روی تولید و تولید مثل گاوهای شیری

تغذیه بره های پرواری

اطلاعاتی در مورد بز سانن

عوامل موثر بر درصد چربی و پروتئین شیر