هواپيماهاي عكسبرداري هوايي و انواع فيلم هاي عكسبرداري هوايي(آموزش فتوگرامتری)

هواپيماهاي عكسبرداري هوايي و انواع فيلم هاي عكسبرداري هوايي

(آموزش فتوگرامتری)

هواپيماهاي عكسبرداري هوايي

هواپيماها يکي از ارکان اصليسنجش تصويري است.هر نوع هواپیمایی که دارای پاره ای استاندارد هایلازم باشد می تواند برای مصارف عکس برداری هوایی به کار گرفته شود . از جمله اینکه : هواپیما دارای پنجره های مناسب و در نتیجه دید کافی برای خلبان و ناوبر و خدمهباشد . ضمناً باید فضای کافی برای نصب دوربین و ابزار مربوطه بوده به طوری که عکاسو خلبان جای راحت و مناسبی داشته باشند . از نظر سوخت نیز هواپیما باید لااقل برایشش ساعت پرواز بتواند با خود بنزین حمل نماید و بالاخره هواپیما دارای ثبات کافی درهوا بوده و کمترین لرزش را داشته باشد تا تصویر حاصله دارای حداقل خطای عکس گردد . این هواپیما برای امور مهندسی عمومی می تواند دارای سقف پروازی تا حدود 25000 پا( 8000 متر ) باشد . ضمناً کابین هواپیما باید دارای تجهیزات اکسیژن ( برای 10000 پابه بالا ) بوده و هوای درون آن بتواند به خوبی سرد و یا گرم شود . بنابراین میتوان نتیجه گرفت که امکان تغییرات لازم در اغلب هواپیماها به منظور آماده کردن آنهابرای عکس برداری موجود است ، مضافاً به اینکه اگر هواپیما برای عکس برداری آمادهبوده و دارای شرایط لازم نیز باشد می توان با ایجاد سوراخی در کف هواپیما و نصب دربکشویی آن را برای عکس برداری مهیا نمود .

استريوسکوپ ها

چون برای دیدن اجسام با چشم و به صورت عادی ، شعاع های دیددر نقطه مورد نظر یکدیگر را قطع می نمایند ، لذا برای جدا کردن عمل دید هر چشم ازدیگری از استریوسکوپ استفاده می شود . به عبارت دیگر ، خاصیت استریوسکوپ موازی نگهداشتن دید هر چشم و در نتیجه ، ایجاد دو تصویر جداگانه و مستقل در چشم ها می باشدکه پس از رسیدن این تصاویر به مرکز بینایی مغز ، با هم ترکیب شده و ایجاد تصویربرجسته را خواهد نمود . استریوسکوپ ها تحت دو عنوان استریوسکوپ جیبی و آیینه ایبررسی می شوند .

- استریوسکوپ جیبی( Pocket Stereoscopes ) :

استریوسکوپ جیبی از دو عدسی بر روی یک پایه تشکیل شده که فاصله مرکز دو عدسیاز یکدیگر 75 – 55 میلی متر ، یعنی معادل فاصله بین مردمک دو چشم ، قابل تغییر است . در بعضی از انواع ، این فاصله ثابت و معادل با فاصله متوسط بین دو چشم ، یعنی 65میلی متر می باشد .بزرگ نمایی این استریوسکوپ ها بین 3 – 2 برابر ، بر حسبکارخانه سازنده می باشد . در موقع کار با این دستگاه ، در هر مرتبه ، یک سوم پوششمشترک یک جفت عکس هوایی می تواند برجسته دیده شده و مورد تفسیر و اندازه گیری قرارگیرد . ضمناً برای دیدن یک سوم دیگر ، می توان جای عکس رو و عکس زیر را عوض نمود وبرای بقیه که ظاهراً غیر قابل دید است ، باید لبه عکس رویی را برای برجسته بینی باانگشت کمی بالا گرفت . استريوسکوپها براي برجستهبيني عکسهاي هوايي بکار ميروند.

- استریوسکوپ آیینه دار ( Mirror Stereoscopes ) :

اساس این دستگاه مشابه استریوسکوپ جیبی است . ایندستگاه کامل تر و بهتر از استریوسکوپ جیبی بوده و علاوه بر عدسی چشمی برای دید عالی، یعنی حدود 1 – 8/0 برابر ، دارای عدسی های چشمی اضافی برای بزرگ نمایی 3 و 8 و 6برابر نیز می باشد . وجود آیینه و منشور باعث زیاد شدن فاصله بین دو عکس در موقعدید سه بعدی می گردد و عکس ها روی هم قرار نگرفته و در نتیجه یک مرتبه ، تمام پوششمشترک طولی 70% - 60 می تواند مورد مطالعه و تفسیر قرار گیرد .

دوربينهاي عکس برداري هوايي

دوربينها به فراواني در سنجشتصويري مورد استفاده قرار مي گيرنددر طرح و عمل ، یک دروبین عکسبرداری معمولی بی شباهت به چشم انسان نمی باشد . هر یک از آنها شامل یک محفظه یااطاقک بوده که یک طرف آن عدسی قرار گرفته و در جهت دیگر قشر حساس به نور ( در چشمشبکیه و در دوربین فیلم ) واقع است . عدسی شعاع های نورانی حاصل از انعکاس اجسام راجمع آوری و به قشرهای حساس منتقل می نماید . قسمت پلک یا دیافراگم در دوربین مقدارو مدت نور را تنظیم می کند . زمانی که عدسی یک دوربین روی بی نهایت تنظیم می شود ،فاصله عدسی تا فیلم را به نام « فاصله کانونی » گویند و سطحی را که فیلم به صورتمسطح و صاف قرار می گیرد « سطح کانونی » نامیده اند . پلک دوربین ممکن است پشت عدسیو یا بین عوامل تشکیل دهنده عدسی و یا بلافاصله در صفحه و سطح کانونی ، جلو فیلمقرار بگیرد . شدت نور و زمان عکس گیری ممکن است با تغییراتی در عرض پرده یا قطرشکاف دیافراگم تغییر داده شود . پلک های بین عدسی متشکل از تعدادی صفحات فلزی باپوشش های مشترک بوده که به وسیله یک دنده به سرعت باز و بسته می شود . از نظرکلی دوربین های عکس برداری هوایی نیز شبیه به دوربین های معمولی بوده با این تفاوتکه از لحاظ ساختمانی ، طوری ساخته شده اند که می توان آنها را در هواپیما و جایثابت نصب نمود و قادرند پاره ای از مراحل عکس برداری هوایی را به طور اتوماتیکانجام دهند .

هر دوربین عکس برداری هوایی از چند قسمت به شرح زیر تشکیل شده است :

- بدنه به اضافه قسمت محرکه – ممکن است با دست کار کند یا به وسیله موتورکوچک الکتریکی که قدرت خود را از نیروی برق هواپیما می گیرد ، عمل نماید .

- عدسی به اضافه فیلتر – معمولاً ، عدسی در دوربین های عکس برداری هوایی از چند قطعهمتصل به هم تشکیل شده است .

- تشکیلات پلک ( Shutter ) و دیافراگم – که کار آنتنظیم مقدار و زمان نور لازم به فیلم در دوربین می باشد . عمدتاً تشکیلات پلک دردوربین های عکس برداری هوایی بین قطعات عدسی قرار گرفته اند .

- مخزن فیلم کهدارای دو قرقره ، یکی خالی و دیگری حامل فیلم خام بوده و به تدریج که عکس برداریادامه پیدا می کند ، فیلم از حلقه خام بر روی حلقه دوم انتقال می یابد . مقدارفیلمی که در یک حلقه وجود دارد کاملاً متفاوت و بر حسب نیاز و مارک کارخانه متفاوتاست .در کنار روش سنتی عکس برداری هوایی ، روش پیشرفته تری نیز وجود دارد که آناستفاده از روش عکس برداری الکتریکی است . در این روش به جای استفاده از دوربین هایعکس برداری هوایی که با فیلم کار می کنند از دوربین های عکس برداری دیجیتالیاستفاده می شود . که به جای فیلم از دو قطبی های حساس به نور استفاده می کند ،البته تصاویر حاصله مانند عکس های حاصل از ظهور عکس های هوایی دو بعدی است و به جزکیفیت ، تفاوتی دیگر در عکس ها نیست . دوربین های دیجیتالی به دلیل مجهز شدن بهسیستم کامپیوتری و کارکرد کامپیوتری آنها نسبت به دوربین های فیلمی عملکرد بهتریدارند . برای نمونه چون در این سری دوربین ها همزمان با عکس برداری در همان پروازعکس ها قابل مشاهده هستند می توان به سرعت به اطلاعات مورد دلخواه دست یافت ولی درمورد دوربین های فیلمی زمان زیادی تا به مرحله ظهور رساندن فیلم ها نیاز است . ازآنجایی که دوربین های دیجیتالی از یک بسترقابل استفاده مجدد بهره می برد می تواناطلاعات روی ممری ( حافظه ) را پاک و دوباره پر کرد . به علاوه عکس های دیجیتالی رامی توان بارها و بارها کپی گرفته بدون آنکه از کیفیت آنها کاسته شود . به دلیل تماماین امکانات است که با اینکه این دوربین ها جدید هستند و هنوز مدل های متفاوتی ازدوربین های عکس برداری هوایی دیجیتالی وجود ندارد ولی بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند

فيلم هاي عكسبرداري هوايي

در کار عکس برداری هوایی انواع فیلم ها مورد مصرف دارند . اصولاً هر فیلم عکاسی عبارت است از ورقه ای از جنس پولیستر است که یک طرف آن به قشرحساس به نور آغشته شده و اصطلاحاً آن را امولسیون می نامند . در سمت دیگر فیلم ،برای جذب انعکاسات نابجای نور و به عنوان ضد هاله ، مواد شیمیایی لازم قرار می دهند . در موقعی که پلک دوربین حتی برای چند صدم ثانیه یا کمتر باز می شود ، نور وارددوربین شده و تصویر ناپیدایی بر روی فیلم می سازد . که پس از عملیات ظهور و چاپ ،این تصویر به راحتی می تواند با چشم دیده شود .

فیلم های مورد استفاده در عکسهای هوایی به ترتیب پانکروماتیک ( سیاه و سفید ) ، رنگی و رنگی مادون قرمز هستند .

- فیلم های پانکروماتیک یا سیاه و سفید ( Panchromatic ) :

اینفیلم ها که در مصرف عمومیت دارند ، همان فیلم های سفید و سیاه منفی معمولی می باشندو میزان حساسیت آنها به نور به اندازه چشم انسان است . فیلم های پانکروماتیک چنانچهدارای « سرعت » استاندارد باشد ، ایجاد « تن » ها و سایه روشن های خوب نموده و قدرتنقش گیری و وضوح خوبی دارد . این فیلم ها که معمولا ً « Pan » نیز خوانده می شونددارای حساسیت بیشتری نسبت به نور قرمز هستند و در نتیجه ترکیب آن با فیلترهای مخصوصتیرگی هوا می تواند ایجاد تصویر بهنری نماید . تصاویر بر روی فیلم های پانکروماتیکایجاد سایه هایی به رنگ خاکستری نموده که در مقایسه با طبیعت اجسام و رنگ هایگوناگون می توان تفاوت عوارض را با توجه به رنگ هایشان تشخیص داد . این فیلم برایتشخیص تفاوت رنگ ها ارجحیت لازم را دارد ولی از آنجا که از نظر نور سبز کمبودحساسیت دارد ، لذا تشخیص گونه های نباتی را مشکل می سازد . معمولاً با این قبیلفیلترها ، فیلتر زرد نیز به کار برده می شود .

- فیلم های رنگی :

همان طور که اشاره شد فیلم های سیاه و سفید فقط تن خاکستری دارند ولی فیلم هایرنگی علاوه بر تن ، دارای فام و رنگ نیز می باشند و چشم انسان قادر است بین پنجاهتا صد برابر بیشتر از خاکستری ترکیب رنگ ها را تشخیص دهد . عموماً کار با کارهایرنگی و تشخیص و تفسیر پدیده ها بسیار راحت تر و بهتر از فیلم های دیگر است . فیلمهای رنگی به سه رنگ اصلی آبی و سبز و قرمز حساسند . پس از عکس گیری و ظهور ، رویآنها ایجاد تصاویر با رنگ هایی تقریباً طبیعی و به صورت مثبت همانند آنچه در طبیعتبا چشم می توان دید ، می شود . در مقایسه با فیلم های سیاه و سفید ، می توان گفت کهفیلم های رنگی دارای محدودیت های عکس برداری بیشتر بوده ، از جمله اینکه باید درهوای آفتابی و نور خورشید درخشان عکس گرفت.اطلاعات زميني بر روي فيلمهاثبت مي گردد.

فیلم رنگی مادون قرمز:

فیلم رنگی مادون قرمزفیلمی است با رنگ کاذب و دگرگون شده که طرز قرار گرفتن لایه های حساس آن با فیلمرنگی معمولی مغایرت دارد . این نوع فیلم در واقع ، برای تشخیص انعکاسات گیاهان سبزو سالم از عوارضی که برای استتار به رنگ سبز رنگ آمیزی شده ، طرح گردیده و در قشرحساس نسبت به سبز ، قرمز و مادون قرمز حساسیت نشان می دهد . با این فیلم ها فیلترزرد جهت جذب طیف آبی به کار می رود . فیلم های رنگی مادون قرمز قابلیت بسیار خوبیدر گرفتن تشعشعات ، پس از عبور از مواد تیره کننده هوا را دارد . بعد از ظهور وچاپ ، این فیلم ها با مقایسه با رنگ های طبیعی ، دارای رنگ های غیر طبیعی می باشند، بنابراین کاربرد آنها در کشف عوارض مستقر در متن طبیعت حتمی است . در این فیلم ها، پوشش و برگ نباتات خزاندار به رنگ آجری یا قرمز بوده در حالیکه پوشش های رنگآمیزی شده غیرزنده سبز ، به رنگ آبی یا ارغوانی ظاهر می شوند ، چنانچه عوارض استتارشده با فیلم های رنگی معمولی مقایسه شوند ، به سادگی قابل تشخیص هستند .

موقعيت ياب جغرافيايي

در هنگام عکس برداری ، این وسایل ، عکاسی هوایی یا ناوبرهواپیما را قادر می سازد ، موقعیت لحظه به لحظه هواپیما و دوربین را نسبت به نقاطزمینی زیر هواپیما کنترل کنند . این وسایل در هدایت هواپیما بر روی خط پروازاستفاده می شوند . وسایل این بخش تحت عنوان کلی GPS ها معروفند Global Positioning System ))که می توانند به راحتی مکان و موقعیت شما یا هواپیمای شما راتعیین و هماهنگ کنند . اينوسائل مکان يابهاي جغرافيايي هستند

هواپيماهاي عكسبرداري هوايي و انواع فيلم هاي عكسبرداري هوايي(آموزش فتوگرامتری)

مطالب مشابه :

تصویربرداری هوایی

کاربرد فتوگرامتری برد کوتاه در مهندسی معکوس

کاربرد لیزر اسکنر در مهندسی نقشه برداری

نقشه برداری

مقاله و تصاویری از دوربین رقومی عکسبرداری هوایی Ultra CAMx

کاربردهای نقشه برداری در زمینه های مختلف

تجربیات کارگاهی- نقشه برداری پروژه عمرانی

لغات و اصطلاحات تخصصی نقشه برداری

مهندسی عمران-نقشه برداری چیست؟

هواپيماهاي عكسبرداري هوايي و انواع فيلم هاي عكسبرداري هوايي(آموزش فتوگرامتری)