آنچه در حاملگی باید بدانید

حاملگی

بهترین سن برای بچه دار شدن 35-18 سالگی است و ضروری است کلیه خانم ها به محض اطلاع از بارداری به پزشک یا ماما مراجعه نمایند.

در واقع پایه و اساس ، پیشگیری از مشکلات دوران بارداری برای مادر و نوزاد بر اجرای صحیح و دقیق یکسری اصولی استوار است که به آن ها مراقبت های دوران بارداری می گوییمهدف ازانجام اين مراقبت ها تولد نوزادی سالم ، بدون به خطر انداختن سلامت مادرمي باشد

علائم اولیه بارداری

اولین و معمولترین علامت بارداری در خانمها قطع قاعدگی (عادت ماهیانه) است. با اینکه قاعدگی ممکن است به علت عوامل مختلف مثل تغییر آب و هوا، ترس از حاملگی، مسافرت، غم و اندوه، بدی تغذیه، عفونتهای طولانی عقب بیفتد ولی بهرحال قطع قاعدگی در هر زن جوان به حساب حاملگی گذاشته شده مگر آنکه خلافش ثابت شود.

ممکن است علائم دیگری مانند درد، خستگی، حساسیت پستانها، تهوع با یا بدون استفراغ، اختلال در دفع ادرار و ضعف نیز مشاهده شود.

تست حاملگی

آزمایش ادراری معمولاً 15-10 روز پس از به تعویق افتادن عادت ماهیانه خانمها مثبت خواهد شد.

آزمايش خون

مراحل رشد جنین

حاملگی به 3 دوره تقسیم می شود :

1/ سه ماه اول :

در سه ماه اول حاملگی معمولاً مادران 2-1 كيلوگرم اضافه وزن پیدا می کنند. این سه ماه مهمترین و حساسترین زمان از نظر سلامت جنین است چرا که تمام اعضاء و ارگان های بدن جنین ایجاد می شوند. بنابراین بیماریهای درمان نشده مادر، اشعه ، دود سیگار و داروها می توانند اثرات دائمی و غیرقابل برگشت بر روی جنین بگذارند.

توصیه می شود (می کنیم) مادران در این سه ماه تغذیه خوب داشته باشند و استراحت کافی نمایند و هیچگونه دارویی را بدون مشورت پزشک، ماما یا بهورز مصرف نکنند. در صورت مراجعه به پزشک یا دندانپزشک حتماً آنها را از حامله بودنشان مطلع نمایند.

از تغییرات دیگر بدن مادردر این دوره بزرگترشدن و حساسیت پستان ها و حالت تهوع و استفراغ صبحگاهی است.

2/سه ماهه دوم:

از ابتدای ماه چهارم تا آخر ماه ششم سه ماهه دوم حاملگی نامیده می شود در این دوره ناراحتی های عمومی مختصری که در سه ماهه اول وجود داشت، از بین رفته و خانم ها احساس بهتری خواهند داشت. در ماه ششم بارداری وزن جنین حدود g 700 و قد اوحدود cm35 است و مادر در این زمان حرکت جنین خود را که مهمترین نشانه سلامت اوست را احساس می کند و صدای قلب جنین توسط دستگاه شنیده می شود

3/سه ماهه سوم:

در این سه ماهه بدلیل رشد بیشتر جنین، قدری احساس فشار روی معده و مثانه وجود دارد.

اغلب در 8 ماهگی جنین در شکم مادر موقعیتی را پیدا می کند که تا موقع زایمان در همان وضعیت باقی می ماند.
شایع ترین موقعیت، امدن سر جنین بطرف لگن مادرا. در ماه های آخر با کاهش حرکات جنین مواجه هستیم پیدایش ورم مختصری در قوزک پا در این دوره طبیعی است که معمولاً با استراحت برطرف می شود.

در سه ماهه سوم مادر می تواند به فعالیت های روزانه خود را ادامه دهد اما بلند کردن یا حمل وسایل سنگین ممنوع است. از ماه 9 حاملگی مادر احساس می کند راحت تر نفس می کشد.

تغییرات بدن در بارداری و برخی عوارض شایع دوران بارداری

در دوران بارداری در بدن ، تغییراتی به منظور سازگاری با وضعیت جدید روی می دهد. این تغییرات به علت ترشح هورمون ها و فشار رحم بر روی سایر اعضای بدن است که گاهی موجب ناراحتي مادر می شود.

تغییرات پوست

در اکثر زنان باردار در نیمه دوم بارداری در اثر تغییرات هورمونی، ترکهایی بر روی پوست شکم، پستانها و ران ها ایجاد می شود. وجود این ترک ها معمولاً ارثی است و پس از زایمان کمتر می شود ولی هرگز از بین نمی رود.

گاهی لک های قهوره ای رنگ بر روی پوست صورت و گردن ظاهر می شود که به آن ماسک حاملگی می گویند.

برای این تغییرات، درمان خاصی وجود ندارد ولی استفاده از کرمهای ضد آفتاب برای لکه های صورت و کرم های چرب کننده برای ترکهای پوست می تواند کمک کننده باشد.

در دوران بارداری در بدن، تغییراتی به منظور سازگاری با وضعیت جدید روی می دهد. این تغییرات به علت ترشح هورمون ها و فشار رحم بر روی سایر اعضای بدن است که گاهی موجب ناراحتی صادر می شود.

پستان

در هفته های اول ممکن است مادر در پستان های خود احساس درد و خارش کند.

بعد از ماه دوم اندازه پستان ها افزایش می یابد و نوک پستان بزرگ و هاله اطراف آن پررنگ می شود.

دستگاه تنفس

به علت بزرگ شدن رحم و تأثیر هورمون ها، قفسه سینه تحت فشار قرار می گیرد که ممکن است مادر احساس تنگی نفس کند.

گذاشتن چند بالش در زیر سر و شانه ها و قرار گرفتن به حالت نیمه نشسته، پرهیز از پرخوری، فاصله دادن بین زمان خوردن و خوابیدن و صاف نگه داشتن عضلات پشت بدن درهنگام نشستن به بهبود تنگی نفس کمک می کند.

دستگاه ادراری

در اوایل بارداری به علت تغییرات هورمونی و اواخر بارداری به علت بزرگ شدن رحم و فشار آن بر روی مثانه، دفعات ادرار بیشتر می شود.

این علامت در صورتیکه با درد و سوزش هنگام ادرار کردن همراه نباشد، طبیعی است.

این ناراحتی پس از سه ماهه اول رو به کاهش می رود ولی در ماه آخر حاملگی به علت بزرگی رحم و فشار آن بر روی شانه مجدداً بروز می کند.

به خانمهای باردار توصیه می کنیم هرگز سعی نکنند ادرار خود را نگه دارند چون این عمل باعث افزایش میزان عفونت ادراری می شود.

مادران باردار بایستی در صورت احساس سوزش هنگام ادرار حتماً به پزشک یا ماما مراجعه نمایند.

دستگاه گوارش

به علت تغییرات هورمونی ، بزرگ شدن تدریجی رحم و فشار آن برروی معده دردستگاه گوارش تغییراتی بوجود می آید.
علائم شایع آن بصورت سوزش سردل، نفخ شکم، کند شدن حرکات روده (بیوست) است.

سوزش سردل:

غذا در وعده های بیشتر و حجم کمتر مصرف شود و از خوردن غذاهای نفاخ ، سرخ کرده و چرب، پرادویه و بودار و همچنين خالی یا خیلی پر نگهداشتن معده اجتناب شود .

ویار

ویار به معنای حساس شدن زن حامله نسبت به بعضی چیزهای اطرافش می باشد مثلا ممکن است از بعضی بوها مانند بوی صابون و یا بوی افراد شدیداً ناراحت شود و یا از برخی دیگر بسیار خوشش بیاید یا از بعضی غذاها متنفر شود و یا برعکس به خوردن بعضی مواد شدیداً تمایل پیدا کند ویار غذایی رایج ترین نوع ویار در زن حامله است این وضعیت به تدریج کاهش می یابد. برخی زنان به خوردن خوراکی های غیرعادی (برفک یخچال – نشاسته و...) و مواد غیر غذایی (گچ، خاک، مهر و ...) تمایل پیدا می کنند.

تهوع و استفراغ اغلب از اواسط دومین ماه بارداری شروع شده و تا 4 ماهگی ادامه می یابد از مسایل شایع ناشی از تغییرات هورمونی در این دوران می باشد. معمولاٌ صبح ها شدیدتر است ولی در تمام طول روز ممکن است ادامه یابد و البته جای نگرانی برای مادر و جنین نیست. بطور کلی توصیه می شود برای پیشگیری از این حالت حتی المقدور از خوردن غذاهای چرب و پرادویه پرهیز کنند و نیم ساعت قبل از برخاستن از رختخواب یک تکه نان برشته یا بیسکویت صرف نموده و به آرامی از بستر برخیزد وقتی معده خالی است تهوع شایع تر است به منظور جلوگیری از این حالت بهتر است و غذای روزانه خود را به 6-5 وعده در روز برسانند و در هر وعده حجم غذا را کم کنند تا با انجام این اقدامات از شدت تهوع و استفراغ انها کاسته شود مصرف زنجفیل (به اشکال مختلف) توصیه می شود. در اکثر زنان در هفته 6-4 بارداری ایجاد می شود.

کمر درد و پشت درد

تقریباً تمام زنان حامله در دوران بارداری مخصوصاًسه ماهه آخرکمردرد خفیفی دارند . علت کمر درد بزرگ شدن رحم می باشد به اين ترتيب كه رحم بطرف جلو رشد كردهوسبب كشش عضلات پشت وكمر مي شود .

علت ديگر كمردرد شل شدن مفاصل لگن است .

برای رفع این مشکل بهتر است خود را خسته نکرده و از ترکیبات کلسیم دار مثل شیر تازه، پنیر کم نمک استفاده کنند.

بهتر است از خم شدن یا خوابیدن به پشت و پوشیدن کفش های پاشنه بلند، خم کردن کمر هنگام برداشتن اجسام پرهیز شود.

استفاده از تشک سفت و محکم و صاف نگه داشتن عضلات پشت و گذاشتن بالش در گودی کمر در هنگام نشستن در تسکین درد موثر است.

( گاهي ماساژ ملايم به شل شدن عضلات منقبض كمك مي كند )

یبوست:

تغییرات هورمونی در حاملگی باعث کند شدن حرکات روده و در نتیجه ایجاد یبوست می گردد که در حاملگی بسیار شایع است و در واقع زمینه ساز بواسیر است.

این عارضه ناشی از تغییرات هورمونی است که سبب شل شدن عضلات دستگاه گوارش می شود. در اواخر بارداری یبوست می تواند ناشی از فشار رحم بزرگ شده روی روده ها باشد.

برای درمان این عارضه توصیه می شود روزانه 8-6 لیوان مایعات نوشیده شودهمچنين استفاده از غذاهای گیاهی، میوه جات، سبزیجات و نان سبوس دار و پیاده روی عادت به اجابت مزاج در ساعت معینی از روز نیز می تواند موثر باشد.

مصرف هیچگونه دارویی توصیه نمی شود ولی استفاده از پمادهای موضعی و کمپرس گرم می تواند درد و التهاب را تسکین دهد.

ترشحات تناسلی

وجود ترشحات سفید و غلیظ از دستگاه تناسلی در حاملگی طبیعی است ولی گاهی وجود ترشحات زیاد ناشی از ابتلاء خانم باردار به عفونت است.

توصیه می شود در صورت داشتن ترشحات زرد رنگ و یا کف آلود که توأم و با خارش و سوزش می باشد حتماً به پزشک یا ماما مراجعه شود.

بواسیر:

واریس عروق اطراف مقعد را بواسیر می گویند و همیشه پیشگیری از آن آسان تر از درمان است.

توصیه می شود با مصرف غذاهای ملین از یبوست جلوگیری کرده كه خود این امر نیز موجب پیشگیری از بواسیر خواهد شد.

در صورت ایجاد بواسیر برای تسکین درد آن می توان از کمپرس آب سرد استفاده نمود. در صورت وجود خونریزی حتماً به پزشک مراجعه شود.

واریس

معمولاً در اندام تحتانی (پاها) تظاهر می کند ولی گاهی تا ناحیه لگن هم توسعه می یابد علت آن تغییرات هورمونی و فشار رحم بزرگ شده بر روی عروق لگنی است.

در اواخر بارداری بعلت بزرگی رحم، افزایش وزن بدن و فشار بر روی رگ ها در پشت ساق و ران و ناحیه تناسلی ظاهر می شود. در این حالت رگ ها متورم و دردناک می شود. درد و ناراحتی ناشی از آن می تواند با اجتناب از ایستادن طولانی مدت، پوشیدن جوراب های مخصوص و نگه داشتن پاها کمی بالاتر از سطح بدن در هنگام استراحت کاهش یابد.

گرفتگی پاها

فشار رحم بر روی اندام های تحتانی و کاهش میزان کلسیم یا افزایش فسفر خون باعث این ناراحتی می شود.

مصرف شیر و لبنیات، ماساژ دادن و گرم کردن عضله گرفته می تواند به بهبود این وضعیت کمک کند.

آنچه در حاملگی باید بدانید

مطالب مشابه :

سوال: قرص ال دی + قرص اچ دی

آنچه در حاملگی باید بدانید

کنار آمدن با مشکلات متداول عادت ‌ماهیانه

آيا درد شكم در زمان حاملگي طبيعي است؟