کمال الملک نقاش بزرگ ایرانی

آرامگاه استاد کمال الملک غفاری

محمد غفاری،معروف به استاد کمال الملک ، از مفاخر هنر نقاشی ایران است.آرامگاه وی در جوار آرامگاه عطار نیشابوری (در شمال غربی باغ عطار)است.بنای فعلی مقبره استاد کمال الملک در سال 1338 شمسی به سفارش انجمن آثار ملی و توسط مهندس هوشنگ سیحون طراحی و توسط شرکت کا. ژ .ت احداث گردید.آرامگاه وی بر اساس معماری مشبک سازی جدید ساخته شده است.اضلاع مربع در نما با یک قوس نیم دایره خود نمایی می‌کنند؛ این قوسها و پوشش آنها در بالا، اشکال هندسی مخروطی شکلی را بوجود آورده‌اند که ابتکاری هندسی بوده، اوج خلاقیت معماری را در بهره‌گیری از عناصر معماری سنتی ایران در ترکیبی جدید و موزون نشان می‌دهد.

جنس بنا از بتون مسطح،مساحت زیربنای آن 28 متر مربع و دارای 6 ایوانچه مقعر بوده و داخل فرورفتگی ایوانچه ها با کاشی معرق نفیس به رنگ لاجوردی ،سفید،فیروزه ای و...زینت یافته است. نمای بنا و تزیینات و همچنین رنگ کاشی‌ها، هماهنگی فراوانی با آرامگاه عطار، که در کنار آن است، دارد؛ به گونه‌ای که شاید بازدید کننده در نگاه نخست گمان کند که این بناها بخشی از هم هستند.نقش برجسته نیم تنه سنگی کمال الملک (سنگ گرانیت) نیز توسط استاد ابوالحسن صدیقی ( از شاگردان استاد) ساخته و در بالای سنگ مزارش نصب شده است.

 

زندگینامه

محمد غفاری (کمال الملک) بزرگترین فرزند میرزا بزرگ پسرمیرزا محمد پسر میرزاعبدالمطلب غفاری است که به اصل از مردم کاشان است و بسال 1264هـ.ق. درکاشان ولادت یافته. تحصیلات مقدماتی را آنجا فراگرفته و در پانزدهمین بهار زندگی راهی تهران شده بسلک دانش آموزان دارالفنون درآمده است و در همین مدرسه استعداد و نبوغ هنری خویش را بمنصه ظهور رسانیده و طرف توجه مرحوم اعتضادالسلطنه وزیر معارف وقت قرارگرفته و تصویری سیاه قلم از سیمای وی کشیده است و همین تصویر مورد توجه ناصرالدین شاه قاجار واقع شده تاآنجا که در عمارت بادگیر نقاش خانه ای برای او ترتیب داده است تا وی در محیطی ویژه مجال کارکردن بیشتربیابد در همین سالها کمال به لقب نقاشباشی مفتخر گشته و نیز معلم نقاشی ناصرالدین شاه شده است و گفته اند تابلوهای کمال در این روزگاران برای وی هم وزن و هم سطح خویش اشرفی ببار می آورد و نیز رشک و حسادت دیگران را!  یک بار ناصرالدین شاه در جواب وزیر مفرضی که گفته بود این پارچه های رنگین به اینهمه طلا نمی ارزد فریاد زده بود که اولا من با این پولها برای ایران تجارت می کنم چون بزودی این تابلوها ارزش زیادی پیدا می کند و هم کمال های دیگری پیدا می شوند. بهرحال کمال سال 1311 هـ ق به اروپا رفت و از نزدیک با کار استادان نقاشی غرب چون رامبراند آشنا شده، از موزه های لوور و ورسای دیدن کرده . دو سال نیز در بغداد بوده که تابلوهایی چون میدان کربلا حاصل این دوره از عمر اوست. کمال در اروپا نیز حرمت خاصی داشته و نقاشانی چون لاتور وی را ستوده اند. پس از مرگ ناصرالدین شاه بسال 1313 کمال به ایران بازگشت.لیکن به بهانه ارتعاش دست از خدمت دیوانی و دربار مظفرالدین شاه امتناع نموده است. وی بسال 1329 هـ ق مدرسه صنایع مستظرفه را ایجاد نموده و بعدها نیز معلم نقاشی احمدشاه شده است. لیکن بسال 1347 هـ ق مطلقا از مشاغل دولتی ( ریاست مدرسه مستظرفه و معاونت فنی وزارت معارف ) استعفا کرده و یکسال بعد راهی نیشابور شده و در این شهر یک چشم خویش را از دست داده است . کمال در نیشابور در ملک شخصی خویش حسین آباد کمال بسر می برده . وی بسال1301 ازدواج کرده و چهار فرزند ثمره این ازدواج بودند. نخست دختری که در حیات وی وفات یافته و نیز سه پسر به نامهای معزالدین و حسینقلی و حیدرقلی که هیچکدام برجای نیستند.

آثار کمال الملک

از آثار وی تابلوهای ذیل را می توان نام برد:

1- شیخ رمال

2- فالگیر بغدادی

3- زرگر بغدادی

4-خانه روستایی

5-تالار آئینه – خلق این اثر 5 سال به طول انجامید.

6- صحرای کربلا

7- دورنماهای مغانک، شمیران، تپه های البرز،دماوند

8- پرتوهای (سیاه قلم) سردار اسعد حاج سید نصراله تقوی و سه شمایل از خود وی

9- تابلو آب رنگهای صورت مولانا و صورت خودوی و صورت مولانای اختصاصی که به دکتر کازالا تقدیم کرده است

فرجام استاد بسال 1359 هـ ق بیمار شده مدتی در بیمارستان شاهرضای مشهد مورد معالجه قرار گرفته سپس به نیشابور بازگشته و در این شهر درگذشته است.

 

Kamalalmolk  Ghaffari  s Tomb

Muhammad Ghaffari ( Kashan 1847 – Neyshabour 1940 A.D) know as Kamalalmolk   the master , is one  of the contemporary dignitaries in the painting art of Iran whose tomb is located next to Attar Neyshabouris tomb. The present construction of the tomb was designed by an architect called Hushang Seyhoon and built by K.J.T company. The construction of the tomb is made up of armed cement, with an area of 28 sq meters.

It includes 6 small porches inside which is decorated by valuabe colorful sudorific ceramics. A contour statue of Kamalalmolk  s upper body has been made and installed on his tomb stone by one of his students called Master Abulhassan Seddighi.

 

 

منابع:

گرایلی،فریدون،1357،نیشابور شهر فیروزه ،انتشارات خاوران

طاهری ، علی ،1388، راهنمای گردشگری نیشابور نگین سرزمین خورشید،ابرشهر

 


مطالب مشابه :


کمال الملک نقاش بزرگ ایرانی

اند تابلوهای کمال در این روزگاران برای وی هم وزن و هم سطح خویش اشرفی طلا نمی ارزد دکتر




بدون تو31

- میای فردا باهم بریم پیش دکتر؟- - راستش خانم اشرفی باید بگم حرفه حرفه (خانم طلا




بدون تو 29

سرمو که بلند کردم اقای اشرفی رفته بود رفتی دکتر ؟- (خانم طلا) رمان پناه




مریم لسان بررسی منظره پردازی در فرش «دروازه بهشت» / قسمت دوم استاد: دکتر شهره جوادی

عماد عمد عمدی بعمد تعمد تعمدی تعمدا فرصت فرصتها مهلت زر زری زرین طلا تابلو تابلوی




واحد های شمارش

(یک بدره اشرفیتابلو نقاشی، (سه پرده تابلو) مثل سکه‌ی طلا و




دهه ی اول محرم 93 هیئت کجا برویم؟؟؟

لاک طلا روی ناخن زنان میدان دکتر فلکه دوم صادقیه، اشرفی اصفهانی، نرسیده به مرزداران




برچسب :