مستمری بازنشستگی بیمه های اجتماعی در ایران
مقدمه:
با آغاز دوران صنعتي و هجوم جوامع روستائي به مراکز صنعتي به منظور کسب درآمد بيشتر و ارتقاء سطح رفاهي خود طبقات جديدي در ساختار جوامع شکل گرفتند. بزرگترين اين گروه ها را کارگران کارخانجات شکل مي دادند که براي گروهي اندک از صاحبان سرمايه کار مي کردند.
از سوي ديگر اسکان در مراکز صنعتي موجب کاهش و بعضا" قطع ارتباط آنان با ساختارهاي قومي و خانواده‌هاي سنتي و در نتيجه اتکا به خويشتن گرديد. لذا در هنگام قطع درآمد بعلل بيماري، حوادث و کهولت سن تامين نيازهاي معيشتي فيزيکي در زمره دغدغه هاي اين گروه از جامعه قرار گرفت که پي آمد آن شکل گيري تنش هاي اجتماعي به صور گوناگون در سطح جامعه و بويژه اختلال در ساختارهاي صنعتي بود.
آثار نامطلوب تنش هاي اجتماعي بر اهداف توسعه اي دولتها از يک سو و همچنين در خطر قرار گرفتن منابع صاحبان صنايع موجب گرديد در اواخر قرن بيستم توجه به نيازهاي معيشتي افراد جامعه در قالب طرحهاي تامين اجتماعي در دستور کار دولتها قرار گيرد. حمايت در مقابل سالمندي و پرداخت مستمري بازنشستگي به آندسته از شاغلين که واجدشرايط بودند از جمله اولين خدماتي است که در کنار حمايت در مقابل حوادث ناشي از کار در مقررات و قوانين مربوط به تامين اجتماعي کشورها مشاهده ميشود.
در کشور ما نيز با اين که ارائه حمايتهاي تامين اجتماعي داراي سابقه بسيار طولاني ميباشد، ليکن اولين قانون‌گذاري در زمينه ارائه حمايت بازنشستگي به سال 1301 بر ميگردد. به استناد بند "1" از فصل چهارم قانون استخدام کشوري مصوب 22 قوس 1301«کارمند بعد از مدت معيني انجام خدمت و رسيدن به سني که قاعدتا" توانائي انجام کار خود را از دست مي دهد بدون آنکه خدمتي انجام دهد از حقوق و تامين اجتماعي بهره مند ميشود».
لازم بذکر است در قانون مذکور کارمند باداشتن 55 سال سن و 25 سال خدمت مي توانست بازنشسته گردد و سن بازنشستگي اجباري نيز 70 سال بوده است.
در بخش کارگري يا مشمولين قانون کار که سازمان تامين اجتماعي متولي اوليه ارائه حمايتهاي تامين اجتماعي به اين گروه از افراد جامعه ميباشد، هسته اوليه حمايت از کارگران در سال 1309 با تشکيل صندوق احتياط ادارات طرق و شوارع شکل گرفت. شايان ذکر است اين صندوق صرفا" کارگران مشمول را در مقابل حوادث ناشي از کار حمايت نموده و غرامات را بصورت يکجا پرداخت مي نمود.
ليکن مقوله بازنشستگي را ميتوان براي اولين بار در صندوق تعاون و بيمه کارگران مشاهده نمود که به موجب قانون کار مصوب 17/3/1328 بمورد اجرا گذارده شد. به موجب بند "4" از ماده "16" گزارش کميسيون پيشه و هنر و بازرگاني پيري و ازکارافتادگي کارگر بعنوان يکي از حمايتها شناخته شده است که در لايحه قانوني بيمه‌هاي اجتماعي کارگران مصوب بهمن ماه 1331 ضمن تاکيد به مقوله بازنشستگي در ماده "1" اين قانون در ماده "68" همين قانون سن بازنشستگي براي کارگر مرد را 65 سال و براي کارگر زن 60 سال تمام تعيين مي نمايد ضمن اينکه اين سن را براي کارهاي سخت و خطرناک 55 سال تعيين مي نمايد.
بازنشستگي از سال 1331 که اولين قانون بيمه هاي اجتماعي به تصويب رسيد تاکنون با توجه به شرايط اقتصادي و اجتماعي دچار تغيير و تحولات زيادي گرديده است، ليکن در حال حاضر يکي از
مهم ترين حمايتها در سازمان تامين اجتماعي ميباشد.
شايان ذكر است با توجه به اصلاحات بعمل امده در قانون تامين اجتماعي مصوب سال 1354 در حال حاضر در صورت دارا بودن 30 سال سابقه پرداخت حق بيمه سن بازنشستگي براي مردان 50 سال تمام و زنان 45 سال تمام مي باشد. ضمنا در مشاغل سخت و زيان آور شرط سني حذف و متقاضيان با 25 سال متناوب يا 20 سال متوالي اشتغال و پرداخت حق بيمه در كارهاي سخت و زيان آورمي توانند درخواست بازنشستگي نمايند.
عبارتست از عدم اشتغال بيمه شده بكار به سبب رسيدن به سن بازنشستگي مقرر در اين قانون.
عبارت از وجهي است كه طبق شرايط مقرر در اين قانون در صورت بازنشستگي به افراد پرداخت مي گردد.
- مشمولين قانون كار
- ساير مزدبگيراني كه مشمول قوانين حمايتي خاصي نيستند
- صاحبان حرف و مشاغل آزاد
- بيمه‌شدگان اختياري
- قاليبافان خانگي فاقد كارفرما
- رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بين شهري
منابع :
- به منظور ارائه تعهدات بازنشستگي به مشمولين قانون كار و ساير مزدبگيران كه مشمول قانون حمايتي خاصي نيستند در قانون تامين اجتماعي مصوب 1354 و اصلاحات بعدي آن منابع خاصي در نظر گرفته نشده است، بلكه به استناد ماده « 7 » همين قانون از اول سال 1355 معادل 21% حقوق و يا مزد بيمه‌شده جهت حمايتهاي غرامت دستمزد، بازنشستگي، ازكارافتادگي و فوت بوسيله كارفرما به حساب سازمان واريز ميگردد.
- منابع حق‌بيمه جهت ارائه مستمري بازنشستگي به بيمه شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد با عنايت به اينكه از بيمه‌شدگان مذكور با سه نرخ ذيل
12% مشمول دريافت مستمري بازنشستگي و فوت بعد ازبازنشستگي
14% مشمول دريافت مستمري بازنشستگي و فوت قبل و بعد ازبازنشستگي
18% مشمول دريافت مستمري بازنشستگي و فوت و ازكارافتادگي
بر مبناي دستمزدي كه به انتخاب بيمه‌شده تعيين ميشود، بعلاوه 2% كمك سهم دولت تامين ميگردد.
لازم به ذكر است حسب محاسبه ميزان مستمري بر اساس متوسط حقوق دو سال آخر به منظور جلوگيري از سو، استفاده‌هاي احتمالي در صورتيكه فرد متقاضي، سابقه‌اي كمتر از 360 روز پرداخت حق بيمه داشته باشد مي‌تواند دستمزدي بين حداقل تا حداكثر دستمزد مشمول كسر حق بيمه انتخاب نمايد، در غير اين صورت حداكثر مجاز است دستمزدي معادل 110درصد دستمزد مشمول كسر حق‌بيمه قبلي خود انتخاب نمايد.
- منابع حق‌بيمه جهت ارائه مستمري بازنشستگي به بيمه‌شدگان اختياري از محل 21% حق‌بيمه‌اي كه جهت ارائه حمايت بازنشستگي و فوت و ازكارافتادگي از بيمه‌شدگان مذكور دريافت ميشود تامين ميگردد.
- منابع حق بيمه جهت ارائه مستمري بازنشستگي به بيمه شدگان مشمول طرح رانندگان از محل 21% حق‌بيمه دريافتي از آنان( سهم بيمه شده و سهم دولت ) كه جهت ارائه كليه حمايتها و تعهدات كوتاه مدت و بلندمدت دريافت ميشود، تامين ميگردد.
- منابع لازم جهت ارائه مستمري بازنشستگي به بيمه‌شدگان طرح قاليبافان خانگي فاقد كارفرما از محل 14% حق بيمه دريافتي(7% سهم مشمول و 7% سهم دولت) كه جهت ارئه تعهدات بازنشستگي، فوت و ازكارافتادگي دريافت ميشود تامين ميگردد.
ضمن اينكه طبق ماده 28 قانون تامين اجتماعي مصوب سال 1354 منابع ديگري مانند درآمد حاصل از وجوه و ذخائر و اموال سازمان، وجوه حاصل از خسارات وجريمه‌هاي نقدي مقرر در همين قانون و همچنين كمك‌ها و هدايا نيز براي اين امر در نظر گرفته شده است.
افراد بازنشسته مشمول قانون تامين اجتماعي از حمايتهاي زير برخوردار ميگردند:
- مستمري بازنشستگي
- كمك هزينه همسر
- كمك هزينه فرزند
- كمك هزينه مسكن
- عيدي پايان سال
- حق سنوات مازاد بر 20 سال پرداخت حق بيمه
- پرداخت كالابرگ
- حداقل ده سال حق بيمه مقرر را قبل از تاريخ تقاضاي بازنشستگي پرداخته باشند.
- از تاريخ 14/7/81 حداقل سابقه 11 سال بوده و به ازاي هر سال به مدت يکسال اضافه ميگردد.
- سن مرد به شصت سال تمام و سن زن به پنجاه و پنج سال تمام رسيده باشد.
- کساني که 30 سال تمام کارکرده و در هر مورد حق بيمه مدت مزبور را به سازمان پرداخت باشند در صورتيکه سن مردان 50 سال و سن زنان 45 سال تمام باشد مي توانند تقاضاي مستمري بازنشستگي نمايند.
- افرادي که حداقل 20 سال متوالي و 25 سال متناوب در مناطق بد آب و هوا کار کرده و يا آنکه به کارهاي سخت و زيان آور (مخل سلامتي) اشتغال داشته باشند و در هر مورد حق بيمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند بدون شرط سني مي توانند بازنشسته شوند.
- بيمه شدگاني که داراي 35 سال تمام سابقه پرداخت حق بيمه باشند مي توانند بدون در نظر گرفتن شرط سني مقرر در قانون تقاضاي بازنشستگي نمايند.
- زنان کارگر با داشتن (20) سال سابقه کار و (42) سال سن به شرط پرداخت حق بيمه با 20 روز حقوق مي‌توانند بازنشسته شوند.
- ارائه درخواست از بازنشسته به واحد تامين اجتماعي
- درخواست پرونده از بايگاني فني.
- دريافت درخواست بيمه شده يا کارفرما جهت جمع آوري سوابق.
- مکاتبه با واحد نامنويسي جهت اخذ سوابق پرداخت حق بيمه.
- بررسي سوابق مبني بر احراز شرايط
- بررسي و اعلام نتيجه به کارفرما يا بيمه شده جهت بهره مندي يا عدم احراز شرايط بازنشستگي.
- دريافت ترک کار بيمه شده و درخواست مجدد پرونده از بايگاني.
- دريافت ريز دستمزد.
- تعيين متوسط حقوق
- تعيين ميزان مبلغ مستمري
- صدور حكم
مطالب مشابه :
بیمه تأمین اجتماعی
هدف از تشکیل سازمان تأمین اجتماعی. به منظور اجرا، تعمیم و گسترش انواع بیمه های اجتماعی و
مستمری بازنشستگی بیمه های اجتماعی در ایران
مدیر و کارشناس حوزه رفاه و تامین اجتماعی بیمه های اجتماعی انواع فرم های تامین
انواع حق بیمه
تخصصی در مورد کار و تامین اجتماعی انواع حق بیمه. قرارداد های پیمانکاری در این رسته
تفاوت بیمه عمر و بیمه تامین اجتماعی
کارشناسی و مشاوره انواع بیمه افرادی كه بیمه تامین اجتماعی یا تامین اجتماعی : پوشش های
مقایسه بیمه تامین اجتماعی و بیمه های عمروسرمایه گذاری
اول اینکه بیمه های اجتماعی از جمله تامین اجتماعی و خدمات درمانی، ماهیت درمانی دارند یعنی
انواع بیمه نامه
انواع بیمه شما اگر از بیمه تامین اجتماعی استفاده می های بیمه در این طرح
اساسنامه جديد سازمان تامين اجتماعي
و گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی و درمانی و نظارت بر بخش‌های بیمه‌های تأمین اجتماعی
برچسب :
انواع بیمه های تامین اجتماعی